Сахна тілі туралы ілім

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 23 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі
Қожа Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті

Факультеті Спорт және Өнер
Кафедрасы Орындаушылық өнер
Мамандығы: 6В02123 - Актерлік өнер
БӨЖ
Тақырыбы: Сахна тілі туралы ілім

Орындаған:Дәулет Сұлтан
Тобы: ӨӘК 111
Тексерген: Кулетова Ұлболсын

I.Кіріспе

Сахна тілі халықты жүзбе-жүз көріп отырып, мәдениетті, әдебиетті, өнерді, саясатты, басқа да мәселелерді уағыздайтын, ха - лықтың санасына сіңіріліп, ұрпақты тәрбиелейтін тіл. Сахна тілі - адамның жүрек сезімін шер - тетін, оны кез келген жағдай - да, қуанышта да, қайғыда да тәрбиелей алатын, үйрететін тіл. Сахна өнерінің құдіреті осында. Шекспир: 99 орында отырып күлгеннен, бір орында отырып күрсінген артық, деген екен, яғни комедия болсын, ешқандай ойланбай, құр мәз болып қайтудың орнына, шынында, осы біздің қоғамда кездесетін дерт қой деп күйіну әлдеқайда пайдалы болса керек. Сахна тілі қанша көрермен отырса, сонша адамның құла - ғына кіріп, жүрегіне ұялап, жан дүниесін шымырлатып, көкірегіне сәуле түсіретін тіл болуы қажет. Тілді әдемі жаза білу бар, сөйлей білу бар. Сонымен қатар, оны халыққа жеткізе білу бар. Сол тілді халыққа әде - мі, мәнерлі, сазды жеткізе білу үшін сахна тілі ауадай қажет. Өйткені, драмадағы ең бас - тысы, ең шешушісі, ең негіз - гісі - тіл.

Тіл - халық өмірінің айнасы, әр халықтың әдебиеті арқылы жүйелі қалыпқа түскен, әлеуметтік қызметі әр алуан қатынас құралы. Сондықтан да, тіл - қай ұлтта, қай елде болса да қастерлі, құдіретті. Өйткені ол әрбір адамға ана сүтімен дарып, қалыптасады. Тіл байлығы - әрбір елдің, ұлттың мақтанышы, атадан балаға мирас болып келе жатқан баға жетпес мұра. Сөйлей білу - эстетикалық тәрбиенің бір саласы.Айтатын ойыңның мағынасын бөліп-жармай жеткізе білу,әр сөзді анық айту,дыбысты меңгерту мәдениеттіліктің белгісі. Сахна тілі - тілді өз мәнінде қолданып тіл техникасымен жұмыс жасауға үйретеді. Сөзді дұрыс сөйлеу тілді, ерінді, дауыты, тынысты дұрыс қолдана білу сөйлеуге үйретеді. Ол үшін тілге, ерінге арналған жаттығулар жасауымыз керек.

. Негізгі бөлім
Ерінге арналғани жаттығулар.

1-жаттығу. Екі ерінді ө әріпін айтқандай алға қарай ұмсындырыңыз,бұл жаттығуды жасағанда тіл және тіс өз қалпында болуы қажет.
2-жаттығу. Тісті көрсерпей езу тартыңыз.
3-жаттығу. Алдымен тек жоғары тісті көрсетіңіз,төменгі тісті төменгі ерінмен жауып тұрыңыз. Енді осы жаттығуды керісінше жасап көріңіз.
4-жаттығу. Екі еріннің қалыпты жағдайын сақтап тұрыңыз да, сонан соң ерініңізді әуелі сәл жоғары, төмен қозғаңыз.
5-жаттығу. Енді екі ерінді сүйірлеп алып әуелі оң жаққа, сонан соң сол жаққа бұрып көріңіз. Иек қозғалмасын.
Жаттығуларды бірнеше рет қайталаңыз.

Тілді жаттықтыратын жаңылтпаштар.

Сахнада ән айтқанда немесе рөл ойнағанда тілдің әртіске бағынбауы қандай азап десеңізші...
Сондықтан да жаңылтпаштар - әртістің үйде жүргендегі тілді жолға келтіретін бірден-бір құралы, ол жаңылтпаштар.
( Жаңылтпаштарды айтқанда сөйлемнің екпіндерін құбылтып, әрбір сөзге екпінді жеке түсіріп үйреніңіз)

Асхат жамап жасқап
Жасапты ақ сапты аспап
Ақ сапты аспабы
Жап-жақсы аспап

Олақ бала салақ па?
Салақ бала салақ па?
Олақ бала да салақ
Салақ бала да салақ

Толағайдың торы ала аты бар,
Толағай торы ала атыңды тағалатып ал.

Кібіртіктенкірегенді
Кібіртіктенкіреді деу керек
Кібіртіктенкіремегенді
Кібіртіктенкіремеді деу керек

Қайыптың аяғы қайықтан тайцып па?
Сол да Қайыпқа айып па?

Батырға қай көлік сай көлік?
Батырға сай көлік - сәйгүлік.

Жаңылтпаштағы әр сөзді тез-тез айтқанда, сөйлемнің бірде-бір әріпі айтылмай қалмасын.Сахнада айтқанда, ондай кемшілік тез байқалады, соны есте сақтаңыз.Сөйлемнің әр жолын төменгі дауыстан бастап, дауысыңызды көтеріп отырыңыз. Өз үніңізді өзіңіз тыңдаңыз.Дауысыңыз ең төменгі регистрден шығып, ең жоғарғы регистрге жетсін.
Мұндай жаттығулар сізді бір сарынмен сөйлеуден де сақтандырады.Дауысыңызға әуенді үн қосады.Сахнадағы шеберлігіңізді молайтады, сөзіңізді сырлы, сәнді мағыналы етуге көмектеседі.Сондықтан әрдайым әртіс өз өнерін жоғары сатыға көтеріп отыру үшін үнемі ізденісте болуы керек.

Тіл жаттығулары.

Сөздің анық шығуына тілдің тікелей қатысы бар.Тіл ауыр икемсің болса, жаңылтпашты, қиын сөздерді айтуға кедергі жасайды.Мұндай кемшіліктерді де жаттығулар жасай отырып арылуға болады.Сонымен жаттығу түрлеріне көңіл аударыңыз.
1-жаттығу. Ауыз екі елі ашық, бірақ ендігі көңіл - тілдің қимылына ауады. Тіл ұшы жәй ғана тіске тиіп жатсын,ауызды ашқанда, көмейдкгі кішкене тілді көтеріп,Дауысты дыбыстарды еркін шығарыңыз. ( Дыбыс тамақта болсын)
2-жаттығу. Тіл ақырын көтеріліп, жоғарытіске тиіп ( иек қозғалмайды) қайта орнына келуі тиіс.
3-жаттығу. Енді тіл жоғарғы көмейге қарай жиырылсын. Сонда тілдің астындағы көк тамырларына күш түсіп, р әріпі сөйлемде анық шығатын болады.
4-жаттығу. Тілді жиырып алып, біресе оң ұртқа, біресе сол ұртқа тигіземіз. ( Ауыздың жағдайы бұрынғысынша)
Жаттығуларды бірнеше рет қайталаңыз.

Негізінде иектің, ауыздың қимылына көңіл бөлген жөн. Ол үшін мына тордағы әріптерді даыстап айнаға қарап айтып жаттыққаны дұрыс деп ойлаймын.

Дикция.

А-Э

Э-А

О-Э

У-Э

Ы-І

І-Ы

Ү-Ұ

Ұ-Ү

Ү-И

Е-И

И-Е

У-Е

Дикция латын тілінен аударғанда айту, айтылу деген мағынаны білдіреді. Сахнада әртістің аузынан шыққан үнге қойылатын ең басты талап - дыбыстың таза және анық болуы.Егер сөйлеп тұрған сөзіңізден бір дыбыс естілмей қалса немесе күңгірт шала естілсе, бар сөйлемнің мән-мағынасы бұзылады. Олар кетік тіс және қысқа тіл. Ал көбінесе сәби күніне қалыптасқан жақты ашпау, дыбысты тістің арасынан шығарып сөйлеу, сөзді асығыс быдықтап айту, сөздің соңғы әріптерін айтпай кету, болмаса естіртпей сөйлеу - осының бәрін күнделікті дыбыстардың, дыбысталу мүшелерінің кемшілігін жаттықтыру арқылы ғана жоюға болады. Тек әрбір адамның осындай жаттығуларды қажымай-талмай жасауға ынтасы болғаны, ерінбегені аса қажет.Дыбысталу мүшелеріне жататын: ерін, тіс, таңдай, иек, тіл, кішкене тіл, көмей.
Міне сондықтан да дикция дауысқа аса көп әсер етеді. Онсыз ешбір адам
өзінің сөзін түсіндіре алмайды, ал әншілер айтқан әндерін тыңдаушының
жүрегіне жеткізе алмайды, ал актерлерге көрермендер жүгінбейді. Әр сөзге мән бере сөйлеу, сөзді қадірлеу дикцияның жемісі.

Бет гимнастикасы.

Өнер адамы сахнаға шығарда қалай бояну керек және бетті қалай күту керек? Ең алдымен осыны білген жөн. Мысалы:

Гимнастика дегеніміз - Арнаулы жаттығулар жүйесі.Ол барлық организмге немесе оның кейбір бөліктеріне әсер етеді. Гимнастикалық қозғалыс
тканьдердің қан айналысын жақсартады. Организмге қанның бөлінуін өзгертеді, тынысты кеңейтеді. Тері бездерінің қызыметін күшейтеді, қысқа бұлшық еттерді ұзартып, олардың қозғалысын жақсартады.

Жаттығулар.
Көзді тарс жұмып, іштей үшке дейін санайды. Содан соң көзді барынша ашады да тағыда үшке дейін санайцды. Мұны пауза деп атайды.( Жаттығуды 5 рет қайталайды)
2. Көздің шеке жақтағы қиығына сұқ саусақпен үшінші саусақты
қойып,көзді жұмып қайтадан үлкейгенше ашады да, саусақты анық
көргенше көз жанарын бұрады.( 5 рет қайталау)

Тура қарап тұрып қабақты көтереді де 2- ге дейін санайды. Үзілістен
кейін қабақты түсіреді. ( Жаттығуды 6-рет қайталайды.)
Басты тік ұстап, көздің жанарын алдымен оңға содан соң солға айналдыру.
Тура қарайды да көздің жанарын оңға, солға бұрады және жоғары, төмен бұрады.
Жасаған жаттығулардың бәрі көздің бұлшығын бекітеді, қабақтың ісуін азайтады. Әжім түсіруе кедергі жасайды.

Әсемдік касметикасы.

Сахнаға шығар алдында жақсы бояна білген жөн. Әсемдік касметикасының басты мақсаты - бетті бояулардың көмегімен әдемі
көрсету.Бұл касметикаға қасты жұлу, опа жағу, қаспен кірпікті бояу, ерінді бояу секілді працедуралар жатады. Мысалы:

Қасты әдемілеу. Қастың формасын әртүрлі етіп әдемілеп өзгертуге болады. Ол үшін арнаулы әртүрлі жуғыш құралдар пайдаланылады. Соның арқасында қасты қиғаш, доға секілді дөңгелектеп әсемдеуге де болады. Қасты негізі бетке опа жаққаннан кейін массаж және маска басқа да касметикалық жұмыстардан кейін әсемдейді. Қасты жұлар алдында спиртпен сүртеді, қолды сабындап жуады, қолға майлы кірем жағады, тек содан кейін қастың бір талын жеке-жеке жұла бастамай, формасын нақ белгілеп алады. Қасты тек өсіп тұрған жағына жұлады. Жұлынғани қастың орны қызарып, тітіркенеді. Оны кетіру үшін тампонмен бор қышқылын ( борный кислата) басады. Егер қастың қасында немесе айналасында түлеген тері, безеу тұрса оны жұлуға болмайды.

Қас бояу. Қасты арнаулы қара немесе қоңыр қарындашпен бояйды. Өйткені қарындаш арнаулы майлармен қауыпсіз бояулардан тұрады. Басқа қарындаштармен бояуға болмайды. Егер қастың түгі ұзын болса терісін де бояп қояды. Кешке бояуды жуып кірем жағып жатады.

Бетті опалау. Касметикалық құралдардың ішінде опаның орны ерекше. Опаны жабық ыдыста ұстайды.Себебі ол ылғал тартады. Опаны маңдайға, бетке, мұрын мен иекке қалың етіп жағады, кейін тегістеп шығады. Мойынды да естен шығаруға болмайды. Қасты, ерінді, кірпікті опадан кейін ғана бояйды.

Кірпік. Кірпікті арнаулы тушпен0 бояйды. Кірпікті бояуды жоғарда ең шетінен бастайды. Кірпіктің ортасынан тура көтеріп, екі жағындағыларын екі жаққа қарай бояйды.
Ерінді бояу. Егер ерініңіз үлкен болса екі езуге дейін толық бояудың қажеті жоқ. Ал ерін кішентай болса толық бояйды. Үстіңгі ерін алдыңғы еріннен үлкен болса, помаданы астыңғы ерінге көбірек жағады.

Йога жаттығуы
Бұл тәжірибені үнді йогисі терең және әдемі дауысқа жету үшін қолданады.
Орны: тұру, аяқтың иық ені бөлек. Алдымен бірнеше тыныс алыңыз және дем шығарыңыз, содан кейін терең тыныс алыңыз және ха-ха дыбысымен күрт дем алыңыз. Дем шығару мүмкіндігінше толық және қатты болуы керек. Бұл жағдайда корпусты сәл алға жылжытуға болады.
Ұзын слогдар
Терең дем алып, дем шығарғанда бом-м, бим-м, бон-н деп айтыңыз. Соңғы дыбыстарды мүмкіндігінше созыңыз. Ең дұрысы, діріл жоғарғы ерін мен мұрынның айналасында пайда болуы керек.
Ұқсас жаттығуды мо-мо, ми-ми, му-му, мен-мен буындарымен жасауға болады. Бірақ бұл жағдайда алдымен оларды қысқаша айтып, содан кейін ғана оларды сызыңыз.
Екі жаттығуды күн сайын таңертең 10 минут бойы жасаған дұрыс. Олар дауысты жағымды етіп қана қоймайды, сонымен қатар вокалдық шнурларды нығайтуға көмектеседі.
Және, e, a, o, u дыбыстары
Дем шығарып, содан кейін терең дем алып, екінші дем шығару кезінде ұзын және дыбысты айт. Мұнда ауа жеткілікті болғанша оны еркін орындаңыз. Өкпеден ауа шығармаңыз. Сол сияқты қалған дыбыстарды айт: e, a, o, u. Үш қайталауды орындаңыз.
Бұл дыбыстардың кезектілігі кездейсоқ емес: олар биіктікте таратылады. Тиісінше, және ең жоғары (бастың жоғарғы аймағын белсендіреді), y ең төменгі (іштің төменгі бөлігін белсендіреді). Егер сіз дауысты төменірек және тереңірек еткіңіз келсе, y дыбысын жиі жаттықтырыңыз.
Тарзан жаттығуы
Алдыңғы тапсырманы орындаңыз, енді Тарзан сияқты өзіңізді кеудеңізге жұдырықпен ұрыңыз. Жаттығу дауысты қуатпен толтыруға және бронхтарды тазартуға арналған, сондықтан сіз жұлдыруды тазартқыңыз келсе, өзіңізді тоқтатпаңыз.
Бұл жаттығу кеуде және іш қуысын белсенді етеді. Дем шығару және дем шығару. Келесі дем шығару кезінде м дыбысын аузыңды жауып айта бастайсың. Үш тәсілді қолданыңыз: алдымен жұмсақ үнмен, содан кейін - орташа көлемде және соңында - өте қатты.
Босаңсыған тілді таңдайға көтеріп, р дыбысын айта бастаңыз. Бұл трактор сияқты rrrr болуы керек. Жаттығуды үш рет қайталаңыз, содан кейін p дыбысы бар ондаған сөздерді мәнерлеп оқып шығыңыз. Оқуды p ілмегімен бірге жүруді ұмытпаңыз.
Қарапайым серуен дауысты күш пен қуат беріп қана қоймайды, сонымен қатар дикцияны жақсартады.

Дауысты дамыту үшін тыныс алу жаттығулары
Дауыспен тыныс алу жаттығулары - сөйлеу тынысын дамытуға арналған йога жаттығулары. Ең танымал - Александра Стрельникова жасаған кешен. Дыбыс қалыптастыруға қатысатын бұлшықеттерді жаттықтыруға және массаж жасауға арналған. Жаттығу өкпенің көлемін ұлғайтуға көмектеседі. Ингаляцияға ерекше назар аударылады.

Жаңадан бастаушыларға арналған жаттығулар жиынтығы 3 негізгі сыныпты қамтиды.
№1 жаттығу
Біз тік тұрамыз, шынтақ төмен. Біз қысқа шулы тыныс аламыз - қолдарымыз жұдырыққа түйілді. Ауаны кез-келген түрде шығарғанда (мұрын немесе ауыз арқылы) алақаныңызды ашыңыз.
Бір циклға 4 тыныс кіреді. 4-5 секундтан кейін үзіліс болады. Барлығы 24 цикл қажет, олардың әрқайсысында 4 демалу - дем шығару.
дем шығару кезінде бақылаудың қажеті жоқ - шулы тыныс алудың негізгі екпіні
шабытта немесе жарамдылық кезінде ауаның кешігуі болмауы керек,
егер сізде бас айналу сезілсе, онда жаттығуды отыру кезінде орындауға болады (артқы жағы түзу).
№2 жаттығу
Біз тік тұрамыз, алақандарымызды жұдырыққа түйіп, белге басамыз. Мұрыныңызбен қысқа, шулы тыныс алыңыз. Сонымен қатар, біз саусақтарымызды жұмсамай, жұдырығымызды еденге түсіреміз. Біз бастапқы позицияға ораламыз. Дем шығару тегін, қолдар бастапқы қалпына келеді.
Цикл - 8 қозғалыс. Содан кейін қысқа демалыстан кейін - 3 ... 5 секунд - және жаңа цикл басталады.
шабыт кезінде иық белдеуінің аймағын сызып тастау керек,
дем шығару кезінде аузыңызды кең ашудың қажеті жоқ,
жаттығуды жату отыру арқылы жасауға болады.
Дикция мен артикуляцияны жақсартуға арналған гимнастика
Дикция сөйлеудің нақтылығы мен сөздердің анықтығына жауап береді. Жақсы дыбысты қалай айтуға болады? Ол үшін артикуляциялық аппараттың қозғалмалы бөлігін жаттықтыру керек.
Дикцияны дамытуға арналған кез-келген жаттығу тыныс алу жаттығуларының жалғасы болып табылады.

Қарындашпен оқу
Қарындашты алдыңғы тістерімен, тіліне тигізбей алыңыз. Дыбыстарды дауыстап айтамыз, еріндер қатыспайды - к, г, й, н, л, д .. Содан кейін біз оларды жұмсарамыз. Содан кейін біз оларға дауысты дыбыстарды қосамыз.
Біз кез-келген кітапты тістері бар қарындашпен дауыстап оқимыз. Екі-үш беттен дауыс беру керек. Мұны күн сайын жасау керек.
Нақты дауыссыздар мен дауысты дыбыстардың тіркесуі
Жаттығу кезінде үш дауысты дыбысты бір дауысты дыбыспен айту керек. KTP дыбыстарын Y, O, E, I, A, U дауысты дыбыстарымен араластыру керек. (Мысал: KTPI-KTPO-KTPE-KTPI-KTPA-KTPU). Дауысты дыбыстардың реттілігін өзгертуге болады, бірақ соңғы дыбыс әрдайым дауысты дыбыс болып табылады.
Үнсіз дыбыстар әр түрлі болуы мүмкін - BGD, LRL, MLR. Дауысты дыбыстар өзгеріссіз қалады.
Тілдің екі бұрышы
Дауысты кез-келген тілдің дауыстап айтуы керек. Сабақтың басында мұны баяу, біртіндеп жеделдетіп жасау керек. Дыбыстардың айқын және ырғақты айтылуы өте маңызды.
Сіз ең ұзын тілді білуді бастауға тырысуға болады. Күн сайын жаттығу жасай отырып, сіз оны міндетті түрде меңгересіз.
Аузындағы жаңғақтар - дикцияны жақсартудың ежелгі әдісі. Тіпті ежелгі сөйлеушілер жаңғақтардың орнына тасты қолданып, дикцияны осылай жақсы бағалады.
Сізге бірнеше жаңғақ алып, аузыңызға салу керек. Барлық буындарды нақты айта отырып, тілдің жиырылуын дауыстап айтыңыз. Күніне 20 минут жаттығу жасаңыз.
Жаңғақтардың саны мен мөлшері жеке-жеке анықталады, бастысы жаттығуларға сөзсіз кедергі болатын гаг рефлексінің болмауын қамтамасыз ету.
Дауыс аппаратының бұлшық ет жаттығуы
Сөйлеу аппаратын үйретпестен дауысты дамытуға арналған жаттығулар толық болмайды. Сөйлеудің әдемі дыбысын алу үшін төменгі жақ, тіл және ерін бұлшықеттерін жаттықтыру керек.

Төменгі жақты нығайтуға арналған сабақтарға келесі жаттығулар кіреді:
Біз аузымызды ашып, төменгі жақты 5 секундқа төмен ұстаймыз. Содан кейін аузыңызды ақырын жабыңыз.
Біз төменгі жақтың қозғалысын оңға - солға жасаймыз. Біз оларды баяу қарқынмен орындаймыз.
Біз төменгі жақты алға қарай төмендетіп, табиғи күйіне ораламыз. Сабақтарды баяу жүргізеді.
Тілдің бұлшық ет жаттығуы қажет. Тілдің бұлшық еттері, дамымаған бұлшықеттері заңсыз сөйлеудің себебі болады. Жаттығулар келесідей болады:
Сіз өзіңіздің тіліңізді түтікке бұрауыңыз керек.
Біз тілді мүмкіндігінше аузынан шығарамыз. Оларды жоғары-төмен-оңға-солға жылжытыңыз.
Ерніңізді жалап, аузыңыздың бұрыштарына ерекше назар аударыңыз.
Белсенді түрде тіліңді қағ.
Жаттығулар еркін қарқынмен, бұлшықет кернеусіз орындалуы керек.
Бет бұлшықеттері мен еріндерді нығайтуға арналған сабақтарға келесі жаттығулар кіреді:
Ауыз жабық. Тіс қақпастан ерінді көтеру төмендету. Беттің бұлшық еттерін кернеуге болмайды.
Ерніңізді жабық күлімсіреп, содан кейін оларды түтікке бүктеңіз.
Ерінге арналған массаж жасаңыз: жоғарғы тістерді төменгі тістермен ақырын басып, үстіңгі жақтарын түсіріңіз.
Ерніңізді түтікке бүктеп, оларды солға және оңға қарай жылжытыңыз.
Тамақ бұлшықеттері де жаттығуды қажет етеді.
Алдымен, В. дыбыстарын қайталап, сыбырлап, содан кейін дауыстап айту керек. Сіз өзіңіздің жұлдырудағы бұлшықет кернеуін сезінуіңіз керек. Барлығы 15 қайталау. Жаттығу ішектің бұлшық еттерінің қозғалғыштығын дамытуға көмектеседі.
Қысылған тістер арқылы ауада сурет салу керек.
Біз ернімізді үйрекпен созып, ауамен тартамыз.
Тамақты шайнауға еліктеу. Алдымен ашық, содан кейін аузымен жабыңыз. Кеуде, жұмсақ таңдай, тіл, ерін және жұтқыншақтың бұлшықеттері жүктеме алады.
Дауыс күшін дамытатын гимнастика
Дауыс күшін дамытатын жаттығулар адамға өз дыбысының динамикасын біркелкі өзгертуге көмектеседі.

Дауысты дамытуға арналған жаттығуларға мыналар кіреді.
АМ-ОМ, УМ-ЭМ, ИМ-ИМ буындарын дауыстап айту керек. Сонымен қатар біріншісі қатты дауыстап, екіншісі тыныш болуы керек.
AI-AI, OH-OH-OH, HEY-HEY буындарын дауыстап, қатты дыбыстап шығару керек.
Иттің дауылына, тік ысқырыққа, ызылдаған араға, москитке еліктеу керек. Дыбыстар алдымен көтерілу ретімен айтылады, содан кейін қиялданған объект алдымен жақындап, одан кейін басқа жаққа кетсе, ыдырайды.
Біз келесі буындарды музыкалық ауқымда дауыстап айтамыз: MA-MO-MU-ME-WE-MI. Алдымен тәртіппен, содан кейін қарсы бағытта.
Әр жаттығуды 3 рет жасау керек. Біркелкі тыныс алу өте маңызды.
Дауысты жақсарту
Дауыс тембрі - бұл жеке қасиет. Оған дауыстық сымдардың құрылымы, резонаторлардың пішіні, көлемі әсер етеді. Оны өзгерту мүмкін емес, бірақ оны тондармен безендіру арқылы жақсарту - толығымен шешілетін міндет.

Дауыс тембрінің экспрессивтілігін жақсартуға және жетілдіруге ықпал ететін жаттығулар жиынтығы келесі сабақтарды қамтиды:
Орныңнан тұр. Арты түзу. Иек тірелгеннен кейін, мойныңызды алға созыңыз. Екі-үш секундқа қосыңыз. Содан кейін басыңызды артқа лақтырып, тағы да созыңыз. Жағымды шаршау үшін артқа және артқа бірнеше қимыл жасаңыз. Қозғалыс алға - артқа сөздерінің айтылуымен қатар жүруі керек.
Аузы ашық. Тіл алға, төменге итеріледі. Басыңызды кеудеге қарай бүгіңіз. Тілді мұрынға тартыңыз және қозғалыспен қатар, басыңызды еңкейтпей көтеріңіз. Мойын бұлшықеттерін қатайтыңыз. 6-8 рет жүгіріңіз.
Терең дем алыңыз. Ауаны шығарып, біз жоғарғы ернімізде айқын діріл сезінетіндей етіп, BOM сөзін қатты дауыстаймыз (соңғы дыбысқа баса назар аударыңыз)
Терең тыныс. Әуе шығарылымында біз MO-MOO, MU-MUU, MI-MII, ME-MEE тілдерін атаймыз. Бірінші буын қысқа және анық естіледі, екіншісі - ырғақтарда, созылғанда.
Бастапқы ұстаным - тік тұрып, қолдар кеудеге өтті. Біз сәл алға қарай иіліп, қатты дем шығарамыз, U, O дыбыстарын ұзақ уақыт бойы шығарамыз, содан кейін біз шығарған кезде СҮТ, ОКО, СТИН, WINDOW сөздерін айтамыз.
Украинаның г дыбысына сай еліктеп, GALA және DOVE сөздерін дауыстап айтамыз. Сізге жұлдыру керек емес. Дыбыс асқазаннан шығуы керек. GALA кенеттен, ал DOVE - дауысты айт. Жаттығуды 8 рет қайталаңыз. Жаттығуды магнитофонға жазу керек. Бұл дауыстың тембрінде қандай да бір өзгерістің бар-жоғын түсінуге көмектеседі.
Жылқының тұяқтарын еліктей отырып, тіліңізді бір минутқа қысыңыз. Жаттығу ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.