Заттық құқық түсінігі

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

Жоспар:

І. Кіріспе

ІІ. Заттық құқық түсінігі

ІІІ. Заттық құқық түрлері

а. Айналымға кірмейтін заттар

б. Айналымға кіретін заттар

в. Қозғалатын және қозғалмайтын заттар

г. Пайдаланылатын және пайдаланылмайтын

заттар

д. Бөлінетін және бөлінбейтін заттар

е. Жай және күрделі заттар

ж. Туыстық қатынастағы заттар

Кіріспе

Рим заңгерлерінде мүліктік құқық заттық және міндеттілік болып танылмайды. Олар тек actiones in rem - заттық талап-арыздар және actions in personam жеке талап-арыздар деп ажыратқан.

1843 жылы жазылған “К критике гегелевской философии права”еңбегінде социализмнің ғылыми концепциялық жағдайын туғызған К. Маркстің айтуы бойынша, римдіктер мен рим заңгерлері ең алғаш рет әлемдік тарихта жеке меншіктегі құқықты енгізген, бұл институтты жалған түрде емес, мүмкіндігінше әрбір факттарды растап, дәлелдеп тұжырым жасаған. Жеке меншік құқығы оларға затпен иемдену өз еркінше ұстауға құқық берді.

Концентриротарлық тұжырым ретінде немесе нақты формула түрінде қалыптасқан: “ius utendi et abutendi” (затты иемдену және ұстау құқығы, зат жойылған уақытқа шейін ғана) .

Біраз жылдардан кейін 1884 жылы Ф. Энгельс К. Маркстің ойына жүгініп, рим құқығы соншалықты өмірлік жағдайлар мен қоғамның келіспеушіліктерін классикалық түрде көрсетеді, оның ішінде “тиаза жеке меншік” иелік жасайды.

Заттық түсінігі

Римдік заңгерлер біздер сияқты әрбір салмағы мен көлемі бар заттарды (res) атаған. Ол жерлер, тұрғын үйлер, азық-түлік пен күнделікті адамға қажетті заттар. Олар көзбен көріп, қолмен ұстай алмайтын, қадағалай алмайтын заттарды жатқызбаған: ауа, Күн, Ай немесе ерікті адамның денесі.

Заттар айналымда жүрген уақытта тек бір зат түрінде де, бірнеше зат немесе топтар құрастырып кіре алған. Мысалы, жай тек бір ғана үй мен бірнеше үйлер. Заттар түрінде әрбір адам иелене алатын заттарды кіргізген, оларға егерде затты суда түрінде немесе жалға берсе ол өз меншігі болып табылатын. Әдейі бір затты далада немесе белгілі бір жерде қалдырып кетсе, мысалы, урнаға әдейі тасталынған журнал, шаштаразда тасталынып кеткен зат.

Біздің кезімізде ластанған қоршаған орта, оның ішінде біз дем алатын ауа, атмосфераны зөқаттық түсінікке жақындатты.

Римдік құқықта “бестелесные вещи” деген түсінік пайда болған. Мұрагерлік құқық осыған тиісті болған, егерде ол өз күшіне енбесе де, ол құқық болып қала берген. Сонымен қатар жүзеге аспаған барлық сервитуттар, соның ішінде узуфрукт кірген.

Тұлға өзінің малдарын басқа біреудің жер участкесінен өткізсе, бұл телесный зат болып табылған. Егер құқықтық тұлға тек құқықтық шарт бойынша малдарын айдап өткізетін ғана болса, онда жер участкесінің иесінен рұқсат алу керек. Әйтпесе ол бестелесный затқа жатады. Гайдың айтуы бойынша, егер белгілі бір зат өзімен материалдық жағын көрсетпейтін болса да, денелік есімі болғанымен ол бестелесный затқа жатады деген.

Айналымға кірмейтін заттар.

Айналымға кірмейтін заттарға құдайларға табынушылықта көмек жасйтын заттар жатқан: храмдар, статуялар құдайларға арналған және жерлеу рәсіміне арналған заттар, яғни гробтар т. б. Ромулмен салынған Рим қорғандары да немесе қабырғалары да қасиетті деп саналған. Айналым санына сонымен қатар өзендер, су құбырлары, жолдар, моншалар, қалаға жататын гимнастикалық залдар кірмейтін.

Айналымға кіретін заттар.

Осы кезде манципируемые және неманциаируемые заттар түсінігіне жүгінуге болады. Олардың бір бірінен айырмашылығы қолдан қолға берілуі болып табылады. Манципируемые заттар деп текке аталмаған. Бұл жағдайда, әсіресе, римдік жер иеленудің нұсқаулары көрінеді, өндіріс қатынастарын сипаттаған, сонымен қатар жер иелену жағдайын шешкен.

Манципируемые заттарға римдік құқық жерлерді, құлдарды, малдарды, яғни жауынгерлік соғыс салдарынан иеленген заттарды жатқызған. Олар коллективтік меншікке тиген, жреби арқылы римдік қауымдр арасында бөлінген. Бұл заттар өндірпістің негізін құрап, ауылшаруашылықтың ерекшелігі болды. Манципируемые заттарға сервитуттар да қатысты болған, алғашында ауылдық, ал кейіннен қалалық.

Жерлер қауымдық болғанымен, олар қайта құрылудың себебі болды.

Құлдар res mancipi қатарына жатқызылды, оның себебтері тек қана олардың аты, социалдық-экономикалық формациясы ғана емес, сонымен қатар олардың шетел азаматтары болуымен қатар. Ал, қарызын өтей алмаған, құқық бұзушылық жасаған римдіктер дереу түрде шетелге сатылған. Құлға жаугершілік жорықтарында қолға түскен адамдар болған.

Қозғалатын және қозғалмайтын заттар.

Табиғаттағы қозғалатын және қозғалмайтын заттардың ұқсастығы айқын. Қазіргі құқықта қозғалмайтын мүлікке өздерінің табиғатына сай емес, бірақ экономикалық жағынан өзінің түсінушілігі бар заттар жатқан. Мысалы сол жер участкесіне тиісті инвентарь. Ертедегі рим құқығы бұл жағдайға дейін жетпеген, бірақ заттардың физикалық түрдегі сипаты да ролін ойнаған.

Қозғалмайтын мүлікке рим құқығында жерлер, жер участкелері, жеке меншіктегі немесе иемденудегі, сонымен қатар сол жердегі құрылыстар. Жер иеленушінің меншігіне тек құрылыстар ғана емес, кім салған болса да, қандай ниетпен салған болса да, сол жердегі құнарлы өсімдіктер де жатқан.

Қозғалатын мүлікке рим құқығында бір орыннан басқа орынға жеңіл ауыстырылатын және олардың физикалық келбеті кетпейтінзаттар, сонымен қатар, өз еріктерімен қозғала алатын заттар да жатқан. Оларға жылқылар, құлдар т. б. Осының салдарынан дау туындай бастады, кітапхана - бірнеше заттардан тұратын, кітаптардан бір тұтас па? Бұл жағдай қор мен табынға да қатысты. Кітапхананы бір тұтас зат сияқты сатып алуға болады ма, әлде әрбір кітапқа, тиісті келісім өткізу керек пе?

Қозғалатын және қозғалмайтын мүлікке тиіті сұрқтардан оларды иемдену уақыты түралы сұрақтар туындайды.

Пайдаланатын және пайдаланбайтын заттар.

Белгілі бір заттар адам қолымен жасалынады және адам оны өзі қиратады, олар пайдаланылатын болып табылады. Ойға келетін ең бірінші жәйт - ол продовольствие. Сонымен қатар рим құқығы пайдаланатын заттарға ақшаны да жатқызған, егер олармен белгілі бір заттың құнын төлеген жағдайда. Біз олармен басқа ақшаларға қосылып кетсе қоштасуға мәжбүр боламыз.

Келесі заттар ол - пайдаланылмайтын заттар, немесе өздерінің сипатын жоғалтпайтын, қандайда бір жағдайда жойылмайтын, бірнеше жылдар бойы өз иесіне бағынылатын заттарды айтамыз. Оларға. Киімдер, құрылыстар, еңбек құралдары, әшекей бұйымдар.

Бөлінетін және бөлінбейтін заттар.

Ульпинианның айтуы бойынша, бөлінетін затқа қандайда болсын жағдайда оны бөлшектесе, бірақ өзінің сапасын жоғалтпай, тек кішкентай мөлшерде болса, оны бөлінетін затқа жатқызуға болады. Бөлінетін заттарға: жерлер және оның құнарлы өнімдері мен рудалық байлықтары жатады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.