Тұлға және оның эмоционалдық аймағын зерттеу теорияларына шолу

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 30 бет
Таңдаулыға:

1 ТЕОРИЯЛЫҚ БӨЛІМ

Тұлғаның эмоционалдық аймағын зерттеу теорияларына шолу

Жалпы бүгінгі таңда эмоциялар теориясына байланысты басты сұрақ қойылады: эмоциялар қалай пайда болады? Эмоциялардың бағалау функциясының орталық рөлі туралы жалпы тезисін бөле отырып, авторлар осы бағалаудың объектісі болып табылатыны туралы пікірлермен бөліседі. Эмоцияны - ағзаның физиологиялық жағдайын немесе оның қоршаған жағдайын не бағалайды? Немесе басқа да бағалауға ұшырайды ма?

Эмоция cөзін тәржімаласақ (лат. emovere-қозу, толқындау) - адамның өміріне, іс-әрекетіне, және мінез-құлқына әсер ететін психиканың өзіндік жағдайы деген түсінік береді. Дегенмен, эмоциялар негізінен біздің мінез-құлығымыздың сыртқы жағын анықтайды, ал уайымның мазмұны мен ішкі мәні үшін сезімге жауап береді. Эмоционалдық жағдайларға түрлі көңіл-күй, аффект, стресстер, фрустрация және құмарлық жатады.

Эмоциялар мен сезімдер субъективті болса да, олардың барлығы белгілі бір сыртқы көріністерге ие (әр түрлі қозғалыс, қимыл, мимика, интонация және дауыс тембрі түрінде) . Сонымен қатар, " жан қозғалысы " айқын физикалық өзгерістер тудырады: адамның өзіне тән кейбір жағдаяттарда қызарады, бозарады, жүрек және тыныс алу ырғағы жылдамдайды (немесе баяулайды) . Қан айналымы, тыныс алу, ас қорыту, ішкі және сыртқы секреция бездерінің қызметі өзгеруі мүмкін. …[ 20, 11 бет]

Адам аралық қатынастардың ерекшелiгi олардың эмоционалды болуында. Адам өзi тектеспен араласа отырып, бiр-бiрiне болған айрықша сезiмдер мен ықластарға кезiгедi. Жеке аралық қатынастар, əдетте, субъектив сипатта болып, əр адамның шын мəнiндегi тұлғалық оң не терiс қасиеттерiне сай келе бермейдi. Олар əрқашан адамның көңiл-күйiне байланысты, бiр адамның екiншiсiне деген сезiм толғанысы-ның ауысуымен өзгерiске келiп тұрады. Көңiл-күйдiң бiр сəттiк болуынан, жеке қатынастар құбылмалы келедi: бүгiнгi тəп-тəуiр сыйлы қатынас күн өтпей-ақ керi сипатқа енуi баршаға аян құбылыс. [ 1, 7 бет]

"Менің тезисім дене өзгерістерін толғандырған фактіні қабылдағаннан кейін және осы өзгерістер, біздің уайымымызға айналғаннан соң эмоция есебіне жатады. Әдетте біз: ренжісіп жылаймыз, алдымыздан оқыстан аю жолықса жүгіруге бет бұрамыз, бізді қарсыласымыз қорлаған болса - соққы жасаймыз - деген пікірлер заңды болып қалған. Бұл жердегі қорғалған гипотеза тұжырымы бойынша оқиғалардың айтылу тәртібі дұрыс емес екендігін растайды, бір психикалық жағдай бірден басқаға тумайды, олардың арасында дене көріністерін қою керек және: біз не үшін жылаймыз, өйткені ренжісіп қалғандықтан, неге аюдан қашамыз, қорыққандықтан, бізді қарсыласымыз қорлағаннан соң ашу, ыза кернегендіктен соққы жасаймыз", - деп айтқан дұрысырақ болады дейді Джеймс - эмоциялар теориясының авторларының бірі. Бір жылдан кейін басылымда Даттық ғалым К. Ланге осындай позицияны алады, осыған байланысты теория екі рет атау алған.

Джеймс - Ланге теорияларына сәйкес қос ғалым эмоциялық жағдайлардың пайда болу механизмін айқын бейнелеген. Джеймс - Ланге теориясы Ч. Дарвиннің эволюциялық көзқарастарын тікелей қолдайтынын көруге болады. Шынында да, жануарлардың санасы жоқ, алайда дене экспрессиясы арқылы өз жағдайын білдіреді. Демек, эмоционалдық процестің негізгі, "бастапқы" бөлігі сананың қатысуынсыз қозғалуы мүмкін. Адамда эмоцияны сезіну физиологиялық көріністерге бағынады, тікелей дене реакциясын толықтырып, оны бақылауға мүмкіндік береді. Сонымен, жануар жауды көрсе тітіркену арқылы сезеді, ал адам "қаз терісіне" жамылып, қорқынышты сезінеді.

В. Джеймс өзінің гипотезасын келесі дәлелдермен бекітеді.

1. Белгілі бір уайымдау эмоциялары мен оларға тән дене реакциялары арасында бірегей сәйкестік бар: "физикалық қозғалыстарды біріктіре алатын көптеген түрлі үйлесімдер, әр адамға, тіпті әлсіз көрінген эмоцияның реңіне, егер оны тұтастай алғанда, денедегі өзгерістер кешенін қарайтын болса, өзінің бірегей түріне сәйкес келеді".

2. Дене өрнегінен айырылған эмоция уайымдамайды: "жассыз қайғы-қасірет не болар еді, жүректің ауыруы және кеудедегі ұялу не еді? Сезімге сай кейбір мән - жайлар өкінуге тұрарлық. Дене өрнегінен айырылған эмоциялар - мәнсіз".

3. Бір эмоцияға сәйкес келетін қимылдарды орындау және екіншісін бір мезгілде бастан кешіру мүмкін емес.

Джеймстің соңғы пунктінен эмоцияларды басқарудың тұтас философиясы дамиды. "Құмарлықтың сыртқы көріністерін бәсеңдету арқылы ол өледі . . . Маңдайдағы әжімдерді түзеп, от жағып, корпусыңызды түзеңіз, мажорлық тонда сөйлеп, жүрек жарды бір зат айтып көріңіз, егер ол бірте - бірте еріп кетпесе, жүрегіңіз шынында мұзға айналған". Керісінше, эмоциялардың сыртқы сипаттамаларының белсенді көрінісі олардың күйзелісін күшейтеді.

Джеймс - Ланге пікірлері бойынша эмоциялардың перифериялық концепциясының өнімді құбылыстарының бірі - танымал музыканттардың концерттеріндегі экстатикалық жағдайларды жаппай бастан кешіру. Көптеген шығармалардың ритмикалық негізі жүректің жиілеген ырғағын шығарады. Осылайша, оның әсерімен симпатикалық жүйке жүйесі белсенді бола түседі: тыңдаушылардың ағзаларында экстаздың табиғи жағдайына ұқсас соматикалық өзгерістер болады. Музыкамен индукцияланған дене өзгерістері өте қарқынды көңіл-күйді бастан кешіреді.

Эмоцияның шығу тегі

Аштық немесе жыныстық қажеттіліктер сияқты драйверлер бізге тән, себебі олар аман қалу үшін қажет. Бірақ эмоциялар не үшін қажет? Шынымен олар да ықпал етеді ме? Егер біз эволюция барысында рефлекстер мен инстинкттер пайда болғанын өзімізден сұрасақ, онда жауап табу қиынға соқпас. Рефлекс - белгілі бір ынталандыруға ерекше реакция. Инстинктар мінез-құлықтың күрделі үлгілерінің орындалуын қамтамасыз етеді. Біз адам өте шектеулі рефлекстер жиынтығымен дүниеге келетінін білеміз және кейбіреулері, морганий рефлексі сияқты мәңгі қалады. Ригиднаның рефлекстері мен инстинктері, олар стимулға қатты байланысты, дегенмен таңдау барысында немесе мінез-құлықтың икемділігі талап етілгенде шешім қабылдау қағидаты қиынға соғады. Алайда рефлекстер мен инстинкттер индивидтің бейімделуін қамтамасыз етеді, ол қоршаған орта құбылыстарна ден қояды. Сол сияқты аштық, шөлдеу, жыныстық сауығу, ауырсынудан аулақ болу және ағзадан азық-түліктерді шығару қажеттілігі бәрі-бәрі тіршілік заңдылығы. Бұл мотивациялық жүйелер, адамның өмір сүруі үшін қажет. Олар кейде өмір сүру қажеттілігі деп те аталады өйткені олар, реттеуіш химиялық, немесе гомеостатикалық жүйемен бірге біздің физикалық әл-ауқатты қамтамасыз етеді.

Бірақ эмоциялар не үшін пайда болды? Біздің ата-бабаларымыздың эволюциясына қарай жастық кезеңінде өсіп-жетілу және оқыту жүйесі ұзақ болды - оларға ас дайындау, өзіне қамқорлық жасауды үйрену үшін көп уақыт қажет болды. Бала аман қалу үшін, оған қамқорлық жасаған адам екеуінің арасында өзара тығыз байланыс болуы керек. Біз эволюция барысында оның пайда болғанын және қалай өзгергенін білмейміз, бірақ қазіргі заманғы зерттеулерге негізделе отырып, ана мен баланы өзара байланыстырған цементтеуші фактор - эмоциялар деп сеніммен айтуға болады. [19, 19 бет]

Қарапайым тәжірибе келтірейік. Бір жасар сәбиді бірнеше минут анасыз және бейтаныс бөлмеде қалдырып көріңіз. Егер ана мен бала арасындағы байланыс ұзақ уақытқа бұзылса, біз жағымсыз эмоциялардың мәнерлі шоғын байқай аламыз, олар депрессияның ауыр түрлеріне айналады да тіпті ағзаның жалпы құлдырауына әкеп соғады. [ 23, 177 БЕТ]

Чарлзуорт жеке эмоцияларды және олардың мимикалық өрнектерін зерттеу арқылы адамның перцептивті-когнитивті даму процесін терең түсінуге болады деген болжам айтты. [ 24, 19 бет]

Сананың қалыпты жағдайында адам үнемі қандай да бір эмоцияны бастан кешіреді және оның перцептивті әрі когнитивті қызметі, мінез-құлықтың қызығушылық сезімімен бағытталады деп есептейміз.

Нейрондық деңгейде эмоция, нейрондық белсенділіктің жоғарылауымен байланысты . [ 33, 128 бет] Сана деңгейінде қызығушылықтың басты активаторлары, ынталандырудағы өзгерістер мен ынталандырудың жаңашылдығы болып табылады. Жаңашылдық факторы сыртқы стимуляциямен, сондай -ақ ішкі қиял, жады және ойлау процестерімен байланысты болуы мүмкін.

Белгілі ғалым В. К. Вилюнас эмоциялық жауап беруге екі негізгі тәсілді бөліп көрсетуге болатынын атап өтті. Бір жағдайда ол ерекше болмайды және кез-келген психикалық процесті сүйемелдеуімен әмбебап рөл атқарады. [34, 76-бет]

Эмоционалдық реакция - бұл адам мен жануарлардың мүдделерін (қажеттіліктерді) қозғайтын түрлі жағдайларға берер жауабы. Бірақ өздігінен эмоциогенді саналатын тітіркендіргіштер, объектілер, жағдайлар эмоция тудыра алады ма?

П. Фресс айтады: «эмоциогендік жағдай болмайды, ол адамның мотивациясы мен мүмкіндіктері арасындағы қарым-қатынасқа байланысты».

Демек, бұл жай ғана объективті қалыптасқан мән-жайлар жиынтығы емес, сондай-ақ адамның бағалауы, оның қажеттіліктеріне, мақсаттарына өзіндік көзқарасы тікелей байланысты. Мән-жайлар тек эмоциогендік жағдайдың пайда болуының алғышарты болып табылады, ал эмоциогендік жәйт тек адам маңызды деп бағалайтын, қажеттілікті қанағаттандырудағы (мақсаттарға жету) барысында табысты немесе сәтсіз немесе қауіп ретінде бағалайтын жағдайлар ғана болады.

Эмоциялық әсер, виртуалды жағдайды бағалау кезінде де болуы мүмкін - мысалы, кинода немесе қайғылы спектакльден әсер алып жылайтын көрермендерді әңгіме қылса болады. Осы тұрғыда маңыздысы ситуацияны емес, эмоционалдық реакцияның өзін айтуға болады.

Кез-келген жағдайды бағалау тек саналы түрде ғана емес, бейсаналы деңгейде де болады. Шартсыз рефлекстің механизмі бойынша пайда болатын эмоциялық реакция-бұл генетикалық жадыда бекітілген маңызды жағдайға реакция, инстинкт пайда болуының септігінен. [3, 25 бет]

П. Фресс эмоциогендік жағдайлардың келесі жіктемесін ұсынады:

1) Бейімделу мүмкіндіктерінің жеткіліксіз болуы. Адам жағдайдың әдеттен тыс және кенеттен болуы кезінде жауап бере алмайды;

2) фрустрация кезінде, басқа адамдардың қатысуымен және қақтығыстар кезінде қолданылмайтын артық мотивацияның болуы. [ 21, 124 бет]

Бұл жіктеме, тек жағымсыз эмоциялардың пайда болуына қатысты.

Жалпы адам бойында туа біткен эмоция мәселесін анықтау үшін, біз адам мен жануарлар эмоциясының ұқсастығын, айырмашылығын зерттеуіміз қажет. Кейбір "негізгі" эмоциялардың оқыстан пайда болуы туралы Д. Уотсон жазған. [ 3, 26 бет]

«Кішкентай бала мен шимпанзенің мимикада ұқсастығы бар» - дейді Н. Ладыгина және «нашар және зағип балалардың эмоцияларды білдірулері ұқсас» - деген пікір бар .

Екінші жағынан, адамның эмоциялары басқа сипатқа ие, өйткені оларға әлеуметтік өмір салты әсер етеді. Бұл туралы А. Шопенгауэр былай деп жазды: "Жануарлардың өмірі азды-көпті азап шегумен өтеді, сондай-ақ кем қуанышпен жалғасады және бұл ең алдымен, олардың азаппен бірге қамқорлық пен қауіптен еркін, ал екінші жағынан-шынайы үмітсіз келетіндігінде және оларда болашақ жайлы жоспарлар болмайды. Демек, сана-сезімі ойластырылғандықтан қазіргі кезбен ғана шектеледі». [3, 640 бет]

"Ақылмен салыстырғанда эмоцияны мидың салыстырмалы қарапайым, «биологиялық» белсенділігі ретінде ұғыну дұрыс емес. Адамның эмоциясы жануарлар эмоциясынан еш айырмашылығы жоқ. Ол тек әлеуметтік ойлау қабілетіне ие болған, шартты рефлекторлы маймыл». [25, 34 бет]

Осының салдарынан эмоциялардың сипаты да, оларды білдіру формалары да өзгерді. Адамдар ерекше тереңдікке ие, көптеген үйлесімдерге бай.

«Дәлел ретінде адамның қарны ашқанда не сусағанда, мінез-құлықтың мәдени нормаларын сақтай отырып, өз қажеттіліктерін қанағаттандыратын фактілер бар» - деген екен Виноградова. Осы пікірмен яғни эмоциялар сипатының өзгеруі туралы айтылғанда дауласуға болады. Біріншіден, қажеттілікті қанағаттандыру барысында адамның эмоциялық мінез-құлқы, сезімдер сипаты өзгермейді. Екіншіден, қорқу сипаты мен ашу сипаты адам мен жануар арасында бірдей көрініс табады, физиологиялық тұрғысында және мінез-құлық тұрғысында. [3, 78 бет]

Чарльз Дарвин айтуынша: «эмоциялар эволюция процесінде тірі тіршілік өз қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін қандай да бір жағдайлардың маңыздылығын анықтайтын құрал ретінде пайда болды. Эмоциялар - жоғары тәртіптегі инстинкттер» - деген пікір айтты. Эмоциялардың пайда болу жылдамдығы оларды екінші деңгейде басқару процесін айтарлықтай қиындатады. Бұл ретте, дамыған «мета-назар» бізге барынша қарқындылық пен қуат алған сәтке дейін эмоцияны бақылауға алуға мүмкіндік береді.

Мета-назар (метавнимание) - эмоцияның әуелгі пайда болған сәтін табу, импульс пен эмоциялық реакция арасындағы уақытша қашықтықты арттыру, яғни әр түрлі симптомдар бойынша эмоцияның пайда болуын болжау. Бұны Америкалық психолог Аллан Уоллес термин жүзінде алғаш қолданған. [ 13, 98 бет]

Дер кезінде пайда болған эмоцияның арқасында организм қоршаған жағдайларға өте тиімді бейімделуге мүмкіндігі бар. Біздің эмоциялар соншалықты тез пайда болатындығынан, іштегі "мен" біздің психикамызды қалыптастыруға қатыспай қоюы ықтимал. Тіпті бұл импульстің көзін түсінбеуі де мүмкін. [4, 65 бет ]

Америкалық психолог К. Изард 10 ірі эмоцияны бөліп қарастырды:

қызығушылық;

қуаныш;

таңдану;

қайғы;

ашу;

жек көру;

өкіну;

қорқыныш;

ұят;

кінә

Эмоциялар адам өмірінде өте маңызды рөл атқарады. Олар көптеген пайдалы функцияларды орындайды. [ 20, 12 бет] Осы орайда Пол Экман: негізгі эмоциялардың түсіндірмесін талдайды:

Қызығушылық - қоршаған әлемді тануға, белсенді болып әрі өмірден рахат іздеп арман қуатын қасиетке ие.

Қуаныш - тамақ пен суды қабылдауда, сауықты (соның ішінде сексуалдық) қанағаттандырумен байланысты рахат алу реакциясы.

Қайғы - рахат әкелетін объектіні жоғалту реакциясы

Ашулану - рахат алу (қанағаттандыру) жолындағы кедергілерді жоюға көмектесетін зат.

Қорқыныш - қорғану, жүгіру, ауырсыну немесе қауіптің алдын алу реакциясы

Жеркену- бас тарту реакциясы.

Таңдану - таныс емес, ерекше нәрсемен байланысуға сициминутты реакция. [ 4, 76 бет]

Сезімдер-бұл жоғары тәртіптегі эмоциялар. Эмоциялар мен ойлардың әртүрлі комбинациясы кең алуан және сезімтал палитраның ауқымын тудырады. Сезімдерге: алғыс, таңдану, дұшпандылық, ашулану, өкініш, махаббат, жеккөрушілік, қабылдамау, қызығушылық, елемеушілік, бауырмалдық, тітіркену, симпатия, қайғы, құмарлық, ұялу, түңілу және т. б. жатады.

Эмоциялық жағдай (көңіл - күй) - эмоциялық фон жасайтын сезімнің ұзақ уақыт бойы уайымдауы. Адамның белгілі бір эмоцияға немесе сезімге күшті бекітілуімен суреттеледі. Күй бірнеше сағаттан бірнеше айға дейін созылуы мүмкін. Олар: жалығу, уайым, сенімділік, ынта, алаңдаушылық, тыныштық, оптимизм, басымдылық, үміт.

Аффект, әдетте, тез пайда болады және біздің психикада қарқынды көрінеді. Олардың энергетикалық әлеуеті соншалықты үлкен, бұл бізге қауіп-қатерді еңсеру не тірі немесе жансыз объектілерді бұзу үшін орасан зор ресурстарды жұмылдыра алады.

Аффектілерге: үрей, зобалаң, залал, эйфория, экстаз, ашу жатады.

Енді сіз эмоцияларды басқару жолымен жылжытатын психикалық процестердің әрбір айырмашылығы неде екенін анықтай аласыз. [13, 87 бет]

Эмоционалдыққа негізделген жаңа зерттеулер, қақтығыстарды шешудің екінші тәсілін ұсынады. Біз тек ақылмен ғана шешім қабылдамаймыз: бізде ұтымды санамен ойлауға және әрекет етуге итермелейтін сезім аумағы жатыр. Басқаша айтқанда, «хомо эротикус» немесе «эмоционалды адам» деп атауға болады. Осы теорияға сәйкес, эмоциялар қақтығыстан шығу жолын таба алады. Сондай-ақ қарын ашқанда дабыл береді әрі олар бізді қандай да бір психологиялық қажеттіліктеріміздің қанағаттандырылмағаны туралы ескертеді. Мысалы, кінә сезімі әрекетті түзетуге итермелейді. Эмоциялар жағдайдың сіздің пайдаңызға немесе керісінше дамығанын хабарлайды. Бәрі де тек сізге байланысты. Сіз бұл сигналдарды еске ала аласыз және жағдайларға сәйкес мінез-құлқыңызды түзете аласыз. Бірақ эмоциялар да қақтығысты жою кезінде кедергі болуы мүмкін. Давоста көшбасшылар басқаларды өз класына тарту үшін сөз сөйледі, бірақ бұл құрдымға кеткен. Ашу-ыза және көреалмаушылық арасында келіспеушіліктер тұйыққа түскен дәрежеге дейін күшейді. Мен топқа сұрақ қойдым:

- Дұрыс әрекет жасамаған кім деп санайсыздар?

Барлығы дерлік қолын көтерді. Бір мемлекеттің Вице-президенті барлық көшбасшылар күтпеген жауап қатты.

- Біз жекелеген клас тобына жатамыз. Сондықтан эмоцияны орынды пайдалана алмасақ, әрбір тіршілік құрдымға кетпек. [ 5, 40-44 бет]

Эмоцияның негізгі компоненттерін А. Татрова айтады:

«Адамдар арасындағы кез келген өзара іс-қимыл әрқашан эмоционалдық көріністермен сүйемелденеді; мимикалық, пантомимикалық қозғалыстар адамға өзінің басқа адамдарға, құбылыстарға, оқиғаларға, өзінің жай-күйі туралы ақпаратты беруге мүмкіндік береді. Осылайша, эмоциялар коммуникативтік функцияны орындайды».

Эмоциялар-үш негізгі компонентті қамтитын күрделі психикалық процесс.

1. Физиологиялық-эмоциялар кезінде пайда болатын физиологиялық жүйелердің өзгеруін білдіреді(жүрек жиілігінің өзгеруі, тыныс алу жиілігінің, алмасу үрдістеріндегі жылжулар, гормональды және т. б. ) .

2. Психологиялық - жекелеген күй, уайым (қуаныш, қайғы, қорқыныш және т. б. ) .

3. Мінез-құлықтық - экспрессия (мимика, қимыл) және әр түрлі әрекеттер (жүгіру, күрес және т. б. ) .

Эмоцияның алғашқы екі компоненті-ағзаның ішкі көріністері. Шамадан тыс эмоционалдық энергияны шығару және бәсеңдету үшінші компоненттің - мінез-құлықтың арқасында жүзеге асырылады. Қазіргі қоғамның мәдени нормалары, әдетте ұстамдылықты талап ететіндіктен, адамның физикалық және жан саулығы үшін уақыт талабына сай кейінге қалдырылған артық энергияны шығару қажет. Ол адамның өзіне және қоғам үшін қолайлы қозғалыстар мен іс-қимылдар түрінде болуы мүмкін: қозғалмалы ойындар, жүру, жүгіру, би, тұрмыстық әрекеттер (жуу, жинау және т. б. ) . Осыған байланысты сыртқы және ішкі әсерлердің жай-күйі мен мінез-құлық актілерінің оң, теріс немесе бейтарап энергиясына түрлендіру формуласы сияқты ұғымды Бойко енгізеді. Ол эмоционалдық мінез-құлықтың тұрақты жеке стереотиптерін бөледі:

эйфориялық белсенділік;

рефрактерлік ішкі белсенділік;

дисфориялық сыртқы белсенділік.

"Эйфориялық белсенділік" эмоционалдық энергетика айналасындағыларға бағытталған оң психикалық жағдайлар мен іс-әрекеттерге айналатынымен сипатталады. "Рефрактерлік ішкі белсенділік " - энергетикалық әлеует, бұл индивидтің өзіне жүгінеді және оның мінез-құлқын немесе кейбір психикалық көріністерін тежейді. "Дисфориялық сыртқы белсенділік", сыртқы энергетика қоршаған ортаға, басқа адамдарға, теріс мінез-құлық актілері мен психикалық жағдайларға бағытталады. Стереотиптердің әрқайсысына белгілі бір мінез-құлық көріністері көрініс таппақ. Осылайша, "эйфориялық белсенділік" жасампаздық белсенділікте, әріптестікте, достық өзара әрекеттестікте, оң эмоциялардың ашықтығында, қуанып, көңіл көтеру кезінде айқын көрінеді. "Рефрактерлік ішкі белсенділік" өмір сүрудің өлшемдік түріне, контактілердің таңдауына, аффектілік жағдайларда ашуланудан, сенімсіздіктен, уайымдарын көрсетпеу ниетінен көрінеді. "Дисфориялық белсенділік" қоршаған ортамен қарым-қатынаста теріс және деструктивті сезімдердің (ашулықтың, жек көрудің, дұшпандық) көрінуімен сипатталады. Мән-жайларға және жағдайды бағалауға байланысты адам эмоционалдық энергияны өзгертудің үш түрінің бірін жасай алады, сонымен қатар әркімнің басым стереотипі бар. [ 6, 34 бет ]

Эмоциялар функциялары

Адамның психикалық қырларын, эмоцияларының рөлін түсіну үшін оның басты функциялары мен басқалай психикалық процестермен байланысын қарастыруымыз ләзім. Функциялар туралы мәселе эмоцияның барлық психологиясының негізгі болып табылады.

1. Экспрессивті - біз бір-бірімізді жақсы түсінеміз, бірімізге-біріміз еркін пікір айта аламыз.

2. Бағалау - миға түсетін сыртқы және ішкі әлем туралы ақпаратты бағалайтын эмоция қызметінің бір түрі. Эмоция адам мен жануарларға тәуелді ми қызметінің сәулесі.

3. Қозғаушы күш - эмоцияларды толық шеттету айтарлықтай деңгейде бағалау функциясын білдіреді.

4. Із қалдыру - ол индивидтің тәжірибесінде эмоцияның іздер қалдыру қабілетін көрсетеді, сол әсерлерді және қозғаған сәтсіз әрекеттерді бекітеді.

5. Эвристикалық болжам - оқиғалар, эмоциялар дамуынан алда жүреді, олар жағымды немесе жағымсыз нәтижені көрсетеді. Сондықтан бұл тәжірибеге сүйенеді.

6. Синтездеуші - егер қабылдау тұрғысында әңгіме өрбітетін болсақ онда білген жөн, біз тұтас дыбыстар жинағын, пейзаж бен әуенді қабылдамайды екенбіз, өз денемізді қабылдаймыз, өйткені бір мезгілде немесе тікелей бір-бірінен кейін қабылданатын сезімдердің эмоциялық үндері белгілі бір заңдар бойынша қосылады. Осылайша, эмоциялық уайымдар түрлі әсер ететін тітіркенулердің және құрылымдалған көрініс мүмкіндігінің бейнесін синтездеуші негізі болып табылады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.