Вольт-амперлі сипаттамалы өрістік транзисторды алып және оны зерттеу
ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС №5
Вольт-амперлі сипаттамалы өрістік транзисторды алып және оны зерттеу.
Жұмыстың мақсаты: өрістік транзистор әрекетінің принципін оқып меңгеру, ВАС транзисторды алу
1.Қысқаша теориялық мәліметтер:
Өрістік транзистор - бұл күшейткіш құрамы негізгі тасушының ағынымен көрсетілген, өткізгіш арна арқылы өтетін және электр өріспен басқарылатын жартылай өткізгіш аспап. Өрістік транзистордың жұмысы бір типті ғана тасушыларды қолдануға негізделген - негізгі, сондықтан оларды униполярлы деп атайды.
Электрлік өріс арқылы жартылай өткізгіштегі тоқты басқару үшін жартылай өткізгіш қабатының өткізу ауданын немесе оның меншікті өткізгішін ауыстыру қажет. Өрістік транзисторларда екі әдісі қолданылады және сәйкесінше екі түрге айырады: басқарушымен р-n - өткізгішті транзистор және жекеленген қақпасымен транзистор.
Басқарушымен р-n - өткізгішті өрістік транзистор - бұл қақпасы р-n - өткізгіш арнадан электрлі қатынаста бөлінген кері бағытта араласқан өткізгіш транзистор.
Басқарушымен р-n - өткізгішті өрістік транзистор негізгі элементтері (сурет 5.1,а) n- типті жартылай өткізгішті пластина (1), р- типті жартылай өткізгішті екі жақтан қойылған қабат (2) болып табылады. n-типті жартылай өткізгішті пластинаның кесігінде және р- типтің екі аумағында омдық байланыс жалғанған металлды пленка қойылған, ал р- типті екі қабат өзара байланысқан. р- типті екі қабатпен құрастырылған электрод қақпа (5) деп аталады. Содан электрондар қозғалатын n-типті жартылай өткізгішпен қосылатын электродтардың біреуі кіріс (3) деп аталады, ал электрондар соған қарай қозғалатын электродтар - шығыс (4). Әр түрлі типті электр өткізгіштермен жартылай өткізгіштер арасында екі электронды-тесікті өткізгіш пайда болады. Екі р-n - өткізгіштер арасында орналасқан n- типті жұқа қабатты жартылай өткізгіш өткізгіш арна деп аталады.
Кіріске теріс (n-арна үшін), ал шығысқа оң кернеуді қосқанда (сурет 6.1,а) кірістен шығысқа электрондардың қозғалысымен құрылатын, яғни зарядтың негізгі тасушыларымен арнада электр тоғы пайда болады. Электронды-тесікті бойлай өтетін (ал биполярлық транзисторларда сияқты өтетін аралықтардан емес) заряд тасымалдаушының қозғалысы өрістік транзистордың өзіндік ерекшелігінің біреуі болып табылады. Арна мен қақпа арасында құрылатын электрлік өріс арнада заряд тасымалдаушының тығыздығын, яғни ағынды тоқтың шамасын өзгертеді.
Басқарушы р-n-өткізгішті өрістік транзистордың жұмысы негізінде өткізу арнасының көлденең қиманың ауданын өзгерту ойы жатыр. р-n-өткізгіште керену нольге тең болғанда, өткізу арнасының көлденең қимасының ауданы максималды, ал кіріс пен шығыс арасындағы электрлік кедергі минималды. Егер қақпаға сыртқы кернеуді Uзи сондай полярлықпен екі өткізгіш те кері кернеуде араласқан болу үшін қандай да өткізгіш арнаның көлденең қимасының ауданын азайтады, онда өткізу арнасында қосылған қабат (жекелік қабаты) пайда болады. Бұл аранда электрлік кернеудің өсуіне әкеп соғады, демек, транзистордың кірісі мен шығысының өсуіне. Uзи кернеуін өзгерткенде өткізгіш арнаның электрлік кедергісін реттеуге болады
Егер кіріс пен шығыс арасындағы сыртқы кернеуді Uси (кірісіне минуспен) жеткізсек, онда потенциалдар айырымының ықпалымен n-типті жартылай өткізгішті пластинада электрондардың шығыс тоғын Ic тудырып кернеу Uзи де, сондай-ақ Ucи де басқаруға болатын кірістен шығысқа бір орында қалқып тұруы басталады. Ucи кернеу бар болғанда аранлар потенциалы шығыс және кіріс соңдарында әр түрлі болады. p-n өткізгіште кернеу кіріс соңында Uзи-ге, ал шығыста - Uзи +Ucи-ға тең, сондықтан шығыс соңындағы біріктіру аумағы кірістікінен кеңірек болады. Кейбір кері кернеулер үшін Uзи екі p-n-өткізгішті қабатты беттестіруге болады, арнасының көлденең қимасының ауданы нольге тең болады, арнаның кедергісі - шексіздікке тең болады, ал тоқ Icи - нольге тең (транзистор жабылады).
Сол кезде транзистор жабылатын қақпа мен кіріс арасындағы кернеуді бөлік кернеуі Uзи отс деп атайды.
Егер қақпаға кері кернеу Uзи 0 берсек, онда негізгі емес заряд тасушылар электрондар қақпаға қойылған аумақтан ығыстырылған болады және қақпаның астына қойылған аумақ тесіктермен қамтамасыз етілетін болады; бірақ жағдай қатты өзгермейді: екі кезедескен қосылыс р-n- өткізгіштер қалады, тоқ Iси = 0. Егер де қақпаға оң ығысу Uзи 0 ығысу берсек, онда басында қосылған қабат пайда болады (негізгі тасымалдаушы тесіктер қақпа асты аумағынан ... жалғасы
Вольт-амперлі сипаттамалы өрістік транзисторды алып және оны зерттеу.
Жұмыстың мақсаты: өрістік транзистор әрекетінің принципін оқып меңгеру, ВАС транзисторды алу
1.Қысқаша теориялық мәліметтер:
Өрістік транзистор - бұл күшейткіш құрамы негізгі тасушының ағынымен көрсетілген, өткізгіш арна арқылы өтетін және электр өріспен басқарылатын жартылай өткізгіш аспап. Өрістік транзистордың жұмысы бір типті ғана тасушыларды қолдануға негізделген - негізгі, сондықтан оларды униполярлы деп атайды.
Электрлік өріс арқылы жартылай өткізгіштегі тоқты басқару үшін жартылай өткізгіш қабатының өткізу ауданын немесе оның меншікті өткізгішін ауыстыру қажет. Өрістік транзисторларда екі әдісі қолданылады және сәйкесінше екі түрге айырады: басқарушымен р-n - өткізгішті транзистор және жекеленген қақпасымен транзистор.
Басқарушымен р-n - өткізгішті өрістік транзистор - бұл қақпасы р-n - өткізгіш арнадан электрлі қатынаста бөлінген кері бағытта араласқан өткізгіш транзистор.
Басқарушымен р-n - өткізгішті өрістік транзистор негізгі элементтері (сурет 5.1,а) n- типті жартылай өткізгішті пластина (1), р- типті жартылай өткізгішті екі жақтан қойылған қабат (2) болып табылады. n-типті жартылай өткізгішті пластинаның кесігінде және р- типтің екі аумағында омдық байланыс жалғанған металлды пленка қойылған, ал р- типті екі қабат өзара байланысқан. р- типті екі қабатпен құрастырылған электрод қақпа (5) деп аталады. Содан электрондар қозғалатын n-типті жартылай өткізгішпен қосылатын электродтардың біреуі кіріс (3) деп аталады, ал электрондар соған қарай қозғалатын электродтар - шығыс (4). Әр түрлі типті электр өткізгіштермен жартылай өткізгіштер арасында екі электронды-тесікті өткізгіш пайда болады. Екі р-n - өткізгіштер арасында орналасқан n- типті жұқа қабатты жартылай өткізгіш өткізгіш арна деп аталады.
Кіріске теріс (n-арна үшін), ал шығысқа оң кернеуді қосқанда (сурет 6.1,а) кірістен шығысқа электрондардың қозғалысымен құрылатын, яғни зарядтың негізгі тасушыларымен арнада электр тоғы пайда болады. Электронды-тесікті бойлай өтетін (ал биполярлық транзисторларда сияқты өтетін аралықтардан емес) заряд тасымалдаушының қозғалысы өрістік транзистордың өзіндік ерекшелігінің біреуі болып табылады. Арна мен қақпа арасында құрылатын электрлік өріс арнада заряд тасымалдаушының тығыздығын, яғни ағынды тоқтың шамасын өзгертеді.
Басқарушы р-n-өткізгішті өрістік транзистордың жұмысы негізінде өткізу арнасының көлденең қиманың ауданын өзгерту ойы жатыр. р-n-өткізгіште керену нольге тең болғанда, өткізу арнасының көлденең қимасының ауданы максималды, ал кіріс пен шығыс арасындағы электрлік кедергі минималды. Егер қақпаға сыртқы кернеуді Uзи сондай полярлықпен екі өткізгіш те кері кернеуде араласқан болу үшін қандай да өткізгіш арнаның көлденең қимасының ауданын азайтады, онда өткізу арнасында қосылған қабат (жекелік қабаты) пайда болады. Бұл аранда электрлік кернеудің өсуіне әкеп соғады, демек, транзистордың кірісі мен шығысының өсуіне. Uзи кернеуін өзгерткенде өткізгіш арнаның электрлік кедергісін реттеуге болады
Егер кіріс пен шығыс арасындағы сыртқы кернеуді Uси (кірісіне минуспен) жеткізсек, онда потенциалдар айырымының ықпалымен n-типті жартылай өткізгішті пластинада электрондардың шығыс тоғын Ic тудырып кернеу Uзи де, сондай-ақ Ucи де басқаруға болатын кірістен шығысқа бір орында қалқып тұруы басталады. Ucи кернеу бар болғанда аранлар потенциалы шығыс және кіріс соңдарында әр түрлі болады. p-n өткізгіште кернеу кіріс соңында Uзи-ге, ал шығыста - Uзи +Ucи-ға тең, сондықтан шығыс соңындағы біріктіру аумағы кірістікінен кеңірек болады. Кейбір кері кернеулер үшін Uзи екі p-n-өткізгішті қабатты беттестіруге болады, арнасының көлденең қимасының ауданы нольге тең болады, арнаның кедергісі - шексіздікке тең болады, ал тоқ Icи - нольге тең (транзистор жабылады).
Сол кезде транзистор жабылатын қақпа мен кіріс арасындағы кернеуді бөлік кернеуі Uзи отс деп атайды.
Егер қақпаға кері кернеу Uзи 0 берсек, онда негізгі емес заряд тасушылар электрондар қақпаға қойылған аумақтан ығыстырылған болады және қақпаның астына қойылған аумақ тесіктермен қамтамасыз етілетін болады; бірақ жағдай қатты өзгермейді: екі кезедескен қосылыс р-n- өткізгіштер қалады, тоқ Iси = 0. Егер де қақпаға оң ығысу Uзи 0 ығысу берсек, онда басында қосылған қабат пайда болады (негізгі тасымалдаушы тесіктер қақпа асты аумағынан ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz