Бағалы қағаздар нарығы. Сақтандыру және зейнетақы қызметтерінің нарықтары

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Депозит нарығы. Халықтың табысы екі негізгі бөліктен: тұтынуға арналған табыс пен жинақтауға арналған табыстан тұрады. Уақытша бос ақша қаражаттар (жинақ ақша) әр түрлі салым негізінде банкке және қаржы-несие мекемелеріне (тар - тылған ресурстар) тартылады. Осылайша, ақшалай депозиттерде трансформацияланады, банктер ақшаны пайдалан - ғаны үшін иелеріне тиісті ақшалай сыйақы-пайыздар төлейді.
Несие нарығы. Депозиттер түрінде банкке түсетін қара - жаттың бір бөлігі одан ары несиелер ретінде бөлінеді. Коммер - циялық банктер уақытша бос ақша қаражаттарды шоғырлан - дыру арқылы заңды және жеке тұл - ғаларға әр түрлі мақсаттарға несие береді. Осылайша, ақшалар нарықта несиелер ретінде айналыста болады. Қарыз алушылар бұл несие - лерді пайдаланғаны үшін банкке тиісті пайыздар төлейді.
Валюта нарығына Қазақстан нарығында операциялардың бір бөлігі ұлттық валютада, ал оның басқа бір бөлігі шетелдік валютада жүзеге асырылады. Осыған орай, қаржы құралда - ры - ның айналысы екі валюта түрінде жүзеге асады. Валюта айыр - бастау бойынша операцияның рөлі жоғары.
Бағалы қағаздар нарығы. Басқа да қаржы құралдары се - кілді бағалы қағаздар тұтастай қаржы нарығына жағымды әсерін тигізеді. Бағалы қағаздар ақша ресурстарын қайта бөлудің жұмылдырылған қаражаты болып табылады. Мысалы, егер депозитке банк сертификаты рәсім - делетін болса, ол одан ары айналысқа түседі. Айналым қара - жатын толықтыру үшін несие алу міндетті емес. Оның үстіне, бұл несиені басқа тұлғаға жаңа келісім-шартты бекітіп барып қана бере аласың. Бұл арада борыштық міндеттемелердің біріне жататын әрі нарықта бос айналысқа түсіп, өз иесін айырбастай алатын облигацияларды шығарса жетіп жатыр. Қаржы тәуекелдіктерін сақтандыру үшін сатылатын немесе сатып алынатын бағалы қағаздардың бағасын уақыт оздырмай ескертуге мүмкіндік беретін туынды бағалы қағаздар болады, ал оларды беру (тапсыру) кейінірек жүзеге асырылады, яғни, базалық бағалы қағаздардың бағамы жоғарылағанда немесе құлдырағанда сақтандырылады. Осылайша, бағалы қағаз ақ - ша ресурстарының еркін қайта бөлінуіне ықпал етеді.
Сақтандыру және зейнетақы қызметтерінің нарықтары. Бүгінгі таңда зейнетақы қорлары мен сақтандыру компаниялары біздің еліміздегі нарықта өз қызметін жүзеге асыратын негізгі қаржы делдалдары болып табылады. Олардағы қалыптасқан қаты - настар жиынтығы олардың қаржыға қатынасы жөніндегі күмәнімізді тудырады. Сақтандыру тәуекелі батыстық қаржы теориясында кез келген кәсіпорынның қаржылық стратегия - ларының негізгі құраушыларының бірі, бірақ мұнда теорияның негізінде мынадай түрлер болады: әрбір субъекті өзіне жоғалған материалдық қаражаттардың, ресурстардың орнын толтыратын және оларды болдырмаудың көздерін жасап, өз тәуекелді - ліктерін сақтандырады, яғни тәуекелден сақтанады. Сақтандыру - бұл қайта бөлісу қатынасы. Ол әдетте барлық субъектілерді, бүкіл ел аумағын немесе аймақтықтарды толық қамтымаса да, бұлардың бір бөлігіне материал - дық, не болмаса басқадай зиян шектіріп кететін кездейсоқ залалға қарсы тұру үшін туған амал. Бұл бір субъекті зиян шеге қалған жағдайда басқа сақтандырылған субъектілердің ынтымақтасты - ғымен залалдың орнын толтыруға мүмкіндік береді. 1998 жылға дейін Қазақстандағы әлеуметтік қамсыз - дандыру жүйесі жұмыс істейтін буын жұмыс істемейтін ұрпақты қамтамасыз етеді, ал алдыңғы ұрпақ еңбекке жарамсыз болғанда оның орнын өз кезе - гінде жаңа ұрпақ алмастыруын басты назарда ұстайтын ұрпақтар ынтымақтастығы қағидасына негіз - делген болатын. Әлеуметтік қамсыздандырудың жаңа жүйесі азаматтардың дербес аударымдарына негізделген. Бұл арадағы төлем мөлшері тұлғаның салым ақшасының сомасына қарай болады. Зейнетақы және сақтандыру қорлары көптеген елдерде ақшаны өндіріске инвестициялаудың көздері болып табылады, яғни ақша ұдайы өндіріс процесіне белсенді түрде тартылады. Осылайша, сақтандыру компаниялары мен зейнетақы қор - лары арқылы шоғырландырылған халықтың қаражаты түпкі есебінде ұдайы өндіріс процесіне тартылады. Сондықтан да сақтандыру және зейнетақы нарықтары, бір жағынан, нақты қызметті сату-сатып алу нарығымен көзге түссе, екіншіден - ол толық негізде қаржы нарығының құрылымына кіруі қажет.
Барлық типтегі нарықтардың өзара байланысы қаржы нары - ғының жұмыс істеу шартын анықтап береді, яғни:
* ретке келтірілген тауар нарығының болуы (кез келген түрдегі және бағыттағы тауарлар мен қызметтерге деген сұраныс пен ұсыныстың баланстылығы);
* ақша айналысын реттеу, елдің ұлттық банк тарапы - нан қолма-қол ақша және қолма-қолсыз ақша айна - лыстары бойынша эмиссияны бақылау;
* несие нарығын толық белсендендіру және коммерциялау.
Жоғарыда аталып өткен нарықтар қаржы нарығының құрамдас бөліктері болып табылады, сондықтанда әрбір қатысушы нарық өз қызметін ұйымдастыру барысында қаржы нарығының (атқаратын) міндеттері мен талаптарына сәйкес келуі тиіс. Қазақстан қаржы нарығының құрамдас бөліктері қазіргі таңда даму үстінде десек болады, оның нәтижесін қаржы нарығының өзінен байқауға болады.

БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ
1. Қаржы нарығы дегеніміз не? Оған анықтама беріңдер?
2. Қаржы нарығына қандай функциялар тән?
3. Бөлу функциясы нені білдіреді?
4. Қаржы нарығының коммерциялық функциясының мағынасы неде?
5. Қазақстанда қаржы нарығының ақпараттық функциясы қанша - лықты толық орындалады?
6. Қазақстан қаржы нарығының құрылымы қандай?
7. Зейнетақы және сақтандару нарықтарын қаржы нарығының құра - мына кірістіруді негіздеңдер.
8. Қаржылық қатысушылар үшін осы ұйымдар рейтингісінің рөлі қандай?

ТАҚЫРЫП - 2. АҚША НАРЫҒЫ ЖӘНЕ ОНЫҢ ҚАРЖЫЛЫҚ ҚҰРАЛДАРЫ

АҚША НАРЫҒЫНЫҢ ҰҒЫМЫ ЖӘНЕ ФУНКЦИЯСЫ
Ақша нарығы қаржы нарығын қалыптастырушы негізгі механизм болып табылады, себебі ақша айналысы заңы ақша нарығына тән сипатталады, ал ақша айналысы заңы негізінсіз қаржы нарығының өмірлік циклы қалыптаспайды.
Шаруашылық жүргізуші субъектілердің қаржылық қызме - тінде, яғни ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.