Жеке тұлғаның дамуында жас ерекшеліктерді есепке алу мәселесі

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

№3 семинар тақырыбы: Жеке тұлғаны дамытудың және тәрбиелеудің жас және жекелік ерекшеліктері
Жеке тұлғаның дамуында жеке ерекшеліктерді есепке алу мәселесі.
Жеке тұлғаның дамуында жас ерекшеліктерді есепке алу мәселесі.
Мектеп жасындағы оқушыларды тәрбиелеу ерекшеліктері.
1. Әрбір оқушының танымдық іс-әрекетінін, әсерленушілігінің, ерік-жігерінің, мінезінің, жүріс-тұрысының тек өзіне ғана тән сапалық ерекшеліктері болады.
Демек, жеке ерекшелік -- бұл, адамның өз басындағы қасиеттерінің бір-бірімен сәйкестікпен түйісуі, оның басқа адамдардан өзгешелігі осы қасиеттері арқылы көрініс табады. Әркім өзінің жеке даму жолын бастан кешіреді, ал ол оның бойына табиғат берген қасиеттерге және тіршілігінің жағдайына байланысты болады. Мектеп оқушыларын олардын қабілеттеріне қарай топтарға біріктіруге болады, яғни, типология жүргізуге болады. модель немесе типтердің көмегімен объектілерді біріктіру.
Балалар типологиясында екі ерекше бағытты атауға болады:
-- қыз балалар мен ер балалардың даму ерекшеліктері,
-- дарынды балалар мен педагогикалық жағынан қараусыз қалған балалар.
Дарындылық -- адамның интеллектуалдык мүмкіндігімен байланысты болатын қабілеттіліктердің бірлігі, оның іс-қимылыньщ деңгейі мен өзіндік ерекшелігі. Қабілеттілік -- бұл бірдей күш пен бірдей уақыт аралығында, бір адамның басқа адамдарға қарағанда жоғары көрсеткіштерге ие болуын қамтамасыз ететін мүмкіншілік.
Психологиялық жағынан караусыз қалған деген сөз ортаның келенсіз ықпалынан және педагогикалық процестің жеткіліксіздігінен рухани көзқарасының дұрыс қалыптаспағандығы, сезімнің дәрменсіздігі, қоғамдық мінез-құлық дағдысының жоқтығы айқын әрі үнемі байқалып тұруын айтады. Мұндай балаларды девианттар деп атайды.
Мектеп оқушысьшың жеке ерекшелігі дегеніміз -- оның жас мөлшеріне, жыныстық және рухани дамуына, жан-жақты тұтас жетілген жеке тұлғалық қасиетінің қалыптасуына органикалық жағынан байланысты өзіне тән ерекшелігі. Осыған орай олармен жеке жұмыс жүргізу педагогикалық процестің маңызды бөлігі болып табылады. Жеке жұмыс -- бұл педагогикалық жұмыстағы бос сөзділікті жеңу және оның алдын ала іс-әрекет ұйымдастыру.
Жеке ерекшеліктерді есепке алу -- бұл әрбір жеке тұлғаның қызығушы-лығын, бейімділігін, сапасын, қасиетін, талабын және мүмкіншілігін ескере отырып, өскелең ұрпақтың әлеуметтік қалыптасу процесінде сәтсіздіктер мен қателіктерді барынша кеміте отырып тәрбиелеуде педагогиқалық құралдардың, әдістемелердің және түрлердің барлығын пайдалану. Мектеп окушыларының жеке ерекшеліктерін есепке алуда нерв жүйесінің қызметі, адамның темпераменті көп жағдайда ескеріле бермейді. Темперамент -- бұл адамның психикалық қызметі мен мінез-құлқының қуатын анықтайтын жеке ерекшелігі. Сангвинник -- еті тірі; флегматик -жәй, салмақты; холерик -- қызба, шапшаң; меланхолик -- ойлы, терең толғанысты.
Жеке ерекшеліктерді есепке алу маңызды жағдай. Мұғалім бұл мәселеде шектен шығып кетпеуі керек, яғни, баланың мүмкіншілігін артық бағалау да, ескермеуі де баланың жеке дамуына зиянын тигізеді.
Міне, осылайша тәрбие беруде де, оқытуда да әр балаға жеке қарым-қатынас жасау маңызды, себебі әр балада оның рухани қажеттілігінің, өзіндік қызығушылығының көрінісі ретіндегі жеке ерекшелігі айқын көрініс береді, ал ол әр адамның жан-жақты дамуы үшін қоғамның талабы негізінде туындайды. Жеке қарым-катынас әр баланың бейімділіктері мен қабілеттерінің ашыла түсуіне жақсы жағдай жасау үшін аса маңызды, сондай-ақ ол оқу бағдарламасының талаптарын орындаудағы қиыншьшықтарды жеңуде де зор рөл атқарады.
2. Жас ерекшеліктері дегеніміз өмір сүрудің белгілі бір кезеңіне сәйкес байқалатын анатомия-физиологиялық және психикалық қасиеттер болып табылады.Даму үдерістерін дұрыс басқару үшін ертеден-ақ адам өмірі кезеңдерін жіктеп отырған. Мұндай жас кезеңдерін жіктеуде адам өмірінің әрбір кезеңіне сәйкес анатомия-физиологиялык және психикалық қасиеттерді негізге алған. Жас ерекшеліктері адамның денелік дамуына сәйкес анықталған. Денесінің өсуі, салмақ қосуы, сүт тістерінің пайда болуы, оның ауысуы, жыныстық пісіп-жетілуі және басқа да биологиялық үдерістер белгілі бір кезеңде сәл-пәл ауытқулармен жүріп отырады. Ал адамның биологиялық және рухани дамуы өзара тығыз байланысты болғандықтан, әр кезеңге сәйкес интеллектуалдық, әлеуметтік, рухани сфераларында да өзгерістер пайда болады. Әлеуметтік жетілу де, биологиялық сияқты, қатаң тәртіппен болмаса да, жас кезеңіне сәйкес рухани даму динамикасын байқатады.
Мектеп жасындағы адамның өміріне сәйкес жас кезеңдеріне бөлудің психологиялық және педагогикалық нүсқалары бар. Қазіргі ғылымда бала өмірін кезеңдерге бөледі. Педагогикалық кезеңдерге бөлу негізінен, бір жағынан, денелік жэне, екінші жағынан, рухани даму кезеңдері жүретін тәрбиелеу жағдайларын анықтайды.Танымдық іс-эрекеті оқыту үдерісінде көбірек жасалады. Қарым-катынас жасау аясы кеңейеді. Бүл кезеңдегі қарқынды даму және көп жаңа қасиеттерді калыптастырып үлгеру кажеттілігі оқу-тәрбие іс-эрекетін қатаң бағыттап жүргізуді талап етеді. Кабылдауы тұрақты емес, бірак эмоционалдылығы жоғары. Кіші мектеп жасында еріксіз зейіні басым, түрақтылығы жеткіліксіз. көлемі аз. Сондықтан окыту-тәрбиелеу жүмысы зейін мэдениетін калыптастыруға бағытталүы қажет. Ол оку іс-эрекетін мотивациялау арқылы ерікті зейінін қалыптастыруды талап етеді.
Қазіргі педагогика және психология ғылымдары балалар мен жеткеншектердің дамуындағы биологиялық фактордың рөлін айрықша көрсетеді. Педагогика ғылымы жас ерекшеліктерін анықтауға баланың дамуына үнемі қозғалыс үрдісі ретіндегі қарастыра отырып, бұл қозғалыстан сан жағынан жинақталу, ал сапа жағынан елеулі өзгерістер болатынын алға тартады. Мәселеге бұлайша қарау балалардың дене және психикалық дамуының бірқатар кезеңдерін белгілеуге мүмкіндік ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.