Функционалды - құндық талдаудың түсінігі, қағидалары, мақсаты

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

Функционалды-құндық талдаудың түсінігі, қағидалары, мақсаты

Функционалды-құндық талдау экономикалық анализдің бір түрі болып табылады, бірақ өзіне тән ерекшеліктері мен мазмұны дербес қарастыруға тұрарлық.

Анализдің бұл түріне монографиялық және тәжірибелік сипаттағы көрнекті әдеби зерттеулер және жоғары оқу орындарының оқулықтары мен құралдары арналған.

Функционалды-құндық талдау негізінде жеке өнім қызметін жүйелік зеттеу немесе белгілі-бір өндірістік-шаруашылық үрдіс, немесе жобалау сферасында минималдышығынларға, өндірісті игеруге, өткізуге, жоғарғы сапалы өндірістік және тұрмыстық тұтынуды шекті пайдалылыық пен ұзаққа төзімділігіне бағытталған құрылым түсініледі.

Жалпы теориялық негізде экономикалық әдістемелік және әдістік шеттелген сапалық талдау ретінде: өндірістегі шаруашылық-қаржылық қызмет анализі және оның жеке салалары, құрылыста, ауыл шаруашылықта, саудада және т. б.

Функционалды-құндық талдау өзіне тиесілі қағидаларға негізделеді. Оларға бірінші кезекте жатады: шығармашылық жаңартпа ойлау, жүйелілік, комплестілік, талдау объектісінің функционалдығы мен оларды жүзеге асыруға кеткен шығындар, білімнің түрлі салаларындағы ғылыми және тәжірибелік жұмысшылардың ақысы мен тәжірибелілігі.

Шығармашылық, жаңа ойлау бұрынғыны қайталаудан, қабылданған шешімдерден, соның ішінде тәжірибеде өзін жақсы көрсетсе де бас тартылады. Мұнда бастысы: өте жақсы - игінің жауы.

Ғылыми-техникалық революция Ғылыми-техникалық үдеудің экономикалық үрдіске жетілдірілуіне үздіксіз қозғалыс, ескіргенді дәстүрлі терістеуге, бір беткеі жаңа құралдар мен өндірістік құралдардың пайда болуына, халық тұтынатын тауар мен қызметтерді, ғылыми негізделген ұйымдық шешім мен басқаратын шешімдер нұсқаларына тәуелді.

Шығармашылық ойлаудың алгоритмі сертті, сенімді тәжірибенің ғылыми-техникалық институттарына берілген саладағы ғылыми білімнің тереңдігіне, бұрын кездеспеген жаңа ми шабуылына қабілеті, полярлық көзқарастар мен мінездемелер тайталасына негізделеді.

Мұнда 4-бөлімде сипатталған экономикалық талдацдың эвристикалық қолайлы болып табылады. «Эврика» сөзі (грекше «heureka» - мен таптым) басқаға қарағанда әдістерге қарағанда осы әдіске сәйкес келеді.

Экономикалық талдауға тән жүйелілік пен фунционалды-құндық талдау арасындағы байланыста ерекше байқалады. Жүйелілік талдау объектіні бір бүтін зат ретінде зеттейді. Ал, жүйе ретінде белгілі бір түр басқа жүйелермен әрекеттесетін ішкі жүйе жоғарыдеңгейлі жүйе болып шығады. Функционалды-құндық талдау жүйелілігі ең жоғары бәсекелестік мен өндірістік-коммерциялық қызметті қамтамасыз ететін үлкен технико-экономикалық тиімді жүйе немесе ішкі жүйеде көрініс табады.

Егер жаңа бұйымды жобалауға қатысты болса, функционалды-құндық талдаудың жинақтылығы, арнайы әдебиеттерде көрсетілгендей, сапасы мен шығынын анықтайтын барлық факторлармен зерттелуі объектінің барлық түрлерінің құрылымы, өндіріс технологиясы мен ұйымы, барлық еңбектік, материалдық, техникалық, энергетикалық, эстетикалық, қаржы-экономикалық ресурстар; өнімнің барлық қозғалыс сатылары - жоба алдындағы, жобалық, тәжірибесі үлгілі дайындау мен оны стендтік тексеру, жөндеу мен өндіру, өтімді ұйымдастыру, қанаудағы сенімдік пен ұзақ мерзімділік, қоршаған ортаға зиян келтіретін қалдықтарды қайта пайдалану. Кез келген құрамның өзгеруі басқасына ықпал ететіні, қатаң баланс жасау, жинақтылық қағидасын бұзатыны анық.

Жоғарыда айтылған бойынша функционалды-құндық талдаудың тапсырмалары:

барлық деңгейдегі өндірістік-экономикалық тиімділік және барлық микродеңгейдегі негізгі және затқа айналған еңбек шығындарының барлығын анықтау;
жетекші жүйелердің барлық деңгейлері тиімді болып табылатын жүйе көрсеткіштері мен техникалық-экономикалық нормативтерді өңдеу;
өндірістік-қаржылық қызметтердің тхникалық және басқарушылық үрдісті ұйымдастыру;
бұрын ықпалы төмендетілген экономикалық рычактарды активтендіру;
тиімділікті, сенімділікті, өнімді ұзақ мерзімді қолдануды, Ақылы қызметті және тұрмыстық тұтыну сферасындағы кеңестер мен конструкциялық сипаттамана жүйелік бақылау; Айтылған тапсырмаларды орындау тек түрлі ғылыми саладағы ғылыми-тәжірибелі жұмысшылар ұйымының және үлкен тәжірибемен белгілі бір шығармашылық қиялы бар қызметкерлердің қолынан келеді. Бір шығармашылық ұйымда инженер, конструктор, технологтар, химиктер, экономист-аналитик, есепші-бухгалтерлер, жоспарлаушы-нормалаушы, товаровед-материаловед, босатушы, эксплоатациялаушы мамандарының бірігуі - қиын іс болғанымен, оның орындалуы жүзеге асса, табыс әкеледі. Функционалды-құндық талдау жаңа құрылған ғылыми пәнге жатады. Оның толығымен зерттелуі өткен ғасырдығ 40-жылдарында зерттелуі орыс конструкторы Ю. М. Соболев пен американдық инженер Л. Д. Майлс есімдерімен тығыз байланысты. Олар әр түрлі жолмен бір мақсатты көздеген. Л. Д. Майлс пен оның қызметкерлері қолданыстағы өнімді қабылдай отырып және нақты қызметтерін абстракциялау арқылы кемшіліктерін талдап, жоғары бәсекелестік пен пайдалалықты қамтамасыз ететін жаңа коструктивті шешімдерді іздеді. Ю. М. Соболев пен қызметкерлері біртекті өнімді шығаратын кәсіпорынның тәжірибесін кеңінен қолдана отырып, жалпы өнімді мұқият талдап, функционалды тағайындау, түйіндердің коструктивті сәйкестігімен және оның эксплуатациондық қасиетері және т. б. арқылы тек мүлтіксіз ғана емес, сонымен қатар жаңа конструктивті бұйымды жасады. Біздің конструктор-реттеуші өз жұмысының бастапқы кезінде салыстырмалы әдісті қолданған. Оның бұл әдісі шетел тәжірибесімен қатар ұлттық тәжірибені қорытындылауды ұсынды.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.