SDH желісі
МАЗМҰНЫ
Кіріспе 6
1 Мәселені қою 8
1.1 Ақпарат беру технологияларының қазіргі жағдайы 8
1.2 Әдебиеттерге шолу 9
1.3 Ғылым мен техниканың SDH.тағы даму бағыты 12
1.4 Мәселені қоюды негіздеу 15
2 Теориялық бөлім 16
2.1 SDH құрылу алғышарттары 16
2.2 SDH желісінде қолданылатын аппаратуралар 29
2.3 SDH аппаратурасының жұмыс режимі 21
2.4 SDH желінің құрылу ерекшеліктері 23
2.5 SDH жүйесіне техникалық қызмет көрсету 26
2.6 Талшықты оптиканың дисперсиясын зерттеу 30
3 Практикалық бөлім 35
3.1 SDH.тің жаңа мүмкіндіктері 35
3.2 SDH желісінің құрамы 38
3.3 SDH желісінде қолданылатын оптикалық кабельдер 40
3.4 SDH желісінде пайда болатын ақаулықты іздеу 42
3.5 SDH желісінінің сенімділік есебі 43
Шешімдер мен қорытындылар 45
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 46
Қосымшалар 48
Кіріспе 6
1 Мәселені қою 8
1.1 Ақпарат беру технологияларының қазіргі жағдайы 8
1.2 Әдебиеттерге шолу 9
1.3 Ғылым мен техниканың SDH.тағы даму бағыты 12
1.4 Мәселені қоюды негіздеу 15
2 Теориялық бөлім 16
2.1 SDH құрылу алғышарттары 16
2.2 SDH желісінде қолданылатын аппаратуралар 29
2.3 SDH аппаратурасының жұмыс режимі 21
2.4 SDH желінің құрылу ерекшеліктері 23
2.5 SDH жүйесіне техникалық қызмет көрсету 26
2.6 Талшықты оптиканың дисперсиясын зерттеу 30
3 Практикалық бөлім 35
3.1 SDH.тің жаңа мүмкіндіктері 35
3.2 SDH желісінің құрамы 38
3.3 SDH желісінде қолданылатын оптикалық кабельдер 40
3.4 SDH желісінде пайда болатын ақаулықты іздеу 42
3.5 SDH желісінінің сенімділік есебі 43
Шешімдер мен қорытындылар 45
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 46
Қосымшалар 48
Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 45 бет
Таңдаулыға:
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 45 бет
Таңдаулыға:
МАЗМҰНЫ
Кіріспе 6
1 Мәселені қою 8
1.1 Ақпарат беру технологияларының қазіргі жағдайы 8
1.2 Әдебиеттерге шолу 9
1.3 Ғылым мен техниканың SDH-тағы даму бағыты 12
1.4 Мәселені қоюды негіздеу 15
2 Теориялық бөлім 16
2.1 SDH құрылу алғышарттары 16
2.2 SDH желісінде қолданылатын аппаратуралар 29
2.3 SDH аппаратурасының жұмыс режимі 21
2.4 SDH желінің құрылу ерекшеліктері 23
2.5 SDH жүйесіне техникалық қызмет көрсету 26
2.6 Талшықты оптиканың дисперсиясын зерттеу 30
3 Практикалық бөлім 35
3.1 SDH-тің жаңа мүмкіндіктері 35
3.2 SDH желісінің құрамы 38
3.3 SDH желісінде қолданылатын оптикалық кабельдер 40
3.4 SDH желісінде пайда болатын ақаулықты іздеу 42
3.5 SDH желісінінің сенімділік есебі 43
Шешімдер мен қорытындылар 45
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 46
Қосымшалар 48
РЕФЕРАТ
Берілген дипломдық жұмыста цифрлық беру жүйесін еңгізу арқылы
синхронды цифрлы иерархияның құрылу ерекшеліктері қарастырылған.
Салыстырмалы анализ үшін цифрлық беру жүйесінің мультиплексорларының
бірнеше түрінің сипаттамасы келтірілген.
Оптикалық талшық дисперсиясы зерттелген және SDH желісінің сенімділік
есебі жүзеге асырылқан.
Дипломдық жұмыс 52 бет жазба хаттамасынан, 5 демонстрациялық беттен
тұрады. Жазба хаттама 8 сурет және 20 әдебиеттер тізімінен, қосымшалардан
тұрады.
Негізгі атаулар: цифрлық беру жүйесі, мультиплексор, интерфейс,
иерархия, регенератор, желі.
КІРІСПЕ
Цифрлық телефон желілері каналдың тығыздалу жолдарымен,
төменгіжылдамдықтық біріншілік каналдардың мультиплексирленуі және
модуляцияның басқа да рационалды әдістері арқылы жүзеге асты, мысалға,
дифференциалды ИКМ және оның модификациясын қолдану, ол өз кезегінде үндік
сигналды беру үшін 32, 16 және 8 кбитс жылдамдығын қолдануға мүмкіндік
береді.
Мультиплексорлау сұлбаларының дамуы жылдамдықтары стандартталған әр
түрлі деңгейдегі беру каналдарының үш цифрлық иерархиясының пайда болуына
алып келеді. Бұл иерархиялар, плезиохронды цифрлы иерархия PDH (ПЦИ) деп
аталған, ол өз кезегінде цифрлық телефонияда қолданған және қазірде
қолданылуда, мәліметтерді беруде қолданысқа ие.
PDH негізінде шапшаң телекоммуникацияларының дамуы соңғы кезде өте
мәнді екі жаңа цифрлық технологияның пайда болуына алып келді: синхронды
оптикалық желі SONET (СОС) және синхронды цифрлы иерархия SDH (СЦИ), кей
кездері SONET SDH бірегей технология болып қарастырылады, оларда ақпаратты
беру жылдамдығын 40 Гбитс-қа дейін кеңейткен.
Бұл технологиялар талшықты-оптикалық кабельдер арқылы ақпарат беруге
арналған.
SONET SDH синхронды желілі технологиялары пайда болып қолданысқа
түскенге дейінгі, цифрлық желілер, асинхронды жүйелі болған, өйткені олар
орталық қоректендіруден сыртқы синхронизацияны қолданбаған. Онда битті
жоғалту тек қана хабарды жоғалтуға ғана емес, сонымен қатар
синхронизацияның бұзылуына алып келетін. Қабылдаушы желіде дұрыс емес
қабылданған фреймдердім тастай салу оңай болатын, өйткені локалды
желілердегідей жоғалтқан фрагментті қайта беру арқылы синхронизацияны
қалпына келтіргенше. Бұл дегеніміз, келген хабардың мүлдем жоғалуы. Ал
синхронды желілер, асинхрондыға қарағанда бірнеше артықшылықтарға ие,
негізгілері келесілер:
- желіні қарапайымдату, синхронды желідегі бір кіріс-шығыс
мультиплексоры, STM-1 (155 Мбитс) фреймнан (фреймға) 2 Мбитс ағынын
кіргізуге немесе шығаруға, PDH мультиплексерлерінің бүкіл гирляндасын
ауыстырады, құрылғыларда (оның бағасы, номенклатурасы) ғана емес сонымен
қатар орналастыру жеріндегі қорек және қызмет көрсетуді азайтуды береді.
- желінің сенімділігі және өздігінен қалпына келуі, ол келесімен
ескертілген, біріншіден, желіде талшықты-оптикалық кабель арқылы өткен
хабар электромагниттік бөгеуілдерге ұшырамайды, екіншіден, архитектура және
желіні басқару иілгіштігі жұмысты қорғаныш режімінде қолдануға мүмкіндік
береді, ол сигналдың таралуының екі балама жолын рұқсат етеді, ол кезде
сигналдың біреуі зақымдалса лезде басқасына ауысып-қосылады, сонымен қатар
желінің зақымдалған түйінін айналып өтуін және де желінің өздігінен қалпына
келуін қамтамасыз етеді.
- желіні басқару иілгіштігі, басқару каналдарының керекті мөлшерде
кеңжолақтығымен серттілген, және желілік және менеджментті деңгейдегі
компьютерлік иерархиялық жүйе басқаруымен, сонымен қатар желіні автоматты
қашықтықтан бір орталықтан басқару мүмкіндігімен, каналдың динамикалық
реконфигурациясын және желінің функционалдығы туралы статистиканың жинағын
қосқанда.
- сервис- талап бойынша жолақ өткізгіштігін бөліп шығару, ол бұрындары
тек қана жоспарланған келісім бойынша ғана орындалатын (мысалы,
бейнеконференция өткізген кезде керек каналдың шықпасы), ал қазіргі кезде
басқа кең жолақты каналға ауыстыру арқылы тез арада көрсетіледі.
- факт- кез-келген трафикті беру үшін мөлдірлік, басқа
технологиялармен құрылған трафикті беру үшін вертуалды контейнерлерді
қолдануға шартталған, Frame Relay, ISDN және ATM ең жаңа технологияларын
қосқанда; -қолданудың универсалдылығы- глобалды желілерді немесе глобалды
магистралді құру үшін қолданылатын технологияла, ол 40 Мбитс-қа дейінгі
жылдамдықпен мыңдаған каналдарды тарату үшін және ондаған локальды
желілерді біріктіретін компактты корпоративті желілерге арналған.
- қуатты өсіру оңайлылығы- аппаратураны орналастыру универсалды тағаны
болған кезде келесі одан жоғары жылдамдықты иерархияға өту тек қана
функционалды блоктың бір тобын суырып алып басқа жаңа топ аспстарын (жоғары
жылдамдыққа есептелген) ендіру керек.
1. МӘСЕЛЕНІ ҚОЮ
1.1 Ақпарат беру технологияларының қазіргі жағдайы
ПЦИ (PDH)- цифрлық беру жүйелерінің құрылу ерекшелігі, олар топтық
мультиплексерленген ИКМ-сигнал қолданады, ол 30-каналды цифрлы ағыннан
(2,048 Мбитс) тұрады және топтық құру құрылғыларының шығысында цифрлық
ағындардың жылдамдықтарының синхронизациясын талап етеді. Плезиохронды
(синхронды сияқты) термині мынадай түсінікке ие, 30-каналдық кіріс
жылдамдықтары бір-бірінен кішкене айрықшыланады бұл ағындағы арна құрушы
құрылғыларының беруші генераторының рұқсат етілген тұрқсыздығының
нәтижесінде болады. Сондықтан, бұл ағындарды 2,048 Мбитс-қа біріктірместен
бұрын, жылдамдықты түзейтін арнайы синхрондаушы биттерді қосу арқылы
оларды бірдей беру жылдамдығына келтіру керек. Түзейтін биттер қабылдау
бөлігінде топтан ағындар бөлінген кезде және біріншілік сигналдың бөлінуі
болған кезде танылуы тиіс. Плезиохронды 30-каналды бірнеше элементарлы
топтан тұратын, мұндай топтық сигнал, плезиохронды цифрлы иерархия ПЦИ
(Plesiochonous Digital Hierarchy- PDH) деп аталады. PDH-тің бұдан да жоғары
деңгейлерін жасау ИКМ-30 беру жүйесі базалық беру жүйесі болып табылады.
PDH құрамына келесі сигналдар кіреді:
Е0 – 64 кбитс (ОЦК);
Е1 – 2048 кбитс;
Е2 – 8448 кбитс;
Е3 – 34368 кбитс;
Е4 – 139264 кбитс.
Желіде PDH мультиплексорлары нақты синхронизацияланған болуы тиіс
емес, яғни бірыңғай синхронизация көзі пайдаланылмауы тиіс. Бұдан басқа
мультиплексорлардың беруші генераторларынң стабильділігіне шектеу өте қатал
емес – 10-6 қатарында.
PDH технологиясында кіріс сигналы болып негізгі цифрлық арнаның
сигналы, ал шығысында n x 64 кбитс жылдамдығымен қалыптасқан беру
мәліметтері пайдаланылады. Қызмет көрсетуші бит тобы пайдалы жүктемені алып
жүруші ОЦК тобына қосылады, ол синхронизация, сигнализация, қатені бақылау
(CRC) процедурасын жүзеге асыру үшін керек, осының нәтижесінде топ цикл
формасын иеленеді.
Кеш қалыптасқан SDH-тен айырмашылығы, PDH үшін ағындарды кезең бойынша
мультиплексерлеу тән, өйткені жоғары деңгейдегі ағындар биттің кезеңдік
ауысуы арқылы жиналады. Яғни, мысалға, біріншілік ағынды үшіншілік ағынға
қою үшін, алдымен үшіншілік үшіншілік ағынды екіншілік ағынға
демультиплексерлеу керек, тек осыдан кейін ғана ағындарды қайта жинауды
жасауға болады. Егер, мынаған көңіл бөлсек, жоғары деңгейдегі ағындарды
жинау кезінде жылдамдықты теңестіру биттері қосымша қосылатынын,
байланыстың қызмет көрсететін каналдары және т.б. пайдалы емес жүктеме,
онда төменгі деңгейдегі ағындарды терминендеу процесі тым қиын процедураға
айналады, ол өз кезегінде күрделі аппаратты шешімді талап етеді.
Қазіргі кезде цифрлы плезиохронды иерархияның 2 түрі тараған:
- США-да және кейбір басқа мемлекеттерде иерархия жылдамдығы 1,5
Мбитс біріншілік цифрлық ағынына негізделген. Цифрлық ағынды беру
жылдамдығы: 1,544 Мбитс, 6,312 Мбитс және 44,736 Мбитс-қа тең.
- Еуропада, Австралия және бірнеше басқа аймақтарда 2 Мбитс
жылдамдығына біріншілік цифрлық ағынына негізделген иерархия пайдаланылады.
Берілген цифрлық ағынын СЕРТ стандарттаған. Цифрлық ағынды беру жылдамдығы:
2,048 Мбитс, 8,448 Мбитс, 34,368 Мбитс және 139,264 Мбитс-қа тең.
ITU-T екі нұсқаны G.702 (ПЦИ) кепілдемесінде біріктірген.
Бірақ PDH бірнеше кемшіліктерге ие. Соның ішінде:
- автоматты бақылау және басқару желілерінің болмауы;
- көптізбекті синхронизмді орнына келтіру ұзақ уақытты талап етеді.
PDH-тің тағы бір жетіспеушілігіне екі түрлі иерархияның болуын
жатқызуға болады.
PDH-тің көрсетілген жетіспеушіліктері, және тағы да басқа да факторлар
АҚШ-та тағы да бір иерархияның пайда болуына алып келді- синхронды
оптикалық желілі иерархия SONET, ал Европада аналогтық синхронды цифрлық
иерархия SDH, ол талшықты-оптикалық байланысында қолдануға арналған.
1.2 Әдебиеттерге шолу
Слепов Н.Н.
Современные технологии цифровых оптоволоконных сетей связи.-М.:Радио и
связь, 2000.
PDH, SDH, SONET, ATM және WDM қазіргі кездегі қолданылатын негізгі
цифрлық технологиялардың қазіргі байланыс желілері қарастырылады, және де
оптикалық және солитонды байланыс технолониялары көрсетілген
технолониялардың негізгі ерекшеліктері және модульдері жазылған және
фреймдердің логикалық құрылымы, функционалдық элементтер, архитектура,
түрлі компаниялардың өнеркәсіп жүйелерінің үлгілері және мінездемелері.
Мұндай жүйелердің синхронизация және жобалану сұрақтары мазмұндалған.
Оптикалық функционалдық элементтердің негізгі ерекшеліктері анализденеді,
олар негізінде опто-талшықты желілерде қолданылады: оптикалық күшейткіштер,
конвертерлер, модулятор және коммутаторлар, және де өндірістік оптикалық
талшық және талшықты-оптикалық кабельдердің негәзгі қасиеттері, түрлері,
парамертлері және маркировкалары анализденеді.
Бирюков Н.Л., Стеколв В.К.
Транспортные сети и системы электросвязи.Системы мультиплексирования.-
К.;2003.
Электробайланыстың қазіргі кездегі біріншілік көліктік цифрлық
желілерін орнату принціпі, және олардың ұстаным баяндауы қарастырылады,
хабарды беру цифрлық әдістері және цифрлық беру жүйелерінің орнату
принціпі, әсіресе мультиплексирлеу жүйелері, цифрлық иерархиялар және беру
режимдері көлік желілері синхронизациясын және құрылғылар контекстінде
қарастырылады. Европалық және халықаралық, негізінде МСЭ-Т, нормативтік
базасына көп көңіл бөлінген, және терминологияға, анықтағыш
көрсеткіштеріне.
Гордиенко В.Н., Творецкий М.С.
Многоканальные телекоммуникационные системы.Учебник для вузов.
Москва.Горячая линия-телеком.2005.-416с.
Цифрлы көпарналы телекоммуникация жүйелерінің базалы құрылу
принциптері баяндалады, плезиохронды және синхронды цифрлы иерархиялы
цифрлы тарату жүйелі қондырғылардағы жұмыс істеу ерекшеліктері талқыланады,
цифрлы арналар мен трактар бойынша ақпаратты тарату сапаларының нормалау
сұрақтары, сонымен қатар, қазіргі телекоммуникациялық тораптарында цифрлы
тарату жүйесін қолдану ерекшеліктері қарастырылады.
Шмытинский В.В., Глушко В.П.
Многоканальные системы передачи: Учебник для техникумов и коледжей
железнодорожного транспорта. Москва 2002г.
Авторлар көпарналы байланысты ұйымдастыру және теміржол көлігінде
бастапқы байланыс желісінің құру принциптерін, каналдарды ұқсас және сандық
жүйелерге бөлу тәсілдерін, оларды өзара байланысты жалпы мемлекеттік
байланыс желілері мен теміржол көлігі байланыс желілерінде беру жолдарын
қарастырған. Плезиохронды және синхронды тасымалдау жүйесінің аналогтық
және сандық аппаратурасына сипаттама жасалынған. Каналдардың сапалық
көрсеткішін, аналогтық және сандық желі жолдарын есептеу әдісі, соның
ішінде талшықты – оптикалық кабельдер бойынша жұмыс істейтін әдістерін де
қарастырып, техникалық эксплуатациялау және қызмет көрсету, сандық байланыс
желісін басқару жүйесін ұйымдастыру принциптерін сипаттап берген.
Жұмыс теміржол көлігі саласындағы техникалық оқу орындары мен колледж
студенттеріне арналып, көліктегі электробайланыс мамандығы бойынша
жазылған. Көпарналы байланысты беру жүйесіне де қызмет ететін мамандарға да
қажетті оқу құралы болып табылады.
Прокис Джон
Цифровая связь. Пер с англ.Под ред. Д.Д.Кловского.-М.:Радио и
связь.2000.
Жүйелік түрінде цифрлық байланыс жүйелерінің негізгі мвғлұматтары
мазмұндалған: стохастикалық процестердің элементтік теорияларына және
кодалану, байланыс жүйелерінің параметрлерін бағалауын анықтау сұрақтарына
және оның сигналдарына, блоктық және үйірткілі каналдық кодалармен,
шектелген жолақ өткізу каналдарымен және сызықтық фильтрлермен, икемделу
түзетумен, мультитасушы жүйе, көпарналы пайдаланушы жүйелерімен және т.б.
Виноградов В.В., Кустышев С.Е., Прокофьев В.А.
Линии железнодорожной автоматики, телемеханики и связи: Учебник для
вузов железнодорожного транспота. Москва 2002г.
Темір жол көлігіндегі әртүрлі мақсаттағы желілер мен сетьтардың құрылу
ерекшеліктері қарастырылуда. Бағытталу жүйесі бойынша электромагниттік
өрістің таралу теориясының негізі қарастырылып, автомвтика, телемеханика
құрылымы, құрылысы мен эксплуатациялануы жөніндегі және теміржол көлігімен
байланысты мәліметтер келтірілген. Сонымен қатар жылжыту жылжыту
параметірінің есебі мен оның ықпалы, әртүрлі кабельдер түрінің құрылысы мен
сипаттамасы, кабельдік жүйе құрылымы зерттелген. Жұмыста электромагниттік
өрістің автоматика тізбегі және байланысқа, сондай – ақ жылжытудың талшықты
– оптикалық желісіне, байланыс кабеліне және сигнализация мен блоктауға
арналған кабельдерге қатысты бөлімдерге ерекше тоқталған.
Еңбек теміржол көлігіндегі жоғарғы оқу орнының теміржол көлігіндегі
автоматика, телемеханика және байланыс мамандықтарына арналған. Сондай–ақ
теміржол көлігіндегі жобалау және желілік байланыс құрылғыларын
эксплуатациялау мамандарына және басқа да мекемелердің жобалау бөлімдері
үшін қажет.
Крук Б.И., Попантонопуло в.Н., Шувалов В.Г.
Телекоммуникационные системы и сети. Учкбное пособие в 3 томах. Том-1-
Современные технологии.-Изд.3-е, испр. и доп.-М.: горячая линия-Телеком,
2003.
Үш томдық құралдың бірінші томында сигналдарды беру теориясының
негізгі түсініктері қарастырылады, біріншілік және екіншілік электрбайланыс
желілері. Телекоммуникациялық желілер және жүйелердің қазіргі кездегі даму
бағыттарына көп көңіл бөлінген: берілудің цифрлық әдістеріне, интегралды
қызмет көрсету цифрлық желілеріне, парасаттылық желілеріне, мәлімет
желілеріне, телематикалық қызмет көрсетулерге, электрбайланыс жүйелерін
басқаруға.
Скляр Бернард.
Цифровая связь.Теоретические основы и практическое применение. Изд. 2-
е, испр.: пер. С англ.-М.:издательский дом вильяме!, 2003.
Ұсынылған кітапты цифрлық байланыспен қызығатынның бәріне оқуға
болады. Бұл оқулықта қорек көзінен адресатқа келетін келгеніне дейінгі
барлық математикалық түрлендірулері баяндалған. Бұл сондай-ақ анықтамалық,
мұнда сәйкес математикалық абстракцияларды жүзеге асыру үшін керекті
сұлбалардың суреттемесі берілген және де цифрлық байланыс жайында
қызығатындарға арналған жақсы және қызықты кітап.
О.К.Скляров
Волоконно-оптические сети исистемы связи.-М.:СОЛОН-Пресс, 2004
-272с.:ил-(Серия Библиотека инженера)
Бұл кітап оптикалық тораптарда қолданылатын протоколдар негізі
бойынша, жүйелерді тестілеу сұрақтары бойынша, ақпараттық ағындарды тарату
әдістері бойынша материалдардан құралады. Цифрлы иерархиялы аппараттарына,
тығыздау сұрақтарына, оптикалы рұқсат ету тораптарына көп көңіл аударылѓан.
Ерекше ықылас, тораптың жаңа пассивті және активті элементтеріне, жаңа
отандық және шет елдік кабельдер бөліміне арналѓан. Қазіргі жоғары
жылдамдықты тарату жүйесінде кеңінен қолданылатын оптикалы романовтар (ВКР)
күшейткіштерінің жарықтың электроабсорбцияланѓан модуляторыныњ жұмыс
принциптері түсіндірілген.
1.3 Ғылым мен техниканың SDH-тағы даму бағыты
SDH (SONET-солтүстікамерикалық аналогы) - бұл жоғары жылдамдықты-
жоғарыөндіргіш оптикалық желілі байланыс стандарты; ол өз кезегінде
синхронды цифрлы иерархия (Synchronous Digital Hierarchy Synchronous
Optical NET work) деген атпен белгілі,ол қарапайым, экономикалық және
иілгіш инфраструктуралық желілі байланысқа арналған. SDH-қа дейінгі
плезиохронды цифрлы иерархия немесе PDH (Plesiochronous Digital
Hierarchy)орын алған, оның сигналының структурасында желіні басқару және
қызмет көрсету сигналдары орын алмаған. Е1-ден Е-4-ке дейінгі цифрлы
мультиплексерленген сигнал иерархиялары жоғары өткізгіш қасиеттеріне ие PDH
құрылған. Базалық блок-біріншілік жылдамдық 2048 Мбитс (Е1) 30-каналды 64
кбитс ТЧ каналдарынан құралуы мүмкін. Бұл блоктарды бұдан да жоғары
жылдамдықты беру жүйелерімен қосуға және беруге болады. Біріншілік
жылдамдықты төрт сигнал екіншілік жылдамдыққа Е2 848 Мбитс
мультиплексерленуі мүмкін, және де 139 Мбитс (Е4) жылдамдыққа дейін.
Осылайша, 139 Мбмтс жылдамдық 64*2048 Мбитс сигналды көрсетеді немесе
1920 мультиплексерленген ТЧ каналдарды. Бірақ, SDH-қа дейін, түрлі
өндірушілердің құрылғыларын бір жүйеде жұмыс істетін ешқандай стандарт
болған емес, сонымен қатар плезиохронды желіде бір жеке компонентке көңіл
аудару бүкіл сигналды демультиплексерлеуге алып келеді, бұдан
демультиплексерленген үшін шығындар көбейеді, және шығындар екі есеге
өседі, өйткені сигналды қайта мультиплексерлеу туындайды. Синхронды
талшықты-оптикалық желілерде стандарттау керектігі тек қана, осы желілердің
плезиохронды желілерден артықшылықтары және осы желілерге арналған
құрылғылардың құрылуы және енгізу басталған кезде белгілі болған.
Телекоммуникация желілері мұны бірінші болып сезінді. Бірнеше
өндірушілердің құрғыларын біріктіру дұрыс қорытынды нәтижеге алып келген
жоқ.
1984 ж. басында АҚШ-та беру жүйелерінің үйлесімділігі Форумы өтті, ол
Америкалық ұлттық стандарт институтына (ANSI) талшықты-оптикалық желілерде
синхронды беру спецификациясын қабылдау өтінішін берді. Бұл
стандартизацияның нысан оптикалық интерфейстердің деңгейінде әр түрлі
өндірушілердің құрылғыларының түйіндестігі. Бұл тапсырма ANSI-дің екі
комитетінің алдына қойылады: Т1Х1-ол цифрлы иерархия және синхронизациямен
айналысады, және Т1М1-желілі администрация және эксплуатация сұрақтарын
шешеді. Бұл комитеттердің жұмысы нәтижесінде SYNTRAN стандарттың алғашқы
нұсқасы пайда болды, 45 Мбитс беру жылдамдығымен жүзеге асады. Бірақ,
уақыт өте келе, және өндірушілер жаңа жүйелер өндірді. AT&Т компаниясы, ең
жаңа технологиияларды қолдана отырып, жарыққа жаңа METROBUS жүйесін ойлап
тапты, оның беру жылдамдығы 150 Мбитс болды.
1985 ж. Т1Х1 комитеті Bellcore компаниясының ұсынысы бойынша жаңа
стандарт құруды шешті, ол синхронды желінің біркелкілігі концепциясында
базаланады (SONET,Synchronous Optical NET work),өз кезегінде оптикалық
интерфейспен сигнал форматын және оның беру жылдамдығын анықтайды. Бұл
стандарттау этапында европалық институттар SONET-ке көп көңіл бөлген
жоқ.Тарихи қалыптасқан, АҚШ және Европалық беру жүйелері иерархиялары әр
түрлі базалық сигнал жылдамдықтарында қалыптасқан-Т1 (1,544 Мбитс) және Е1
(2,048 Мбитс) сәйкесінше. Бұл арақатынас үлкен болмау үшін, Европаның
синхронды беру стандартарын қалыптастыруда көмегі керек болды. Бірақ та,
Европаны тек қана SONET 2 мегабитті иерархия стандартын сүйеніш ету
мүмкіндігімен ғана қызықтыруға болды.
1986 ж. жазында МККТТ (қазіргі кезде комитет Т МСЭ-да, немесе ITU-T)
бәрін орнына қойуды шешті, екі жақты да қанағаттандыратын стандарт жасады,
европалық және америкалық иерархияныда қолдайтын.
1986 ж. шілдесінде МККТТ-ның XUII тобы синхронды цифрлы иерархияның
(SDH) жаңа стандартын жасауға кірісті. Стандартты қабылдауға бір жарым жыл
кетті.
1988 ж. ақпанында Т1Х1 комитеті МККТТ-ның SONET стандартын өзгерту
ұсынысын қабыл алды. XUII жұмыс тобы SDH-қа қатысты 3 кепілдеме бекітті,
олар Синия книгада жарық көрді:
- G.707.- SDH-тің базалық жылдамдығы;
- G.708.- SDH-тің желілік интерфейс түйіні;
- G.709.-синхронды мультиплексирлеу структурасы.
Осы кепілдемелер SDH жүйелерінің стандартиизация процесиерінің негізін
қалаған, ол қазіргі кезде жүзеге асып жатыр. Осылайша, PDH-тан SDH-қа өту
көптеген проблемаларды шешті, айта кетсек:
- желінің құрылу және қалыптасу сұлбасын қарапайымдату. Желінің
структуралық сұлбасының қарапайымдату және керкек құрылғылардың санын
азайту, SDH мультиплексоры өзінің функционалдық мүмкіндіктерімен PDH-
мультиплексорларын ауыстыруының арқасында болды. Плезиохронды мультиплексор
бірнеше компоненттік сигналдарды шығаратын ағынды демультиплексерлеген,
содан кейін барлық компоненттік сигналдардықайта мультиплексерлеген. SDH-
мультиплексор керек компоненттік сигналдарды шығарады, барлық ағындарды
ажыратпайды. Құрылғылар аз керек, қорекке талап азаяды, аудандар азаяды,
эксплуатацияға шығын азаяды.
- желінің жоғары сенімділігі. Желіні орталықтан басқару каналдардың
және түйіндердің (мультиплексор) толық мониторингін қамтамасыз етеді.
Сақиналық топологияны қолдану кез-келген авариялық жағдайда канлдарды
автоматты түрде маршрутын резервті жолға ауыстыруға болады.
- толық программалық бақылау. Желінің конфигурациясын басқару,
авариялық жағдайларды бақылау және регистрациялау біркелкі консоли бақылауы
программалық жабдықтармен жүзеге асады. Орталық бақылау жүйесі функциясына
сонымен қатар каналдарды тестілеуді қолдаушы жабдықтар және
мультиплексордың негізгі блоктарының жұмысының сапасын бақылау.
- талап бойынша қызмет көрсету. Жаңа немесе қолданушының ескі
каналдарының маршруттарын ауыстыру- бір сағаттық сұрақ.
- SDH технологиясының жоғары деңгейі стандартизациясы бір желіде әр
түрлі өндіруші-фирмалардың құрылғыларын қолдануға мүмкіндік береді.
Негізі SDH жүйесінің PDH жүйесіне қарағанда негізгі ерекшіліктері ол
жаңа мультиплексорлау принціпне көшу. PDH жүйесі пезиохронды
мультиплексорлауды қолданылады. Ол келісім бойынша мультиплексорлау мысалы
Е1 (2048 кбитс)т-рт ағындардын бір ағынга Е2 (8448кбитс) тактік жиілік
теңістірілу процесі түскен сигналдардың стаффины әдісімен жүргізілед.
Демультиплексорлау әдісінің нәтижесінде бастапқы шығу арналардың қадам
бойынша қайтадан қалпына келтіру процесін жүргізу керек.Мысалы цифрлық
телефондық екіншілік жүйесіне Е1 ағының көп таралғаны PDH желісінде бұл
ағынның таралуы Е3 трактында ең алдымен Е1-Е2-Е3 қадам бойынша
мультиплексациялау жүргізілуі керекодан кейін қадам бойынша Е3-Е2-Е1
демультиплексациялау өту арқылы әр бір пункте Е1 арнасы болып шығару керек.
SDH жүйесінде синхронды мультиплексорлау мен демультиплексорлау
жүргізіледі. Ол арқылы PDH арнасына әр қашанда қол жеткізуін қамтамассыз
етеді,олар SDH жүйесіне беріледі. Бұл өте қажетті және қарапайым жаңа
кіріспе технологияның бірі,мультиплексорлау SDH жүйесінде өте қиынға соғып,
PDH жүйесіне қарағанда,синхронизацияның күшеюіне талап етіп және беру
ортаның сапалық параметрлері және беру жүйесі және де желідегі жұмыс
жасайтын параметрмер саны өсті.Осылайша эксплуатация әдістері және SDH
технологиясының өлшеуі PDH технологиясына қарағанда аналогты қиынырақ.
Жоғарыда аталған артықшылықтарға байланысты SDH транспортты желіде N1
технология болып табылады.
1.4 Мәселені қоюды негіздеу
Дипломдық жұмыстың мақсаты SDH жүйелерінің құрылу ерекшеліктерін
зерттеу.
Жалпы дипломдық жұмыс үш бөлімнен тұрады:
- мәселені қою;
- теориялық бөлім;
- практикалық бөлім.
Мәселені қою бөлімінде ақпарат беру технологияларының қазіргі жағдайы
қарастырылып, PDH цифрлық беру жүйесінің кемшіліктері ескерілді; тақырып
бойынша әдебиеттерге шолу жүргізілді; келесі бөлімшеде ғылым мен техниканың
SDH-тағы даму бағыты белгіленді; дипломдық жұмыстың тақырыбы бойынша мәселе
негізделді.
Теориялық бөлімде SDH SL 16 желілі жабдығын қарастырамыз, SDH құрылу
алғышарттары, SDH желісінде қолданылатын аппаратураларды, SDH
аппаратурасының жұмыс режимін, SDH желінің құрылу ерекшеліктерін, SDH
жүйесіне техникалық қызмет көрсетуін, Талшықты оптиканың дисперсиясын
зерттеуді қарастырамыз.
Практикалық бөлімде SDH-тіңм жаңа мүмкіндіктері, SDH желінің құрамы,
SDH желісінде қолданылатын оптикалық кабельдер, SDH желісінде ақаулықты
іздеу және де SDH желісінің сенімділік есебі жүргізіледі.
Жұмыс соңында тақырып бойынша қорытынды жасалады және қойылған
мәселені орындалғаны дәлелденеді.
2 ТЕОРИЯЛЫҚ БӨЛІМ
2.1 SDH құрылу алғышарттары
Қазіргі кездегі SDH желілі жабдығы жанұясы SL 1, SL 4 және SL 16
түйіндерінен тұрады. SL 1 желілі жабдығының хабар тарату аймағы ретінде
көпмодалы және бірмодалы талшықты қолданса, ал SL 4 және SL 16 желілі
жабдығы үшін бірмодалы талшықты қолданады.
SL 16 SDH желілі жабдығы иілгіш модалы жүйе және жергілікті, зоналық
және магистральды желілерінде түрлі қолдануларда пайдаланылады.
SL жабдығы құрамына келесі өнімдер кіреді:
- SLT 16 аяқталған желілі жабдық;
- SLR 16 желілі регенератор;
- желілі жабдықты орналастыратын таған;
- басқару жүйесінің SMSW программалық қамтамасыздандырылуы.
Қызмет көрсету персоналымен жабдықтарды басқару және эксплуатация
кезінде сатылымда бар кәдімгі терминалдар (дербес компьютер немесе жұммысшы
станциялар) қолданылуы мүмкін.
SL 16 SDH желілі жабдығы синхронды цифрлы иерархия сигналдарымен қатар
плезиохронды циифрлы иерархияның сигналдарын таратады.
Синхронды цифрлы иерархияның негізгі мінездемелері G.707-G.709 МСЭ-Т
Кепілдемесінде анықталған. Қазіргі уақытта иерархияның келесі деңгейлері
бар:
STM-1 155520 кбитс
STM-4 622080 кбитс
STM-16 2488320 кбитс
STM-64 9953 Мбитс
STM-синхронды транспортты модуль
Цифрлы сигналдардың негізгі структурасы өзіне октеттерді (байт, әр
қайсысында 8 биттен) қосады. Циклдың периоды иерархияның барлық
деңгейлеріне бірдей және 125 мкс-қа тең, циклдың ұзындығы байтта иерархия
деңгейі жоғарлаған сайын өседі.
Цикл тақырыптан (цикл привязка сигналынан және қызмет көрсету
хабарламасынан тұрады) пайдалы жүктемені орналастыру мекенінен және
пайдалы жүктеменің өзінен тұрады. Егер синхронды желі үлестіргіш желі болып
табылмаса, трактта кідірістің болуы желінің кіріс сигналының жиілігі ғана
(бірақ фазасы емес) синхрондалған деген мағына береді. Олай болса,
сигналдарды мультиплексорлаған кезде фазакідіріс подстройкасын құру керек.
Плезиохронды жүйелерде бұл теңестіру процессі арқылы жүзеге асырылады.
Алайда PDH жүйесінде тек қана оң теңестірулерді пайдаланса, ал, SDH
жүйесінде оң және теріс теңестірулерді қолданады.
Секция тақырыптары регенерация секция тақырыбы (RSOH) және
мультиплексорлау секция тақырыбы (MSOH) болып бөлінеді. RSOH 1-3
жолдарында, ал MSOH 5-9 STM-1 цикл тақырыбы жолдарында орналасқан.
RSOH сигналдары барлық регенераторлар мен мультиплексорларда тиімді.
Бұл нүктелерде хабар ендірілуі немесе жойылуы мүмкін.
MSOH хабары мультиплексорлау секциясындағы аяққы мультиплексорларда
қосылуы мүмкін. MSOH хабары регенераторлар арқылы өзгерусіз беріледі және
SLR регенераторларында оқылуы мүмкін.
SL 16 синхронды желілі жабдығында секция тақырып каналдарын қолдану.
SOH секционды тақырып байттарын қолданатын арна, тақырып арналары деп
аталады.
Синхронды желілі жабдықта STM-16 желілі сигналдарының STM-1 сигналының
тақырып байттары қосымша арналарды өңдейтін интерфейс блоктарына және
қызмет көрсету арналарына түседі.Қызметтік телефон байланысы арнасы блогы
(DTE) және 1 F1 (ZR 11) арнасындағы Z F1 (STM 16) сигнал тақырыбына рұқсат
берсе, ал F2 (OPF 2) тақырып өңдеу блогы-F2 (STM-1) компонентті сигналдар
тақырыбына рұқсат береді. F1 желілі жағында қажет өткізгіштік қабілет STM-1
сигналының бір тақырыбымен қамтамасыз етіледі. Сондықтан, желілі жақтан STM-
1 сигналының тек бір тақырыбы қолданылады. F2 құраушы ағындар жағынан STM-1
барлық төрт сигнал тақырыбын қолдануға болады.
DTE және ZК 11 платаларының интерфейсі STM-1 бірінші сигналының
тақырып шинасына қосылу; OPF 2 платасын қолдану жұмыстық терминалдан STM-1
сигналының он алтысынан төртеуіне рұқсатты қамтамасыз етеді.
Тақырып арналарының өткізгіштік қабілеті 64*n кбитс-қа тең және
тақырып байттарының көлемінен тәуелді, олар сәйкес арнаға
сәйкестендірілген.
SL 16 желілі жабдығының таратушы ортасы ретінде оптикалық талшық
пайдаланылады. Оптикалық талшық G.652-G.653 МСЭ-Т Кепілдемесіне сәйкес
келуі керек. Талшық дисперсиясы, G.652 Кепілдемесіне сәйкес 1300 нм
диапазонына оңтайландырылған, ал G.653 Кеплдемесіне сәйкес талшық
дисперсиясы 1150 нм диапазонына оңтайландырылған. Сонда да, G.652
Кепілдемесіне сәйкестелген талшықтар, екі диапазонда да қолданылуы мүмкін.
SL 16 желілі жабдығының түйіндері 1300 нм диапазоны және 1550 нм
диапазонында оптикалық платалардан құралған.
Сурет 2.1-де SL 16 желілі жабдығы базасы негізінде құрылған
трактысының структурасы көрсетілген.
G.957 МСЭ-Т Кепілдемесіне сәйкес STM-16 сигналдарын тарату үшін NRZ
(нольге қайта келмеу) желілі кодасы қолданылады.
Желілік регенераторда кіріс оптикалық сигнал электрлікке түрленеді,
күшейеді, қайта өндіріледі және қайтадан оптикалық сигналға түрленеді.
Желілік регенератор қызметтік байланыс арнасына және де регенерация
секциясындағы мәліметтерді тарату қосымша арналарына рұқсатты қамтамасыз
етеді.
1300 нм диапазонында регенерация секциясындағы оптикалық кабельдің
рұқсат етілген өшулігі 25 дб, ал 1550 нм диапазонында 27,5 дб шамасында.
Екі ақырғы пункттар арасында SL 16 регенераторының 48 орналастыруға
рұқсат етіледі. Бұл кездегі фазалық дірілдің қосылған үлкендігі рұқсат
етілген мәнінен аспайды.
Үлкен ұзындықтағы таратушы тракттар регенерациялық секциялардың
каскадты қосылуы арқылы ұйымдастырылуы мүмкін, олардың аяғында желілі аяққы
құрылғылар қосылған.
AUX Қосымша каналдар
F1 F интерфейсі: 2488,320 Мбитс, NRZ, СЦИ
F2 F2 интерфейсі: электрлік 155 Мбитс СЦИ, немесе 140 Мбитс ПЦИ
F(OT) Жұмысшы терминал интерфейсі
Qx, QDE Жүйені басқару жүйесінің интерфейсі (TMN)
SRL 16 СЦИ кодадағы желілі регенератор
SLT 16 СЦИ желілі терминал
T3 Синхронизация кірісі, (T3 шығысы- дайындық кезеңінде)
Сурет 2.1 - SL 16 SDH желілі жабдығы базасы негізіндегі таратушы
трактысының структурасы
Егер SLR құрылғылары, мысалы үлкен қашықтықтағы су асты кабель
желілерінде қолданылуы мүмкін болмаса, берілген мәселе оптикалық күшейткіш
(ONV) қолдану арқылы шешілуі мүмкін немесе керек болса оптикалық
қаттыкүшейткіштер (OVV).
1550 нм диапазоны таратқыш соңындағы оптикалық күшейткіш таратқыштың
шығыс қуатын 13 дб-ға дейін арттыру үшін қолданылуы мүмкін. Қабылдау
соңында оптикалық күшейткіш қабылдағыштың сезгіштігін 10,5 дб-ге дейін
арттыру үшін қолданылады.
SL 16 желілі жабдығының модульді конструкциясы оның түрлі қолдануларда
пайдалануына мүмкіндік береді. Келесі маңызды функционалды мінездемелер
түрлі нұсқадағы конструктивті пайдалануды қолдану арқылы нақты жағдайларды
тиімдеуі мүмкін:
- түрлі диапазондағы толқын ұзындығына (1300 нм немесе 1550 нм) және
түрлі ұзындықтағы тарату желілеріне арналған оптикалық қабылдағыштар және
таратқыштар;
- регенерация секциясының ұзындығын арттыруға мүмкіндік беретін,
оптикалық күшейткіштер, мысалы, су асты кабельді желілер;
- ауысып-қосу электрлік интерфейс F2 плезиохронды 140 Мбитс немесе
синхронды 155 Мбитс сигналдарға арналған;
- F2 интерфейсінің оптикалық шығысының болуы;
- секция тақырыбы (SOH) байттарына рұқсат беретін платалардың болуы
(ZK 11 және OPF 2 платалары);
- қызметтік байланыс жабдықтары.
Осылайша, SL 16 жүйесі келесі телім тарату желілеріне тиімді сәйкес
келеді:
- станция аралық тарату тракттары (SLR регенераторларысыз);
- үлкен қашықтықтағы магистральді тарату тракттары (SLR 16
регенераторларымен және оларсыз)
2.2 SDH желісінде қолданылатын аппаратуралар
Қосымша қызыметтердің сигналдары секцияның кірісінде беріледі. Беру
секциясының кірісінде өткізу қабілеті 64 кбитс ке тең болады.Қолданушының
арнасын таңдалу ақпараты (AUX) және қызымет байланыс арнасы (EOW)
қолжеткізу кіріс модулі (OHA) арқылы іске асуы мүмкін.
Белгіленген қызыметтік байттар STM-N әр бір интерфейсттері үшін жолдық
және трибутарлық бетте OHA коммутациялық блок арқылы, AUX интерфейстеріне
қарай қаралуы мүмкін,Қосылу үшін локальді терминалдың пайдаланушысы
қолданылады.
Телеметрияның (C-AL) сигналдардын орнына келуі мүмкін немесе
телеметрия модулі TIF интерфейсі көмегімен (OHA модулі арқылы).
Тактылы импульстармен синхронизацияның берілуі синхронизация режимінде
жұмыс желісінде желі бойынша формаланған тіректі тактылы импульстері
орталықтандыру арқылы синхронызацияның барлық ісінде жұмыс істейді.
Тіректі сигналдар негізінде келесідей тактылы импульстер қолданылуы
мүмкін:
- сырткы сигнал 2048кГц Т3, синхронизацияның соңғы мультиплексорына
немесе вставкивывод функциясы бар мультиплексорының кірісіне беріледі;
- тактік сигнал, жолдықтан немесе трибутарлық ағыннанбелгіленіп
алынған тактік сигнал, ішкі кварцтік генераторынан (плезехронды режим)
алынады.
Тактылы жиіліктер әр бір жарық элементтердін жоғары қоректі тактылы
импульс синхронызациялау мүмкін.
әр түрлі тактылы импульстардын қорегінің таңдалуы болғандықтан,
қолданыстағы тактылы сигналдардың қолдану сапалығының ақпаратын беруге
болады.Бірдей сапалығы бар әр түрлі қоректерді жоғары сапалығы бар қорек
қолданылады.
Жоспарлау кезінде желіде үлкен жағдайда резервтеу вариянтын
пайдалануға болады, мысалы, модульдерді резервтеу, жолдық және сақыналы
жүйеде немесе беру трактін резервтеуге болады. Барлық жағдайда да қызымет
байланысының және қолданушының беру мәліметтерін резервтеу қосымша
арналарда қолдануға болады.
Қондырғылар түрлі және желі ішіндегі қолданыс нұсқаулары :
- SMA – 164 (қосарланған) вставкивыделения мультиплексоры HPCLPC
функциясымен ITU-T G.782 (тармақталуы VC-4-3-2-12) сәйкестігі соңғы
мультиплексор сияқты сконфигурлы түрде немесе локальді коммуникационды
түрінде болады;
- нүкте-нүкте топологиясы;
- сызықтық (тізбекті) топологиясы вставкивыделения функцияларымен;
- көпкратты сақиналардың тұйықталуы (барлық оптикалық
трибутарлысызықты-порттарда);
- сақына ішіндегі шлюз сияқты жұмысы (сақынаның басқа да кішігірім
желілерімен синхронды цифрлы иерархияда қосылуы);
- STM-NSTM-M (N=16,M=1,4;G.842) сақиналардың
соединениявзоимодействия түрі;
- n x STM – 16 спектрлі тығыздаудың режимінде жұмыс жасалуы;
- бір талшықты режимде j0 байтпен қолданып басқару арқылы жұмыс жасау
мүмкіндігі.
Жүйенің жұмыстық параметрлері:
Электрлік параметрлері,
- тұрақсыздың және дрейф синхронизациясымен G.703, G.783, G.823,
G.825, G.953 сәйкесінше параметрлер;
- транзитті кідіріс G.783 сәйкесінше сексеннен көп қайталаушы
синхронизациясынан көп емес.
Қосылу уақыты, қалпына келуді коммутация және авариялық жағдай:
- салқын іске қосылудың бас жүйесінің контроллерінің ұзақтылығы 5
минут;
- ыстық іске қосылудың бас жүйесінің контроллердің түсуінен кейін
ұзақтылығы 5 минут;
- ақаудан кейін бар қосылыстар трафиктін берілуі электро қорегінің
қалпына келу ұзақтығы 5 минут.
Сонымен қатар мультиплексор оптикалық байланыс кабелі (ОКС) бойынша
жұмыс істейді
2.3 SDH аппаратурасының жұмыс режимі
SL 16 желілі жабдығы қорғаныш ауыстырып-қосқышымен (1+1)
жабдықтырылған, ол келесі түрде жұмыс істейді. Оның жұмысы сурет 2.2-де
көрсетілген.
Желілі мультиплексорда ажыратқыш орналастырылған, 1 және 2 шығыс
желілеріне біруақытта мультиплексордың шығыс цифрлық сигналын бағыттайды.
Желіні таңдау желілі мультиплексордың қабылдағыш бөлімі жағында,
сигнал қабылданады, ZUW платасымен басқарылатын S3 ауыстырып-қосқыш
қолданылады.
Шығыс сигналды қайталау үшін қолданылатын ажыратқыш STM-4
мультиплексорының модулінде орналасқан. Қабылдау жағындағы желі ауысымы STM-
4 демультиплексорының модульдеріндегі S3 ауыстырып-қосқыштардың бір
уақыттағы активтенуі арқылы жүзеге асады. Ауыстырып-қосқыш секциясы
(ажыратқыш және ауыстырып-қосқыш арасындағы секция) таратқыш жағынан
оптикалық таратқыш, ал қабылдау жағынан оптикалық талшық, желілік
регенератор (егер бар болса) және оптикалық қабылдағыштан тұрады. Барлық
құрылғылар қорғаныш ауыстырып-қосқышты (1+1) қамтамасыз ету үшін
қайталанған.
STM-16 желілі сигналының SOH (STM-1 #1) тақырыбындағы кейбір арналар
STM-16-ның екі таратқышына жіберіледі, және STM-16-ның екі қабылдағышымен
қабылдануы мүмкін, мысалы MSOH каналы және E2 байтындағы телефонды арна. ZK
11 және DTE платаларындағы S1 және S2 ауыстырып-қосқыштар S5 ауыстырып-
қосқышымен синхронды жұмыс істеп қабылдағышты анықтайды, ол өз кезегінде
тақырып арналарын қабылдауға пайдаланылады. Желілі регенераторларда қолайлы
тақырып арналары қорғалмайды. Мұндай арналар RSOH қосымша арналары және E1
байтындағы телефонды арналар болып табылады.
DCCR Регенерация секциясының мәлімет тарату арнасы
DTE Қызмет көрсету байланысының платасы
DEMUX STM-1 мультиплексоры
E1 (1) 1-желіде SLR-ға E1 байт
E2 (2) 2- желіде SLR-ға E1 байт
MUX STM-4 мультиплексоры
S1, S2, S3 Жұмыстықрезервтті ауыстырып-қосқыш
ZK 11 (1) 1-желідегі SLR кірісшығыс мүмкіншілігі бар 1Ғ1 қосымша
арналар
ZK 11 (2) 2- желідегі SLR кірісшығыс мүмкіншілігі бар 1Ғ1 қосымша
арналар
ZK1 F1 (1,2) 1 және 2- желідегі SLR кірісшығыс мүмкіншілігі бар 1Ғ1
қосымша арналар
ZUW Бақылаудың орталық платасы
Сурет 2.2 -SL 16 қорғаныш ауыстырып-қосу жүйесі (1+1)
(таратудың бір ғана бағыты көрсетілген)
Қорғаныс ауыстырып-қосу басқарушы терминалдан қолмен немесе ZUW
модулінің командасы арқылы жүзеге асады G.783 МСЭ-Т Кепілдемесіне сәйкес әр
шақырылатын ауыстырып-қосу оқиғасына приоритет тағайындалған.Бұл оқиғалар
төменде приоритеттің азаюы боойынша көрсетілген:
- еріксіз ауыстырып-қосу (басқарылатын терминалдың командасы арқылы)
- сигнал шығыны, мұнда келесі қателер қосылған:
LOS- сигнал шығыны (оптикалық сигнал жоқ);
LOF- синхронизация шығыны AIS сигналын алушы;
EBER- қателер көлемі- 10-3;
- сапасының нашарлауы- қателер көлемі- 10-6.
Егер ауыстырып-қосуға сауал жұмыс істеп тұрған және резервті желіде
пайда болса, жүйе көбірек приоритеті бар сауалға қызмет етеді. Мысалы, егер
1 желіде сигнал шығыны, ал, 2 желіде сапаның нашарлауы болса, онда жүйе
2 желіге ауысып-қосылады.
2.4 SDH желінің құрылу ерекшеліктері
Бір жақты ауыстырып-қосу қайтарылуы бар және қайтарылуы жоқ режимдерде
мүмкін. Бұл терминдер келесі түрде анықталған:
- бір жақты ауыстырып-қосу.
Резервті желіге тек қана таратқыш ауыстырылып-қосылады. Қабылдағыш
тура сол желіде жұмыс істейді, егер бұл бағыт бұзылусыз жұмыс істесе.
- қайтарылуы бар режим.
Қалыпты жұмыс кезінде сигнал 1 желіден алынады. Егер қате болса 2
желіге ауысып-қосылады. Қателер жоғалған кезде қайтадан 1 желіге ауысып-
қосылу болады.
- қайтарылуы жоқ режим
Резервтті желіге ауысып-қосылғаннан кейін және қателер жоғалған соң
негізгі желіге автоматты ауысып-қосылу болмайды, ол тек қана резервтті
желіде қате пайда болғанда ғана ауысып-қосылады.
Қосымша каналдар секция тақырыбындағы регенерацияда қайталанбайды.
Берілген модельде AUX 11 және AUX 21 арналары 1 желімен жүреді, ал AUX 12
және AUX 22 әрқашан 2 желімен жүреді. Егер желіде байланыс бұзылса, онда
сәйкес келетін қосымша арнада жұмыс істемейді.
Мультиплексорланған секция тақырыбындағы қосымша арналар негізгі
сигналға ұқсас ауысып-қосылады. Берілген модельде бұл AUX 31, AUX 41, AUX
51 арналары. Бұл арналар автоматты түрде екі желімен де беріледі.
Қабылдағыш жақтан негізгі сигнал жүретін желі таңдалады. Бұл таңдау 1 Ғ1
модуліндегі S1 ауыстырып-қосқышы арқылы жүзеге асады. S1 ауыстырып-қосқышы
ZUW платасымен басқарылады және де S2 ауыстырып-қосқышымен синхронды жұмыс
істейді.
64 кбитс хабар тарату жылдамдығы бар екі арна бар- RS және MS.
RS арна үшін регенерация секциясы тақырыбындағы байт, ал MS үшін-
мультиплексорлау секция тақырыбындағы байт қолданылады. G.708 және G.781
МСЭ-Т Кепілдемесіне сәйкес бұл Е1 және Е2 байттары. Телефонды арналарды
қолдану үшін DTE телефон байланысы платасы, TBF басқару панелі және
телефонды тұтқа қажет.
Сурет 2.3-те көрсетілгендей SLT 16 қолданған жағдайда тұтқа RS және MS
арналарына, ал SLR 16 қолданғанда- тек RS арнасына қосылады.
Сурет 2.3- SLT 16 желілі қорғаныс конфигурациясы үшін RS (E1) және MS
(E2) қызметтік байланыс арнасы сигналдарының жолы
Суретте келесілер келтірілген:
- A - Аналогты;
- D – Цифрлы;
- DTE - Қызметтік байланыс платасы;
- E1 - RS арнасы Е1 байты;
- E2 - MS арнасы Е1 байты;
- K-OH - Тақырып байттарымен кірісшығыс байланысы (жүйелік платада);
- OH – Тақырып;
- OH-KMX - Тақырып арнасы мультиплексоры;
- Порт F1 - F1 out және F1 in үшін дуплексті байланыс;
- Порт F2 - F2 out (1-ден 16-ға дейін) және F1 in (1-ден 16-ға дейін)
дуплексті байланыс;
- St – Басқару;
- TBF - Қызметтік байланысты басқару панелі;
- ZUW - Бақылау орталық платасы;
- Sig slave - Хабарламаларды өңдеу құрылғысы.
DTE платасы сондай-ақ ТЧ төртсымды топтық немесе таңдап шақыру әр
телефон арнасында E&M сигналы бар және екісымды сыртқы интерфейс. Төртсымды
интерфейс қызметтік телефон арнасына қосылуға немесе мультиплексорлау
секция арасында желорай аналог арнасын немесе басқа желілердегі арналарды
ұйымдастыру үшін қажет. SL жабдығы екісымды интерфейс арқылы УАТС-қа немесе
жалпы қолданыстағы телефон желілеріне қосылуы мүмкін.
Цифрлы ИКМ-кодасымен дауысты сигнал аналогты сигналға түрленеді және
осы қалпы сыртқы интерфейстерге жіберіледі, кері бағытта анлогты процедура
қолданылады. Қолданылатын тарату әдісіне байланысты барлық қосылған
тұтқалар біруақытта жұмыс істейді, өйткені әр-қайсысының есту және сөйлеу
қабілеті бар.
Тану сұлбасы қолданушының не айтып тұрғанын тапқаннан кейін, ол
цифрлық сигналды таратуды тоқтатады. Оны декодалайды, аналогты формадағы
сөзді қосады, оны қайтадан цифрлық сигналға түрлендіреді және таратады.
Топтық шақыру кезінде қоңырау цифрлық сигнал (00110011..) арқылы
шақырылатын абонентке таратылады, ол өз кезегінде барлық абоненттермен
қабылданады. Таңдап шақыру кезінде терудің тональді жүйесі (DTMF-Dual Tone
Multifreguency Signalling) қолдарылады. Таңдап шақыру импульсті немесе
терудің тональді жүйесі УАТС интерфейсінің қолданылуымен жүзеге асады. Ол 2
демонстрациялық бетте көрсетілген.
RS телефон байланысы арнасының сигналдары E1 байтында беріледі. Олар
SLT 16 және SLR 16 аппаратураларында қолайлы.
Таратқыш жағынан телефон тұтқасы кез-келген желіге (1 немесе 2)
қосылуы мүмкін, шақыру басқару панелінің сәйкес кнопкасын басу арқылы
жүзеге асады. Қабылдағыш жағында бақылау панеліндегі светодиод арқылы, қай
желіде шақыру болғанын анықтауға болады. Нақты тасымалдау желісіне қосылу
басқару панеліндегі шақырушы кнопканы басу арқылы жүзеге асады. Ол өз
кезегінде телімдегі ақауға дейінгі екі жақтың таратқыштарының
регенераторларының ақау кезіндегі қолайлығын қамтамасыз етеді.
Бұл жұмыс режимі үшін тұтқа SLT 16 аппаратурасында 211 позициясына
және SLR 16 аппаратурасының 111 позициясына қосылып тұруы қажет.
MS телефон байланысындағы сигналдар секция тақырыбындағы (SOH) E2
байтында беріледі. Олар тек қана SLT 16 аппаратурасында қолайлы.
Таратқыш жағында бұл арна екі желіге бір уақытта беріледі. Қабылдағыш
жағында, негізгі сигнал жүретін желі таңдалады. Бұл таңдау телефон
байланысы модуліндегі S2 ауыстырып-қосқышы арқылы жүзеге асады. S1
ауыстырып-қосқышы S3 ауыстырып-қосқышына синхронды жұмыс істейді. Бұл жұмыс
режимі үшін тұтқа SLT 16 аппаратурасында 212 позициясына қосылып тұруы
қажет.
RS және MS арналары бір-біріне тәуелсіз жұмыс істейді.
3 демонстрациялық бетте көрсетілгендей SLT 16-да желілік тораптағы
қосымша арналарға толықтыру ретінде компонентті арналар торапындағы қосымша
арналар қолданылуы мүмкін. OH processing F2 (OPF2) платасы компоненттік
ағыны торапынан кірісшығыс арналарын қолдануға арналған. SLT 16-да мұндай
платалар төртеуден көп болмау керек. Әр орналастырылған платаға STM-1
сигналының байт тақырыбына рұқсат беріледі, олар келесі түрде таратылуы
мүмкін:
- STM-1 сигналының біреуі 1-4;
- STM-1 сигналының біреуі 5-8;
- STM-1 сигналының біреуі 9-12;
- STM-1 сигналының біреуі 13-16.
STM-1 сигналы басқарушы терминалдан таңдалады. OPF2 платасы G.703 МСЭ-
Т немесе V.11 түріндегі үш қосымша арнаның кірісшығысына ммүмкіндік
береді. Қосымша DCC (DCCR немесе DCCM) арнасы MCF ішкі интерфейсі
платасымен қосылуы және шығарылуы мүмкін.
2.5 SDH жүйесіне техникалық қызмет көрсету
SL 16 желілі аппаратурасының түйіндері микропроцессорлы басқарылатын
жүйе бақылауымен қызмет көрсетіледі, оның негізгі мінездемелері G.781-G.784
МСЭ-Т Кепілдеме талаптарын қанағаттандырады. SL 16 аяққы жабдығымен немесе
SR 16 регенераторларымен анықталған апаттық жағдай және бұзылулар әр
түйіннің бақылау орталық блогында анализденеді және басқару жүйесі және
бақылау дисплейіне беріледі. Бұл сурет 2.4-те көрсетілген.
Әр компект (SLT 16 және SLR 16) апат туралы хабар және ақаулар туралы
хабарламалады светодиод көмегімен көрсететін дисплей және басқару панелінен
(ABF) тұрады.
... жалғасы
Кіріспе 6
1 Мәселені қою 8
1.1 Ақпарат беру технологияларының қазіргі жағдайы 8
1.2 Әдебиеттерге шолу 9
1.3 Ғылым мен техниканың SDH-тағы даму бағыты 12
1.4 Мәселені қоюды негіздеу 15
2 Теориялық бөлім 16
2.1 SDH құрылу алғышарттары 16
2.2 SDH желісінде қолданылатын аппаратуралар 29
2.3 SDH аппаратурасының жұмыс режимі 21
2.4 SDH желінің құрылу ерекшеліктері 23
2.5 SDH жүйесіне техникалық қызмет көрсету 26
2.6 Талшықты оптиканың дисперсиясын зерттеу 30
3 Практикалық бөлім 35
3.1 SDH-тің жаңа мүмкіндіктері 35
3.2 SDH желісінің құрамы 38
3.3 SDH желісінде қолданылатын оптикалық кабельдер 40
3.4 SDH желісінде пайда болатын ақаулықты іздеу 42
3.5 SDH желісінінің сенімділік есебі 43
Шешімдер мен қорытындылар 45
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 46
Қосымшалар 48
РЕФЕРАТ
Берілген дипломдық жұмыста цифрлық беру жүйесін еңгізу арқылы
синхронды цифрлы иерархияның құрылу ерекшеліктері қарастырылған.
Салыстырмалы анализ үшін цифрлық беру жүйесінің мультиплексорларының
бірнеше түрінің сипаттамасы келтірілген.
Оптикалық талшық дисперсиясы зерттелген және SDH желісінің сенімділік
есебі жүзеге асырылқан.
Дипломдық жұмыс 52 бет жазба хаттамасынан, 5 демонстрациялық беттен
тұрады. Жазба хаттама 8 сурет және 20 әдебиеттер тізімінен, қосымшалардан
тұрады.
Негізгі атаулар: цифрлық беру жүйесі, мультиплексор, интерфейс,
иерархия, регенератор, желі.
КІРІСПЕ
Цифрлық телефон желілері каналдың тығыздалу жолдарымен,
төменгіжылдамдықтық біріншілік каналдардың мультиплексирленуі және
модуляцияның басқа да рационалды әдістері арқылы жүзеге асты, мысалға,
дифференциалды ИКМ және оның модификациясын қолдану, ол өз кезегінде үндік
сигналды беру үшін 32, 16 және 8 кбитс жылдамдығын қолдануға мүмкіндік
береді.
Мультиплексорлау сұлбаларының дамуы жылдамдықтары стандартталған әр
түрлі деңгейдегі беру каналдарының үш цифрлық иерархиясының пайда болуына
алып келеді. Бұл иерархиялар, плезиохронды цифрлы иерархия PDH (ПЦИ) деп
аталған, ол өз кезегінде цифрлық телефонияда қолданған және қазірде
қолданылуда, мәліметтерді беруде қолданысқа ие.
PDH негізінде шапшаң телекоммуникацияларының дамуы соңғы кезде өте
мәнді екі жаңа цифрлық технологияның пайда болуына алып келді: синхронды
оптикалық желі SONET (СОС) және синхронды цифрлы иерархия SDH (СЦИ), кей
кездері SONET SDH бірегей технология болып қарастырылады, оларда ақпаратты
беру жылдамдығын 40 Гбитс-қа дейін кеңейткен.
Бұл технологиялар талшықты-оптикалық кабельдер арқылы ақпарат беруге
арналған.
SONET SDH синхронды желілі технологиялары пайда болып қолданысқа
түскенге дейінгі, цифрлық желілер, асинхронды жүйелі болған, өйткені олар
орталық қоректендіруден сыртқы синхронизацияны қолданбаған. Онда битті
жоғалту тек қана хабарды жоғалтуға ғана емес, сонымен қатар
синхронизацияның бұзылуына алып келетін. Қабылдаушы желіде дұрыс емес
қабылданған фреймдердім тастай салу оңай болатын, өйткені локалды
желілердегідей жоғалтқан фрагментті қайта беру арқылы синхронизацияны
қалпына келтіргенше. Бұл дегеніміз, келген хабардың мүлдем жоғалуы. Ал
синхронды желілер, асинхрондыға қарағанда бірнеше артықшылықтарға ие,
негізгілері келесілер:
- желіні қарапайымдату, синхронды желідегі бір кіріс-шығыс
мультиплексоры, STM-1 (155 Мбитс) фреймнан (фреймға) 2 Мбитс ағынын
кіргізуге немесе шығаруға, PDH мультиплексерлерінің бүкіл гирляндасын
ауыстырады, құрылғыларда (оның бағасы, номенклатурасы) ғана емес сонымен
қатар орналастыру жеріндегі қорек және қызмет көрсетуді азайтуды береді.
- желінің сенімділігі және өздігінен қалпына келуі, ол келесімен
ескертілген, біріншіден, желіде талшықты-оптикалық кабель арқылы өткен
хабар электромагниттік бөгеуілдерге ұшырамайды, екіншіден, архитектура және
желіні басқару иілгіштігі жұмысты қорғаныш режімінде қолдануға мүмкіндік
береді, ол сигналдың таралуының екі балама жолын рұқсат етеді, ол кезде
сигналдың біреуі зақымдалса лезде басқасына ауысып-қосылады, сонымен қатар
желінің зақымдалған түйінін айналып өтуін және де желінің өздігінен қалпына
келуін қамтамасыз етеді.
- желіні басқару иілгіштігі, басқару каналдарының керекті мөлшерде
кеңжолақтығымен серттілген, және желілік және менеджментті деңгейдегі
компьютерлік иерархиялық жүйе басқаруымен, сонымен қатар желіні автоматты
қашықтықтан бір орталықтан басқару мүмкіндігімен, каналдың динамикалық
реконфигурациясын және желінің функционалдығы туралы статистиканың жинағын
қосқанда.
- сервис- талап бойынша жолақ өткізгіштігін бөліп шығару, ол бұрындары
тек қана жоспарланған келісім бойынша ғана орындалатын (мысалы,
бейнеконференция өткізген кезде керек каналдың шықпасы), ал қазіргі кезде
басқа кең жолақты каналға ауыстыру арқылы тез арада көрсетіледі.
- факт- кез-келген трафикті беру үшін мөлдірлік, басқа
технологиялармен құрылған трафикті беру үшін вертуалды контейнерлерді
қолдануға шартталған, Frame Relay, ISDN және ATM ең жаңа технологияларын
қосқанда; -қолданудың универсалдылығы- глобалды желілерді немесе глобалды
магистралді құру үшін қолданылатын технологияла, ол 40 Мбитс-қа дейінгі
жылдамдықпен мыңдаған каналдарды тарату үшін және ондаған локальды
желілерді біріктіретін компактты корпоративті желілерге арналған.
- қуатты өсіру оңайлылығы- аппаратураны орналастыру универсалды тағаны
болған кезде келесі одан жоғары жылдамдықты иерархияға өту тек қана
функционалды блоктың бір тобын суырып алып басқа жаңа топ аспстарын (жоғары
жылдамдыққа есептелген) ендіру керек.
1. МӘСЕЛЕНІ ҚОЮ
1.1 Ақпарат беру технологияларының қазіргі жағдайы
ПЦИ (PDH)- цифрлық беру жүйелерінің құрылу ерекшелігі, олар топтық
мультиплексерленген ИКМ-сигнал қолданады, ол 30-каналды цифрлы ағыннан
(2,048 Мбитс) тұрады және топтық құру құрылғыларының шығысында цифрлық
ағындардың жылдамдықтарының синхронизациясын талап етеді. Плезиохронды
(синхронды сияқты) термині мынадай түсінікке ие, 30-каналдық кіріс
жылдамдықтары бір-бірінен кішкене айрықшыланады бұл ағындағы арна құрушы
құрылғыларының беруші генераторының рұқсат етілген тұрқсыздығының
нәтижесінде болады. Сондықтан, бұл ағындарды 2,048 Мбитс-қа біріктірместен
бұрын, жылдамдықты түзейтін арнайы синхрондаушы биттерді қосу арқылы
оларды бірдей беру жылдамдығына келтіру керек. Түзейтін биттер қабылдау
бөлігінде топтан ағындар бөлінген кезде және біріншілік сигналдың бөлінуі
болған кезде танылуы тиіс. Плезиохронды 30-каналды бірнеше элементарлы
топтан тұратын, мұндай топтық сигнал, плезиохронды цифрлы иерархия ПЦИ
(Plesiochonous Digital Hierarchy- PDH) деп аталады. PDH-тің бұдан да жоғары
деңгейлерін жасау ИКМ-30 беру жүйесі базалық беру жүйесі болып табылады.
PDH құрамына келесі сигналдар кіреді:
Е0 – 64 кбитс (ОЦК);
Е1 – 2048 кбитс;
Е2 – 8448 кбитс;
Е3 – 34368 кбитс;
Е4 – 139264 кбитс.
Желіде PDH мультиплексорлары нақты синхронизацияланған болуы тиіс
емес, яғни бірыңғай синхронизация көзі пайдаланылмауы тиіс. Бұдан басқа
мультиплексорлардың беруші генераторларынң стабильділігіне шектеу өте қатал
емес – 10-6 қатарында.
PDH технологиясында кіріс сигналы болып негізгі цифрлық арнаның
сигналы, ал шығысында n x 64 кбитс жылдамдығымен қалыптасқан беру
мәліметтері пайдаланылады. Қызмет көрсетуші бит тобы пайдалы жүктемені алып
жүруші ОЦК тобына қосылады, ол синхронизация, сигнализация, қатені бақылау
(CRC) процедурасын жүзеге асыру үшін керек, осының нәтижесінде топ цикл
формасын иеленеді.
Кеш қалыптасқан SDH-тен айырмашылығы, PDH үшін ағындарды кезең бойынша
мультиплексерлеу тән, өйткені жоғары деңгейдегі ағындар биттің кезеңдік
ауысуы арқылы жиналады. Яғни, мысалға, біріншілік ағынды үшіншілік ағынға
қою үшін, алдымен үшіншілік үшіншілік ағынды екіншілік ағынға
демультиплексерлеу керек, тек осыдан кейін ғана ағындарды қайта жинауды
жасауға болады. Егер, мынаған көңіл бөлсек, жоғары деңгейдегі ағындарды
жинау кезінде жылдамдықты теңестіру биттері қосымша қосылатынын,
байланыстың қызмет көрсететін каналдары және т.б. пайдалы емес жүктеме,
онда төменгі деңгейдегі ағындарды терминендеу процесі тым қиын процедураға
айналады, ол өз кезегінде күрделі аппаратты шешімді талап етеді.
Қазіргі кезде цифрлы плезиохронды иерархияның 2 түрі тараған:
- США-да және кейбір басқа мемлекеттерде иерархия жылдамдығы 1,5
Мбитс біріншілік цифрлық ағынына негізделген. Цифрлық ағынды беру
жылдамдығы: 1,544 Мбитс, 6,312 Мбитс және 44,736 Мбитс-қа тең.
- Еуропада, Австралия және бірнеше басқа аймақтарда 2 Мбитс
жылдамдығына біріншілік цифрлық ағынына негізделген иерархия пайдаланылады.
Берілген цифрлық ағынын СЕРТ стандарттаған. Цифрлық ағынды беру жылдамдығы:
2,048 Мбитс, 8,448 Мбитс, 34,368 Мбитс және 139,264 Мбитс-қа тең.
ITU-T екі нұсқаны G.702 (ПЦИ) кепілдемесінде біріктірген.
Бірақ PDH бірнеше кемшіліктерге ие. Соның ішінде:
- автоматты бақылау және басқару желілерінің болмауы;
- көптізбекті синхронизмді орнына келтіру ұзақ уақытты талап етеді.
PDH-тің тағы бір жетіспеушілігіне екі түрлі иерархияның болуын
жатқызуға болады.
PDH-тің көрсетілген жетіспеушіліктері, және тағы да басқа да факторлар
АҚШ-та тағы да бір иерархияның пайда болуына алып келді- синхронды
оптикалық желілі иерархия SONET, ал Европада аналогтық синхронды цифрлық
иерархия SDH, ол талшықты-оптикалық байланысында қолдануға арналған.
1.2 Әдебиеттерге шолу
Слепов Н.Н.
Современные технологии цифровых оптоволоконных сетей связи.-М.:Радио и
связь, 2000.
PDH, SDH, SONET, ATM және WDM қазіргі кездегі қолданылатын негізгі
цифрлық технологиялардың қазіргі байланыс желілері қарастырылады, және де
оптикалық және солитонды байланыс технолониялары көрсетілген
технолониялардың негізгі ерекшеліктері және модульдері жазылған және
фреймдердің логикалық құрылымы, функционалдық элементтер, архитектура,
түрлі компаниялардың өнеркәсіп жүйелерінің үлгілері және мінездемелері.
Мұндай жүйелердің синхронизация және жобалану сұрақтары мазмұндалған.
Оптикалық функционалдық элементтердің негізгі ерекшеліктері анализденеді,
олар негізінде опто-талшықты желілерде қолданылады: оптикалық күшейткіштер,
конвертерлер, модулятор және коммутаторлар, және де өндірістік оптикалық
талшық және талшықты-оптикалық кабельдердің негәзгі қасиеттері, түрлері,
парамертлері және маркировкалары анализденеді.
Бирюков Н.Л., Стеколв В.К.
Транспортные сети и системы электросвязи.Системы мультиплексирования.-
К.;2003.
Электробайланыстың қазіргі кездегі біріншілік көліктік цифрлық
желілерін орнату принціпі, және олардың ұстаным баяндауы қарастырылады,
хабарды беру цифрлық әдістері және цифрлық беру жүйелерінің орнату
принціпі, әсіресе мультиплексирлеу жүйелері, цифрлық иерархиялар және беру
режимдері көлік желілері синхронизациясын және құрылғылар контекстінде
қарастырылады. Европалық және халықаралық, негізінде МСЭ-Т, нормативтік
базасына көп көңіл бөлінген, және терминологияға, анықтағыш
көрсеткіштеріне.
Гордиенко В.Н., Творецкий М.С.
Многоканальные телекоммуникационные системы.Учебник для вузов.
Москва.Горячая линия-телеком.2005.-416с.
Цифрлы көпарналы телекоммуникация жүйелерінің базалы құрылу
принциптері баяндалады, плезиохронды және синхронды цифрлы иерархиялы
цифрлы тарату жүйелі қондырғылардағы жұмыс істеу ерекшеліктері талқыланады,
цифрлы арналар мен трактар бойынша ақпаратты тарату сапаларының нормалау
сұрақтары, сонымен қатар, қазіргі телекоммуникациялық тораптарында цифрлы
тарату жүйесін қолдану ерекшеліктері қарастырылады.
Шмытинский В.В., Глушко В.П.
Многоканальные системы передачи: Учебник для техникумов и коледжей
железнодорожного транспорта. Москва 2002г.
Авторлар көпарналы байланысты ұйымдастыру және теміржол көлігінде
бастапқы байланыс желісінің құру принциптерін, каналдарды ұқсас және сандық
жүйелерге бөлу тәсілдерін, оларды өзара байланысты жалпы мемлекеттік
байланыс желілері мен теміржол көлігі байланыс желілерінде беру жолдарын
қарастырған. Плезиохронды және синхронды тасымалдау жүйесінің аналогтық
және сандық аппаратурасына сипаттама жасалынған. Каналдардың сапалық
көрсеткішін, аналогтық және сандық желі жолдарын есептеу әдісі, соның
ішінде талшықты – оптикалық кабельдер бойынша жұмыс істейтін әдістерін де
қарастырып, техникалық эксплуатациялау және қызмет көрсету, сандық байланыс
желісін басқару жүйесін ұйымдастыру принциптерін сипаттап берген.
Жұмыс теміржол көлігі саласындағы техникалық оқу орындары мен колледж
студенттеріне арналып, көліктегі электробайланыс мамандығы бойынша
жазылған. Көпарналы байланысты беру жүйесіне де қызмет ететін мамандарға да
қажетті оқу құралы болып табылады.
Прокис Джон
Цифровая связь. Пер с англ.Под ред. Д.Д.Кловского.-М.:Радио и
связь.2000.
Жүйелік түрінде цифрлық байланыс жүйелерінің негізгі мвғлұматтары
мазмұндалған: стохастикалық процестердің элементтік теорияларына және
кодалану, байланыс жүйелерінің параметрлерін бағалауын анықтау сұрақтарына
және оның сигналдарына, блоктық және үйірткілі каналдық кодалармен,
шектелген жолақ өткізу каналдарымен және сызықтық фильтрлермен, икемделу
түзетумен, мультитасушы жүйе, көпарналы пайдаланушы жүйелерімен және т.б.
Виноградов В.В., Кустышев С.Е., Прокофьев В.А.
Линии железнодорожной автоматики, телемеханики и связи: Учебник для
вузов железнодорожного транспота. Москва 2002г.
Темір жол көлігіндегі әртүрлі мақсаттағы желілер мен сетьтардың құрылу
ерекшеліктері қарастырылуда. Бағытталу жүйесі бойынша электромагниттік
өрістің таралу теориясының негізі қарастырылып, автомвтика, телемеханика
құрылымы, құрылысы мен эксплуатациялануы жөніндегі және теміржол көлігімен
байланысты мәліметтер келтірілген. Сонымен қатар жылжыту жылжыту
параметірінің есебі мен оның ықпалы, әртүрлі кабельдер түрінің құрылысы мен
сипаттамасы, кабельдік жүйе құрылымы зерттелген. Жұмыста электромагниттік
өрістің автоматика тізбегі және байланысқа, сондай – ақ жылжытудың талшықты
– оптикалық желісіне, байланыс кабеліне және сигнализация мен блоктауға
арналған кабельдерге қатысты бөлімдерге ерекше тоқталған.
Еңбек теміржол көлігіндегі жоғарғы оқу орнының теміржол көлігіндегі
автоматика, телемеханика және байланыс мамандықтарына арналған. Сондай–ақ
теміржол көлігіндегі жобалау және желілік байланыс құрылғыларын
эксплуатациялау мамандарына және басқа да мекемелердің жобалау бөлімдері
үшін қажет.
Крук Б.И., Попантонопуло в.Н., Шувалов В.Г.
Телекоммуникационные системы и сети. Учкбное пособие в 3 томах. Том-1-
Современные технологии.-Изд.3-е, испр. и доп.-М.: горячая линия-Телеком,
2003.
Үш томдық құралдың бірінші томында сигналдарды беру теориясының
негізгі түсініктері қарастырылады, біріншілік және екіншілік электрбайланыс
желілері. Телекоммуникациялық желілер және жүйелердің қазіргі кездегі даму
бағыттарына көп көңіл бөлінген: берілудің цифрлық әдістеріне, интегралды
қызмет көрсету цифрлық желілеріне, парасаттылық желілеріне, мәлімет
желілеріне, телематикалық қызмет көрсетулерге, электрбайланыс жүйелерін
басқаруға.
Скляр Бернард.
Цифровая связь.Теоретические основы и практическое применение. Изд. 2-
е, испр.: пер. С англ.-М.:издательский дом вильяме!, 2003.
Ұсынылған кітапты цифрлық байланыспен қызығатынның бәріне оқуға
болады. Бұл оқулықта қорек көзінен адресатқа келетін келгеніне дейінгі
барлық математикалық түрлендірулері баяндалған. Бұл сондай-ақ анықтамалық,
мұнда сәйкес математикалық абстракцияларды жүзеге асыру үшін керекті
сұлбалардың суреттемесі берілген және де цифрлық байланыс жайында
қызығатындарға арналған жақсы және қызықты кітап.
О.К.Скляров
Волоконно-оптические сети исистемы связи.-М.:СОЛОН-Пресс, 2004
-272с.:ил-(Серия Библиотека инженера)
Бұл кітап оптикалық тораптарда қолданылатын протоколдар негізі
бойынша, жүйелерді тестілеу сұрақтары бойынша, ақпараттық ағындарды тарату
әдістері бойынша материалдардан құралады. Цифрлы иерархиялы аппараттарына,
тығыздау сұрақтарына, оптикалы рұқсат ету тораптарына көп көңіл аударылѓан.
Ерекше ықылас, тораптың жаңа пассивті және активті элементтеріне, жаңа
отандық және шет елдік кабельдер бөліміне арналѓан. Қазіргі жоғары
жылдамдықты тарату жүйесінде кеңінен қолданылатын оптикалы романовтар (ВКР)
күшейткіштерінің жарықтың электроабсорбцияланѓан модуляторыныњ жұмыс
принциптері түсіндірілген.
1.3 Ғылым мен техниканың SDH-тағы даму бағыты
SDH (SONET-солтүстікамерикалық аналогы) - бұл жоғары жылдамдықты-
жоғарыөндіргіш оптикалық желілі байланыс стандарты; ол өз кезегінде
синхронды цифрлы иерархия (Synchronous Digital Hierarchy Synchronous
Optical NET work) деген атпен белгілі,ол қарапайым, экономикалық және
иілгіш инфраструктуралық желілі байланысқа арналған. SDH-қа дейінгі
плезиохронды цифрлы иерархия немесе PDH (Plesiochronous Digital
Hierarchy)орын алған, оның сигналының структурасында желіні басқару және
қызмет көрсету сигналдары орын алмаған. Е1-ден Е-4-ке дейінгі цифрлы
мультиплексерленген сигнал иерархиялары жоғары өткізгіш қасиеттеріне ие PDH
құрылған. Базалық блок-біріншілік жылдамдық 2048 Мбитс (Е1) 30-каналды 64
кбитс ТЧ каналдарынан құралуы мүмкін. Бұл блоктарды бұдан да жоғары
жылдамдықты беру жүйелерімен қосуға және беруге болады. Біріншілік
жылдамдықты төрт сигнал екіншілік жылдамдыққа Е2 848 Мбитс
мультиплексерленуі мүмкін, және де 139 Мбитс (Е4) жылдамдыққа дейін.
Осылайша, 139 Мбмтс жылдамдық 64*2048 Мбитс сигналды көрсетеді немесе
1920 мультиплексерленген ТЧ каналдарды. Бірақ, SDH-қа дейін, түрлі
өндірушілердің құрылғыларын бір жүйеде жұмыс істетін ешқандай стандарт
болған емес, сонымен қатар плезиохронды желіде бір жеке компонентке көңіл
аудару бүкіл сигналды демультиплексерлеуге алып келеді, бұдан
демультиплексерленген үшін шығындар көбейеді, және шығындар екі есеге
өседі, өйткені сигналды қайта мультиплексерлеу туындайды. Синхронды
талшықты-оптикалық желілерде стандарттау керектігі тек қана, осы желілердің
плезиохронды желілерден артықшылықтары және осы желілерге арналған
құрылғылардың құрылуы және енгізу басталған кезде белгілі болған.
Телекоммуникация желілері мұны бірінші болып сезінді. Бірнеше
өндірушілердің құрғыларын біріктіру дұрыс қорытынды нәтижеге алып келген
жоқ.
1984 ж. басында АҚШ-та беру жүйелерінің үйлесімділігі Форумы өтті, ол
Америкалық ұлттық стандарт институтына (ANSI) талшықты-оптикалық желілерде
синхронды беру спецификациясын қабылдау өтінішін берді. Бұл
стандартизацияның нысан оптикалық интерфейстердің деңгейінде әр түрлі
өндірушілердің құрылғыларының түйіндестігі. Бұл тапсырма ANSI-дің екі
комитетінің алдына қойылады: Т1Х1-ол цифрлы иерархия және синхронизациямен
айналысады, және Т1М1-желілі администрация және эксплуатация сұрақтарын
шешеді. Бұл комитеттердің жұмысы нәтижесінде SYNTRAN стандарттың алғашқы
нұсқасы пайда болды, 45 Мбитс беру жылдамдығымен жүзеге асады. Бірақ,
уақыт өте келе, және өндірушілер жаңа жүйелер өндірді. AT&Т компаниясы, ең
жаңа технологиияларды қолдана отырып, жарыққа жаңа METROBUS жүйесін ойлап
тапты, оның беру жылдамдығы 150 Мбитс болды.
1985 ж. Т1Х1 комитеті Bellcore компаниясының ұсынысы бойынша жаңа
стандарт құруды шешті, ол синхронды желінің біркелкілігі концепциясында
базаланады (SONET,Synchronous Optical NET work),өз кезегінде оптикалық
интерфейспен сигнал форматын және оның беру жылдамдығын анықтайды. Бұл
стандарттау этапында европалық институттар SONET-ке көп көңіл бөлген
жоқ.Тарихи қалыптасқан, АҚШ және Европалық беру жүйелері иерархиялары әр
түрлі базалық сигнал жылдамдықтарында қалыптасқан-Т1 (1,544 Мбитс) және Е1
(2,048 Мбитс) сәйкесінше. Бұл арақатынас үлкен болмау үшін, Европаның
синхронды беру стандартарын қалыптастыруда көмегі керек болды. Бірақ та,
Европаны тек қана SONET 2 мегабитті иерархия стандартын сүйеніш ету
мүмкіндігімен ғана қызықтыруға болды.
1986 ж. жазында МККТТ (қазіргі кезде комитет Т МСЭ-да, немесе ITU-T)
бәрін орнына қойуды шешті, екі жақты да қанағаттандыратын стандарт жасады,
европалық және америкалық иерархияныда қолдайтын.
1986 ж. шілдесінде МККТТ-ның XUII тобы синхронды цифрлы иерархияның
(SDH) жаңа стандартын жасауға кірісті. Стандартты қабылдауға бір жарым жыл
кетті.
1988 ж. ақпанында Т1Х1 комитеті МККТТ-ның SONET стандартын өзгерту
ұсынысын қабыл алды. XUII жұмыс тобы SDH-қа қатысты 3 кепілдеме бекітті,
олар Синия книгада жарық көрді:
- G.707.- SDH-тің базалық жылдамдығы;
- G.708.- SDH-тің желілік интерфейс түйіні;
- G.709.-синхронды мультиплексирлеу структурасы.
Осы кепілдемелер SDH жүйелерінің стандартиизация процесиерінің негізін
қалаған, ол қазіргі кезде жүзеге асып жатыр. Осылайша, PDH-тан SDH-қа өту
көптеген проблемаларды шешті, айта кетсек:
- желінің құрылу және қалыптасу сұлбасын қарапайымдату. Желінің
структуралық сұлбасының қарапайымдату және керкек құрылғылардың санын
азайту, SDH мультиплексоры өзінің функционалдық мүмкіндіктерімен PDH-
мультиплексорларын ауыстыруының арқасында болды. Плезиохронды мультиплексор
бірнеше компоненттік сигналдарды шығаратын ағынды демультиплексерлеген,
содан кейін барлық компоненттік сигналдардықайта мультиплексерлеген. SDH-
мультиплексор керек компоненттік сигналдарды шығарады, барлық ағындарды
ажыратпайды. Құрылғылар аз керек, қорекке талап азаяды, аудандар азаяды,
эксплуатацияға шығын азаяды.
- желінің жоғары сенімділігі. Желіні орталықтан басқару каналдардың
және түйіндердің (мультиплексор) толық мониторингін қамтамасыз етеді.
Сақиналық топологияны қолдану кез-келген авариялық жағдайда канлдарды
автоматты түрде маршрутын резервті жолға ауыстыруға болады.
- толық программалық бақылау. Желінің конфигурациясын басқару,
авариялық жағдайларды бақылау және регистрациялау біркелкі консоли бақылауы
программалық жабдықтармен жүзеге асады. Орталық бақылау жүйесі функциясына
сонымен қатар каналдарды тестілеуді қолдаушы жабдықтар және
мультиплексордың негізгі блоктарының жұмысының сапасын бақылау.
- талап бойынша қызмет көрсету. Жаңа немесе қолданушының ескі
каналдарының маршруттарын ауыстыру- бір сағаттық сұрақ.
- SDH технологиясының жоғары деңгейі стандартизациясы бір желіде әр
түрлі өндіруші-фирмалардың құрылғыларын қолдануға мүмкіндік береді.
Негізі SDH жүйесінің PDH жүйесіне қарағанда негізгі ерекшіліктері ол
жаңа мультиплексорлау принціпне көшу. PDH жүйесі пезиохронды
мультиплексорлауды қолданылады. Ол келісім бойынша мультиплексорлау мысалы
Е1 (2048 кбитс)т-рт ағындардын бір ағынга Е2 (8448кбитс) тактік жиілік
теңістірілу процесі түскен сигналдардың стаффины әдісімен жүргізілед.
Демультиплексорлау әдісінің нәтижесінде бастапқы шығу арналардың қадам
бойынша қайтадан қалпына келтіру процесін жүргізу керек.Мысалы цифрлық
телефондық екіншілік жүйесіне Е1 ағының көп таралғаны PDH желісінде бұл
ағынның таралуы Е3 трактында ең алдымен Е1-Е2-Е3 қадам бойынша
мультиплексациялау жүргізілуі керекодан кейін қадам бойынша Е3-Е2-Е1
демультиплексациялау өту арқылы әр бір пункте Е1 арнасы болып шығару керек.
SDH жүйесінде синхронды мультиплексорлау мен демультиплексорлау
жүргізіледі. Ол арқылы PDH арнасына әр қашанда қол жеткізуін қамтамассыз
етеді,олар SDH жүйесіне беріледі. Бұл өте қажетті және қарапайым жаңа
кіріспе технологияның бірі,мультиплексорлау SDH жүйесінде өте қиынға соғып,
PDH жүйесіне қарағанда,синхронизацияның күшеюіне талап етіп және беру
ортаның сапалық параметрлері және беру жүйесі және де желідегі жұмыс
жасайтын параметрмер саны өсті.Осылайша эксплуатация әдістері және SDH
технологиясының өлшеуі PDH технологиясына қарағанда аналогты қиынырақ.
Жоғарыда аталған артықшылықтарға байланысты SDH транспортты желіде N1
технология болып табылады.
1.4 Мәселені қоюды негіздеу
Дипломдық жұмыстың мақсаты SDH жүйелерінің құрылу ерекшеліктерін
зерттеу.
Жалпы дипломдық жұмыс үш бөлімнен тұрады:
- мәселені қою;
- теориялық бөлім;
- практикалық бөлім.
Мәселені қою бөлімінде ақпарат беру технологияларының қазіргі жағдайы
қарастырылып, PDH цифрлық беру жүйесінің кемшіліктері ескерілді; тақырып
бойынша әдебиеттерге шолу жүргізілді; келесі бөлімшеде ғылым мен техниканың
SDH-тағы даму бағыты белгіленді; дипломдық жұмыстың тақырыбы бойынша мәселе
негізделді.
Теориялық бөлімде SDH SL 16 желілі жабдығын қарастырамыз, SDH құрылу
алғышарттары, SDH желісінде қолданылатын аппаратураларды, SDH
аппаратурасының жұмыс режимін, SDH желінің құрылу ерекшеліктерін, SDH
жүйесіне техникалық қызмет көрсетуін, Талшықты оптиканың дисперсиясын
зерттеуді қарастырамыз.
Практикалық бөлімде SDH-тіңм жаңа мүмкіндіктері, SDH желінің құрамы,
SDH желісінде қолданылатын оптикалық кабельдер, SDH желісінде ақаулықты
іздеу және де SDH желісінің сенімділік есебі жүргізіледі.
Жұмыс соңында тақырып бойынша қорытынды жасалады және қойылған
мәселені орындалғаны дәлелденеді.
2 ТЕОРИЯЛЫҚ БӨЛІМ
2.1 SDH құрылу алғышарттары
Қазіргі кездегі SDH желілі жабдығы жанұясы SL 1, SL 4 және SL 16
түйіндерінен тұрады. SL 1 желілі жабдығының хабар тарату аймағы ретінде
көпмодалы және бірмодалы талшықты қолданса, ал SL 4 және SL 16 желілі
жабдығы үшін бірмодалы талшықты қолданады.
SL 16 SDH желілі жабдығы иілгіш модалы жүйе және жергілікті, зоналық
және магистральды желілерінде түрлі қолдануларда пайдаланылады.
SL жабдығы құрамына келесі өнімдер кіреді:
- SLT 16 аяқталған желілі жабдық;
- SLR 16 желілі регенератор;
- желілі жабдықты орналастыратын таған;
- басқару жүйесінің SMSW программалық қамтамасыздандырылуы.
Қызмет көрсету персоналымен жабдықтарды басқару және эксплуатация
кезінде сатылымда бар кәдімгі терминалдар (дербес компьютер немесе жұммысшы
станциялар) қолданылуы мүмкін.
SL 16 SDH желілі жабдығы синхронды цифрлы иерархия сигналдарымен қатар
плезиохронды циифрлы иерархияның сигналдарын таратады.
Синхронды цифрлы иерархияның негізгі мінездемелері G.707-G.709 МСЭ-Т
Кепілдемесінде анықталған. Қазіргі уақытта иерархияның келесі деңгейлері
бар:
STM-1 155520 кбитс
STM-4 622080 кбитс
STM-16 2488320 кбитс
STM-64 9953 Мбитс
STM-синхронды транспортты модуль
Цифрлы сигналдардың негізгі структурасы өзіне октеттерді (байт, әр
қайсысында 8 биттен) қосады. Циклдың периоды иерархияның барлық
деңгейлеріне бірдей және 125 мкс-қа тең, циклдың ұзындығы байтта иерархия
деңгейі жоғарлаған сайын өседі.
Цикл тақырыптан (цикл привязка сигналынан және қызмет көрсету
хабарламасынан тұрады) пайдалы жүктемені орналастыру мекенінен және
пайдалы жүктеменің өзінен тұрады. Егер синхронды желі үлестіргіш желі болып
табылмаса, трактта кідірістің болуы желінің кіріс сигналының жиілігі ғана
(бірақ фазасы емес) синхрондалған деген мағына береді. Олай болса,
сигналдарды мультиплексорлаған кезде фазакідіріс подстройкасын құру керек.
Плезиохронды жүйелерде бұл теңестіру процессі арқылы жүзеге асырылады.
Алайда PDH жүйесінде тек қана оң теңестірулерді пайдаланса, ал, SDH
жүйесінде оң және теріс теңестірулерді қолданады.
Секция тақырыптары регенерация секция тақырыбы (RSOH) және
мультиплексорлау секция тақырыбы (MSOH) болып бөлінеді. RSOH 1-3
жолдарында, ал MSOH 5-9 STM-1 цикл тақырыбы жолдарында орналасқан.
RSOH сигналдары барлық регенераторлар мен мультиплексорларда тиімді.
Бұл нүктелерде хабар ендірілуі немесе жойылуы мүмкін.
MSOH хабары мультиплексорлау секциясындағы аяққы мультиплексорларда
қосылуы мүмкін. MSOH хабары регенераторлар арқылы өзгерусіз беріледі және
SLR регенераторларында оқылуы мүмкін.
SL 16 синхронды желілі жабдығында секция тақырып каналдарын қолдану.
SOH секционды тақырып байттарын қолданатын арна, тақырып арналары деп
аталады.
Синхронды желілі жабдықта STM-16 желілі сигналдарының STM-1 сигналының
тақырып байттары қосымша арналарды өңдейтін интерфейс блоктарына және
қызмет көрсету арналарына түседі.Қызметтік телефон байланысы арнасы блогы
(DTE) және 1 F1 (ZR 11) арнасындағы Z F1 (STM 16) сигнал тақырыбына рұқсат
берсе, ал F2 (OPF 2) тақырып өңдеу блогы-F2 (STM-1) компонентті сигналдар
тақырыбына рұқсат береді. F1 желілі жағында қажет өткізгіштік қабілет STM-1
сигналының бір тақырыбымен қамтамасыз етіледі. Сондықтан, желілі жақтан STM-
1 сигналының тек бір тақырыбы қолданылады. F2 құраушы ағындар жағынан STM-1
барлық төрт сигнал тақырыбын қолдануға болады.
DTE және ZК 11 платаларының интерфейсі STM-1 бірінші сигналының
тақырып шинасына қосылу; OPF 2 платасын қолдану жұмыстық терминалдан STM-1
сигналының он алтысынан төртеуіне рұқсатты қамтамасыз етеді.
Тақырып арналарының өткізгіштік қабілеті 64*n кбитс-қа тең және
тақырып байттарының көлемінен тәуелді, олар сәйкес арнаға
сәйкестендірілген.
SL 16 желілі жабдығының таратушы ортасы ретінде оптикалық талшық
пайдаланылады. Оптикалық талшық G.652-G.653 МСЭ-Т Кепілдемесіне сәйкес
келуі керек. Талшық дисперсиясы, G.652 Кепілдемесіне сәйкес 1300 нм
диапазонына оңтайландырылған, ал G.653 Кеплдемесіне сәйкес талшық
дисперсиясы 1150 нм диапазонына оңтайландырылған. Сонда да, G.652
Кепілдемесіне сәйкестелген талшықтар, екі диапазонда да қолданылуы мүмкін.
SL 16 желілі жабдығының түйіндері 1300 нм диапазоны және 1550 нм
диапазонында оптикалық платалардан құралған.
Сурет 2.1-де SL 16 желілі жабдығы базасы негізінде құрылған
трактысының структурасы көрсетілген.
G.957 МСЭ-Т Кепілдемесіне сәйкес STM-16 сигналдарын тарату үшін NRZ
(нольге қайта келмеу) желілі кодасы қолданылады.
Желілік регенераторда кіріс оптикалық сигнал электрлікке түрленеді,
күшейеді, қайта өндіріледі және қайтадан оптикалық сигналға түрленеді.
Желілік регенератор қызметтік байланыс арнасына және де регенерация
секциясындағы мәліметтерді тарату қосымша арналарына рұқсатты қамтамасыз
етеді.
1300 нм диапазонында регенерация секциясындағы оптикалық кабельдің
рұқсат етілген өшулігі 25 дб, ал 1550 нм диапазонында 27,5 дб шамасында.
Екі ақырғы пункттар арасында SL 16 регенераторының 48 орналастыруға
рұқсат етіледі. Бұл кездегі фазалық дірілдің қосылған үлкендігі рұқсат
етілген мәнінен аспайды.
Үлкен ұзындықтағы таратушы тракттар регенерациялық секциялардың
каскадты қосылуы арқылы ұйымдастырылуы мүмкін, олардың аяғында желілі аяққы
құрылғылар қосылған.
AUX Қосымша каналдар
F1 F интерфейсі: 2488,320 Мбитс, NRZ, СЦИ
F2 F2 интерфейсі: электрлік 155 Мбитс СЦИ, немесе 140 Мбитс ПЦИ
F(OT) Жұмысшы терминал интерфейсі
Qx, QDE Жүйені басқару жүйесінің интерфейсі (TMN)
SRL 16 СЦИ кодадағы желілі регенератор
SLT 16 СЦИ желілі терминал
T3 Синхронизация кірісі, (T3 шығысы- дайындық кезеңінде)
Сурет 2.1 - SL 16 SDH желілі жабдығы базасы негізіндегі таратушы
трактысының структурасы
Егер SLR құрылғылары, мысалы үлкен қашықтықтағы су асты кабель
желілерінде қолданылуы мүмкін болмаса, берілген мәселе оптикалық күшейткіш
(ONV) қолдану арқылы шешілуі мүмкін немесе керек болса оптикалық
қаттыкүшейткіштер (OVV).
1550 нм диапазоны таратқыш соңындағы оптикалық күшейткіш таратқыштың
шығыс қуатын 13 дб-ға дейін арттыру үшін қолданылуы мүмкін. Қабылдау
соңында оптикалық күшейткіш қабылдағыштың сезгіштігін 10,5 дб-ге дейін
арттыру үшін қолданылады.
SL 16 желілі жабдығының модульді конструкциясы оның түрлі қолдануларда
пайдалануына мүмкіндік береді. Келесі маңызды функционалды мінездемелер
түрлі нұсқадағы конструктивті пайдалануды қолдану арқылы нақты жағдайларды
тиімдеуі мүмкін:
- түрлі диапазондағы толқын ұзындығына (1300 нм немесе 1550 нм) және
түрлі ұзындықтағы тарату желілеріне арналған оптикалық қабылдағыштар және
таратқыштар;
- регенерация секциясының ұзындығын арттыруға мүмкіндік беретін,
оптикалық күшейткіштер, мысалы, су асты кабельді желілер;
- ауысып-қосу электрлік интерфейс F2 плезиохронды 140 Мбитс немесе
синхронды 155 Мбитс сигналдарға арналған;
- F2 интерфейсінің оптикалық шығысының болуы;
- секция тақырыбы (SOH) байттарына рұқсат беретін платалардың болуы
(ZK 11 және OPF 2 платалары);
- қызметтік байланыс жабдықтары.
Осылайша, SL 16 жүйесі келесі телім тарату желілеріне тиімді сәйкес
келеді:
- станция аралық тарату тракттары (SLR регенераторларысыз);
- үлкен қашықтықтағы магистральді тарату тракттары (SLR 16
регенераторларымен және оларсыз)
2.2 SDH желісінде қолданылатын аппаратуралар
Қосымша қызыметтердің сигналдары секцияның кірісінде беріледі. Беру
секциясының кірісінде өткізу қабілеті 64 кбитс ке тең болады.Қолданушының
арнасын таңдалу ақпараты (AUX) және қызымет байланыс арнасы (EOW)
қолжеткізу кіріс модулі (OHA) арқылы іске асуы мүмкін.
Белгіленген қызыметтік байттар STM-N әр бір интерфейсттері үшін жолдық
және трибутарлық бетте OHA коммутациялық блок арқылы, AUX интерфейстеріне
қарай қаралуы мүмкін,Қосылу үшін локальді терминалдың пайдаланушысы
қолданылады.
Телеметрияның (C-AL) сигналдардын орнына келуі мүмкін немесе
телеметрия модулі TIF интерфейсі көмегімен (OHA модулі арқылы).
Тактылы импульстармен синхронизацияның берілуі синхронизация режимінде
жұмыс желісінде желі бойынша формаланған тіректі тактылы импульстері
орталықтандыру арқылы синхронызацияның барлық ісінде жұмыс істейді.
Тіректі сигналдар негізінде келесідей тактылы импульстер қолданылуы
мүмкін:
- сырткы сигнал 2048кГц Т3, синхронизацияның соңғы мультиплексорына
немесе вставкивывод функциясы бар мультиплексорының кірісіне беріледі;
- тактік сигнал, жолдықтан немесе трибутарлық ағыннанбелгіленіп
алынған тактік сигнал, ішкі кварцтік генераторынан (плезехронды режим)
алынады.
Тактылы жиіліктер әр бір жарық элементтердін жоғары қоректі тактылы
импульс синхронызациялау мүмкін.
әр түрлі тактылы импульстардын қорегінің таңдалуы болғандықтан,
қолданыстағы тактылы сигналдардың қолдану сапалығының ақпаратын беруге
болады.Бірдей сапалығы бар әр түрлі қоректерді жоғары сапалығы бар қорек
қолданылады.
Жоспарлау кезінде желіде үлкен жағдайда резервтеу вариянтын
пайдалануға болады, мысалы, модульдерді резервтеу, жолдық және сақыналы
жүйеде немесе беру трактін резервтеуге болады. Барлық жағдайда да қызымет
байланысының және қолданушының беру мәліметтерін резервтеу қосымша
арналарда қолдануға болады.
Қондырғылар түрлі және желі ішіндегі қолданыс нұсқаулары :
- SMA – 164 (қосарланған) вставкивыделения мультиплексоры HPCLPC
функциясымен ITU-T G.782 (тармақталуы VC-4-3-2-12) сәйкестігі соңғы
мультиплексор сияқты сконфигурлы түрде немесе локальді коммуникационды
түрінде болады;
- нүкте-нүкте топологиясы;
- сызықтық (тізбекті) топологиясы вставкивыделения функцияларымен;
- көпкратты сақиналардың тұйықталуы (барлық оптикалық
трибутарлысызықты-порттарда);
- сақына ішіндегі шлюз сияқты жұмысы (сақынаның басқа да кішігірім
желілерімен синхронды цифрлы иерархияда қосылуы);
- STM-NSTM-M (N=16,M=1,4;G.842) сақиналардың
соединениявзоимодействия түрі;
- n x STM – 16 спектрлі тығыздаудың режимінде жұмыс жасалуы;
- бір талшықты режимде j0 байтпен қолданып басқару арқылы жұмыс жасау
мүмкіндігі.
Жүйенің жұмыстық параметрлері:
Электрлік параметрлері,
- тұрақсыздың және дрейф синхронизациясымен G.703, G.783, G.823,
G.825, G.953 сәйкесінше параметрлер;
- транзитті кідіріс G.783 сәйкесінше сексеннен көп қайталаушы
синхронизациясынан көп емес.
Қосылу уақыты, қалпына келуді коммутация және авариялық жағдай:
- салқын іске қосылудың бас жүйесінің контроллерінің ұзақтылығы 5
минут;
- ыстық іске қосылудың бас жүйесінің контроллердің түсуінен кейін
ұзақтылығы 5 минут;
- ақаудан кейін бар қосылыстар трафиктін берілуі электро қорегінің
қалпына келу ұзақтығы 5 минут.
Сонымен қатар мультиплексор оптикалық байланыс кабелі (ОКС) бойынша
жұмыс істейді
2.3 SDH аппаратурасының жұмыс режимі
SL 16 желілі жабдығы қорғаныш ауыстырып-қосқышымен (1+1)
жабдықтырылған, ол келесі түрде жұмыс істейді. Оның жұмысы сурет 2.2-де
көрсетілген.
Желілі мультиплексорда ажыратқыш орналастырылған, 1 және 2 шығыс
желілеріне біруақытта мультиплексордың шығыс цифрлық сигналын бағыттайды.
Желіні таңдау желілі мультиплексордың қабылдағыш бөлімі жағында,
сигнал қабылданады, ZUW платасымен басқарылатын S3 ауыстырып-қосқыш
қолданылады.
Шығыс сигналды қайталау үшін қолданылатын ажыратқыш STM-4
мультиплексорының модулінде орналасқан. Қабылдау жағындағы желі ауысымы STM-
4 демультиплексорының модульдеріндегі S3 ауыстырып-қосқыштардың бір
уақыттағы активтенуі арқылы жүзеге асады. Ауыстырып-қосқыш секциясы
(ажыратқыш және ауыстырып-қосқыш арасындағы секция) таратқыш жағынан
оптикалық таратқыш, ал қабылдау жағынан оптикалық талшық, желілік
регенератор (егер бар болса) және оптикалық қабылдағыштан тұрады. Барлық
құрылғылар қорғаныш ауыстырып-қосқышты (1+1) қамтамасыз ету үшін
қайталанған.
STM-16 желілі сигналының SOH (STM-1 #1) тақырыбындағы кейбір арналар
STM-16-ның екі таратқышына жіберіледі, және STM-16-ның екі қабылдағышымен
қабылдануы мүмкін, мысалы MSOH каналы және E2 байтындағы телефонды арна. ZK
11 және DTE платаларындағы S1 және S2 ауыстырып-қосқыштар S5 ауыстырып-
қосқышымен синхронды жұмыс істеп қабылдағышты анықтайды, ол өз кезегінде
тақырып арналарын қабылдауға пайдаланылады. Желілі регенераторларда қолайлы
тақырып арналары қорғалмайды. Мұндай арналар RSOH қосымша арналары және E1
байтындағы телефонды арналар болып табылады.
DCCR Регенерация секциясының мәлімет тарату арнасы
DTE Қызмет көрсету байланысының платасы
DEMUX STM-1 мультиплексоры
E1 (1) 1-желіде SLR-ға E1 байт
E2 (2) 2- желіде SLR-ға E1 байт
MUX STM-4 мультиплексоры
S1, S2, S3 Жұмыстықрезервтті ауыстырып-қосқыш
ZK 11 (1) 1-желідегі SLR кірісшығыс мүмкіншілігі бар 1Ғ1 қосымша
арналар
ZK 11 (2) 2- желідегі SLR кірісшығыс мүмкіншілігі бар 1Ғ1 қосымша
арналар
ZK1 F1 (1,2) 1 және 2- желідегі SLR кірісшығыс мүмкіншілігі бар 1Ғ1
қосымша арналар
ZUW Бақылаудың орталық платасы
Сурет 2.2 -SL 16 қорғаныш ауыстырып-қосу жүйесі (1+1)
(таратудың бір ғана бағыты көрсетілген)
Қорғаныс ауыстырып-қосу басқарушы терминалдан қолмен немесе ZUW
модулінің командасы арқылы жүзеге асады G.783 МСЭ-Т Кепілдемесіне сәйкес әр
шақырылатын ауыстырып-қосу оқиғасына приоритет тағайындалған.Бұл оқиғалар
төменде приоритеттің азаюы боойынша көрсетілген:
- еріксіз ауыстырып-қосу (басқарылатын терминалдың командасы арқылы)
- сигнал шығыны, мұнда келесі қателер қосылған:
LOS- сигнал шығыны (оптикалық сигнал жоқ);
LOF- синхронизация шығыны AIS сигналын алушы;
EBER- қателер көлемі- 10-3;
- сапасының нашарлауы- қателер көлемі- 10-6.
Егер ауыстырып-қосуға сауал жұмыс істеп тұрған және резервті желіде
пайда болса, жүйе көбірек приоритеті бар сауалға қызмет етеді. Мысалы, егер
1 желіде сигнал шығыны, ал, 2 желіде сапаның нашарлауы болса, онда жүйе
2 желіге ауысып-қосылады.
2.4 SDH желінің құрылу ерекшеліктері
Бір жақты ауыстырып-қосу қайтарылуы бар және қайтарылуы жоқ режимдерде
мүмкін. Бұл терминдер келесі түрде анықталған:
- бір жақты ауыстырып-қосу.
Резервті желіге тек қана таратқыш ауыстырылып-қосылады. Қабылдағыш
тура сол желіде жұмыс істейді, егер бұл бағыт бұзылусыз жұмыс істесе.
- қайтарылуы бар режим.
Қалыпты жұмыс кезінде сигнал 1 желіден алынады. Егер қате болса 2
желіге ауысып-қосылады. Қателер жоғалған кезде қайтадан 1 желіге ауысып-
қосылу болады.
- қайтарылуы жоқ режим
Резервтті желіге ауысып-қосылғаннан кейін және қателер жоғалған соң
негізгі желіге автоматты ауысып-қосылу болмайды, ол тек қана резервтті
желіде қате пайда болғанда ғана ауысып-қосылады.
Қосымша каналдар секция тақырыбындағы регенерацияда қайталанбайды.
Берілген модельде AUX 11 және AUX 21 арналары 1 желімен жүреді, ал AUX 12
және AUX 22 әрқашан 2 желімен жүреді. Егер желіде байланыс бұзылса, онда
сәйкес келетін қосымша арнада жұмыс істемейді.
Мультиплексорланған секция тақырыбындағы қосымша арналар негізгі
сигналға ұқсас ауысып-қосылады. Берілген модельде бұл AUX 31, AUX 41, AUX
51 арналары. Бұл арналар автоматты түрде екі желімен де беріледі.
Қабылдағыш жақтан негізгі сигнал жүретін желі таңдалады. Бұл таңдау 1 Ғ1
модуліндегі S1 ауыстырып-қосқышы арқылы жүзеге асады. S1 ауыстырып-қосқышы
ZUW платасымен басқарылады және де S2 ауыстырып-қосқышымен синхронды жұмыс
істейді.
64 кбитс хабар тарату жылдамдығы бар екі арна бар- RS және MS.
RS арна үшін регенерация секциясы тақырыбындағы байт, ал MS үшін-
мультиплексорлау секция тақырыбындағы байт қолданылады. G.708 және G.781
МСЭ-Т Кепілдемесіне сәйкес бұл Е1 және Е2 байттары. Телефонды арналарды
қолдану үшін DTE телефон байланысы платасы, TBF басқару панелі және
телефонды тұтқа қажет.
Сурет 2.3-те көрсетілгендей SLT 16 қолданған жағдайда тұтқа RS және MS
арналарына, ал SLR 16 қолданғанда- тек RS арнасына қосылады.
Сурет 2.3- SLT 16 желілі қорғаныс конфигурациясы үшін RS (E1) және MS
(E2) қызметтік байланыс арнасы сигналдарының жолы
Суретте келесілер келтірілген:
- A - Аналогты;
- D – Цифрлы;
- DTE - Қызметтік байланыс платасы;
- E1 - RS арнасы Е1 байты;
- E2 - MS арнасы Е1 байты;
- K-OH - Тақырып байттарымен кірісшығыс байланысы (жүйелік платада);
- OH – Тақырып;
- OH-KMX - Тақырып арнасы мультиплексоры;
- Порт F1 - F1 out және F1 in үшін дуплексті байланыс;
- Порт F2 - F2 out (1-ден 16-ға дейін) және F1 in (1-ден 16-ға дейін)
дуплексті байланыс;
- St – Басқару;
- TBF - Қызметтік байланысты басқару панелі;
- ZUW - Бақылау орталық платасы;
- Sig slave - Хабарламаларды өңдеу құрылғысы.
DTE платасы сондай-ақ ТЧ төртсымды топтық немесе таңдап шақыру әр
телефон арнасында E&M сигналы бар және екісымды сыртқы интерфейс. Төртсымды
интерфейс қызметтік телефон арнасына қосылуға немесе мультиплексорлау
секция арасында желорай аналог арнасын немесе басқа желілердегі арналарды
ұйымдастыру үшін қажет. SL жабдығы екісымды интерфейс арқылы УАТС-қа немесе
жалпы қолданыстағы телефон желілеріне қосылуы мүмкін.
Цифрлы ИКМ-кодасымен дауысты сигнал аналогты сигналға түрленеді және
осы қалпы сыртқы интерфейстерге жіберіледі, кері бағытта анлогты процедура
қолданылады. Қолданылатын тарату әдісіне байланысты барлық қосылған
тұтқалар біруақытта жұмыс істейді, өйткені әр-қайсысының есту және сөйлеу
қабілеті бар.
Тану сұлбасы қолданушының не айтып тұрғанын тапқаннан кейін, ол
цифрлық сигналды таратуды тоқтатады. Оны декодалайды, аналогты формадағы
сөзді қосады, оны қайтадан цифрлық сигналға түрлендіреді және таратады.
Топтық шақыру кезінде қоңырау цифрлық сигнал (00110011..) арқылы
шақырылатын абонентке таратылады, ол өз кезегінде барлық абоненттермен
қабылданады. Таңдап шақыру кезінде терудің тональді жүйесі (DTMF-Dual Tone
Multifreguency Signalling) қолдарылады. Таңдап шақыру импульсті немесе
терудің тональді жүйесі УАТС интерфейсінің қолданылуымен жүзеге асады. Ол 2
демонстрациялық бетте көрсетілген.
RS телефон байланысы арнасының сигналдары E1 байтында беріледі. Олар
SLT 16 және SLR 16 аппаратураларында қолайлы.
Таратқыш жағынан телефон тұтқасы кез-келген желіге (1 немесе 2)
қосылуы мүмкін, шақыру басқару панелінің сәйкес кнопкасын басу арқылы
жүзеге асады. Қабылдағыш жағында бақылау панеліндегі светодиод арқылы, қай
желіде шақыру болғанын анықтауға болады. Нақты тасымалдау желісіне қосылу
басқару панеліндегі шақырушы кнопканы басу арқылы жүзеге асады. Ол өз
кезегінде телімдегі ақауға дейінгі екі жақтың таратқыштарының
регенераторларының ақау кезіндегі қолайлығын қамтамасыз етеді.
Бұл жұмыс режимі үшін тұтқа SLT 16 аппаратурасында 211 позициясына
және SLR 16 аппаратурасының 111 позициясына қосылып тұруы қажет.
MS телефон байланысындағы сигналдар секция тақырыбындағы (SOH) E2
байтында беріледі. Олар тек қана SLT 16 аппаратурасында қолайлы.
Таратқыш жағында бұл арна екі желіге бір уақытта беріледі. Қабылдағыш
жағында, негізгі сигнал жүретін желі таңдалады. Бұл таңдау телефон
байланысы модуліндегі S2 ауыстырып-қосқышы арқылы жүзеге асады. S1
ауыстырып-қосқышы S3 ауыстырып-қосқышына синхронды жұмыс істейді. Бұл жұмыс
режимі үшін тұтқа SLT 16 аппаратурасында 212 позициясына қосылып тұруы
қажет.
RS және MS арналары бір-біріне тәуелсіз жұмыс істейді.
3 демонстрациялық бетте көрсетілгендей SLT 16-да желілік тораптағы
қосымша арналарға толықтыру ретінде компонентті арналар торапындағы қосымша
арналар қолданылуы мүмкін. OH processing F2 (OPF2) платасы компоненттік
ағыны торапынан кірісшығыс арналарын қолдануға арналған. SLT 16-да мұндай
платалар төртеуден көп болмау керек. Әр орналастырылған платаға STM-1
сигналының байт тақырыбына рұқсат беріледі, олар келесі түрде таратылуы
мүмкін:
- STM-1 сигналының біреуі 1-4;
- STM-1 сигналының біреуі 5-8;
- STM-1 сигналының біреуі 9-12;
- STM-1 сигналының біреуі 13-16.
STM-1 сигналы басқарушы терминалдан таңдалады. OPF2 платасы G.703 МСЭ-
Т немесе V.11 түріндегі үш қосымша арнаның кірісшығысына ммүмкіндік
береді. Қосымша DCC (DCCR немесе DCCM) арнасы MCF ішкі интерфейсі
платасымен қосылуы және шығарылуы мүмкін.
2.5 SDH жүйесіне техникалық қызмет көрсету
SL 16 желілі аппаратурасының түйіндері микропроцессорлы басқарылатын
жүйе бақылауымен қызмет көрсетіледі, оның негізгі мінездемелері G.781-G.784
МСЭ-Т Кепілдеме талаптарын қанағаттандырады. SL 16 аяққы жабдығымен немесе
SR 16 регенераторларымен анықталған апаттық жағдай және бұзылулар әр
түйіннің бақылау орталық блогында анализденеді және басқару жүйесі және
бақылау дисплейіне беріледі. Бұл сурет 2.4-те көрсетілген.
Әр компект (SLT 16 және SLR 16) апат туралы хабар және ақаулар туралы
хабарламалады светодиод көмегімен көрсететін дисплей және басқару панелінен
(ABF) тұрады.
... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz