Білім берудің жаңа моделі

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:

ӘЛ-ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
БИОЛОГИЯ ЖӘНЕ БИОТЕХНОЛОГИЯ ФАКУЛЬТЕТІ
БИОФИЗИКА, БИОМЕДИЦИНА ЖӘНЕ НЕЙРОҒЫЛЫМ КАФЕДРАСЫ

ҒЫЛЫМ ТАРИХЫ МЕН ФИЛОСОФИЯСЫ
ПӘНІ БОЙЫНША №3 МӨЖ

Тақырыбы: Жаңаша білім берудің концептуалды негіздері

Орындаған:
Информатика мамандығының
1 курс студенті
Абай Диас

Тексерген:
Сулейменов Пірімбек Мұханбетұлы
саяси ғылымдарының кандидаты, доцент

Алматы, 2022
Мазмұны
Кіріспе 3
2.1. Білімдік таным әдістері 4
2.2. Білім берудің жаңа моделі 5
2.3. Оқытудың қазіргі технологиялары 6
2.4. Жаңа педагогикалық технологиялар 7
Қорытынды 10
Пайдаланылған әдебиеттер 11

Кіріспе

Білім беру-бұл ұлттың зияткерлік әлеуеті қалыптасатын сала. ХХІ ғасырдың басында білім беру жүйесін реформалау әлемдік қоғамдастықтың өзекті мәселесіне айналды. ЮНЕСКО-ның мәліметтері бойынша, бұл құбылыстың себептерінің бірі әлемдік өркениеттің құндылықтарын қайта бағалау болды, оның барысында қоғам табиғи әлеммен, қоғаммен және өзінің ішкі әлемімен үйлесімде әлеуметтік прогреске белсенді қатыса алатын планетарлық ойлау мәдениеті бар адамды тәрбиелеу қажеттілігін түсінді [1].
Білім беру көру, есту, байқау арқылы, сондай-ақ үйрету, түсіндіру, оқыту тәсілімен қалыптасады. Ол үшін ынта, қызығу, ыждағаттық, сана қажет. Білімнің түрі - көп. Оған жататындар: пайымдау, түсіну, пікір-алысу, ой қорыту, әрекет. Сократ айтқандай: Білім - еске түсіру деген. Ғылым білім алудан күрделі. Ол ізденіс, үйреншікті жол емес. Ізденіс барлық жағдайда сәтті бола бермейді. Әйтпесе, кез келген адам ғылым жолына түссе болды, ғалым болған болар еді. Бірақ, олай бола бермейді. Кейде ізденіске түскен ғалым тәжірибесінен керек қорытынды жасай алмай сергелдеңге де түседі. Кейде нәтижеге жете алмай өмірден өтуі де мүмкін. Бірақ, ондай еңбек адамын ғалым емес деп те ешкім айта алмайды. Өйткені, ол еңбектенді. Бәлкім ұстаған әдісі дұрыс болмаған, не жіберген қатесі болуы мүмкін. Бірақ, оның сәтсіз тәжірибесі басқаға сабақ болуы сөзсіз [2].
Бұл да ғылым сабақтастығына жатады. Сабақтастық ғылымның даму жолы. Ғалымдар бірінің ойын, бастаған ісін бірі дамытқан. Бұл - шығармашылық. Бірақ, сабақтастық бірінің ойын, ісін пайдалану емес. Ғалым, ісіне адал, ойы таза адам [2].
Білім алудың екі түрі бар. Бірі, өздігінен, күнделікті өмірден көріп, үйрену арқылы қалыптасады. Екіншісі, оқып, ұғыну арқылы, ыждақаттың нәтижесінде игеріледі. Бұл мамандық кәсіптік, өнер, сауат ашу, сияқты. Бұған жататындар - емшілік, сынықшылық, жұлдызшы болу, түрлі кәсіпкерлік, қолөнерін игеруші ұсталар (темірден, мыстан, ағаштан) бұйым жасайтындар, (түрлі құрал-саймандар, кебеже, кереге, шаңырақ, уық, есік, ертоқым, үзеңгі, ауыздық, таға, кілем тоқып, киіз басатындар, келі-келсап, домбыра, қобыз жасайтындар). Бұл мамандықтар жай көру арқылы емес, алға мақсат қойып, үйрену арқылы игеріледі. Солардың ішінде ең күрделісі хат танып, білім алу. Бұл үлкен ыждақаттылықты қажет етеді. Өнердің түрі көп, бәрінде ынта қойғандар игерген. Дүние азабын көрмесін десең, балаңды білімге, кәсіпке баулы - дейді Жүсіп Баласағұн (1015-1086) [2].
Мектеп, жоғары оқу орны білім береді. Мектепте жас өспірім хат таниды, төрт амалмен есеп шығарады, жан жақты, қоршаған ортаны, өткенді, қазіргіні бағдарлайды, болашаққа көңіл артады. Сондай-ақ алгебра, геометрия, тригонометрия, астрономия, биология, физика, химия, зоология, география, тарих, әдебиет, үш тіл пәндерін өтеді, жалпы орта білім алып шығады. Бұл барлық жастарға міндетті заң. Орта білім алу - парыз [2].
Ал жоғары, арнаулы білім алу, мамандықты игеру - бұл таңдау, жүрек қалауы. Жоғары оқу орны арнаулы білім береді, сапалы маман дайындайды. Бұл оқу орны ешкімді бізге кел деп міндеттемейді. Оны таңдауға әркім ерікті. Білім беру мақсаты естігенді, меңгергенді, үйренгенді, машықтанғанды есте, бойда сақтау, іске асыру, халыққа, қоғамға қызмет ету, мәдениетті, азаматтықты тәрбиелеу [2].
Ғылым - ол да білім, бірақ сәл өзгеше. Ол тек қабылдау, білгеніңді толықтыру, дамыту ғана емес, мынаны былай өзгертсем қайтеді деп әр нәрсеге сын көзімен қарау, өзгерту, жаңарту. Бұл да мектептен басталып, кейін дамытылады. Көбінесе ол сабақтан тыс толып жатқан үйірмелерден ойға оралып, оған түрлі модель жасау, рефераттар жазу, ғылыми конференцияларға қатысу. Мұның бәрін шығармашылық (творчество) дейді. Ғылым негізі - творчество. Жаңашылдык, прогресс содан басталады. Шығармашылық адамның ішкі мендігін қозғайды, оятады, дамытады [2].

Білімдік таным әдістері

Әдіс - ол әрекет, айла, құрал, сайман. Басталған іс сәтті болуы үшін объектіге қолданылған әдіс сол объектінің ішкі құрылымына сай, қайшы келмейтін болуы тиіс. Философияда танымның екі түрлі әдістері келтіріледі. Бірі - эмпирикалық әдіс, екіншісі - теориялық әдіс [3].
Ғылымда бұл әдістер толығымен қолданылады. Бірақ, бұл әдістер ғылымға дейін де, білім дәрежесінде де қолданылған. Сол әдістерге жататын: байқау, бағдарлау, салыстыру, өлшем, тәжірибе. Осылардың ішінде тек тәжірибе жасау ғана ғылымға жатады. Қалғандары ғылымға дейін болған. Тәжірибе әдісі бір нәрсенің нәтижесін байқау үшін объекті арнайы жасалған қалыпқа салынып, соны шындыққа жақындатып, сынға келтіру, шыққан нәтижесінен қорытынды жасап, пікір айту. Ол әдісті ғылымда қолданады. Білім дәрежесінде де осыған ұқсас әдіс бар. Ол бүкіл - өмір, практика [3].
Эмпирикалық танымнан кейін, одан жоғары тұрған объективтік дүниетаным - теориялық таным. Ол объектіні оймен топтап, жұмдастыру арқылы пайда болады. Теория - қашанда ғылым негізі. Бірақ, теория ғылымда ғана емес, білімде де, дінде де болады. Теория объективтік процестерді жинақтап, байланыстарын, қасиеттерін байқау арқылы жасалады. Ол үлкен, күрделі, түсінуге қиын процестің ең қысқа, айқын жаттауға жеңіл жинақталған түйіні. Сондықтан бір күрделі процесті түсіндіру үшін бәрін жайып салып, айтудың орнына бір ауыз сөзбен түсіндіру әдісі. Ондай ой қорытындысын, түйінін теория дейді. Теория бірден пайда болмайды. Ол көп көргеннен, білгеннен ой орамы болып келеді, құрастырылады. Сонымен, әр нәрсенің ой түріндегі түсінік, түйіні теория. Теория айтуға, ойда сақтауға оңай, әрі қысқа, әрі нұсқа, ұйқас болуы тиіс. Оны ғылымда да, жәй ой таластарда да, уәж ретінде қолданады. Қазақ ауыз әдебиетінде ондай рөлді халық мақал-мәтелдері атқарған. Ол да мыңдаған жылдар әбден сыналған ой тұжырымы. Теория мақал-мәтелден бастау алған десе де болады [3].

Білім берудің жаңа моделі

Қазақстан Республикасының білім беру жүйесі өзара байланысты болатын:
1) жеке меншіктік формасына, түріне және типтеріне тәуелсіз білім беру үйымдарының;
2) білім берудің әртүрлі деңгейіне арналған бағдарламалар мен білім берудің жалпыға міндетті мемлекеттік стандарттардың сабақтас тәртібінің;
3) білім беру бағдарламасының орындалуын және білім беру жүйесінің дамуын қамтамасыз ететін, білім беруді басқаратын үйымдар және оған қарасты мекемелердің (Білім туралы ҚР Заңы) жинағынан тұрады. Қазіргі таңда әлемде білім берудің келесідей моделдері калыптасты.
Американдық модель - төменгі орта мектеп, орта мектеп, жоғары орта мектеп, екі жылдық колледж, университет құрамындағы төрт жылдық колледж, одан әрі магистратура, докторантура.
Француздық модель - бірыңғай колледж-технологиялық, кәсіби және жалпы білім беретін лицей, университет, магистратура, докторантура.
Неміс моделі - жалпы білім беретін мектеп, нақты арнаулы білім беретін мектеп, гимназия және негізгі мектеп, институт және университет, магистратура, докторантура.
Ағылшындық модель - біріккен мектеп, грамматикалық және қазіргі заманғы мектеп, колледж, университет, магистратура, докторантура.
Ресейлік модель - жалпыға білім беретін мектеп, толық орта мектеп, гимназия және лицей, колледж, институт, университет және академия, аспирантура, докторантура.

Қазақстандық модель - жалпыға білім беретін орта мектеп, гимназия, лицей, кәсіби мектеп, лицей, колледж, арнаулы білім беретін мектеп, университет, институт, академия, магистратура, докторантура [5].

Сурет-2.Қазақстан Республикасы білім беру жүйесі

Қазақстанда білім беру жүйесінің реформасы қарқынды жүргізіліп жатыр. 2007 жылдан бастап бұрынғы аспирантура мен докторантура жүйесі жойылып, оның орнына PhD докторантура ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.