Айналым капиталының қалыптасу көздері

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:

М.Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан университеті

РЕФЕРАТ
Тақырып: Корпорацияның айналым капиталын басқару

Орындаған: Сапарәлі Ж.
Тобы:ЭФ-20-5kт
Қабылдаған: Пазилов Ғ.

Шымкент, 2022
Жоспар
Кіріспе
1. Айналым капиталы түсінігі
2. Айналым капиталының қалыптасу көздері
3. Қажетті айналым қаражаттарын анықтау
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе
Кәсіпорынның іс-әрекеттерін қамтамасыз етудегі міндетті шарт - қолда бар айналым қаражаттарының болуы, яғни капиталдың болуы.
Капитал - бұл даму үрдісімен тығыз байланысты ұғым және айналымда оған ұқсайтын құбылыс болмайды. Бұл ұғымды дамумен ғана байланыстыруға болады.
Айналым капиталы дегеніміз - өндірістік айналым қорлары мен айналыс қорларын құруды және олардың үздіксіз айналымдылығын қамтамасыз ететін алдын-ала бөлінген ақшалай қаражаттардың жиынтығы.
Үздіксіз өндірістік үдерісті қамтамасыз ету үшін негізгі өндірістік қорлармен қатар оған еңбек заттары мен материалдық ресурстар қажет. Еңбек заттары еңбек құралдарымен бірге өндіріс үдерісіне қатысып, олардың құны өндірілетін өнімнің материалдық негізін жасап, өнімнің өзіндік құнын сұрайды. Өндірістік айналым капиталдың заттық элементтерінің айналымдылығымен, еңбек үдерісімен және негізгі өндірістік қорлармен тығыз байланыста болады.
Айналым капиталы өндіріс және айналыс өрісінде пайдаланылып, жабдықтау, өндіру, өткізу сияқты үш кезеңнен өтеді және осы кезеңдер ішінде әр түрлі табиғи күйге енеді.

1. Айналым капиталының түсінігі
Айналым капиталы-Адам Смиттің классикалық саяси экономикасы туралы түсінік. Айналым капиталы, негізгі капитал сияқты, кәсіпкерліктің дамуымен қалыптасатын белгілі бір өндірістік қатынастарды білдіреді.
Айналым капиталы-бұл әр операциялық цикл кезеңінде ағымдағы қызметке салынған капитал. Көбінесе бұл ағымдағы активтер, айналым қаражаттары ретінде түсіндіріледі. Айналым капиталының мәні - ұдайы өндірістік процесстердің қажеттілігін қамтамасыз етудегі экономикалық ролімен анықталады.
Айналым капиталы тек бір өндірістік циклге қатысады және оның құнын өнімге толығымен ауыстырады, ал негізгі капитал өндіріс процесіне бірнеше рет қатысады және өз құнын өнімге бөліктерге бөледі. Сондықтан айналым капиталы негізгі капиталға қарағанда тезірек айналады. Аванстық капиталдың жалпы сомасындағы айналым капиталы үлесінің ұлғаюымен бүкіл капиталдың айналым уақыты қысқарады.
Айналым капиталы көлемі мен құрылымымен ғана емес, сонымен бірге ағымдағы активтердің өтімділігімен де сипатталады. Бұл, мысалы, өндірістік қорлар дайын өнімге қарағанда өтімділігі төмен, ал ақша қаражаттары мүлдем өтімді екенін ескереді.
Айналым капиталы тек бір өндірістік циклге қатысады және оның құнын өнімге толығымен ауыстырады. Өнім сатылған соң айналым капиталының құны айналым саласынан ақшалай күйде толық қайтып оралады және қайтадан өндіргіш капитал элементтеріне айналуы мүмкін.
Қолданыстағы айналым капиталының мөлшері өндіріс көлемі мен айналым уақыты арқылы анықталады. Ауыспалы айналым процесінде капитал құнының бір бөлігі өндірістік айналым капиталының материалдық қоры түрінде болады. Егер капитал айналымы бәсеңдесе өндіріс процесінің тоқтап қалмауын қамтамасыз ету үшін кәсіпкерлер айналым капиталына қосымша қаржы жұмсауға мәжбүр болады. Ал айналым тездеген жағдайда, керісінше, айналым капиталы құнының бір бөлігін босатуға мүмкіндік туады.
Негізгі капиталдың қорлануы мен өндірістің өсуі өндіріске қажетті қорларды көбейтуді қажет етеді. Мұны жүзеге асыру үшін таза пайданың бір бөлігін капиталға айналдыру немесе несие алуға тура келеді. Егер айналым капиталының кейбір элементтерінің бағасы өссе, кәсіпкерлер нақты өнім көлемін бұрынғы деңгейде сақтау үшін қосымша қаржы жұмсауы керек.
Айналым капиталын басқару ерекшеліктері шаруашылық жүргізуші субъектілердің құрылымдық тиістілігімен анықталады. Осылайша, өндіріс саласында айналым капиталының құрылымы шоғырлану дәрежесімен, өндіріс процесінің сипаты мен ұзақтығымен, оның материал сыйымдылығымен, техникалық жабдықтау деңгейімен және басқа факторлармен анықталады. Айналым саласындағы кәсіпорындарда тауарлық-материалдық құндылықтар қорларының үлесі анағұрлым жоғары. Қаржы корпорацияларында ақша қаражаттары мен олардың баламалары басым. Айналым капиталын басқарудың тиімділігі бірқатар факторлармен анықталады: ағымдағы активтердің көлемі мен құрамы, олардың өтімділігі, ағымдағы активтерді жабудың меншікті және қарыз көздерінің арақатынасы, таза айналым капиталының мөлшері, тұрақты және ауыспалы капиталдың арақатынасы және басқа да өзара байланысты факторлар.
Бірінші кезеңде (ақша -- тауар) ақша қаражаттарының бастапқы формасы бар айналым қаражаттары өндірістік қорларға айналады, яғни олар айналымнан өндіріс саласына ауысады.
Екінші кезеңде (өнім...Өндіріс...Тауар) айналым қаражаты өндіріс процесіне тікелей қатысады және аяқталмаған өндіріс, жартылай фабрикаттар мен дайын өнімдер түрінде болады.
Айналым қаражаты айналымының үшінші кезеңі (тауар-ақша) айналым саласында қайтадан жасалады. Дайын өнімді сату нәтижесінде айналым қаражаттары қайтадан ақша түрінде болады.
Кәсіпорындарда айналым қаражатының құрылымы тұрақсыз және көптеген себептердің ықпалымен өзгеріп отырады. Әрбір нақты кәсіпорында айналым қаражатының шамасы, олардың құрамы мен құрылымы өндірістік сипаты мен күрделілігіне, өндіріс кезеңінің ұзақтығына, оларды жеткізу жағдайына және т.б. байланысты болады.

2. Айналым капиталының қалыптасу көздері
Қалыптастыру көздері бойынша айналым капиталы меншікті және қарыз (тартылған) болып бөлінеді. Қалыптастыру көздері бойынша айналым капиталы меншікті, қарызға алынған және тартылған болып бөлінеді. Кәсіпорындардың меншікті айналым капиталы шаруашылық жүргізуші субъектінің қаржылық тұрақтылығы мен жедел дербестігін қамтамасыз етеді. Айналым қаражатын қалыптастырудың меншікті көздері: жарғылық қор, мақсатты мақсатта пайдаланылмаған қорлар мен резервтердің қалдықтары; таза пайда, өткен жылдардағы бөлінбеген пайда.
Банктік несиелер және басқа нысандар түрінде тартылатын қарыз капиталы кәсіпорынның қаражатқа деген қосымша қажеттілігін жабады. Қарыз айналым қаражаттарына мыналар жатады: коммерциялық банктердің қысқа мерзімді несиелері мен қарыздары, басқа кәсіпорындардың қарыздары, коммерциялық несие, несиелік берешек.
Тартылған айналым қаражаттарына мыналар жатады: бюджет, жұмысшылар, мақсатты қорлар және т. б. алдындағы қарыздың ең төменгі қалдығы.
Меншікті қаражат қорлар айналымын ұйымдастыруда маңызды рөл атқарады, өйткені коммерциялық есеп айырысу негізінде жұмыс істейтін кәсіпорындар бизнесті тиімді жүргізу және қабылданған шешімдер үшін жауап беру үшін белгілі бір мүліктік және жедел дербестікке ие болуы керек.
Айналым қаражаттарының қалыптасуы кәсіпорын ұйымдастырылған кезде, оның жарғылық қоры құрылған кезде пайда болады. Бұл жағдайда кәсіпорын құрылтайшыларының инвестициялық қаражаты, акцияларды сатудан түсетін түсімдер, бірлескен жобаларды іске асыруға қатысатын басқа кәсіпорындардан түсетін түсімдер, бюджеттен нысаналы қаржыландыру (мемлекеттік кәсіпорындар үшін) қалыптастырудың көзі болып табылады. Бұл қаражат негізгі капиталмен бірге бастапқы айналым капиталын құра отырып, кәсіпорынның жарғылық қорында бекітіледі.
Кәсіпкерлік қызмет дамыған сайын айналым қаражаттарына деген қажеттілік олардың бастапқы мөлшерімен салыстырғанда өзгереді, ал жарғылық капитал бірнеше жыл ішінде өзгермеуі мүмкін. Құрылтайшылар инвестициялаған қаражаттың бір бөлігі тауарлық өнімді дайындау, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.