Үңгір аллегориясы:қазіргі оқылу тақырыбына сараптау жұмысы

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ МИНИСТРЛІГІ

$Описание: Описание: C:\Users\GAISIYEVICH\Desktop\ЭМБЛЕМАБҚАТУ.png$

Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық-техникалық университеті

Тақырыбы: «Үңгір аллегориясы:қазіргі оқылу»тақырыбына сараптау жұмысын дайындау.

Дайындаған:

Вм-23 тобының студенті

Орынбай А. Ә.

Тексерген:

Саркулова Г. С.

Орал-2019 ж.

Философия тарихында объективтік идеализмнің негізін қалаған ұлы Платон болды. Оның ойынша, тек рухани болмыс- шынайы болмыс, ал сезімдік дүние- оның бұлдыр, жетілмеген, өтпелі көлеңкесі ғана. Бұл ойын Платон былайша дәлелдейді. Дүние жөнінде адамдардың әртүрлі пікірі бар, оларды тек қана білім арқылы тексеруге болады. Білім ақиқатқа әкеледі, соңғының көрінісі ұғымда жатыр. Егер сезімдік таным өне бойы өзгерістегі сезімдік - заттық дүниені бейнелесе, ұғым өзінің тұрақтылығымен сипатталады. Ал олай болса оған сәйкес өзгермейтін, жетілген, кемеліне келген эйдос әлемі бар. Ұғым арқылы біз заттың терең мәнін ашамыз. Олай болса, ұғым мен сезімдік танымды бір-бірімен салыстырсақ, олар болмыс пен елес секілді. Оның ойынша адам, адам - қайшылықты пенде. Оның денесімен қатар, жан дүниесі бар. Дене сезімдік әлемге жатса, жанның Отаны - эйдос әлемі, сондықтан ол - мәңгілік. Әрине, Платонның философиясы қайшылықты. Бір жағынан, біз сезімдік әлем мен эйдос әлемінің арасындағы қайшылықты көрсек, екінші жағынан, дене мен жанның ымыраласпайтынын байқадық. Орта ғасырдағы діни философия идеалистік көзқарасты әрі қарай дамытады. Философияға бірқұдайлыққа өтуге байланысты сенім категориясы кіреді. Көне замандағы дана емес, сенетін адам ғана ақиқатқа жете алады деген пікір кіреді. Эйдос әлемі Құдайдың ойына айналып, адамдардың санасындағы ойлар Құдайдың ойлары жөніндегі адамдардың толғауынан пайда болады. Құдай Дүниені жоқтан жаратқаннан кейін, оның ойы зат әлемінің алдында келеді, ал адамның танымында зат алда жүреді. Орта ғасырда жан- дүние ұғымымен қатар рух пайда болады. Өзінің идеялар әлемі түсінікті болуы үшін Платон үңгір жөніндегі аңызды пайдаланады. Соңында бұл аңыз метафизика, гносеология және диалектиканың символына айналды. Көзімізге үңгірде, я болмаса зынданда, аяқ-қолы байланған адамдарды елестетейік. Үңгірдің аузы күншығысқа қараған, сондықтан оның сәулелері сондағы адамдар қарап отырған жаққа түсіп тұр. Жер бетіндегі керуен кетіп бара жатыр, адамдар әр түрлі заттарды көтеріп бір-бірімен сөйлесіп келеді. Үңгірде қамалған адамдарға солардың қозғалып бара жатқан көлеңкелері көрінеді, түсініксіз күңгірт дыбыстар естіледі. Олар бірақ жер бетінде шын өмір барын білмейді, сол көлеңкенің өзін шын өмір екен ғой деп есептейді. Бірақ сол қамалған адамдардың біреуі ойланып-толғанып, ақырында көлеңке әлемінде тұрып жатқанын түсінуі мүмкін. Ал екіншісі аяқ-қолын қалайда шешіп, үңгірдің сыртына шығып, күн көзінің сәулесіне көздері үйреннен кейін шынайы өмірдегі адамдарды, заттарды, соңында жарқырап тұрған күнның өзін көреді. Үңгір аңызына мынадай философиялық тұжырымдар жасауға болады: 1) болмыстың әр түрлі деңгейлігі жөнінде- сезімдік болмыс пен құдіреттті болмыстың бар екендігі; үңгірдің ішіндегі көлеңкелер- сезімдік әлем, ал жер бетіндегі адамдар мен заттар- нағыз болмысты құдіретті әлемді көрсетеді, ал күн- ол ізгілікті көрсететін идея. 2) танымның деңгейлерін байқауға болады- ол сезімдік таным, ақыл-оймен тану, интуитівтік жолмен соңғы есебептерге жету; 3) бұл аңыздың моральдық, аксиологиялық жағын да байқауға болады. Өмірде тек қана сезім толқынының шеңбернінде бол- ол үңгірдегі өмір. Рухани өмір сатысына көтерілу- ол нағыз болмыс әлеміне көтерілумен тең. Ал күннің өзін көріп тамашалау- ол құдіретті күшті көрумен тең.

Платонның үңгірі туралы миф дегеніміз не?

Үңгір туралы МиФ-адам өмірінің мәні мен құрылымы туралы Платонның идеалистік түсінігі. Бұл миф Платон мемлекетінде Сократ пен Платонның ағасы арасындағы диалог ретінде сипатталған және бастапқыда, мәтінде, идеалды мемлекетті философтарды басқару қажеттігін көрсетеді, өйткені олар нақты әлемді көруге және барлығының игілігі үшін әрекет етуге қабілетті.

"Федонда" Платон Сократтың аузымен сезімдік әлемді жан түрмесі ретінде таңбалайды, бұл тағы бір рет үңгір туралы мифтің Платонның идеализміндегі негізгі мифологемасы ретінде маңыздылығын растайды, онда шынайы шындық тек мәңгілік идеялар әлемі және оған жан философия арқылы қол жеткізе алады.

Үңгір туралы мифтің төрт мәні

Болмыстың онтологиялық градациясы: сезімтал және аса сезімтал, қабырғалардағы көлеңкелер-заттардың қарапайым көрінісі; мүсіндер-сезімдік қабылданатын заттар; тас қабырға-болмыстың екі түрін бөлетін сызық; үңгірден тыс заттар мен адамдар-бұл идеяға әкелетін шынайы болмыс; күн-игілік идеясы.

Таным сатылары: көлеңке ойлауы-қиял (eikasia), статуй көрінісі - (pistis), яғни біз сол сияқты заттарды түсінуге және күн бейнесіне көшетін сену, алдымен жанама түрде, содан кейін тікелей-бұл әртүрлі сатылары бар диалектика фазалары, олардың соңғысы-таза ойлау, интуитивті ақыл-ой.

Адам өмірінің сапасы: аскеталық, мистикалық және теологиялық. Тек сезімдерді басшылыққа алатын адам-тек үңгірде өмір сүреді, рухта өмір сүреді-шындықтың таза жарығын басшылыққа алады. Сезім әлемінен философия арқылы идеал әлемге қарай қозғалыс - бұл" оқтардан босату", яғни өзгеру. Ақыр соңында, күн-Игілік-танымның жоғары сатысы және Құдайдың ойлауын білдіреді.

Саяси аспект: күнді танығандар үшін-Бако құлдық ұзақ жылдар бойы жүргізген ақиқатты босату және жарыққа шығару үшін үңгірге қайтып келуі мүмкін.

Үңгір туралы аңыз

-Сен біздің адамзат табиғатын ағартушылық пен ағартушылыққа қатысты қандай жай-күймен толықтыра аласың . . . Өйткені, олар тек көз алдында ғана көрсе, өйткені олар бұл түйткілдер үшін басын бұра алмайды. Адамдар мұнарада жанатын оттан шығатын, ал от пен тұтқындар арасында жоғарғы жол өтеді, қоршалған - шляпалар қуыршақтарды көрсеткен кезде фокусниктер өз көмекшілерін орналастыратын ендік сияқты биік емес қабырғамен.

- Мен өзім елестетемін.

- Осы қабырғадан кейін басқа адамдар әртүрлі құрал-жабдықтарды алып, оны қабырғаның үстіне көрінетіндей етіп ұстай алады; олар мен мүсіндерді, және тастан және ағаштан жасалған тірі тіршілік бейнелерін алып тастайды. Бұл ретте, кейбіреулер сөйлейді, басқалары үнсіз.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.