Қызметтік иттер

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

«ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ АГРАРЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ»

Коммерциялық емес акционерлік қоғамы

«Технология және биоресурстар» факультеті

«Ара, құс және балық шаруашылығы» кафедрасы

Реферат

Тақырыбы : «Қызметтік иттер»

Орындаған: 5В080200 - МШӨӨТ 201- топ студенті

Тексерген: Токсабаева Б. С.

АЛМАТЫ, 2018ж

Жоспар

Кіріспе

1. Иттің таралуы мен түрі

2. Лабрадор

3. Спаниель

4. Овчарка

Қорытынды

Кіріспе

Ит ( лат. Canis lupus familiaris) - үй жануары. Биологиялық жіктеу бойынша, ит - Сүтқоректілер класының Төбеттер тұқымдасының қасқырлар тегіне жататын жыртқыш.

Иттер шамамен б. з. б. 15 - 10 мың жыл бұрын қолға үйретілген деп есептеледі. Қазір дүние жүзінде иттердің 400 тұқымы белгілі. Қазіргі кезде Ит тұқымына қарай бірнеше топтарға бөлінеді: шпицетәрізділер бұған терьерлер мен доберман-пинчерлер жатады; тазы иттер мен овчаркалар; Азия, Америка, Австралия құрлығына тән иттер; Оңтүстік жарты шар иттері. Иттерді күнделікті тұрмыста пайдалануына қарай 3 топқа біріктіреді: аңшы иттер, күзет иті және үйде ұсталатын декоративті (сән үшін) иттер. Қолға үйретілген иттерде болатын әр түрлі жұқпалы аурулар (құтыру, саркоптоза, трихофития, т. б. ) адамдарға жұғады. Сондықтан оларды үнемі ветеринарға көрсетіп, жыл сайын үйде ұсталатын иттерді құтыруға карсы, ал күшіктерді обаға қарсы ектіріп отыру қажет.

Аңшы иттер - терісі мен еті үшін ауланатын жануарларды ұстауға баулынған ит тұқымдары. Оларға: тазы, иір құйрық аңшы иттер, іншіл иттер т. б. жатады.

жәрдем береді. Итті ауланатын аң-құсқа қарайтаңдап алған жөн. Оны күшік кезінен үйретіп, баулу керек. Иттің бабы, күйі, сезгіштігі жоғалмау үшін ашық алаңға, бос жерлерге серуен жасағанабзал. Ересек итті тәулігіне екі рет, ал күшікті 2айға дейін 5-6 рет тамақтандыру қажет. Аңшыиттерді таңдап алу үшін шығу тегі белгілі, шежіре куәлігі бар ит тұқымы ұсынылады.

Аңшы иттердің іздеуші иттеріне лабрадор, спаниель, овчаркалар жатады

1. Иттің таралуы мен түрі

Тазылар аңды қуып жүріп ұстайды. Олар сағатына 90 км шапшаңдықпен жүгіреді. Тазыларды қоян мен түлкіге, ұсақ тұяқтыларға, кейде қасқырға да салады. Кейде ұсақ құстарды қалың шөп, бұта арасынан үркітіп, аңшыға жәрдем береді. Итті ауланатын аң-құсқа қарай таңдап алған жөн. Оны күшік кезінен үйретіп, баулу керек.

Иттің бабы, күйі, сезгіштігі жоғалмау үшін ашық алаңға, бос жерлерге серуен жасаған абзал. Ересек итті тәулігіне екі рет, ал күшікті 2 айға дейін 5-6 рет тамақтандыру қажет. Аңшы иттерді таңдап алу үшін шығу тегі белгілі, шежіре куәлігі бар ит тұқымы ұсынылады.

Мезолит дәуірінде қолға үйретілген ит екі түрлі жабайы тұқымнан оңтүстікте шиебөріден, солтүстікте қасқырдан шығып жер бетіне тегіс тараған хайуан дейді қазіргі ғылым. Иттің шығу тегі туралы бір ғана ортақ ит тұқымынан бастау алған және түрлі тұқымдар ұзақ эволюциялық (тарихи дамудың нәтижесі деп қарайтын монофилетикалық және көп негізден шықты дейтін полифилетикалық теориялар бар. Жартас бетіне салынған суреттерді есептемегенде тазыға ұқсас кейіптегі бейнелер Мысыр перғауындарының ескерткіштерінде бейнеленген. Осыдан 3400 жыл бұрынғы деректерде ұзын сирақты тұрықты, тұмсығы үшкіл, құлақтары тік, құйрықтары иректеліп дөңгеленген иттер бейнеленген. Қысқасы олардың сүлбасы тазыға көбірек келіңкірейді (ат пен иттің басқа тұқымдары бұдан көп кейін бейнеленген, яғни кешірек қолға үйретілген) . Тазының шыққан жері мекені туралы мәселе аса тартысты болғанымен қазір адамзаттың көбі Солтүстік Африка мен Оңтүстік-Батыс Азияның үстіртті даласы деп түсінеді. Қазіргі кезде тазының таралған аймағында оған жақын тұқымдас деп айтуға келетін екі түрлі ит тұқымы бар: ол Абиссиния иті (бірақ оның 6 азу тісі бар, әрі шиебөріге жақын. Күллі ит тұқымдасының азу тісі 8) және үнділердің дол (колсун) иті. Соңғы тұқым тазы тәрізді аңды үндемей баспалап келіп алады, көп үрмейді, әрі батыл, түсі түлкіге ұқсас. Бірақ олар ну орманды мекендейді, қимылы баяу, аяқтары шомбал. Мысыр перғауындарының итіне ұқсайтын, Судан мен Кордофанда тағылау, кесек бітімді иттерді тазының ең көне "туысқаны" деп долбарланады. Бірақ Ніл дариясы аңғары қолға үйретілген тазының шыққан жері деп саналады. Ол аумақтан Араб түбегіне, ары қарай Кіші Азия мен Парсы жеріне, онан әлемге жаппай таралған делінеді. Осылай таралған иттер бірнеше ондаған ғасырлар барысында жергілікті жердің аумалы-төкпелі ауа райына үйлесіп, түрленіп сұрыпталып отырды.

Еуропаға қарай арийлермен келген тазы тұқымды иттер кеңінен таралып, аңшылық пен күн көрудің негізгі арқауына айналды, солтүстікте Балтық теңізі жағалуына таралды. Ал тазылар бұлардан кейінірекбатыс Африкадан көне Испания (Иберия) жері арқылы кельттерғе, Галлиялықтарға жетіп, солардың атымен аталатын тазы тұқымдары пайда болғандығын Ұрым заманындағы жазбаларында жазылған, онан әрі Ирландия, Шотландияға дейін таралған. Соның айғағы қазіргі әлемдегі көптеген ит тұқымдарының аталған қарт құрлықтан кездесуі. Орта ғасырда тазымен аң аулау, тазыны тарту ету еуропалықтарда үлкен қызығушылыққа ие болған. Әсіресе, ағылшындарда таза қанды тазы иттерді сұрыптау, белгілі мақсаттарға пайдалану кеңінен етек алған.

Ал араб бәдеуилерінің ермегі болған тазылар арабтардың дін тарату жорығы кезеңінде Азияға кеңінен таралған дейді зерттеушілер. Дін таратумен тазы да бірге келді деуінің себебі ислам діні таралған аумақта, дәлірек айтқанда Алтай, Гималай тауларына дейінгі аралықта (батыста Испания жерінедейін) арабытазыға ұқсас иттер ұшырасады. Орта Азияның қатал табиғатына үйлесу үшін тазыларды ғұндардың итінің сипатына ұқсайтын ұзын сабалақ жүнді, салпаң құлақты жергілікті тұқыммен будандастырып, жаңа сұрып - шығыстың салпаң құлақ тазысы дүниеге келді. Оның құйырығы мен шонданайы ұзындау, сабалақ жүнді иттер еді және оның пайда болған және таралған аймағы тарихи кезеңіне қарай бұл тұқымды "турік-татар тазысы" деп атауға болады дейді. Батысқа қарай ығысқан түрік халықтары өзімен бірге салпаң құлақ тазысын ала келіп, оңтүстік орыс даласы мен күңгей шығыс Еуропада тазыға ұқсас жаңа ит тұқымдарының пайда болуына негіз етті . . .

Ал мұсылман емес халықтарда тазы мүлде беймәлім деуге келеді. Атақты Марко Поло моңғол императорларында аушы құстар мен басы қазандай, кесек тұлғалы иттер туралы тамсана жазады. Монах Иакинф қытайлар Шығыс Түркістанды иеленгеннен соң ғана тазымен етене таныса бастаған дейді. Махмұд Қашғаридің "Диуани лұғат ат-түрік" сөздігінде (ХІғ. ) "тайған" сөзін келтіріп, оған "тазы, алғыр ит" деген анықтама берді (Қашғари М., Түрік сөздігі, А., 1998, 3-том, 238- бет) . Қырғыздар осы күнге дейін тазыны "тайған" деп атайды, ал, өзге түркілерде тазыны "тазы", "тази" деп атау қалыптасқан. Қазақтар иттің еркегі - төбет немесе арлан, ұрғашысы - қаншық, бірге туғаны - ұялас, кішкенесін күшік дейді.

2. Лабрадор

Labrador Retriever - ең танымал және әдемі иттердің бірі. Лабрадор ең әдемі тұқымдардың рейтингінде ондығына кіріп, сегізінші орында.

Көптеген әйгілі және атақты адамдар Лабрадоры: Американың президенті Билл Клинтон және Франция Президенті Николя Саркози, Англия ханшайымы және Князь Чарльз, Ресей Президенті Владимир Путин және Монако шіркеуінің басшысы Чарльз Азнавур мен Ротшильдтер бар.

Лабрадорлар - ең әдемі иттер ғана емес, сонымен бірге олар өте қызықты, жігерлі, белсенді және өздігінен сенімді иттер. Өйткені бұл аң аулау тұқымы иттерді жақсы жағады және суға батып кетеді, өйткені ол жерде және суда аң аулау кезінде жараланған ойынға шағымданады. Лабрадорлар өте жақсы көрнекі есте сақтау қабілетіне ие, олар бірнеше рет еске түсіре алады, онда ұрып-соғылған ойын құлап кетті.

Лабрадорлардың мінез-құлқында агрессия көріністерін байқауға болмайды (сондықтан олар күзет үшін пайдаланылмайды), олар әрдайым теңдестірілген және мойынсұнғыш болып табылады және әділ түрде ит ит тұқымдарының бірі болып саналады. Олардың сипаты көңілді және достық. Лабрадорлармен байланыс көптеген жағымды эмоцияларды береді, сондықтан шетелде оларды көбінесе ит терапевтері ретінде пайдаланады. Бұл жануар терапиясы керемет нәтиже береді. Әсіресе олар эпилептиктерге көмектеседі, бұл бас тартудың басталуын күтіп, науқасқа ескерту жасайды.

Бұл иттер өте жақсы дамыған интеллект. Олар өз шеберінің көңіл-күйін мұқият бақылайды, олар ешқашан аяқтарына түспейді, олар әрдайым көмектесуге дайын. Лабрадордан гөрі балаларға жақсы күтушіні табу мүмкін емес. Бұл ит қадағалауымен балаларды қауіпсіз қалдыруға болады және олар, сөзсіз, достар табады.

Осы жақсы қасиеттердің арқасында адамдар лабрадорларды тек үй иттері ретінде ғана емес пайдаланады. Олар сондай-ақ тамаша аңшылар, құтқарушылар, полиция қызметкерлері, бағыттаушы ит және сноптар жасайды.

Labrador атауының шығу тегі туралы үш нұсқа бар.

Бастапқыда бұл иттерде тек Labradorite тасының түсіне ұқсас, тек қара түсті, демек, Labrador атауы бар. Екінші нұсқа бойынша бұл тұқым Лабрадор түбегінде өсірілді. Үшінші нұсқасында португалия бұл иттерді өздерінің орындауына шақыра бастады, өйткені Лабрадор португал тілінен «жұмысшы» деп аударылған.

Лабрадорлардың бір «кемшілігі» бар - олар өте сенімді әрі достық, бірақ әрдайым қатты қаптаған кезде олар үйдің қақпасында бөтен адамның пайда болғаны туралы сигнал береді.

3. Спаниель

Спаниель (ағылшын спаниэль) - аң аулау иттерінің тұқымдары тобы. Испандықтар сияқты есімдерге қарағанда, испандар Испаниядан шыққан, себебі бұл сөздің өзі «испан» дегенді білдіреді. Spaniels-дің негізгі мақсаты мен аңшылық мамандандыруы қалың бұталардан шыққан ойын құстардың жыртқышы болды. XVII ғасырдың аяғында спанилы жер ойыны мен суды аң аулайтын адамдарға бөлінді.