ҚОРЫҚТАР. ҰЛТТЫҚ ТАБИҒИ САЯБАҚТАР. ТАБИҒИ РЕЗЕРВАТТАР

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 12 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
1.1. Ақсу - Жабағылы қорығы
1.2. Алакөл қорығы
1.3. Алматы қорығы
1.4. Барсакелмес қорығы
1.5. Батыс Алтай қорығы
1.6. Қаратау қорығы
1.7. Қорғалжын қорығы
1.8. Марқакөл қорығы
1.9. Наурызым қорығы
1.10. Үстірт қорығы
II. ҰЛТТЫҚ ТАБИҒИ САЯБАҚТАР
III. ТАБИҒИ РЕЗЕРВАТТАР
3.1. Ертіс орманы резерваты
3.2. Семей орманы резерваты
3.3. Ырғыз - Торғай резерваты
3.4. Ақжайық резерваты
3.5. Алтын дала резерваты
IV. ҚОРЫҚШАЛАР
4.1. Алматы қорықшасы
4.2. Зеренді қорықшасы
4.3. Рахман бұлағы қорықшасы
4.4. Балқаш маңы қорықшасы

КІРІСПЕ
Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар - қоршаған табиғи ортаны қорғауға байланысты мемлекет және жеке адамдар тарапынан арнайы бөлініп қорғауға алынған жер телімдері мен су айдындарының жеке бөлімдері. Қазіргі кезде дүние жүзінде Ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың саны 13 мыңнан асты, бұл Жер бетінің 8,5 %-ына тең. Халықар. жіктеу бойынша Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар 10 топқа бөлінеді:
Қатаң түрде қорғалатын табиғи-ғылыми резерваттар;
Ұлттық саябақтар;
Табиғат ескерткіштері мен табиғаттың ерекше көрікті нысандары;
Табиғат қорғауға арналған резерваттар;
Қорғалатын ландшафтылар;
Табиғат ресурстарын сақтауға арналған резерваттар;
Антропол. резерваттар (адамның іс-әрекеттерімен жасалған нысандарды қорғау);
Жергілікті жердің өзіне тән табиғаты қорғалатын және түрлі мақсатта пайдаланатын аумақтар;
Биосфералық резерваттар;
Бүкіләлемдік маңызы бар тарихи және табиғи орындар.
Қазақстан Республикасы 2006 ж. 7 шілдесінде қабылданған Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар туралы Заңының 4-тарауының 4-бабында респ. маңызы бар Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар туралы түрлері: мемлекеттік табиғи қорықтар; мемлекеттік ұлттық табиғи саябақтар; мемл. табиғи резерваттар; мемлекеттік зоология саябақтар; мемлекеттік ботаникалық саябақтар; мемлекеттік дендрол. саябақтар; мемлекеттік табиғат ескерткіштері; мемлекеттік табиғи қорықшалар; мемлекеттік қорықтық аймақтар. Қазақстан бойынша Ерекше қорғалатын табиғи аумақтарға: 10 мемлекеттік қорықтар, 10 мемлекеттік ұлттық саябақтар; 3 табиғи резерваттар; 49 табиғи қорықшалар, 127 геологиялық табиғи-қорықтық қор, 5 қорықтық аймақ, 6 ботаникалық және 3 зоологиялық бақтар, 26 мемлекеттік табиғат ескерткіштері, 2 ірі резерват (Семей, Ертіс орманы) бар. Бұлардың жалпы аумағы 2 млн. га-дан астам. Бұл көрсеткіш республиканың жалпы жер аум-ның 8%-ына тең. Халықар. стандарт бойынша әрбір мемлекеттің жалпы жер аумағының 10 - 12%-ы Ерекше қорғалатын табиғи аумақтарға бөлінуі тиіс. Мыс., мұндай көрсеткіш Германияда 31,5%, АҚШ-та 15,8%, Жапонияда 14%, т.б. 2008 ж. Дүниежүзілік мұралар комитетінің 32-сессиясының шешімімен ЮНЕСКО-ның бүкіләлемдік табиғи мұралар тізіміне, Орт. Азия мен Қазақстан бойынша алғаш рет Қорғалжын қорығы мен Наурызым қорығы енгізілді.

МЕМЛЕКЕТТІК ТАБИҒИ ҚОРЫҚТАР
Біздің елімізде ерекше корғалатын табиғи аумақтардың негізгі түрі -- мемлекеттік табиғи қорықтар. Қорықтар ғылыми мекемелер қатарына жатады. Қорық аумағында ешқандай шаруашылық жұмыстары жүргізілмейді, онда тек ғылыми-зерттеу жұмыстары ғана жүргізіледі. Сондықтан қорық аумағында жоғары білімі бар арнайы мамандар ғылыми зерттеу жұмыстарымен айналысады. Қазір Қазақстанда 10 мемлекеттік табиғи қорық бар. Қорық аумағындағы барлық табиғат байлықтары түгелдей катаң түрде қорғалады. Сонымен бірге қорықтар белгілі бір экожүйелерді қорғау мақсатында арнайы ландшафтыльщ аумақтарда ұйымдастырылады. Мысалы, шөлді, далалы, су-батпақты және т.б. экожүйелердің қорықтары деп бөлінеді.

Ақсу - Жабағылы қорығы
Орналасқан жері: Талас Алатауының (Батыс Тянь-Шань) солтүстік-батыс бөлігін және Өгем жотасын алып жатқан Қазақстандағы тұңғыш қорық. Жамбыл облысының Жуалы ауданы мен Түркістан облысының Түлкібас ауданы аумағында орналасқан.
Құрылған жылы: 1926 жыл
Ауданы: 128118 гектар
Өсімдіктер: мүктің 61, қынаның 58, жоғары сатыдағы өсімдіктердің 1400: дәрі-дәрмектік өсімдіктерден: қылша, сасыр, иманжапырақ, түйежапырақ, сарыағаш, шәйқурай, талас уқорғасыны, техникалық өсімдіктен: арша, рауғаш, итқұмық, таран, жеміс-жидектерден: жабайы алма, шетен, шие, қарақат, бүлдірген, жем-шөптік өсімдіктен: жоңышқа, кекіребас, бедебас, түлкіқұйрық, көде, сондай-ақ эндемик өсімдіктерден: майысқыш қияқ, талас қайыңы, ақшыл сары жоңышқа, қаратамыр, томағашөп, қандыгүл, реликті өсімдіктерден: жалған масақша, Минквиц кендіршесі, Қаратау сетені
Жануарлар: сүтқоректілердің 42: арқар, таутеке, елік, марал, барыс, Тянь-Шань қоңыр аюы, борсық, сусар, т.б.; құстардың 238: гималай ұлары, кекілік, сақалтай, бүркіт, қара құтан, бозторғай, сарыторғай, ителгі, шымшық, т.б.; бауырымен жорғалаушылардың 9: алай жалаңкөзі, сарыбауыр кесіртке, қалқантұмсықты қара шұбар жылан, сұржылан т.б.; қосмекенділердің 2: жасыл құрбақа және көлбақа және балықтың 2 түрі.

Алакөл қорығы
Орналасқан жері: Алматы облысының Алакөл және Шығыс Қазақстан облысының Үржар аудандарында орналасқан.
Құрылған жылы: 1998 жыл
Ауданы: 65672 гектар
Жануарлар: балықтардың 17, қосмекенділердің 2, бауырымен жорғалаушылардың 14, құстардың 324 және сүтқоректілердің 33 түрі кездеседі. Омыртқасыздардан инеліктердің 34 түрі бар.
Өсімдіктер: өсімдіктің 286 түрі өседі.

Алматы қорығы
Орналасқан жері: Іле Алатауының орталық бөлігі
Құрылған жылы: 1931 жыл
Ауданы: 71700 гектар
Өсімдіктер: өсімдіктердің 1300-ден аса түрі кездеседі, оның 112 түрі ағаштар мен бұталар.
Жануарлар: сүткоректілердің 40: барыс, коңыр аю, тас сусар, марал, таутеке, арқар, елік, суыр, тиін, т.б., құстардың 200-дей түрі:самырсын құсы, шырша торғай, тоқылдақ, бұлбұл, үкі, кептер, қара және сары шымшық, құр, ұлар, қозықұмай, сушыл торғай, арша емен- тұмсығы, т.б., бауырымен жорғалаушылардан: алай кесірткесі, қалқан тұмсықты жылан; космекенділерден: көлбақа мен жасыл құрбақа кездеседі.

Барсакелмес қорығы
Орналасқан жері: Арал теңізінің ортасындағы осы аттас жер
Құрылған жылы: 1939 жыл
Ауданы: 160 826 гектар
Өсімдіктер: 250-ден аса түрі
Жануарлар: бауырымен жорғалаушылардың 8 түрі (тасбақа, қалқантұмсықты жылан, қарашұбар жылан, жұмырбас кесіртке, жүрдек кесіртке, ысылдағыш жармасқы, т.б.), жыл құсының 211 түрі (дуадақ, қылқұйрық, шіл, жылқышы, шүрілдек торғай, көк торғай, т.б.) мекендейді.

Батыс Алтай қорығы
Орналасқан жері: Кенді Алтайдың солтүстік-батыс бөлігінде Шығыс Қазақстан облысының Риддер (Лениногор), Зырян, Глубокое аудандарының аумағында Поперечное ауылының оңтүстік-шығысында табиғатты пайдаланудан алынып қойылған жерлерде орналасқан.
Құрылған жылы: 1992 жыл
Ауданы: 86122 гектар
Өсімдіктер: дәрілік шөптер өседі: қызғылт семізот - золотой корень, сафлор тәрізді левзей - маральи корень, шай тиынтағы - белошный корень, кәдімгі сәлдегүл (таушымылдық) - пион Марьин корень, ұсақ торлы жуа - черемша, колба және көптеген басқа өсімдіктер.. Қорық аумағында реликті (көне) қарағайлы ормандар - сібір самырсын қарағайы немесе сібір қарағайы
Жануарлар: бұлан, марал, елік, құдыр, қоңыр аю, құну, сілеусін, бұлғын, сасық күзен, аққалақ, қара күзен, кәмшат, тиін, шұбар тышқан, суыр, түлкі және әртүрлі кеміргіштер; құстардан: қара дегелек, тундра шілі, бүркіт, аққұйрық субүркіт бар.

Қаратау қорығы
Орналасқан жері: Түркістан облысы аумағындағы Қаратау жотасының орталық бөлігінде, Кентау қаласынан 17 км жерде орналасқан.
Құрылған жылы: 2004 жыл
Ауданы: 34300 гектар
Өсімдіктер: тауда қаратау жусаны басым; сондай-ақ тікенекті шөптер және шала бұталар мен бұташықтардан кемпіршөп, сетен, көбенқұйрық, Регель тарбақайы, Қаратау маралтамыры, Қаратау жыланбасы, Қаратау кекіресі, Қаратау қауы, Қаратау томағашөбі, Грейг қызғалдағы, т.б. өседі; өзен жағалауын бойлай созылған тоғайларда түркістан доланасы, тұт, Сиверс алмасы, Семенов үйеңкісі кездеседі.
Жануарлар: Құстардың 118 түрі бар, Қызыл кітапқа енгізілген жыртқыш құстардан ителгі, бүркіт, жұртшы, бақалтақ қыран, жыланшы мен сақалтай; қосмекенділерден сарыбауыр қарашұбар жылан, жасыл құрбақа, көлбақа кездеседі; сонымен қатар "Қызыл кітапқа" енгізілген сүтқоректілердің 3 түрі (қаратау арқары, үнді жайрасы, тас сусары) осында қорғалады.

Қорғалжын қорығы
Орналасқан жері: Ақмола облысы Қорғалжын ауданы
Құрылған жылы: 1968 жыл
Ауданы: 543171 гектар
Өсімдіктер: Қорық флорасы гүлді өсімдіктердің 443 түрін құрайды. Ағаштар жоқ, алайда бұталардың 12 түрі бар. Далада кейде қараған мен тобылғы да кездеседі. Қорғалжын қорығында сирек кездесетін өсімдіктердің 45 түрі қорғалады. Олардың арасында Шренк қызғалдағы, Қазақстанның Қызыл кітабына енген екі түсті қызғалдақ, көкшіл жуа, орал миясы, құмды цмин, дәрілік алтей, қара жусан, ақмия, бозы және дала шатырашы бар.
Жануарлар: Қорық аумағындақұстардың 354 түрін кездестіруге болады. Сонымен қатар сүтқоректілердің 41 түрі, бауырымен жорғалаушылардың 6 түрі, қос мекенділердің 2 түрі, балықтың 11 түрі бар. Қорықта қоңыздардың 300 түрі тіркелген. Мұнда алтын және бозша мөңкелер, шортан, аққайран, линь, алабұға және торта балықтар тіршілік етеді. Құстардан қызғылт қоқиқаз (фламинго) және жоғалуға айналған өзге де сирек құстар: бірқазан, тырна, савка және тарғақ кездеседі.

Марқакөл қорығы
Орналасқан жері: Шығыс Қазақстан облысында, Оңтүстік Алтайдың шығысында Марқакөл қазаншұңқырында орналасқан.
Құрылған жылы: 1976 жыл
Ауданы: 102 971 гектар
Өсімдіктер: Қорықта 1000 аса жоғары сатылы өсімдіктер, оның ішінде 12 түрлі ағаш және 22 түрлі бұта бар. орманда, негізінен, Сібір балқарағайы, шырша, қайың, көктерек өседі.
Жануарлар: жорғалаушылардың 4 түрін, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.