Соматикалық жасушаларды анықтау

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 12 бет
Таңдаулыға:

Қазақ Ұлттық Аграрлық Зерттеу Университеті
Коммерциалық емес акционерлік қоғамы
Ветеринариялық-санитариялық экспертиза және гигиена кафедрасы

СӨЖ
Тақырыбы: Сүттің құрамындағы соматикалық торшаларды анықтауға арналған аппараттар

Орындаған: Нұрмұханбетова.А
Топ: ВС-516
Тексерген: Буркетбаева.А

Алматы, 2022ж
Жоспар:
І. Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
ІІ. Негізгі бөлім: ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4-1 1
2.1. Соматикалық торшалар туралы жалпы түсінік ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..4-6
2.2. Соматикалық торшаларды анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6-8
2.3. Соматикалық торшаларды анықтауға арналған аппараттар ... ... ... ...8-11
ІІІ. Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 12
IV. Қолданылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...13

І. Кіріспе
Дені сау сиырдан алынған сүтте соматикалық торшалардың саны 1 мл сүтте 500 мыңға дейін, ал бейнормалды сүтте 500 мыңнан артық болады. Бейнормалды сүтке, уыз аралсқан, суалуына 7 күн қалған сиырдан сауылған сүт, желінсаумен ауыратын малдан сауылған сүт, желінсаумен ауыратын малдан сауылған, сол сияқты басқа да мал организмінде әрқилы ауытқушылыққа байланысты сүтте соматикалық торшалардың көп болатын жағдайларда алынған сүтті де бейнормалды сүтке жатқызады. Соматикалық торшалар саны электронды есептегіштер арқылы анықтау ыңғайлы. Одан басқа соматикалық торшалар санын Фукс - Розентал камерасында микроб арқылы тікелей санайды. Фукс- Розентал камерасы болмаса Горяев, Том, Предтеченский, Бюркер камераларының бірін пайдаланады. Пробиркаға 0,4 мл гимза бояуы ерітіндісін (1 мл дистильденген су және 5 тамшы гимза бояуы) және 20 мм³ тексерілетін сүт қосып, 120 есебінде сұйылтады, 15-30 минуттан және 1 сағаттан соң Горяев камерасында санайды. Лейкоциттер барлық тордан (сеткадан) саналады. Ал ол көп болса 5 қатардан немесе 5 үлкен төртбұрыштағы санын анықтайды. 1мм³ торшалар санын анықтау үшін бір үлкен төртбұрыштағы орта саны шығарылып, ол 5000-ға көбейтіледі. Жоғарғыдағы сұйықтықпен аралыстырылған сүттегі лейкоциттер және басқа да торшалар сетканың түбінде орналасады. Май түйіршіктері бұл жағдайда түссіз болып, сетканың жоғарғы жағына орналасқандықтан, микроскоппен қарағанда көзге көрінбейді. Егер май түйіршіктерінің 1мм³ сүттегі санын анықтау қажет болса, сетка анық байқалғанша конденсаторды түсіреді де тубус май түйіршіктері байқалғанша аздап көтеріледі. Бұл әдісте лейкоциттер жақсы боялады және бір тәулік бойы бұзылмайды. Соматикалық жасушалар олар тіндер мен мүшелерді құрайтын және эмбриондық дің жасушаларынан пайда болатын дифференциалданған жасушалар. Олардың дифференциалдануы дегеніміз олардың организмдегі барлық жасушалардан өзгеше спецификалық функциялары бар екенін білдіреді. Ұрықты құру процесінде эмбриондық бағаналы жасушалар клеткалардың бөліну процесін бастан кешіреді, олар көбейеді, олар белгілі бір функциялары бар клеткалардың топтарын өздері табылған ұлпаға немесе органға сәйкес дамыта алады. Бұл соматикалық жасушалар, және олардың атқаратын қызметіне қарай әр түрлі атаулар алады. Соматикалық жасушалар - бұл гаметалардан (репродуктивті жасушалардан) басқа кез-келген жасушалар, және олардың рөлі адам ағзасында барлық қатысушы жасушалардың дамуына мүмкіндік беретін генетикалық ақпаратқа ие жүйелерді қалыптастыру болып табылады.

ІІ. Негізгі бөлім
2.1. Соматикалық жасушалар туралы жалпы түсінік
Соматикалық жасушалар олар тіндер мен мүшелерді құрайтын және эмбриондық дің жасушаларынан пайда болатын дифференциалданған жасушалар. Олардың дифференциалдануы дегеніміз олардың организмдегі барлық жасушалардан өзгеше спецификалық функциялары бар екенін білдіреді. Ұрықты құру процесінде эмбриондық бағаналы жасушалар клеткалардың бөліну процесін бастан кешіреді, олар көбейеді, олар белгілі бір функциялары бар клеткалардың топтарын өздері табылған ұлпаға немесе органға сәйкес дамыта алады. Бұл соматикалық жасушалар, және олардың атқаратын қызметіне қарай әр түрлі атаулар алады. Соматикалық жасушалар - бұл гаметалардан (репродуктивті жасушалардан) басқа кез-келген жасушалар, және олардың рөлі адам ағзасында барлық қатысушы жасушалардың дамуына мүмкіндік беретін генетикалық ақпаратқа ие жүйелерді қалыптастыру болып табылады.
Соматикалық жасушалардың сипаттамалары
Соматикалық жасушалар өздерінің ядросындағы жеке адамдар туралы генетикалық ақпаратқа ие. Олар диплоидты жасушалар, яғни олардың әрқайсысында 23 хромосоманың екі сериясы, барлығы 46 хромосома бар деген сөз. Әрбір хромосоманың ішінде адамның генетикалық ақпараты болады. Соматикалық жасушалардың ішінде генетикалық ақпарат болғандықтан, ғалымдар адам геномының ашылуын ілгерілету үшін әртүрлі техникалар мен тәжірибелерді қолданды. Екінші жағынан, соматикалық жасушалар өздеріне ие генетикалық ақпаратпен көбейе алады, бірақ шектеулі рет қана. Осы себепті олардың өмір сүру ұзақтығы шектеулі және олар қалыптасқаннан кейін өзін-өзі жаңартуға қабілетсіз. Олар жұмысын тоқтатқаннан кейін олардың орнына жаңа соматикалық жасушалар келеді. Бұл жасушалардың тағы бір ерекшелігі - жыныстық жасушалардан айырмашылығы, олар өздерінен басқа жаңа жасушалардың көбеюіне немесе пайда болуына қатыспайды - бұл репродуктивті жасушалар атқаратын қызмет. Олардың қызметі тек өзіне тиесілі жүйенің жұмысын қамтамасыз ету үшін азаяды. Соматикалық жасушалар белгілі бір қызметіне байланысты әр түрлі пішіндер мен өлшемдерге ие. Ақырында, бұл жасушалардың маңызды ерекшелігі - мутациялардың белгілі бір типтері, яғни олардағы генетикалық ақпараттың белгілі бір өзгерістері - олардың жасушалық бөлінуін ынталандыруы және олардың табиғи репродуктивті шектеулерін жоғалтуы, сондықтан олар шексіз бөлінуі мүмкін. ДНҚ-ның өзгеруімен соматикалық жасушалардың бұл шексіз көбеюі қатерлі ісіктің барлық түрлерінің пайда болуының негізі болып табылады.
Түрлері. Соматикалық жасушалар адам ағзалары мен ұлпаларында толығымен қалыптасқаннан кейін әр түрлі атау алады. Осы нүктеге жеткенде, олар тиесілі жүйеге байланысты әр түрлі қызмет атқарады. Адам денесінде кездесетін соматикалық жасушалардың кейбір мысалдары:
Нейрондар - жүйке жүйесіне жататын және организмнен миға сигнал түрінде ақпаратты тасымалдау функциясы бар соматикалық жасушалардың түрі.
Қызыл қан жасушалары эритроциттер. Бұл қаннан табылған және жүрек-қан тамырлары жүйесіне жататын соматикалық жасушаларға адам денесінің барлық тіндеріне оттегін тасымалдаудың ерекше және дифференциалды функциясы берілген атау.
Лейкоциттер: олар ішкі немесе сыртқы агенттерге иммундық жауап беру функциясы бар, денеде шабуылдар немесе зақымдар тудыруы мүмкін қанда болатын соматикалық жасушалар.
Гепатоциттер: олар бауыр тініне жататын соматикалық жасушалар, бауырдың әртүрлі функцияларын орындайды, мысалы, бауыр тіні мен өт конформациясы.
Меланоциттер: олар теріде кездесетін соматикалық жасушалар, олардың қызметі меланинді өндіру болып табылады, бұл табиғи пигмент, адамдарда терінің, шаштың түсін және басқаларын анықтайды.
Миоцит: бұл бұлшықет талшығын құрайтын соматикалық жасуша, ал бұлшықет тінін құрайды. Миоциттердің немесе бұлшықет талшықтарының қызметі - дененің дұрыс механикалық қозғалғыштығын қамтамасыз ету.
Эндотелий жасушасы: бұл қан тамырларының ішкі бөлігінде болатын ұлпаны құрайтын соматикалық жасуша. Бұл жасуша көптеген функцияларының қатарында қан ағуына кедергі келтіруі мүмкін белгілі бір жасушалардың қажетсіз адгезиясын болдырмай, қанның дұрыс ағуына (реттелген, тегіс және стратификацияланған) мүмкіндік береді.
Хондроцит: олар шеміршек тінінде (шеміршек) кездесетін соматикалық жасушалар, олардың қызметі коллаген мен протеогликан сияқты қосылыстарды бөліп, шеміршектің пішінін ұстап тұрады. Шеміршек - бұл дененің белгілі бір бөліктерін жабуға немесе қолдауға көмектесетін, соққылардың немесе тозудың алдын алатын және белгілі бір буындарға қозғалғыштық беретін тін.
Остеоцит: бұл басқа жасушалармен бірге (мысалы, остеокласттар) сүйек тінін құрайтын соматикалық жасуша. Сүйек ұлпасы - бұл адам ағзасының тіндеріне, мүшелеріне және бұлшық еттеріне қолдау көрсету және қорғау, сондай-ақ олардың қозғалғыштығы мен қозғалуына мүмкіндік беру функциясы бар сүйек жүйесін құрайтын сүйектердің құрамдас бөліктерінің бірі.Осы жасушалар сияқты, жалпы сипаттамаға ие соматикалық жасушалардың тағы бір алуан түрлілігі бар: олардың барлығында адам денесінің әртүрлі ұлпалары, мүшелері мен жүйелерінің жұмыс істеуіне мүмкіндік беретін басқа жасушалардан спецификалық және сараланған функциялар бар. Демек, ескеру қажет нәрсе - соматикалық жасушалардың басты анықтаушы ерекшелігі - олардың барлығы басқа жасушалармен толықтырылған кезде өздеріне тиесілі ағзаның тіршілік әрекетіне тіршілік ететін белгілі бір функцияларды атқаратындығында.
2.2. Соматикалық жасушаларды анықтау
Дені сау сиырдан алынған сүтте соматикалық торшалардың саны 1 мл сүтте 500 мыңға дейін, ал бейнормалды сүтте 500 мыңнан артық болады. Бейнормалды сүтке, уыз аралсқан, суалуына 7 күн қалған сиырдан сауылған сүт, желінсаумен ауыратын малдан сауылған сүт, желінсаумен ауыратын малдан сауылған, сол сияқты басқа да мал организмінде әрқилы ауытқушылыққа байланысты сүтте соматикалық торшалардың көп болатын жағдайларда алынған сүтті де бейнормалды сүтке жатқызады.
Соматикалық торшалар саны электронды есептегіштер арқылы анықтау ыңғайлы. Одан басқа соматикалық торшалар санын Фукс - Розентал камерасында микроб арқылы тікелей санайды. Фукс- Розентал камерасы болмаса Горяев, Том, Предтеченский, Бюркер камераларының бірін пайдаланады.
Пробиркаға 0,4 мл гимза бояуы ерітіндісін (1 мл дистильденген су және 5 тамшы гимза бояуы) және 20 мм³ тексерілетін сүт қосып, 120 есебінде сұйылтады, 15-30 минуттан және 1 сағаттан соң Горяев камерасында санайды. Лейкоциттер барлық тордан (сеткадан) саналады. Ал ол көп болса 5 қатардан немесе 5 үлкен төртбұрыштағы санын анықтайды. 1мм³ торшалар санын анықтау үшін бір үлкен төртбұрыштағы орта саны шығарылып, ол 5000-ға көбейтіледі. Жоғарғыдағы сұйықтықпен аралыстырылған сүттегі лейкоциттер және басқа да торшалар сетканың түбінде орналасады. Май түйіршіктері бұл жағдайда түссіз болып, сетканың жоғарғы жағына орналасқандықтан, микроскоппен қарағанда көзге көрінбейді. Егер май түйіршіктерінің 1мм³ сүттегі санын анықтау қажет болса, сетка анық байқалғанша конденсаторды түсіреді де тубус май түйіршіктері байқалғанша аздап көтеріледі. Бұл әдісте лейкоциттер жақсы боялады және бір тәулік бойы бұзылмайды. Торшаларды бояу және май түйіршіктерін еріту үшін төмендегі әдісті пайдалануға болады. Ол үшін сүтке еріткіш қосылады. Еріткіш былайша дайындалады. Су моншасында ДС - 10 синтанолы ерітіліп, одан колбаға 1 мл алынады да 12,5 мл этил спиртімен араластырылып, 1 мл формалдегид қосылады. Сонан соң 0,9% ас тұзы ерітіндісімен, 100 мл - ге дейін жеткізіледі. Алынған ерітінді 20 минут 60*С қыздырылады. Осыдан соң 1 мл фуксиннің спирттегі қаныққан ерітіндісін қосып, қағаз сүзгіден өткізеді. Бояғыш ұзақ сақтағанда тұнбаға түсетін болғандықтан оны еріткішке пайдаланар алдындп қосады , ал ерітікіш саңылаусыз жабылған ыдыста, ұзақ сақтауға жарамды. Торшаларды санау үшін 4,9мл бояуышы бар еріткішке 0,1 мл ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.