Еңбекті қорғау пәні

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:

Ә.Сағынов атындағы Қарағанды техникалық университеті

Ақпараттық - есептеуіш жүйелер кафедрасы

СОӨЖ 1

Пәні: Еңбекті қорғау және тіршілік әрекетінің қауіпсіздігі
Тақырыбы: Еңбек жағдайларын жақсарту іс - шаралары

Тексерген: Макашев Б.К
Орындаған: ӨӨӨӨӨӨӨ
ИС-20-1

2022

Мазмұны

Мазмұны

Еңбекті қорғау пәні ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 1
Заңнамалық түсініктеме ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..1
Еңбек шартын жақсарту ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .7
Еңбек жағдайын жақсартудың әлеуметтік-экономикалық маңызы ... ... 8
Еңбек қауіпсiздiгi, денсаулықты және еңбекті қopғay туралы ... ... ... ..9
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...10

Еңбекті қорғау пәні
Еңбекті қорғау пәні - бұл қызметкерлердің еңбек процесі барысында еңбекпен қорғалуын, яғни олардың өмірі мен денсаулығының қорғалуын қамтамасыз ететін, өндірістегі қауіпті жағдайларды, кәсіптік зияндарды болдырмау және оқыс жағдайлардың алдын-алу шараларын жасайтын, оқытатын, зерттейтін пән. Яғни, Еңбек құқығының бір институты болып табылады.
Заңнамалық түсініктеме
Қазақстан Республикасының еңбек кодексінің 5-бөлімі, 33-тарауының 306-бабында тоқталып, еңбектi қорғауға былай анықтама берілген, еңбектi қорғау - құқықтық, әлеуметтiк-экономикалық, ұйымдық-техникалық, санитарлық-гигиеналық, емдеу-алдын алу, оңалту және өзге де іс-шаралары мен құралдарын қамтитын, еңбек қызметi процесiнде қызметкерлердiң өмiрi мен денсаулығының қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн жүйе болып табылады. Қысқаша айтқанда, еңбекті қорғау дегеніміз - бұл қызметкердің еңбек қызметі барысында оның өмірі мен денсаулығын қорғауға бағытталған шаралар жүйесі. Жалпы алып қарағанда еңбекті қорғау
құқықтық
медициналық
экономикалық
техникалық құрамдас элементтерден тұрады.
Бұл жерде ескеретін бір жайт, еңбекті қорғаудың кем дегенде бір құрамдас элементі бұзылса, онда бүкіл еңбекті қорғау бұзылды деп саналады. Мысалы: еңбекті қорғаудың техникалық аспектісі машиналарды, жабдықтарды жасау, өндірістік, ғимараттарды салу және т.б. кезінде еңбекті қорғау ережелерінің сақталуы тиіс екендігін білдіреді. Егер жабдықтар, станоктар, машиналар және т.б. оларда жұмыс істейтін адамдардың өмірі мен денсаулығына қауіпті етіп жасалса, онда өндірісте қайғылы оқиғалар, өндірістік жарақаттар орын алатыны сөзсіз.
Егерде, қызметкердің еңбек қызметі барысында өмірі мен денсаулығын қорғауға бағытталған шаралар жүйесі бұзылса, яғни қызметкердің өмірі мен денсаулығына зиян келтірілген жағдайларда, олардың еңбекті қорғаудағы құқықтары қорғалмаса еңбекті қорғаудың құқықтық құрамдас элементі бұзылған болып табылады.
Егер ластанумен байланысты жұмыстар өндірісінде жуыну, санитарлық-гигиеналық бөлмелер жабдықталмаса, ал ыстық цехтарда тиісті тұзды су болмаса, немесе бөлмелер ластанған, қоқыстанған, газданған болса, не оларда зиянды заттардың рұқсат етілген нормалары шамадан тыс асып кетсе - бұл еңбекті қорғаудың медициналық құрамдас элементінің бұзылғанын білдіреді, бұл дегеніміз бүкіл еңбекті қорғау бұзылды, яғни, сол жерде жұмыс істейтін қызметкерлердің өмірі мен денсаулығына қауіп төніп тұр деген сөз.
Егерде еңбекті қорғау қаржыландырылмаса, және осының нәтижесінде қызметкерлер қорғау құралдарымен, арнайы киіммен қамтамасыз етілмесе, ескірген жабдықтар, машиналар ауыстырылмаса, бұл жағдайлар қызметкерлердің өмірі мен денсаулығы үшін қауіпті еңбек жағдайларын тудыратыны сөзсіз, бұл дегеніміз, еңбекті қорғаудың экономикалық құрамдас элементі бұзылды деген сөз.
Өндірісте машиналарды, жабдықтарды жасау, өндірістік, ғимараттарды салу және т.б. кезінде еңбекті қорғау ережелерінің сақталуы тиіс екендігі міндетті. Егер жабдықтар, станоктар, машиналар және т.б. оларда жұмыс істейтін адамдардың өмірі мен денсаулығына қауіпті етіп жасалса, онда өндірістегі қайғылы оқиғалар, өндірістік жарақаттар орын алатыны сөзсіз, ал, бұл еңбекті қорғаудың техникалық құрамдас элемент бұзылды деген сөз.
Кең мағынада еңбекті қорғау адам еңбек ететін кез келген жерде қажет. Еңбекті қорғау барлық меншік нысанындағы ұйымдардағы еңбекке, сонымен қатар, қызметкерлердің, жұмыс берушілердің, еңбек мүшелерінің, тәжірибеден өтіп жүрген студенттердің, соттың үкімі бойынша жазасын өтеп жүрген азаматтардың еңбегіне де қатысты болып табылады. Тар мағынада еңбекті қорғау дегеніміз - бұл қызметкерлердің өмірі мен денсаулығы үшін қауіпсіз еңбек жағдайларын қамтамасыз етуі тиіс құралдар мен шаралардың жүйесі. Бұл шаралар мен құралдар мыналардан тұрады:
:: еңбекті қорғау жөніндегі ережелер мен нұсқаулардан;
:: ауыр, зиянды және қауіпті жұмыстарда істейтін тұлғалар үшін жеңілдіктер мен өтемақылар туралы арнайы нормалардан;
:: әйелдердің, кәмелетке толмағандардың және еңбекке қабілеті төмен тұлғалардың еңбегін қорғау жөніндегі нормалардан;
:: өндірістегі қайғылы оқиғаларды тергеу және есепке алу ережелерінен;
:: қауіпсіздік техникасы және өндірістік санитария жөніндегі ережелерден тұрады.
Еңбекті қорғау мәселелеріне қатысты ХЕҰ-ның бірқатар Конвенциялары күшіне енгізілді. Халықаралық еңбек ұйымы 1989 жылдың 28 сәуірінде Канадалық, Американдық жұмысшылардың бастауымен өндіріс орындарына қайғылы жағдайға душар болған, жарақаттанған жұмысшы өкілдерін еске алу, олардың әлеуметтік қорғалуын үкімет тарапынан қолдау жөнінде бастама көтерді. Бұл ұсынысты бүкіләлемдік ерікті кәсіподақ мақұлдап, қазіргі уақытта барлық елде осы күн айрықша маңызға ие болып келеді.
Еңбек жағдайлары мен еңбекті қорғауды жақсартуда ең негізгі міндеттердің бірі-қызметкерлердің еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғау саласындағы құқықтарын қамтамасыз етуге бағытталған кәсіптік одақтардың қызметі елеулі рөл атқарады. Басқа да кез келген қоғамдық ұйым тәрізді кәсіподақ та ықпал етудің ең саналуан формаларын пайлаланады. Осы тектес ықпал етулердің неғұрлым қонымды және тиімді формаларының бірі - еңбек заңнамасының еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғау саласындағы талаптарын сақтауға қоғамдық бақылауды ұйымдастыру болып табылады. Еңбек жағдайларын жақсарту әлеуметтік жақсы нәтижелер береді - қызметкерлердің денсаулығы артады, жұмысы қанағаттандырады, еңбек тәртібі артады, өндірістік және қоғамдық белсенділік пен басқа да еңбекшілердің жоғары сатылы дамуын сипаттайтын көрсеткіштер жоғарылайды. Азаматтардың еңбек еркінділігіне сай конституциялық құқығына байланысты туындайтын Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделген еңбек қатынастарын Қазақстан Республикасының Еңбек туралы Заңы реттейді, ол Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделген және жекелеген қызметкерлер категорялары арасында еңбек қатынастарын реттейтін Заң мен басқа да нормативтік құқықтық актілерден тұрады.
Еңбек қауіпсіздігін қорғау саласында басшылардың, сала мамандарының біліктілігін тексеру, оларды оқыту, арнайы сертификат алу шаралары, оған жұмсалатын қаржы көздері ұжымдық шартпен айқындалып, нақтылы орындалып отыруы тиіс. Бірінші кезекте әр сала бойынша нұсқамалық ержелер жасау, онымен таныстыру мекеменің тікелей басшысының міндеті болып саналады. Адам құқығы, оның қорғалуы жөнінде әрбір мекеме басшысы қатаң тәртіп орнатып, қауіпсіздік шараларының бұзылуына жол бермеуі тиіс.
Еңбек шартын жақсарту
Еңбек шартын жақсарту және өндірістік тәуекелдерді төмендетуді қамтамасыз ететін әрқайсысы ұйымдастыру, өндірістік және басқа да іс-шаралардан тұратын шағын бағдарламалар бекітілді. Мақсаты - жұмыскерлердің тартымдылығын, жұмыс орнында қауіпсіздік және еңбекті қорғау саласында коммуникалық процесстердің тиімділігін арттыру. Жүзеге асыру нәтижесі бойынша қауіпсіздік және еңбекті қорғау, өндірістік жарақатты азайту бойынша заңнаманың сақталуының артуы күтілуде.
Аталған шағын бағдарламалар қауіпсіздік және еңбекті қорғаудың келесі салаларын қамтиды: қолмен басқаруға байланысты эргономикалық және бұлшық ет-қаңқа жарақатының алдын алу; жылжымайтын тұрғын иелерінің қауіпсіздікті қамтамасыз ету жөнінде хабардарлығын арттыру; ауылдық аймақтарға пошта жеткізу қауіпсіздігі; жұмыскерлердің психологиялық саулықтарын жақсарту; қауіпсіздік мәдениетін дамыту.
Жұмыс орнында қауіпсіздік және еңбекті қорғау мәселелері юлйынша ьұрақты негізде кәсіби дайындық жүргізіледі. Оқыту Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің Республикалық ғылыми-зерттеу институты РМКК негізінде өтеді.
Жұмыскердің денсаулығы үшін қамсыздану жұмыс орнында қауіпсіздікті қамтамасыз етудің бірінші дәрежедегі аспектісі болып табылады. Жоғарыда аталып өткендей, жыл сайын Денсаулық күні, Доно күні, Қауіпсіздік және еңбекті қорғау апталығы өтеді, соның шегінде жұмыскерлер қалауы бойынша медициналық қараудан өтіп, қан тапсыра алады. Бірінші медициналық көмек көрсету мәселелесі бойынша бейнероликтердің көрсетілімдері ұйымдастырылады. Жеке және мемлекеттік медициналық мекемелердің өкілдері қатысады.
Өндірісте бақытсыз жағдайлардың алдын алу және азайту мақсатында тұрақты негізде келесі ус-шаралар қарастырылған: ‒ пошта тасулырадың құлауын және жарақат алуларына жол бермеу үшін жолдарда және көшелерде тайғақтың алдын алу үшін жергілікті атқару және кәкілетті органдармен өзара әрекеттесу; ‒ қауіпсіздік және еңбекті қорғау бойынша пошта тасушылармен, іріктеушілермен және жүргізушілермен күн сайынға нұсқамалар; ‒ жұмыскерлермен қауіпсіздік және еңбекті қорғау бойынша тұрақты оқытулар; ‒ пошта тасушылармен, іріктеушілермен және жүргізушілермен ауысым алдындағы нұсқамалар; ‒ жаңадан қабылданған және ауысып келген жұмыскерлер, уақытша жұмыскерлер, іссапарланғандар, студенттер, тәжірибе өтуге келгендер үшін кіріспе нұсқамалар.
Жұмыс орнын ұйымдастыру; ішкі бақылау жүргізу кезінде анықталған бұзушылықтар бойынша фото есеп ұсыну; қауіпсіздік және еңбекті қорғау бойынша кіріспе нұсқама жүргізу жөнінде нұсқаулықтар бекітілді.
Қауіпсіздік және еңбекті қорғауды қаматамсыз ету жүйесі, сондай-ақ қауіпсіздік және еңбекті қорғау бойынша ішкі құжаттар әр түрлі учаскелерде іске қосылған мердігер ұйымдарға да таратылады.
Еңбек қауіпсiздiгi, денсаулықты және еңбекті қopғay туралы
Еңбекті қорғау және жұмыс орнындағы қауіпсіздік бойынша мәселелерге ерекше назар бөлінеді. Аталған сұрақ бойынша барлық шаралар қауіпсіздікті қамтамасыз етуге, жұмыскерлердің денсаулығы мен өмірін сақтауға бағытталған. Қауіпсіздік және еңбекті қорғау саласында мониторинг жүргізіледі. Еңбек шартын жақсартуға, қауіпсіз технологияларды, жеке қорғанысты енгізуге, өндірістегі бақытсыз жағдайларды есепке алу тәртібін орнатуға, қауіпсіздік және еңбекті қорғау саласында заңнама талаптарын сақтауға және т.б. бағытталған әшкі құжаттарды әзірлеу және қабылдау жүргізілуде.
Қауіпсіздік және еңбекті қорғау саласындағы басты қағидалар: жұмыскердің өмірін және денсаулығын сақтау; жұмыскерлердің денсаулығына өндірістік зиянды әрекеттердің әсер етуіне жол бермеу; еңбек шартында жұмыскерлердің құқығын қорғау; аумақтық бөлімшелер және реттеушілердің өкілдерінің келісілген әрекеттерін қамтамасыз ету; қауіпсіздік және еңбекті қорғау жағдайы туралы ақпараттық толықтығы және шынайылығы.
Еңбекті қорғауды басқару саласында мақсатты тұжырымдаудың бірыңғай жүйесі енгізілді, атап айтқанда мәдениетті арттыру және еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы бойынша жүйені жетілдіру бағдарламасы, қызметтің жаңа негізгі функционалдық көрсеткіштері бекітілді.
Жұмыскерлер еңбек ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.