Ұлттық сана үшін құндылықтың мәнін айқындаушы ұлттық сапаның бағалаушылығы

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

3 апта
№3 практикалық сабақтың тақырыбы:
Сана және бейсаналық: философиялықконцепциялардыңсалыстыр малыталдауы.
Тапсырмалар:
1.Ұлттық сана.және ұлттық сана сезім.
2.Шәкәрімнің үш анығы
3. Шәкәрім рух туралы.
4. Ойлау және тіл.
5. Қашғаридыңтіл философиясы

1.Ұлттық санадағы құндылықтық бағыт-бағдар мемлекеттің әлеумет экономикалық-саяси жағдайының негізіне сай анықталуы мүмкін. Мәселен, Кеңестік дәуірде ұлт үшін ең маңызды құндылык ол партия идеологиясымен дәріптелінген Кеңестік ұлттардың моралдық-саяси бірлігімен мемлекет алдындағы борыштық парызы болса, Еліміз тәуелсіздік алғаннан кейін Батыстан келген демократиялық басқару, нарықтық қатынастар, батыстық ойлау мен өмір сүру үрдісі біздің ұлттық санаға маңызды әсер етті. Бұл әрине, құндылықтың табиғатын күрделендіре түседі. Соның нәтижесінде қазіргі таңда құндылықты зерттеудің екі ұмтылысы анықталынып отыр. Ол:
1) санадағы бар, шынайы өмір сүретін құндылықтар;
2) жүрек қалауындағы мақсат-мүдделер мен идеалдар
Ұлттық сананы жүзеге асырушы жеке адам санасы. Бұл тұрғыда субьекті өзінің таным логикасының процесі кезінде обьектіні бағалау актісі орындалады. Яғни обьектіні сезімдік сенситивті бейнеленуі кезінде салыстыру, белгілеу немесе керісінше ұқсамайтын нышандар, қасиеттерді айқындайды. Бұл түсінікте бағалау ұғымы құндылық ұғымымен арақатынасты. Бүдан түсінгеніміз құндылықтар бағалаудың негізінде жатыр [60.918]. Ұлттық сана үшін құндылықтың мәнін айқындаушы ұлттық сапаның бағалаушылығы. Бұл орайда сонау еліміз егемендік алған кездері біздің елде де өзіндік бір ұлттык ренесанс басталғаны белгілі. Соның нәтижесінде ұлттық санаөзіндік дүниеге көзкарасының негізінде қайта бағалаушылық жасап, өмірлік күндылықтармен катар, тәуелсіздік, бостандық, дәстүрлі мәдениет, әдебиет, тіл, тарих, атамекен, дін, мемлекет, ұлттық рух, ұлттық мұра, ұлттық болмыс секілді ұлттық құндылықтарды айқындады.Мұндай құндылықтар адамзаттың мәдени әлеуметтенуінің көрсеткішіне айналып, даму идеясын дүниеге әкеледі.
2.Шәкәрім Құдайбердіұлының Үш анық атты фәлсафалық трактаты - отандық, гуманитарлық білім жүйесінде ерекше орын алатын шығарма.
Шәкәрім Құдайбердіұлы Үш анық еңбегін жазуға ересен даярлықпен келген. Қазіргі біз білетін авторлардың еңбектерімен таныс болып қана қоймай, оларға талдау жасаған.

Ол сол замандағы сөздіктермен энциклопедиялық еңбектерді пайдаланған. Оның үстіне айтарым, Шәкәрім араб, парсы, түрік, тілдеріндегі шығармалармен таныс болған.
Бұл тұста тағы бір ескертетін жайт, Шәкәрім үшін ғалымның атағы, оның кең танымалдығы басты мәселе емес, оның шындыққа жақындығы ғана қызықтырған. Ол Үш анықта бірде-бір автордың ығына жығылып, оның насихатшысына айналмаған. Шәкәрім сыншыл. Ол адамзаттың сонау Пифагор дәуірінен адасқандарына еш күмән келтірмейді. Біздің атақты деп жүргендеріміздің дені адасушылар. Біразы адасып жүріп жол табушылар, ал бір парасы адамзатты одан әрі адастырушылар. Білемін деп білмей сөйлеушілер, түсінемін деп түсініксіз кітап жазушылар. Жаратушының алғашқы білімін қиратушылар. Ақылдымын дегендер менмендікке салынып, адамзаттың алдағы замандарда ашар есіктерін жаптырушылар.
Шәкәрім осылардың бәрін білім, өзінің сау ақылына салып саралаған, сөйтіп өзінің кемел түйінін - Үш анықты баян еткен.

Неге Шәкәрім еңбегін Үш анық деп атаған. Сонда анық дегеніміз не?
ХІХ жүз жылдықтың аяқ шенінде дүние өздігінен, жаратушы ие жоқ деген жол тұйыққа тірелді. Сол кезде позитивизм деген ағым пайда болды.
Оның қалыптасуы негізінен француз Огюст Контқа қатысты айтылады, ол метафизиканы сынға алған. Ол кезде метафизика деп философияны айтатын. Конт позитивистік түйіндерді алты ғылымнан: математика, астрономия, физика, химия, биология және социологиядан тапты. Позитивизм кейінірек тарам-тарам болып бүгінге дейін жеткен. Шәкәрім осы позитивизм ағымымен таныс.
Шәкәрім айтады: Огюст Конт позитивизм (шын анық) деген бір жол шығарды. Оның қорытындысы мынау: көзіміз көріп, өзге сезімімізбен әбден анықталмаған һәм жаралыс жолы физика ғылымымен тексеріліп, шындығына көзіміз жетпеген нәрсеге әуре болмайық деген.
3.Шәкірім қазақ елінің қалай өркениетті, мәдениетті елдер қатарына қосамын деп талпынды. Оныңойынша, бұл азаматтық өтеудің басты шарты - туған елдің бүкіл тарихи, мәдени құндылықтарн жоғалтпай, оларды заман талабна сәйкес қолдану.Шәкәрімнің рухани ізденісінде ежелгі сақ-түрік заманынан қалыптасқан ғарыштық дүниетаным ерекше орын алады. Тәңірі, Нұр, Күн, Табиғат - ол ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.