Жасқа сай физиология мен мектеп гигиенасының зерттеу әдістері
Жасқа сай физиология мен мектеп гигиенасының зерттеу әдістері.
Басқа ғылымдар іспетті жасқа байланысты физиология мен мектеп
гигиенасы бірнеше ғылыми зерттеу әдістерін пайдаланады: бақылау, табиғи
және лабораториялық тәжірибе (эксперимент), функциялық жүктеме, телеметрия,
антропометрия т. б.
Бақылау әдісі - сыртқы ортаны танудағы негізгі әдістеме. Бұл әдістеме
барлық ғылым салаларында кеңінен пайдаланды. Бірақ оны лабораториялық және
табиғи эксперименттен жеке бөліп тастаса, ол бала организміндегі
физиологиялық қалыптар мен құбылыстардың негізін аша алмайды. И. П.
Павловтың айтуы бойынша бақылау әдісі "тек қана табиғаттың ұсынғанын
жинайды". Дегенмен, балалардың миының қызметін зерттеген кезде бұл әдіс
басқа зерттеу әдістерімен бірге организмнің жас ерекшеліктерін анықтауға
көмектеседі.
Табиғи тәжірибе -байқау мен лабораториялық эксперименттің аралық
түрі. Мақсаты мен қойылған міндеттеріне байланысты ғалым табиғи
жағдайдағы тәжірибені адам баласы үшін қалыпты (табиғи) жағдайда қолданады)
Айталық, баланың көру қабілетінің өзгеруін тексеру үшін, оның көру
талдағышының қызмет ерекшеліктерін мектептегі оқуға дейін және оқуын
аяқтаған кезде анықтайды, яғни оқу барысында табиғи жағдайда зерттейді.
Лабораториялық тәжірибенің табиғи жағдайдағы тәжірибеден айырмашылығы
бар. Мұнда зерттеуші тәжірибені арнайы жасалған жағдайда жүргізеді.
Жағдайды өзгерту арқылы ғалым белгілі бір қызмёт өзгерістерін тудырады да,
оның сан мен сапалық сипатын анықтайды.
Жасқа сай физиология ғылымында лабораториялық тәжірибе әдісінің бірі болып
саналатын функциялық жуктеме немесе сынау әдісі кеңінен тарады. Бұл әдіс
бойынша, бала организмінің мүшелерінің қызметін, оған мөлшерленген
функциялық жүктеме беру арқылы, оның әсерінің ұзақтығын немесе әсер ету
қарқынын өзгерте отырып, түрлі жағдайларда анықтайды. Мұндайда
физиологиялық көрсеткіш ретінде сол мүшенің қызметі алынады. Бала
организмін зерттейтін физиологиялық тәжірибеде тынысты кідірту,
температуралық әсер ету, дененің кеңістіктегі орынын өзгерту т. с. с.
функциялық сынаулар қолданылады. Ең көп қолданылатындары мөлшерленген дене
жөне ой еңбегі. Мысалы, зерттеуші баланың тыныштықтағы қалыпты жағдайында
жүрегінің соғу жиілігін анықтайды, содан кейін бала 100 м жер жүгіріп өткен
соң оның жүрегінің ... жалғасы
Басқа ғылымдар іспетті жасқа байланысты физиология мен мектеп
гигиенасы бірнеше ғылыми зерттеу әдістерін пайдаланады: бақылау, табиғи
және лабораториялық тәжірибе (эксперимент), функциялық жүктеме, телеметрия,
антропометрия т. б.
Бақылау әдісі - сыртқы ортаны танудағы негізгі әдістеме. Бұл әдістеме
барлық ғылым салаларында кеңінен пайдаланды. Бірақ оны лабораториялық және
табиғи эксперименттен жеке бөліп тастаса, ол бала организміндегі
физиологиялық қалыптар мен құбылыстардың негізін аша алмайды. И. П.
Павловтың айтуы бойынша бақылау әдісі "тек қана табиғаттың ұсынғанын
жинайды". Дегенмен, балалардың миының қызметін зерттеген кезде бұл әдіс
басқа зерттеу әдістерімен бірге организмнің жас ерекшеліктерін анықтауға
көмектеседі.
Табиғи тәжірибе -байқау мен лабораториялық эксперименттің аралық
түрі. Мақсаты мен қойылған міндеттеріне байланысты ғалым табиғи
жағдайдағы тәжірибені адам баласы үшін қалыпты (табиғи) жағдайда қолданады)
Айталық, баланың көру қабілетінің өзгеруін тексеру үшін, оның көру
талдағышының қызмет ерекшеліктерін мектептегі оқуға дейін және оқуын
аяқтаған кезде анықтайды, яғни оқу барысында табиғи жағдайда зерттейді.
Лабораториялық тәжірибенің табиғи жағдайдағы тәжірибеден айырмашылығы
бар. Мұнда зерттеуші тәжірибені арнайы жасалған жағдайда жүргізеді.
Жағдайды өзгерту арқылы ғалым белгілі бір қызмёт өзгерістерін тудырады да,
оның сан мен сапалық сипатын анықтайды.
Жасқа сай физиология ғылымында лабораториялық тәжірибе әдісінің бірі болып
саналатын функциялық жуктеме немесе сынау әдісі кеңінен тарады. Бұл әдіс
бойынша, бала организмінің мүшелерінің қызметін, оған мөлшерленген
функциялық жүктеме беру арқылы, оның әсерінің ұзақтығын немесе әсер ету
қарқынын өзгерте отырып, түрлі жағдайларда анықтайды. Мұндайда
физиологиялық көрсеткіш ретінде сол мүшенің қызметі алынады. Бала
организмін зерттейтін физиологиялық тәжірибеде тынысты кідірту,
температуралық әсер ету, дененің кеңістіктегі орынын өзгерту т. с. с.
функциялық сынаулар қолданылады. Ең көп қолданылатындары мөлшерленген дене
жөне ой еңбегі. Мысалы, зерттеуші баланың тыныштықтағы қалыпты жағдайында
жүрегінің соғу жиілігін анықтайды, содан кейін бала 100 м жер жүгіріп өткен
соң оның жүрегінің ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz