ҚАЗІРГІ ҒЫЛЫМНЫҢ НЕГІЗГІ ФУНКЦИЯЛАРЫ
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ 3
1 Ғылыми зерттеу әдістері 7
1.1 Жалпы және жалпы ғылыми әдістер ғылыми зерттеу 8
1.2 Жалпы ғылыми әдістер 10
2 ҚАЗІРГІ ҒЫЛЫМНЫҢ НЕГІЗГІ ФУНКЦИЯЛАРЫ 13
2.1 Қазіргі замандағы ғылым 13
2.2 Арнайы және жеке зерттеу әдістері 18
ҚОРЫТЫНДЫ 19
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 20
КІРІСПЕ
Жеңіл өнеркәсіп - материалдан гөрі еңбекті көп қажет ететін , экологиялық жағынан таза және көбінесе әйелдер қызметінің саласы. Өнеркәсіптің өнімі және өңделген шикізатты тасымалдауға қолайлы, әрі ұзақ сақталады. Жеңіл өнеркәсіптегі басты сала- мата тоқу саласы. Негізінен ауыл шаруашылық өнімдерін пайдалана отырып, киіз шығарады.
Жеңіл өнеркәсіпті дамытуды мем - лекеттік қолдаудың қолданыстағы негізгі шараларын бағалау кезінде кәсіпорындар Бизнестің жол картасы - 2020 және Экспортер - 2020 бағдарламаларының тиімділігін орташа деп бағалады. Осы орайда бүгінгі күні жеңіл өнеркәсіп кәсіпорындарын мақта, жүн және ауылшаруашылық малдарының терілері сияқты шикізатпен қамту бойын - ша мақсатты жұмыстар жүргізілуі, сондай-ақ қызмет көрсету-дайындау орта - лық - тарын құру қажет.
Жеңіл өнеркәсіптің негізгі өндірушілері келесі кәсіпорындары: Оңтүстік Қазақстан облысы-35%, облыстың негізгі кәсіпорындары: "Меланж" АҚ, "Ютекс" АҚ, "Azala Textile" ЖШС, "Жаңаталап - МТ" ЖШС, "Хлопкопром-Целлюлоза" ЖШС "Бал Текстиль" ЖШС;
Оңтүстік Қазақстан облысында жыл сайын 400 - 450 мың тонна шитті мақта жиналады, елдегі табиғи шикізат - мақта талшығының өндірісі (жылына 130-170 мың тонна), жүн (15-20 мың тонна) және былғары шикізаты 7,5 млн. данадан астам, табиғи шикізаттан жасалған көрсетілген өнімге сұраныс бар мата мен тоқыманың, киімнің әлемдік тауар нарықтарына экспорттау мүмкіндігі бар.
Алматы қаласы - 14% негізгі кәсіпорындары - "Казлегпром-Алматы" ЖШС, "КазСПО-N" ЖШС, "ПКФ "Казахстан Тексти-Лайн" - Mimioriki;
Алматы облысы - 12% - "Медиатекс-Н" ЖШС," Glasman "ЖШС,"Универсал" ЖШС.
Қазақстанда бизнесті жүргізудің көрнекі мысалдары бар, оларға "Mimioriki", "Каз СПО-N" - шетелдік спортшылар киетін, ZIBROO спорттық костюмдерін ЕАЭО және ЕО елдеріне экспорттайтын Қазақстан компанияларын жатқызуға болады, "Семирамида" - "SMD", "Glasman" брендімен сыртқы киім шығарады, ҚР-да бірқатар бутиктер ашты және т. б. қазақстандық дизайнерлер Аида Кауменова, Айгүл Қасымова және т.б. отандық жеңіл өнеркәсіпті дамыта отырып, өз өнімдерін ЕАЭО мен ТМД-ның жекелеген елдеріне (ерлер костюмдері мен мектеп формасы) және т. б. жеткізеді. Табысты компаниялар: қазіргі уақытта тоқыма бұйымдарын шығаратын "AZALA Textile" ЖШС, кілем шығаратын "Бал Текстиль" фабрикасы, әлемге әйгілі "IKEA"компаниясымен ынтымақтастықты бастады.
Жеңіл өнеркәсіп - халық тұтынатын көпшілік қолданатын заттар, ең алдымен, мата, іш және сырт киімдік трикотаж, шұлық-үйық бұйымдарын, аяқ киім, тігін және галантерея бұйымдарын өндіретін салалар мен кәсіпорындар жиынтығы. Жеңіл өнеркәсіптің негізгі салалары -- мақта-мата, зығыр, жүн, жібек, кендір-кенеп,аяқкиім, былғары және аң терісі бұйымдарын өндіреді.
Жеңіл өнеркәсіптің мақсаты- тұрғындардың әдемі, ең бастысы тиімді - жоғары сапалы киіммен қамтамасыз ету. Қазақстанның жеңіл өнеркәсібінің жақсы шикізат базалары тар: мақта, жүн, табиғи былғары. Дегенмен, ол экономикадағы "шешімін таппаған" сала болып есептеледі.
Кез келген елдің жеңіл өнеркәсібі - бұл экономиканың аса маңызды көп бейінді және инновациялық тартымды секторы.
Тұтыну деңгейі бойынша жеңіл өнеркәсіп азық-түлік тауарларынан кейін екінші орында тұр, бұл оның маңыздылығын білдіреді. Жеңіл өнеркәсіптің экономикалық және стратегиялық қауіпсіздікті, еңбекке қабілетті халықты жұмыспен қамтуды және оның өмір сүру деңгейін жаңа геосаяси жағдайларға көтеруді қамтамасыз етудегі маңызды ролін ескере отырып, әлемнің ірі елдері саланы дамытуға айрықша назар аударады және оған айтарлықтай инвестициялық қолдау көрсетеді.
Тұтыну секторы тауарларының әлемдік өндірісінде еңбекті нақты бөлу қолданылады. Олардың бірі шикізатты сатады, екіншісі қайта өңдейді, үшіншісі түпкі өнімді өндіреді, төртіншісі сатады. Осыны ескере отырып, бұл үдерістегі басымдықтарды айқындау қажет, осының негізінде нарықтық перспективасы бар жобаларға және ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ететін жобаларға салынуы тиіс тиімді даму матрицасы пайда болады.
Бүгінде Қазақстанның жеңіл өнеркәсібіндегі кәсіпорындардың 80%-ы шағын және орта бизнес субъектілері болып табылады, бұл ретте шамамен сала кәсіпорындарының шамамен 80%-ы жүктемелігі 30 - 40 %-ды құрайтын ескірген жабдықтармен жарақталған.
Саланы дамытудың жалпы үрдісі ел өнеркәсібі көлеміндегі оның үлесінің төмендеуімен сипатталады, бұл жұмыс орындарының қысқаруына, ішкі нарықтан отандық тауар өндірушілерді шетелдік өндірушілердің тықсыруына әкеледі, бұл апатты сипат алды.
Халықты жұмыспен қамту мәселесі жіті орында тұр. Егер 2005 жылы жеңіл өнеркәсіпте жұмыс істейтіндердің саны 20,0 мың адам болса, 2010 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша ол 13,7 мың адамға дейін азайды, бұл әлеуметтік шиеленістің өсуімен шарттасады.
Жеңіл өнеркәсіп технологиялық жағынан аграрлық сектормен барынша байланысты екенін ескерсек, оның дамуы елеулі түрде ауыл шаруашылығы өндірісінің маңызды бағыттарын қалпына келтіруге және дамытуға ықпал ететін болады, осының арқасында ел ішіндегі төлем қабілеті сұранысы мен ішкі нарықтың сыйымдылығы артады.
Бұл мәселелерді шешу қазақстандық өндірушіні қорғау, контрафакт және контрабандалық өнімге қарсы күрес, субсидияларды, лизинг схемаларын, инвестициялық қорларды пайдалану, мемлекеттік-жеке әріптестікті дамыту бойынша шараларды іске асыру негізінде мемлекеттің тікелей қатысуымен жүзеге асырылады.
Жеңіл өнеркәсіптегі ахуалды сипаттайтын созылмалы дағдарыс өндірісі көлемінің құлдырауымен жалғасады. Тек 2005 - 2009 жылдар кезеңінде республика өнеркәсібінің құрылымындағы сала үлесі 2,2 %-дан 0,8 %-ға төмендеді, бұл ретте ішкі жалпы өнімдегі өнеркәсіп үлесі 2005 жылғы 0,62 %-дан, 2008 жылғы 0,27 %-ға дейін төмендеді.
2010 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша елдің жеңіл өнеркәсібінде 1591 кәсіпорын тіркелген, олардың 526-ы белсенді жұмыс істейді, оның ішінде 449-ы шағын, 60-ы орта және 17-сі ірі кәсіпорын.
Жұмыс істеп тұрған кәсіпорындардың жалпы саны ішінде 54%-ы киім өндірісі кәсіпорындары, 31%-ы тоқыма және тігін өнеркәсібі кәсіпорындары (киімнен басқа, тоқыма және тігін бұйымдарын өндіретін) болса, былғары және аяқ киім өндірісі кәсіпорындары 9%-ды, былғары мен теріден жасалған киім өндірісі - 54%-ды құрайды.
Мақта-мата өнеркәсіптері Оңтүстікте шоғырланған. Барлық мақта тазалау зауыттары (олар 30-дай) Оңтүстік Қазақстан облысында орналасқан.
Жүн өнеркәсібі мардымсыз дамыған. Жүнді бастапқы өңдеу фабрикалары Оңтүстікте (Таразда]] және т.б.) және Шығыста (Семейде), ал мата тоқитын фабрикалар Фабричный кентінде (Алматы маңында), Қостанай мен Семейде орналасқан. Тоқыма өнеркәсібінде Алматы ерекше орын алады.
Былғары, аяқ киім және тері өңдеу өнеркөсіптері бір-бірімен тығыз байланысты. Тері өңдеу (табиғи былғары алу) шикізат көзіне, су мен электр қуатына жақын орналасады. Еліміздегі тері өңдеу өнеркәсібінің негізгі орталықтары - Өтеген батыр (Алматы облысы),Петропавл, Рудный зауыттары. Қостанайда, Алматыда, Таразда, Ақтауда аяқ киім фабрикалары жұмыс істейді.
Жеңіл өнеркәсіптін, кез келген жерде орналаса беретін саласы - тігін өнеркәсібі. Ол көбінесе тұтынушыға таяу орналасады. Өнімнің негізгі бөлігін шағын тігін шеберханалары шығарады.
1 Ғылыми зерттеу әдістері
Ғылыми зерттеу әдісі-бұл іс-әрекеттердің, тәсілдердің, операциялардың белгілі бір реттілігін білдіретін объективті шындықты тану тәсілі.
Әдістеме-бұл зерттеудің әдістері мен тәсілдерінің жиынтығы, оларды қолдану тәртібі және олардың көмегімен алынған нәтижелерді түсіндіру. Ол зерттеу объектісінің сипатына, әдістемесіне, зерттеу мақсатына, әзірленген әдістерге, зерттеушінің біліктілігінің жалпы деңгейіне байланысты.
Кез келген ғылыми зерттеу тиісті әдістермен және әдістермен және белгілі бір ережелер бойынша жүргізіледі.
Методология таным әдістері (әдісі) туралы, яғни танымдық есептерді табысты шешуге арналған қағидаттар, ережелер, әдістер мен тәсілдер жүйесі туралы ілім деп аталады. Әрбір ғылым өзінің әдіснамасына ие.
Әдістеме деңгейлерін бөледі:
1) барлық ғылымдарға қатысты әмбебап болып табылатын жалпы әдіснама және оның мазмұнына танымның философиялық және жалпы ғылыми әдістері кіреді;
2) жалпыға ортақ, жалпы ғылыми және жеке таным әдістерін құрайтын ұқсас экономикалық ғылымдар тобы үшін ғылыми зерттеулердің жеке әдіснамасы;
3) нақты ғылымның ғылыми зерттеулерінің әдіснамасы, оның мазмұнына танымның жалпыға ортақ, жалпы ғылыми, жеке және арнайы әдістері кіреді.
Оқытылатын объектілердің мазмұнына байланысты жаратылыстану әдістері мен әлеуметтік-гуманитарлық зерттеу әдістері ерекшеленеді.
Зерттеу әдістері ғылым салалары бойынша жіктеледі: математикалық, биологиялық, медициналық, әлеуметтік - экономикалық, құқықтық және т. б.
Таным деңгейіне байланысты эмпирикалық және теориялық деңгейлер әдістерін бөліп алады.
Эмпирикалық деңгей әдістеріне бақылау, сипаттау, салыстыру, есеп, өлшеу, сауалнамалық сұрау, әңгімелесу, тестілеу, эксперимент, модельдеу жатады.
Теориялық деңгей әдістеріне аксиоматикалық, гипотетикалық (гипотетико - дедуктивтік), формализация, абстрагирлеу, жалпыелогиялық әдістер (талдау, синтез, индукция, дедукция, аналогия) жатады.
Қолдану саласы мен ортақтасу дәрежесіне байланысты әдістерді ажыратады:
1) барлық ғылымдарда және танымның барлық кезеңдерінде әрекет ететін жалпы (философиялық);
2) гуманитарлық, жаратылыстану және техникалық ғылымдарда қолданылуы мүмкін жалпы ғылыми;
3) арнайы -нақты -ғылым, ғылыми таным саласы үшін.
1.1 Жалпы және жалпы ғылыми әдістер ғылыми зерттеу
Ғылыми зерттеудің жалпы әдістерінің ішінде диалектикалық және метафизикалық ең танымал болып табылады.
Диалектика (грек. - "әңгіме жүргіземін, пайымдаамын"). "Диалектика" ұғымы Ежелгі Грецияда пайда болды және бастапқыда сұрақтар мен жауаптар түрінде дауды жүргізу қабілетін білдіреді.
Диалектика-болмыс пен таным дамуының жалпы заңдары туралы ілім, сондай-ақ осы ілімге негізделген шығармашылық ойлаудың әдісі.
Диалектика екі жақты - субъективті және объективті.
Субъективті диалектика-субъекті санасында адам мен адамзатқа қарамастан бар объективті болмыстың байланысы мен дамуының көрінісі ретінде өрістетіледі-объективті диалектика. Субъективті диалектика-ойлау, таным, ғылымдағы идеялардың күресін, философияны дамыту теориясы.
Объективті диалектика - адамға қарамастан бар объективті болмыстың даму теориясы.
Диалектика материалдық және рухани әлемнің аса күрделі, қарама-қайшы процестерін бейнелеуге мүмкіндік береді.
Қарама-қайшылықтар туралы ілімде ол қозғаушы күш пен даму көзін ашады.
Диалектика-шын мәнінде не болып жатқанын қарапайым анықтау емес, ғылыми таным мен әлемді өзгерту құралы. (Бұл жерде диалектиканың теория (диалектикалық материализм) және әдіс (материалистік диалектика) ретінде бірлігі көрінеді.
Диалектикалық тұжырымдама қарама-қайшылықтардың бірлігі мен күресінде даму көзін көреді, дамуды сандық және сапалық өзгерістердің бірлігі ретінде, біртіндеп және секірулердің бірлігі ретінде, спираль бойынша Даму ретінде қарастырады.
Диалектика принциптері:
1. Жалпы өзара байланыс принципі.
2. Қарама-қайшылықтар арқылы Даму принципі.
Диалектиканың негізгі заңдары:
1. Сандық өзгерістердің сапалық өзгерістерге көшу Заңы.
2. Заң қарсылықтың бірлігі мен күресі.
3. Терістеу Заңы.
Метафизика-диалектикаға қарама-қарсы таным әдісі,құбылыстарды әдетте олардың өзара байланысынан, қайшылықтарынан және дамыту.
Тән ерекшеліктер - бір жақты, абстрактілік, бүтін бір сәттің абсолюттілігі. Объектілер басқа процестермен, құбылыстармен және денелермен күрделі байланыстан тыс қарастырылады. Бұл адам ойлау үшін табиғи, өйткені адам оның құрамдас бөліктеріне бүтіндігін ажыратпай, танымайды. Метафизикаға ойлау статикасы тән.
Дамудың метафизикалық тұжырымдамасы :
-Дамуды азайту немесе ұлғайту ретінде (яғни сандық өзгерістер) немесе қандай да бір сандық өзгерістерсіз сапалық өзгерістер ғана қарастырады, яғни бір-біріне қарама-қайшылықтарды жояды.
- Даму көзі тек сыртқы әсерде ғана көрінеді.
- Даму шеңбер бойынша қозғалыс ретінде немесе тек қана өрлемелі немесе төмен түсетін түзу және т. б. бойынша қозғалыс ретінде қарастырылады.
1.2 Жалпы ғылыми әдістер
Барлық жалпы ғылыми әдістерді талдау үшін үш топқа бөлген жөн: жалпелогиялық, теориялық және эмпирикалық.
Талдау, синтез, индукция,дедукция, аналогия.
Талдау-зерттеу объектісінің құрамдас бөліктеріне бөлінуі, бөлінуі. Ол зерттеудің аналитикалық әдісі негізінде жатыр. Талдау түрлері жіктеу және кезеңдеу болып табылады. Талдау әдісі нақты және ойлау қызметінде қолданылады.
Синтез-бұл зерттеу объектісінің жекелеген жақтарын, бөліктерін біртұтас тұтастыққа қосу. Алайда, бұл тек олардың бірігуі ғана емес, сонымен қатар жаңа таным -- тұтас бөліктердің өзара әрекеттесуі. Синтездің нәтижесі-құрамы компоненттер қасиеттерінің сыртқы байланысы ғана емес, сонымен қатар олардың ішкі байланысы мен өзара тәуелділігінің нәтижесі.
Индукция-бұл ойдың (танымның) фактілерден, жекелеген жағдайлардан жалпы жағдайға қарай қозғалысы. Индуктивтік ойлар ортақ ... жалғасы
КІРІСПЕ 3
1 Ғылыми зерттеу әдістері 7
1.1 Жалпы және жалпы ғылыми әдістер ғылыми зерттеу 8
1.2 Жалпы ғылыми әдістер 10
2 ҚАЗІРГІ ҒЫЛЫМНЫҢ НЕГІЗГІ ФУНКЦИЯЛАРЫ 13
2.1 Қазіргі замандағы ғылым 13
2.2 Арнайы және жеке зерттеу әдістері 18
ҚОРЫТЫНДЫ 19
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 20
КІРІСПЕ
Жеңіл өнеркәсіп - материалдан гөрі еңбекті көп қажет ететін , экологиялық жағынан таза және көбінесе әйелдер қызметінің саласы. Өнеркәсіптің өнімі және өңделген шикізатты тасымалдауға қолайлы, әрі ұзақ сақталады. Жеңіл өнеркәсіптегі басты сала- мата тоқу саласы. Негізінен ауыл шаруашылық өнімдерін пайдалана отырып, киіз шығарады.
Жеңіл өнеркәсіпті дамытуды мем - лекеттік қолдаудың қолданыстағы негізгі шараларын бағалау кезінде кәсіпорындар Бизнестің жол картасы - 2020 және Экспортер - 2020 бағдарламаларының тиімділігін орташа деп бағалады. Осы орайда бүгінгі күні жеңіл өнеркәсіп кәсіпорындарын мақта, жүн және ауылшаруашылық малдарының терілері сияқты шикізатпен қамту бойын - ша мақсатты жұмыстар жүргізілуі, сондай-ақ қызмет көрсету-дайындау орта - лық - тарын құру қажет.
Жеңіл өнеркәсіптің негізгі өндірушілері келесі кәсіпорындары: Оңтүстік Қазақстан облысы-35%, облыстың негізгі кәсіпорындары: "Меланж" АҚ, "Ютекс" АҚ, "Azala Textile" ЖШС, "Жаңаталап - МТ" ЖШС, "Хлопкопром-Целлюлоза" ЖШС "Бал Текстиль" ЖШС;
Оңтүстік Қазақстан облысында жыл сайын 400 - 450 мың тонна шитті мақта жиналады, елдегі табиғи шикізат - мақта талшығының өндірісі (жылына 130-170 мың тонна), жүн (15-20 мың тонна) және былғары шикізаты 7,5 млн. данадан астам, табиғи шикізаттан жасалған көрсетілген өнімге сұраныс бар мата мен тоқыманың, киімнің әлемдік тауар нарықтарына экспорттау мүмкіндігі бар.
Алматы қаласы - 14% негізгі кәсіпорындары - "Казлегпром-Алматы" ЖШС, "КазСПО-N" ЖШС, "ПКФ "Казахстан Тексти-Лайн" - Mimioriki;
Алматы облысы - 12% - "Медиатекс-Н" ЖШС," Glasman "ЖШС,"Универсал" ЖШС.
Қазақстанда бизнесті жүргізудің көрнекі мысалдары бар, оларға "Mimioriki", "Каз СПО-N" - шетелдік спортшылар киетін, ZIBROO спорттық костюмдерін ЕАЭО және ЕО елдеріне экспорттайтын Қазақстан компанияларын жатқызуға болады, "Семирамида" - "SMD", "Glasman" брендімен сыртқы киім шығарады, ҚР-да бірқатар бутиктер ашты және т. б. қазақстандық дизайнерлер Аида Кауменова, Айгүл Қасымова және т.б. отандық жеңіл өнеркәсіпті дамыта отырып, өз өнімдерін ЕАЭО мен ТМД-ның жекелеген елдеріне (ерлер костюмдері мен мектеп формасы) және т. б. жеткізеді. Табысты компаниялар: қазіргі уақытта тоқыма бұйымдарын шығаратын "AZALA Textile" ЖШС, кілем шығаратын "Бал Текстиль" фабрикасы, әлемге әйгілі "IKEA"компаниясымен ынтымақтастықты бастады.
Жеңіл өнеркәсіп - халық тұтынатын көпшілік қолданатын заттар, ең алдымен, мата, іш және сырт киімдік трикотаж, шұлық-үйық бұйымдарын, аяқ киім, тігін және галантерея бұйымдарын өндіретін салалар мен кәсіпорындар жиынтығы. Жеңіл өнеркәсіптің негізгі салалары -- мақта-мата, зығыр, жүн, жібек, кендір-кенеп,аяқкиім, былғары және аң терісі бұйымдарын өндіреді.
Жеңіл өнеркәсіптің мақсаты- тұрғындардың әдемі, ең бастысы тиімді - жоғары сапалы киіммен қамтамасыз ету. Қазақстанның жеңіл өнеркәсібінің жақсы шикізат базалары тар: мақта, жүн, табиғи былғары. Дегенмен, ол экономикадағы "шешімін таппаған" сала болып есептеледі.
Кез келген елдің жеңіл өнеркәсібі - бұл экономиканың аса маңызды көп бейінді және инновациялық тартымды секторы.
Тұтыну деңгейі бойынша жеңіл өнеркәсіп азық-түлік тауарларынан кейін екінші орында тұр, бұл оның маңыздылығын білдіреді. Жеңіл өнеркәсіптің экономикалық және стратегиялық қауіпсіздікті, еңбекке қабілетті халықты жұмыспен қамтуды және оның өмір сүру деңгейін жаңа геосаяси жағдайларға көтеруді қамтамасыз етудегі маңызды ролін ескере отырып, әлемнің ірі елдері саланы дамытуға айрықша назар аударады және оған айтарлықтай инвестициялық қолдау көрсетеді.
Тұтыну секторы тауарларының әлемдік өндірісінде еңбекті нақты бөлу қолданылады. Олардың бірі шикізатты сатады, екіншісі қайта өңдейді, үшіншісі түпкі өнімді өндіреді, төртіншісі сатады. Осыны ескере отырып, бұл үдерістегі басымдықтарды айқындау қажет, осының негізінде нарықтық перспективасы бар жобаларға және ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ететін жобаларға салынуы тиіс тиімді даму матрицасы пайда болады.
Бүгінде Қазақстанның жеңіл өнеркәсібіндегі кәсіпорындардың 80%-ы шағын және орта бизнес субъектілері болып табылады, бұл ретте шамамен сала кәсіпорындарының шамамен 80%-ы жүктемелігі 30 - 40 %-ды құрайтын ескірген жабдықтармен жарақталған.
Саланы дамытудың жалпы үрдісі ел өнеркәсібі көлеміндегі оның үлесінің төмендеуімен сипатталады, бұл жұмыс орындарының қысқаруына, ішкі нарықтан отандық тауар өндірушілерді шетелдік өндірушілердің тықсыруына әкеледі, бұл апатты сипат алды.
Халықты жұмыспен қамту мәселесі жіті орында тұр. Егер 2005 жылы жеңіл өнеркәсіпте жұмыс істейтіндердің саны 20,0 мың адам болса, 2010 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша ол 13,7 мың адамға дейін азайды, бұл әлеуметтік шиеленістің өсуімен шарттасады.
Жеңіл өнеркәсіп технологиялық жағынан аграрлық сектормен барынша байланысты екенін ескерсек, оның дамуы елеулі түрде ауыл шаруашылығы өндірісінің маңызды бағыттарын қалпына келтіруге және дамытуға ықпал ететін болады, осының арқасында ел ішіндегі төлем қабілеті сұранысы мен ішкі нарықтың сыйымдылығы артады.
Бұл мәселелерді шешу қазақстандық өндірушіні қорғау, контрафакт және контрабандалық өнімге қарсы күрес, субсидияларды, лизинг схемаларын, инвестициялық қорларды пайдалану, мемлекеттік-жеке әріптестікті дамыту бойынша шараларды іске асыру негізінде мемлекеттің тікелей қатысуымен жүзеге асырылады.
Жеңіл өнеркәсіптегі ахуалды сипаттайтын созылмалы дағдарыс өндірісі көлемінің құлдырауымен жалғасады. Тек 2005 - 2009 жылдар кезеңінде республика өнеркәсібінің құрылымындағы сала үлесі 2,2 %-дан 0,8 %-ға төмендеді, бұл ретте ішкі жалпы өнімдегі өнеркәсіп үлесі 2005 жылғы 0,62 %-дан, 2008 жылғы 0,27 %-ға дейін төмендеді.
2010 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша елдің жеңіл өнеркәсібінде 1591 кәсіпорын тіркелген, олардың 526-ы белсенді жұмыс істейді, оның ішінде 449-ы шағын, 60-ы орта және 17-сі ірі кәсіпорын.
Жұмыс істеп тұрған кәсіпорындардың жалпы саны ішінде 54%-ы киім өндірісі кәсіпорындары, 31%-ы тоқыма және тігін өнеркәсібі кәсіпорындары (киімнен басқа, тоқыма және тігін бұйымдарын өндіретін) болса, былғары және аяқ киім өндірісі кәсіпорындары 9%-ды, былғары мен теріден жасалған киім өндірісі - 54%-ды құрайды.
Мақта-мата өнеркәсіптері Оңтүстікте шоғырланған. Барлық мақта тазалау зауыттары (олар 30-дай) Оңтүстік Қазақстан облысында орналасқан.
Жүн өнеркәсібі мардымсыз дамыған. Жүнді бастапқы өңдеу фабрикалары Оңтүстікте (Таразда]] және т.б.) және Шығыста (Семейде), ал мата тоқитын фабрикалар Фабричный кентінде (Алматы маңында), Қостанай мен Семейде орналасқан. Тоқыма өнеркәсібінде Алматы ерекше орын алады.
Былғары, аяқ киім және тері өңдеу өнеркөсіптері бір-бірімен тығыз байланысты. Тері өңдеу (табиғи былғары алу) шикізат көзіне, су мен электр қуатына жақын орналасады. Еліміздегі тері өңдеу өнеркәсібінің негізгі орталықтары - Өтеген батыр (Алматы облысы),Петропавл, Рудный зауыттары. Қостанайда, Алматыда, Таразда, Ақтауда аяқ киім фабрикалары жұмыс істейді.
Жеңіл өнеркәсіптін, кез келген жерде орналаса беретін саласы - тігін өнеркәсібі. Ол көбінесе тұтынушыға таяу орналасады. Өнімнің негізгі бөлігін шағын тігін шеберханалары шығарады.
1 Ғылыми зерттеу әдістері
Ғылыми зерттеу әдісі-бұл іс-әрекеттердің, тәсілдердің, операциялардың белгілі бір реттілігін білдіретін объективті шындықты тану тәсілі.
Әдістеме-бұл зерттеудің әдістері мен тәсілдерінің жиынтығы, оларды қолдану тәртібі және олардың көмегімен алынған нәтижелерді түсіндіру. Ол зерттеу объектісінің сипатына, әдістемесіне, зерттеу мақсатына, әзірленген әдістерге, зерттеушінің біліктілігінің жалпы деңгейіне байланысты.
Кез келген ғылыми зерттеу тиісті әдістермен және әдістермен және белгілі бір ережелер бойынша жүргізіледі.
Методология таным әдістері (әдісі) туралы, яғни танымдық есептерді табысты шешуге арналған қағидаттар, ережелер, әдістер мен тәсілдер жүйесі туралы ілім деп аталады. Әрбір ғылым өзінің әдіснамасына ие.
Әдістеме деңгейлерін бөледі:
1) барлық ғылымдарға қатысты әмбебап болып табылатын жалпы әдіснама және оның мазмұнына танымның философиялық және жалпы ғылыми әдістері кіреді;
2) жалпыға ортақ, жалпы ғылыми және жеке таным әдістерін құрайтын ұқсас экономикалық ғылымдар тобы үшін ғылыми зерттеулердің жеке әдіснамасы;
3) нақты ғылымның ғылыми зерттеулерінің әдіснамасы, оның мазмұнына танымның жалпыға ортақ, жалпы ғылыми, жеке және арнайы әдістері кіреді.
Оқытылатын объектілердің мазмұнына байланысты жаратылыстану әдістері мен әлеуметтік-гуманитарлық зерттеу әдістері ерекшеленеді.
Зерттеу әдістері ғылым салалары бойынша жіктеледі: математикалық, биологиялық, медициналық, әлеуметтік - экономикалық, құқықтық және т. б.
Таным деңгейіне байланысты эмпирикалық және теориялық деңгейлер әдістерін бөліп алады.
Эмпирикалық деңгей әдістеріне бақылау, сипаттау, салыстыру, есеп, өлшеу, сауалнамалық сұрау, әңгімелесу, тестілеу, эксперимент, модельдеу жатады.
Теориялық деңгей әдістеріне аксиоматикалық, гипотетикалық (гипотетико - дедуктивтік), формализация, абстрагирлеу, жалпыелогиялық әдістер (талдау, синтез, индукция, дедукция, аналогия) жатады.
Қолдану саласы мен ортақтасу дәрежесіне байланысты әдістерді ажыратады:
1) барлық ғылымдарда және танымның барлық кезеңдерінде әрекет ететін жалпы (философиялық);
2) гуманитарлық, жаратылыстану және техникалық ғылымдарда қолданылуы мүмкін жалпы ғылыми;
3) арнайы -нақты -ғылым, ғылыми таным саласы үшін.
1.1 Жалпы және жалпы ғылыми әдістер ғылыми зерттеу
Ғылыми зерттеудің жалпы әдістерінің ішінде диалектикалық және метафизикалық ең танымал болып табылады.
Диалектика (грек. - "әңгіме жүргіземін, пайымдаамын"). "Диалектика" ұғымы Ежелгі Грецияда пайда болды және бастапқыда сұрақтар мен жауаптар түрінде дауды жүргізу қабілетін білдіреді.
Диалектика-болмыс пен таным дамуының жалпы заңдары туралы ілім, сондай-ақ осы ілімге негізделген шығармашылық ойлаудың әдісі.
Диалектика екі жақты - субъективті және объективті.
Субъективті диалектика-субъекті санасында адам мен адамзатқа қарамастан бар объективті болмыстың байланысы мен дамуының көрінісі ретінде өрістетіледі-объективті диалектика. Субъективті диалектика-ойлау, таным, ғылымдағы идеялардың күресін, философияны дамыту теориясы.
Объективті диалектика - адамға қарамастан бар объективті болмыстың даму теориясы.
Диалектика материалдық және рухани әлемнің аса күрделі, қарама-қайшы процестерін бейнелеуге мүмкіндік береді.
Қарама-қайшылықтар туралы ілімде ол қозғаушы күш пен даму көзін ашады.
Диалектика-шын мәнінде не болып жатқанын қарапайым анықтау емес, ғылыми таным мен әлемді өзгерту құралы. (Бұл жерде диалектиканың теория (диалектикалық материализм) және әдіс (материалистік диалектика) ретінде бірлігі көрінеді.
Диалектикалық тұжырымдама қарама-қайшылықтардың бірлігі мен күресінде даму көзін көреді, дамуды сандық және сапалық өзгерістердің бірлігі ретінде, біртіндеп және секірулердің бірлігі ретінде, спираль бойынша Даму ретінде қарастырады.
Диалектика принциптері:
1. Жалпы өзара байланыс принципі.
2. Қарама-қайшылықтар арқылы Даму принципі.
Диалектиканың негізгі заңдары:
1. Сандық өзгерістердің сапалық өзгерістерге көшу Заңы.
2. Заң қарсылықтың бірлігі мен күресі.
3. Терістеу Заңы.
Метафизика-диалектикаға қарама-қарсы таным әдісі,құбылыстарды әдетте олардың өзара байланысынан, қайшылықтарынан және дамыту.
Тән ерекшеліктер - бір жақты, абстрактілік, бүтін бір сәттің абсолюттілігі. Объектілер басқа процестермен, құбылыстармен және денелермен күрделі байланыстан тыс қарастырылады. Бұл адам ойлау үшін табиғи, өйткені адам оның құрамдас бөліктеріне бүтіндігін ажыратпай, танымайды. Метафизикаға ойлау статикасы тән.
Дамудың метафизикалық тұжырымдамасы :
-Дамуды азайту немесе ұлғайту ретінде (яғни сандық өзгерістер) немесе қандай да бір сандық өзгерістерсіз сапалық өзгерістер ғана қарастырады, яғни бір-біріне қарама-қайшылықтарды жояды.
- Даму көзі тек сыртқы әсерде ғана көрінеді.
- Даму шеңбер бойынша қозғалыс ретінде немесе тек қана өрлемелі немесе төмен түсетін түзу және т. б. бойынша қозғалыс ретінде қарастырылады.
1.2 Жалпы ғылыми әдістер
Барлық жалпы ғылыми әдістерді талдау үшін үш топқа бөлген жөн: жалпелогиялық, теориялық және эмпирикалық.
Талдау, синтез, индукция,дедукция, аналогия.
Талдау-зерттеу объектісінің құрамдас бөліктеріне бөлінуі, бөлінуі. Ол зерттеудің аналитикалық әдісі негізінде жатыр. Талдау түрлері жіктеу және кезеңдеу болып табылады. Талдау әдісі нақты және ойлау қызметінде қолданылады.
Синтез-бұл зерттеу объектісінің жекелеген жақтарын, бөліктерін біртұтас тұтастыққа қосу. Алайда, бұл тек олардың бірігуі ғана емес, сонымен қатар жаңа таным -- тұтас бөліктердің өзара әрекеттесуі. Синтездің нәтижесі-құрамы компоненттер қасиеттерінің сыртқы байланысы ғана емес, сонымен қатар олардың ішкі байланысы мен өзара тәуелділігінің нәтижесі.
Индукция-бұл ойдың (танымның) фактілерден, жекелеген жағдайлардан жалпы жағдайға қарай қозғалысы. Индуктивтік ойлар ортақ ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz