Қабаттың мұнай бергіштігін арттырудың жылулық әдістері
Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі
Қ. Жұбанов атындағы Ақтөбе өңірлік мемлекеттік университеті
Техникалық факультеті
Мұнай-газ ісі кафедрасы
Конспект
Тақырыбы: Қабаттың мұнай бергіштігін арттырудың жылулық әдістер
Орындаған: Сулейменов Н
Ақтөбе 2019
Қабатты сұйықпен жару өнімді қабатқа əсер ету арқылы ұңғыманың өнімділігін көбейту, мұнайды алу темпін жылдамдататын жəне қабаттың мұнай бергіштігін арттыратын əдіс болып табылады. Қабатты сұйықпен жару
өндірі ұңғымаларында да, айдау ұңғымаларында да қолданылады.
Қабатты сұйықпен жару үдерісі екі этаптан тұрады:
- бірінші этапта өнімді қабатқа жоғары қысымда жəне қажетті жылдамдықта жұмыс сұйықтығын айдайды, осының нəтижесінде коллектор жынысы жарылып, қолдан жасалған жарықтар пайда болады;
- екінші этапта үдеріс біткен соң жоғары өткізгіштікті сақтап қалу жəне
артық қысымды түсіру мақсатында қабатқа жарықтың қабырғаларын ашық күйінде ұстап тұратын жарықтарды кеңейткіш айдалады.
Қабатты сұйықпен жару жүргізілген кездегі өнімділіктің көтерілу деңгейі жарықтың еніне жəне жарылған материалдың өткізгіштігіне байланысты. Соңғы жылдары ғылыми-зерттеу зертханаларында жəне шетел компанияларының орталықтарында əртүрлі геологиялық жағдайларда қабатты сұйықпен жару технологиясын жетілдіру жұмыстары жүргізілуде, яғни жарудағы жұмыс сұйықтығын, жарықтарды бекіту материалдарын таңдау, айдаудың оптималды қысымы мен жылдамдығын, сонымен қатар қабатты сұйықпен жарудың кезеңін анықтау жəне т.б. қабатты сұйықпен жаруды жүргізуді жобалаудың жетілдірілген əдістері мен зертханалық зерттеулер гидрожару операциясының мақсималды экономикалық тиімділігін қамтамасыз ететін жағдайларды анықтауға мүмкіндік береді.
Полимерлер химиясындағы зерттеулер, сонымен қатар қабатты жару технологиясындағы жетістіктер үлкен масштабтағы өңдеулерді жүргізуге мүмкіндік берді. 7600 м3 сұйықтық жəне 1300 т құм айдау арқылы өңдеу жұмыстары жүргізілген. Əдетте айдау темптері 0,8-16 м м3мин аралығында болады. Қазіргі таңда жарғыш материал концентрациясы 600-960 кгм3 аралығында өзгереді, жəне де операцияның басында бұл материалдың концентрациясы 120 кг м3 көлемінде болады, ал операция соңында 1700-1900 кг м3 - ке дейін өседі.
Қабатты сұйықпен жару қондырғысы жоғары дəрежеде қиын болып
кетті, ол көп мөлшерде құрғақ жəне сұйық қоспаларды дозалауға, сəйкесінше олардың жұмыстық сұйықпен араласуына жəне оларды əртүрлі концентрациядағы жарғыш материалдармен айдауға мүмкіндік береді. Кеңейткіш концентрациясы 2400 кгм3 мөлшерге жеткен кездер сирек емес. Үлкен көлемді материалмен жұмыс істеу үшін, оларды сақтауға жəне тасымалдауға арналған арнайы қондырғылар жасалған, бұл олардың сұйыққа үлкен жылдамдықпен берілуін, жүйеге қоюландырғыштарды, фильтрация көрсеткішін төмендеткіш қоспаларды, полимерді деструкциялайтын реагенттер жəне БАЗ-ды енгізуді жəне дозалауды жеңілдетуге арналған.
Қабатта аномалды қысым болу себептерінен жарықшақтар пайда
болады немесе бұрын болғандары кеңейтіледі, сондықтан қабаттың өтімділігінің қомақты өсуіне жол беріледі. Пайда болған жарықшақтар сұйықтық ағынымен бірге айдалған ірі түйірлі құммен бекітіледі. Бұл ұңғыма
оқпанының айналасындағы сорғытылатын ауданды жəне оның өнімділігін бір шама жасанды кеуектік кеңістіктің пайда болу себептерімен көбейтіледі.
Егер өңдіруді ұңғыма оқпанының айналасы өткізгішітігі аз блоктарымен шектелсе. Бұл əдіс жинақталған мұнай бергіштікті 5-15% жоғарылатуы мүмкін.
Сонымен бірге шаюшы сұйықтықтарды сіңіруге жол беретін қомақты
ауырлатылған ерітінділермен бұрғылау үдерісінде қабаттың өз бетімен айырылу көрінісі белгілі. Суды айдаумен қабаттың қысымын жасанды қолдау үдерісінде жиі пішіндері қабаттың гидравликалық айырылуын растайтын индикаторлық сызықтар алынады. Сондықтан қысымның жоғарылауында Q=f (р) индикаторлық сызықтың құрылысы пайда болады жəне ұңғыманың қабылдау қабілеті күрт өседі ( 8.2 а, ə-сурет).
Су айдау ұңғымаларында қабатты гидрожару ерекше тиімділігін көрсетті. Қабатты гидрожару газды ұңғымаларда кең қолданады. Қабатты гидравликалық жарудағы жарықшақтардың пайда болу механизмін қарастырайық. Жыныстың айырымға бекемдігі жəне кернеумен ескертіліп, жоғарыда жатқан жыныстардың салмағымен белгіленген біріккен кедергісінен гидравликалық қысым асқанда ұңғыма оқпанында жарықшақтану мөлшері ең аз нүктеде басталады. Əдетте, шамалы тереңдікте жатқан қабаттарда көлденең айырылымдар, ал тереңдеу жатқандарда - тік айырылымдар орын алады. Зерттеулер нəтижелері көрсеткендей көлденең жарықшақтар жоғары жатқан жыныстардың шамалы қысым мөлшерінде пайда болуы мүмкін. Сонымен гидравликалық жару қысымы сол кезде пайда болған жарықшақтардың бағдары жəне өлшемдері кен қысымының сипатына, өнімді жыныстардың табиғи жарықшақтағының сипаты мен параметрлеріне, сондай- ақ қойнауқат қысымының мөлшеріне тəуелді болады. Қабатты гидрожару үдерісінде əр ... жалғасы
Қ. Жұбанов атындағы Ақтөбе өңірлік мемлекеттік университеті
Техникалық факультеті
Мұнай-газ ісі кафедрасы
Конспект
Тақырыбы: Қабаттың мұнай бергіштігін арттырудың жылулық әдістер
Орындаған: Сулейменов Н
Ақтөбе 2019
Қабатты сұйықпен жару өнімді қабатқа əсер ету арқылы ұңғыманың өнімділігін көбейту, мұнайды алу темпін жылдамдататын жəне қабаттың мұнай бергіштігін арттыратын əдіс болып табылады. Қабатты сұйықпен жару
өндірі ұңғымаларында да, айдау ұңғымаларында да қолданылады.
Қабатты сұйықпен жару үдерісі екі этаптан тұрады:
- бірінші этапта өнімді қабатқа жоғары қысымда жəне қажетті жылдамдықта жұмыс сұйықтығын айдайды, осының нəтижесінде коллектор жынысы жарылып, қолдан жасалған жарықтар пайда болады;
- екінші этапта үдеріс біткен соң жоғары өткізгіштікті сақтап қалу жəне
артық қысымды түсіру мақсатында қабатқа жарықтың қабырғаларын ашық күйінде ұстап тұратын жарықтарды кеңейткіш айдалады.
Қабатты сұйықпен жару жүргізілген кездегі өнімділіктің көтерілу деңгейі жарықтың еніне жəне жарылған материалдың өткізгіштігіне байланысты. Соңғы жылдары ғылыми-зерттеу зертханаларында жəне шетел компанияларының орталықтарында əртүрлі геологиялық жағдайларда қабатты сұйықпен жару технологиясын жетілдіру жұмыстары жүргізілуде, яғни жарудағы жұмыс сұйықтығын, жарықтарды бекіту материалдарын таңдау, айдаудың оптималды қысымы мен жылдамдығын, сонымен қатар қабатты сұйықпен жарудың кезеңін анықтау жəне т.б. қабатты сұйықпен жаруды жүргізуді жобалаудың жетілдірілген əдістері мен зертханалық зерттеулер гидрожару операциясының мақсималды экономикалық тиімділігін қамтамасыз ететін жағдайларды анықтауға мүмкіндік береді.
Полимерлер химиясындағы зерттеулер, сонымен қатар қабатты жару технологиясындағы жетістіктер үлкен масштабтағы өңдеулерді жүргізуге мүмкіндік берді. 7600 м3 сұйықтық жəне 1300 т құм айдау арқылы өңдеу жұмыстары жүргізілген. Əдетте айдау темптері 0,8-16 м м3мин аралығында болады. Қазіргі таңда жарғыш материал концентрациясы 600-960 кгм3 аралығында өзгереді, жəне де операцияның басында бұл материалдың концентрациясы 120 кг м3 көлемінде болады, ал операция соңында 1700-1900 кг м3 - ке дейін өседі.
Қабатты сұйықпен жару қондырғысы жоғары дəрежеде қиын болып
кетті, ол көп мөлшерде құрғақ жəне сұйық қоспаларды дозалауға, сəйкесінше олардың жұмыстық сұйықпен араласуына жəне оларды əртүрлі концентрациядағы жарғыш материалдармен айдауға мүмкіндік береді. Кеңейткіш концентрациясы 2400 кгм3 мөлшерге жеткен кездер сирек емес. Үлкен көлемді материалмен жұмыс істеу үшін, оларды сақтауға жəне тасымалдауға арналған арнайы қондырғылар жасалған, бұл олардың сұйыққа үлкен жылдамдықпен берілуін, жүйеге қоюландырғыштарды, фильтрация көрсеткішін төмендеткіш қоспаларды, полимерді деструкциялайтын реагенттер жəне БАЗ-ды енгізуді жəне дозалауды жеңілдетуге арналған.
Қабатта аномалды қысым болу себептерінен жарықшақтар пайда
болады немесе бұрын болғандары кеңейтіледі, сондықтан қабаттың өтімділігінің қомақты өсуіне жол беріледі. Пайда болған жарықшақтар сұйықтық ағынымен бірге айдалған ірі түйірлі құммен бекітіледі. Бұл ұңғыма
оқпанының айналасындағы сорғытылатын ауданды жəне оның өнімділігін бір шама жасанды кеуектік кеңістіктің пайда болу себептерімен көбейтіледі.
Егер өңдіруді ұңғыма оқпанының айналасы өткізгішітігі аз блоктарымен шектелсе. Бұл əдіс жинақталған мұнай бергіштікті 5-15% жоғарылатуы мүмкін.
Сонымен бірге шаюшы сұйықтықтарды сіңіруге жол беретін қомақты
ауырлатылған ерітінділермен бұрғылау үдерісінде қабаттың өз бетімен айырылу көрінісі белгілі. Суды айдаумен қабаттың қысымын жасанды қолдау үдерісінде жиі пішіндері қабаттың гидравликалық айырылуын растайтын индикаторлық сызықтар алынады. Сондықтан қысымның жоғарылауында Q=f (р) индикаторлық сызықтың құрылысы пайда болады жəне ұңғыманың қабылдау қабілеті күрт өседі ( 8.2 а, ə-сурет).
Су айдау ұңғымаларында қабатты гидрожару ерекше тиімділігін көрсетті. Қабатты гидрожару газды ұңғымаларда кең қолданады. Қабатты гидравликалық жарудағы жарықшақтардың пайда болу механизмін қарастырайық. Жыныстың айырымға бекемдігі жəне кернеумен ескертіліп, жоғарыда жатқан жыныстардың салмағымен белгіленген біріккен кедергісінен гидравликалық қысым асқанда ұңғыма оқпанында жарықшақтану мөлшері ең аз нүктеде басталады. Əдетте, шамалы тереңдікте жатқан қабаттарда көлденең айырылымдар, ал тереңдеу жатқандарда - тік айырылымдар орын алады. Зерттеулер нəтижелері көрсеткендей көлденең жарықшақтар жоғары жатқан жыныстардың шамалы қысым мөлшерінде пайда болуы мүмкін. Сонымен гидравликалық жару қысымы сол кезде пайда болған жарықшақтардың бағдары жəне өлшемдері кен қысымының сипатына, өнімді жыныстардың табиғи жарықшақтағының сипаты мен параметрлеріне, сондай- ақ қойнауқат қысымының мөлшеріне тəуелді болады. Қабатты гидрожару үдерісінде əр ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz