Қазіргі әлемдік үдерістер аясындағы қазақ мәдениеті

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 16 бет
Таңдаулыға:

КеАҚ «Астана медицина университеті»

Қазіргі әлемдік үдерістер аясындағы қазақ

мәдениеті

Факультет: Жалпы медицина

Жоспар:

• Қазіргі Қазақстанның мультимәдени кеңістігіндегі қазақ мәдениетінің орны • Қазақ киножұлдыздары. Ең жақсы киноленталары • Теледидар мәдениет феномені ретінде. Қазақстандағы заманауи теледидардың дамуы

• Заманауи қазақ өнерінің жанрлары: әдебиет, сәулет өнері, музыка.

Қазіргі Қазақстанның мультимәдени кеңістігіндегі қазақ мәдениетінің орны

Еліміздің мәдениеті - мәдени, экономикалық, әлеуметтік капитал, жалпы алғанда этностың,

халықтың дамуы мен құрылысының бастамасы.

Мәдени мұрамыздың сақталуы - еліміздің өз өмірін тоқтатпайтын мәңгілік елге айналуының кілті.

Мәдени мұра - мемлекеттің баға жетпес құндылықтарының рухани, мәдени-әлеуметтік

қоры. Табиғат байлықтарымен қатар, ұлттың өзін-

өзі сыйлау және әлемдік қауымдастықта мойындату үшін басты негіз болып табылады.

Мәдени мұраны дәріптеуде елімізде жасалған бағдарламалардың маңызы зор. Соның бірі және бірегейі - 2004 жылы қабылданған “Мәдени мұра” бағдарламасы.

Бағдарламаның жұмысы басталмай тұрып оның басты 3 аспектісі айқындалды:

халықтың бай мәдени мұрасы арқылы қазақстандықтардың ұлттық сана сезімін дамыту мен бекіту;
әлемге бай ұлттық рухани қазынасын ашу;
тарих, философия, этнография, тіл, әдебиет, көркем өнер, музыка және т. б ұлттық мәдени

мұраны зерттеу жүйесін құру;

Қазақ киножұлдыздары.

Тұңғышбай Жаманқұлов

"Қазақфильм", "Ленфильм", "Өзбекфильм" киностудияларының шамамен 30 фильмінде түскен. Олардың ішінде: "Отқа оранған

Орал", "Қан мен тер", "Жаушы", "Ақырғы аманат", "Тарғыл қауын", "Қаралы

сұлу", "Отырардың күйреуі", "Жас Абай".

Сонымен қатар, актер келесі марапаттауларға ие болған: Қазақстан Ленин комсомолы

сыйлығы лауреаты (1980), ҚазКСР еңбек сіңірген артисі (1982), ҚР халық артисі

(1992), ҚР Мемлекеттік сыйлығының лауреаты (1992), «Парасат» орденінің иегері

(2008), «ҚР тәуелсіздігіне 20 жыл» мерекелік медалінің иегері.

Азиз Бейшеналиев

Актер Қырғызстанда, Ресейде және, әрине, Қазақстанда танымал.

Азиздің фильмографиясында 29-дан астам фильм бар. Актерлік

қызметпен қатар Азиз Бейшеналиев режиссурамен айналысады. Режиссердің туындыларының бірі «Игра на вылет» драмасы болды.

Асанәлі Әшімов

Оны кино және театр шебері деп атауға болады. Басты рөлде

Әшімовтің қатысуымен «Атаманның соңы», «Транссибирь экспрессы» және «Манчу Вариант»

трилогиясы көрермендер үшін сәтті болды. Тағдырдың

соққыларына қарамастан, Асанәлі

Әшімұлы әрдайым шығармашылыққа адал болды,

соның арқасында ол көпшіліктің сүйіспеншілігіне ие болды. Осы айда Алматыдағы Жұлдыздар

аллеясында Халық әртісінің жеке Жұлдызы жанды.

Берик Айтжанов Берік Айтжанов қарапайым және еркін, күрделі сипаттағы кейіпкерлерді ойнап, жаңа биіктерді бағындырады. Өзінің

бірнеше сұхбаттарында актер актерлік зұлымдық екенін, қандай-да бір

дәрежеде өз санасына қатысты зорлықзомбылықпен салыстыруға болатынын мойындады. 2017 жылдың мамыр

айында Айтжанов басты кейіпкерді сомдаған «Аманат» фильмі жарық көрді.

Құралай Анарбекова

Ол Бүкілресейлік мемлекеттік кинематография институтын

бітірді. «Жаужүрек мың бала» жобасында жауынгер қызды ойнап, халықтың сүйікті әртісіне айналды.

Аружан Джазильбекова

Актерлік жолы 2010 жылы «Махаббат серпілісі» фильмінен басталды. 2012 жылдан бастап 2015 жылға дейін актриса ең жемісті болды. Аружан «Қазақша тонау», «Рэкетер 2» сияқты бірнеше қазақстандық

жобаларда рөл ойнады, бұл комедиялық фильмдер актрисаға үлкен танымалдылық әкелді. Сондай-ақ,

Жазилбекованың және одан тыс жерлерде актерлік

мансабын атап өткен жөн. Мәселен, Ресейде актриса Бейімделу фильміндегі Шайтанның рөлінен кейін, сондай-ақ Алтын Орда фильміндегі Наргиз рөлінен кейін танылды.

Ең жақсы киноленталар

“Жаужүрек мың бала”

Ақан Сатаевтың көркем драмалық фильмі. Фильмнің тұсауы Қазақстанда 2012 жылы 3 мамырда кесілді. 27 мамыр күні Францияның Канн қаласында 65-ші

мерейтойлық кинофестивалінде «Алтын пальма бұтағы» бас жүлдесін тапсыру рәсімі өтті.

Ұлыбританияның кинопродюсері, Пьер Спенглер:

«Фильмнің сапасы, актерлердің шеберлігі үлкен әсер қалдырды.

Барлығы, эпикалық аясы, трюктері және басқа элементтері де жоғары деңгейде. Бұның барлығы

көрерменді қызықтыруы керек. «Мың баланы» көрген сайын

Қазақстанға баруға себеп іздеп, сонда бір фильм түсірсем деймін. Осындай сапалы кино мен үлкен әлеуетке ие қазақстандық кинематография саласы бағындырар биік әлі алда. Сәттілік тілеймін»

«TOKIO PIONIWA FILM» президенті, Такаши Нива:

«Өте тамаша фильм! Көп нәрсе тарта білді, тарихи кезең жақсы бейнеленген, көрікті табиғи орындар көрсетіледі.

Техникалық орындалуы мен фильм сапасы да керемет»

“Айка”

2018 жылғы қойылған драма жанрындағы фильм, режиссері Сергей Дворцевым.

Фильм 71-ші Канн халықаралық кинофестивалінің негізгі конкурстық

бағдарламасына бәсекеге түсті. Сондайақ басты рөлдегі Самал Еслямова үздік актриса үшін марапатқа ие болды.

“Айка” фильмі Канндағы Алтын пальма марапатына ұсынылды, бірақ жапон режиссері Хироказу Кореда

«Магазиннын воришки» драмасы жеңімпаз атанды. Фильм сонымен қатар

Қазақстаннан шыққан «Оскардың» қысқа тізіміне енді, бірақ ол бес үміткердің тізіміне ене алмады.

“Шал”

Қазақ киноларының танымал бір туындысы.

Бұл фильм Эрнест Хэмингуэйдің «Шал мен теңіз» хикаясы желісі бойынша түсірілген.

Түсірілім 2011 жылдың ақпан айында басталған еді. 2012 жылдың басында түсірілімі біткен фильмде басты

кейіпкерлердің рөлін актер Ерболат

Тоғызақов пен Орынбек Молдахандар сомдады. Фильмді жасау идеясы Мәжіліс депутаты Мәулен Әшімбаевқа тиесілі.

"Шал" фильмінде басты рөлді сомдаған Ерболат Тоғызақов.

Ермек Тұрсыновтың "Шал" картинасы Қазақстаняда "Жыл фильмі"

атанды. Ал картинада басты рөлді сомдаған

Ерболат Тоғызақов "Жыл киноактері" номинациясында "Алтын адам" сыйлығына ие болды.

“Бизнес по - казахски” Отандық бұқаралық ақпарат құралдарының хабарлауынша, 2016 жылы шыққан жыл сайынғы

сериялардың алғашқы фильмі

«Бизнес по казахски» 299 7 теңге көлемінде бокс жинады, «Бизнес по - казахски в Америке» екінші бөлімі 581 миллион теңгеге

бокс жинаған және үшінші «Бизнес по - казахски в Африке»

жасаушыларға 772 386 445 теңге әкелді.

Аз уақыт ішінде атлған фильм сериялары үздік комедияға

айналып, басты продюсер Нұрлан Қоянбаевқа атақ әкелді.

Теледидар мәдениет феномені ретінде.

XX-XXӀ ғасырларда бұқаралық мәдениеттің кең етек жаюының басты себебі ақпараттандыру мен компьютерлендіруге

байланысты. Мәдени өнімдерді тарату, көбейту, өңдеудің жаңа

жағдайларында (баспа-көбейту техникаларының жаңаруы, радионың пайда болуы, кинематографияның дамуы,

телехабарлардың таралуы, үн және бейне жазушы техникалық

қүралдардың жетілдірілуі) ақпараттық-желілік жүйелердің даму қарқындылығы және әзара іс-әрекет принциптері ғылымитехника- лық қайта құрулардың түбегейлі өзгеруімен, технология саласында күшті дамумен сипатталады

(компьютерлік желілердің құрылуы, спутниктік таралым, онлайндық тораптардың және ғаламтордың пайда болуы) .

Постиндустриалды қоғам мәдениеті бұқаралық және ақпараттық сипат алады. Жаһандану жағдайында этникалық мәдениеттің қатаң шекаралары шайылып, оның өзіндік этномәдени ерекшелігін сақтап тұратын "жабықтығы" жойылады.

Қазіргі уақытты мәдениеттің аудио-визуалды кеңістік кезеңі деп атайды.

Жаңа қарым-қатынас құралдарын - телеграфты, радионы, телефонды, теледидарды, компьютерді және тағы басқа жетістіктерін ғылыми- техникалық прогресс ала келді. Соның нәтижесінде баспа өнімдері және соған негізделген басқа да мәдениет институттары

(әдебиет, театр, кітапхана, тағы сол сияқтылар) дағдарысқа ұшырап отыр. Кітапханадан оқушының, театрдан көрерменнің, әдебиеттен

ақын-жазушылардың, өмірден эпистолярлық жанрдың - күнделік, хат, өмірбаян жазу ісінің қайтқан кезеңі келді. Электрондық

коммуникацияның шапшандылығының арқасында тек көз арқылы

дүниені танып-білу мүмкін емес болып отыр. Бүгінгі күнге ештеңені қалт жібермей еститін «саққұлақ» пен ештеңені мүлт кетірмей

аңғаратын «көреген» қажет. Осы екеуінің симбиозы арқылы ғана біз қар көшкінінің қарқынындай ақпараттық экспансияға төтеп бере

аламыз. Біртұтас электрондық байланыс біздің планетаны «үлкен

ауылға» айналдырып отыр. Индивидуалистік жекешілдіктің орнын

альтруистік «елжандылық», ұлтшылдықтың орнын космополитизм, монологтың орнын диалог алған кезең.

Қазақстандағы заманауи теледидардың дамуы

Еліміз егемендік алғаннан соң Қазақстан

Ғаділбек Шалахметов, Шерхан

Мұртаза, Әшірбек Көпішев, Ерлан Сатыбалдиев, Есетжан

Қосубаев, Ғалым Доскен, Нұртілеу Иманғалиев, Дәурен

Әбдіхамитов, Жанай Омаров, Нұржан Мұхамеджанова сынды басшылар жетекшілік етті. Қазіргі уақытта Ерлан Қариннің басшылығындағы телерадиокорпорация тың идеялармен

жұмысты жалғастыруда. Қай кезде де әрбір ақпарат құралы өз елінің ұлттық идеологиясын басты мақсатта ұстауға міндетті.

Уақыт талабы ең алдымен тек қазақ тілінде хабар тарататын телеарна керектігін көрсетті. Бұл талапты жарты ғасырға жуық

шежіресі бар «Qazaqstan» ұлттық арнасының орындауы заңды еді. 2011 жылдың 1 қыркүйегінен бастап Елбасы

Н. Ә. Назарбаевтың тапсырмасымен Ұлттық арна 100 пайыз қазақ тілінде хабар таратуға көшті. Қажеттіліктен туындаған өзекті мәселенің түйіні осылай шешілді.

«Қазақстан» Телерадиокорпорациясы қазіргі таңда «Qazaqstan» Ұлттық телеарнасы, «KAZsport», «Балапан» телеарналары, «Қазақ»,

«Шалқар», «Астана» және «Классик» радиолары, аймақтық біріктіретін Қазақстандағы және алыс-

жақын шетелдегі беделді бірі болып

отыр. Бүгінде корпорация мен өңірлік филиалдарда екі мыңнан астам адам қызмет етеді. «Qazaqstan» Ұлттық телеарнасының көрерменге ұсынар төл өнімі бүгінгі күні 80 пайызға жетіп қалған. Көктемгі

маусымда ұлттық арнаның ұжымы көрермендерін тың жобалармен

қуантпақ. Атап айтқанда, «Жүрсіннің жүйріктері» жаңа форматта

айтыстың көркін қыздырса, 26 наурыздан бастап Алаш зиялыларының тағдырын арқау еткен «Тар заман» телехикаясы көрерменге жол тартады. Сонымен бірге, жаңа деректі фильмдер, отандық

телесериалдар да эфирге шығып жатыр. Алпыс жылдық тарихы бар

Қазақ телевизиясы - қазақ зиялы қауымының мәдени әрі рухани ошағы болып, осы миссияны абыроймен атқарып келеді. Қара

шаңырақта телевизия үшін тер төккен зиялы қауым мыңдаған жас өрендерді тәрбиелеп, отандық телевизия мектебін күшейтуге бір

кісідей атсалысты. Ұлттық арна заман өзгерісіне қарай сан-салалы бағыт-бағдарын түзеп, келешекке кемел қадам басып келеді.

Заманауи қазақ өнерінің жанрлары: әдебиет, сәулет өнері, музыка.

• Заманауи қазақ әдебиеті бүгінде даму үстінде. Ол туралы мына мақалада жақсы айтылған:

«Каирде заманауи қазақ поэзиясы мен прозасының араб тіліндегі антологиясының таныстырылымы өтті

ҚР Президентінің көмекшісі Аида Балаева заманауи қазақ әдебиетінің үздік үлгілерін БҰҰ 6 тіліне аудару «Жаһандағы заманауи қазақстандық мәдениет» жобасы аясында жүзеге

асырылып жатқанын айтып өтті. Аталмыш жоба Қазақстан Республикасының Тұңғыш

Президенті - Елбасы Н. Назарбаевтың бастамасымен қолға алынған «Рухани жаңғыру» бағдарламасының маңызды бағыты болып табылады. Жоба аясында 60-қа жуық автордың таңдаулы туындылары Біріккен Ұлттар Ұйымының 6 тіліне аударылып, жарық көрді.

Жоба Египет, Ресей, Ұлыбритания, Франция, Испания және Қытайдың жетекші баспаларының қатысуымен жүзеге асырылып келеді. Бұл кітаптар бес құрлықтағы әлемнің 93 елінде таратылатын болады. Бұл - 2, 5 млрд жуық оқырман қазақ әдебиетінің үздік үлгілерімен таныса алады деген сөз.

Таныстырылымға Мысыр Мәдениет істері жөніндегі Жоғары кеңесінің Бас хатшысы Хишам Азми , АLECSO ұйымының араб зерттеулер институтының директоры Али Хафиян қатысты.

Қазақстан тарапынан шараға ҚР Президентінің көмекшісі Аида Балаева, ҚР Мысыр Араб

Республикасындағы Төтенше және өкілетті елшісі Арман Исағалиев , Қазақстан Жазушылар одағының төрағасы Ұлықбек Есдәулет және Ұлттық аударма бюросының атқарушы

директоры Рауан Кенжеханұлы қатысқан . . . »

Заманауи сәулет өнері

Заманауи сәулет өнері тоғысқан бірден - бір қала - Нұр-Сұлтан қаласы. Елорданың күн санап өсіп, көркейіп келе жатқаны баршаға аян.

19 жылдың ішінде әлем таныған, саяси-экономикалық, мәдени-рухани орталыққа айналып үлгерген Астана

жөнінде көп айтуға болады. Қаладағы заманауи үлгідегі ғимараттар, халықтың игілігіне арналған әлеуметтік

нысандар мен демалыс алаңдары, сондай-ақ басқа да

жобалар өзіндік бірегейлігімен ерекшеленеді. Мекеме

кітапхананың, архивтің, музейдің, талдау, мәдени-білім беру

және ғылыми-зерттеу орталығының қызметін атқарады.

«Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті -

Елбасының кітапханасы» ММ Қазақстан Республикасының

Президенті Н. Ә. Назарбаевтың Жарлығымен 2014 жылдың

ÐÑÑ-Ð¡ÑÐ»ÑÐ°Ð½ (ÐÑÑÐ°Ð½Ð°). ÐÐÐ¡ÐÐ 2017: zabivan â LiveJournal 13 наурызында Президенттің жеке кітапханасы мен жеке мұрағатының қызметін жүзеге асыру, Қазақстанның

қалыптасу және даму тарихын зерделеу, Президенттің идеялары мен бастамаларын елімізде және шет мемлекеттерде ілгерілету мақсатында құрылды.

ЕХРО қалашығындағы «Нұр Әлем» павильоны 8 қабаттан тұрады. Әзірге әлемде мұндай сфера

түріндегі ғимарат жоқ. Сондықтан, оның сәулеттік шешімі мен келбеті шетелдіктердің аса

қызығушылығын тудырып отыр. Павильонға

келгендер қазақтың қиял ғажайып ертегі әлеміне

еніп кетеді. Жыл мезгілдерінің ауысуы, ертегідегі айдаһар мен самұрық, Бәйтерек арқылы ізгіліктің

зұлымдықты жеңгені жайындағы көрініс те ешкімді бей жай қалдырмасы анық. Павильонның екінші аумағы «жасампаз энергия» деп аталады. Мұнда келешекте баламалы энергия көзі арқылы іске асырылатын жобалармен танысуға болады.

Заманауи музыка

Музыка индустриясының өзгеруі соңғы төрт жылда Қазақстанда әртүрлі стилі, ой-өрісі мен көзқарасы бар заманауи жас топтар пайда бола бастаған кезде жалғасты.

Қазіргі заманғы музыка индустриясын «наразылық музыка» деп сипаттауға болады - бұл жаңа буын құрған, қоғамның да, саланың да ескірген, консервативті негіздерін қаламайды. Соңғы жылдары

баламалы қазақстандық музыканы дамыту үшін ең қолайлы

атмосфера жасалды. Мысалы, Алматыда Qazaq Indie қауымдастығы

пайда болды, ол өз сайтында жас музыканттарды жинайды, олардың әрқайсысына өз шығармашылығымен бөлісуге мүмкіндік береді.

Музыканттардың жаңа буыны өзінің алуан түрлілігімен ерекшеленеді: балама орындаушылар - Молто Лоуд, City & Shivers, ElephantGun және Far In Gate; эстрада музыканттары - Mad Men және Erke Esmahan; рэп әртістері - Төлеби мен Даррем, сондай-ақ, электронды сахна өкілдері, сонымен қатар Қазақстаннан тыс жерде танымал музыкант Electric Child.

Музыканың дамуындағы ерекше кезең - жаңа бағыт - Q-pop немесе жаңа қазақ эстрадасының пайда болуы. Оңтүстік Кореядан келген шығыс музыкалық трендін ескере отырып, Ninety One және Renzo сияқты қазақстандық балалар ансамбльдері орыс музыкасының әдеттегі түсінігін өзгертті, бұл бүкіл ел бойынша мыңдаған ізбасарларды шабыттандырды.

Соңғы жылдары елімізді халықаралық аренада ұсынатын көптеген жас дарындар Қазақстаннан тысқары жүре бастады. Мұндай әртістердің жарқын мысалдары - Қытайдағы «Мен әншімін» және Украинадағы «Voice. Children» шоуларына қатысқаннан кейін танымал болған әнші Димаш Құдайберген мен жас әнші Данелия Тулешова. Танымал ресейлік MBAND тобының мүшесі Анатолий Цой шетелде де танымал болды. Қазақстаннан Мәскеуге келген Анатолий бірден үш музыкалық жобада кастингке шықты: «Дауыс», «Суретші» және «Мен Меладзені қалаймын», солардың ішінде жеңімпаз атанды.

Қазақстанда көптеген жаңа музыкалық фестивальдер пайда болды, олар заманауи орындаушыларды да, жас тыңдаушыларды да өз сайттарында жаңа, жаңа және ерекше

музыканы іздеуге жинады. Соңғы үш жылда басталған Nomad Vibes, Gakku Dauys немесе

Youth фестивальдері отандық музыканттарды танымал етіп қана қоймай, сонымен қатар жастарды жаңа музыкалық стильдермен таныстырады, әртістер мен көрермендер арасында диалог құра алады.

Дереккөздер: