Музыка және музыка гармониясы

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Музыка және музыка гармониясы

Әбу насырдың музыка теориясын жан – жақты және терең дамытқаны қоғам
алдындағы үлкен қызметі. Ол музыка ғылымына өзінің арнайы туындыларын
арнады. Музыка туралы үлкен кітап (Большая книга о музыке), Музыка
туралы кітаптың ғылыми элементтері (Книга об элементах науки о музыке),
Музыкаға кіріспе (Введение в музыке), ритмдерді бөлу немесе топтастыру
(Класификация ритмов) және тағы басқа. Ежелгі классикалық мұраны жетік
меңгеріп біріншіден Аристотельдің сонымен қатар, Евклидің жұмыстарын
зерттеген Әл-Фараби музыка теориясын құрастыруда нағыз әдіс ойлап тапты.
Сонымен қатар, оның ойлап тапқан теориясы ғылымда ең жетік салаға айналып,
математика, физика және өнер арасында тағысқан жағдайда орын алады. Өзінің
музыка трактаттарында Шығыс ойшылы музыканың материалистік тұжырымдамасын
дамытты және осы өнердегі проблемаларды жан – жақты қарастырды. Музыкалық
теорияның объектісі ретінде, Әл-Фараби музыканың мәнін үйрену деп санай
отыра, ол табиғаттың өнімі немесе өнердің өнімі болады деген пікір айтты.
музыкалық теория барлығын индефферентті тұрғыда қарастырады, яғни
құлағымыздың есту қабілетімен байланысты, тағы да бір маңыздысы,
сезіміміздің табиғи немесе жасанды болуы да аса маңызды емес, бірақ осы
теорияның ең басты объектісі – табиғи сезімді біз қалай түсінеміз және
зерттейміз, ал қалғаны маңызды емес және жанама түрде зерттеуге болады 39.
Бұл жерде табиғи ғылымдағыдай (физикада) яғни оның басты объектісі –
дененің мәні және бардық табиғи ерекшеліктері болды, ол кездейсоқ
ерекшеліктері бұл жерде жанама және маңызды емес. Әбу насыр ғылымдарды
топтастырып музыканы математика ғылымдарына жатқызды, бірақ мұны әдеби
шығармашылықтан алшақтау деп түсінуге болмайды, өйткені музыканың ең басты
мақсатытаңдаушыға эмоционалды әсер етуі болып табылады.
Біздің ойымызша, - дейді Әл-Фараби, - музыка қолданыстағы тіл
синатаксисіне бағынады. Ол риторика иен поэзияның ережелеріне бағынады,
яғни диалектикамен тығыз байланысты, екі түрлі өнердің заңдарына. Музыка
матемавтикамен байланысты, өйткені оның мақсаты ноталарды және солармен
байланысты көлем мен санды үйрену сияқты. Музыка ілімін математикамен
байланыстыру матриканың себептерімен де сабақтасады. 40.
Сонымен ғалымның ойынша, музыканы үйренуде белгілі бір қағидаларды
туыстық ғылымдардан алуды қажет етеді, ал қалғандарын – табиғи ғылымдардан,
яғни физикадан, геометриядан, арифметикадан бірақ көбісі әр-түрлі халықтың
музыкалық практикасынаналынған деген тұжырымға келеді. Ойшыл музыкалық
теориядан басқа, музыкалық эстетиканы да дамытқан. Музыканың таңдаушыға
эмоционалдық әсері мен оның тәрбиелік рөліне ерекше көңіл бөле, ол былай
деген: Музщыкалық ғылымда ең бастапқысы, мелодиялардың түрлерінг зерттеу,
олар неден пайда болған , неге пайда болған, олай қалай болуы керек, бірақ
тек бір бағытта: іс-әрекеттің тереңірек сіңісуі мен күшті ықпал етуі. 41
там же с82.
Ежелгі грек дәстүріне сүйене отырып, соның ішінде Аристотельге, Әл-
Фараби музыкалық ғылымды екіге бөледі: музыкалық практика және музыкалық
теория. Бірақ Стагириттің музыкадағы теория мен парктиканың бір – біріне
бағынышсыздығы, онда жалпы музыкалық теорияның жоқтығы, оның музыка туралы
пікірінде ешқандай терең мәлімет жоқ, бірақ оның құнды бақылауларын айта
кеткен жөн. 42.
Тактика мен риториканы құрастырудыӘл-Фраби логика ғылымының негізгі
бөлшектері десе, ал музыка ілімі математиканыңең басты пәні ретінде
құрастырды. Осы ілімнің қалыптасуына пифогорлықтардың Платонның,
Аристотельдің, Толомейдің музыкалық – теоретикалық мұрасы өз ықпалын
тигізді. Бірақ жалпы алғанда бұл ілімнің дамуы Орта және Таяу Шығыс
халықтарының музыкалық практикасын қорытындылау негізінде өрбіс алған.
Сонымен , әр қайсысымыз, өзіміздің жұмысымызда танымал теоритиктерге
және де музыкант – практиктерге, сонымен қатар барлығына, яғни әртүрлі
халықтың жалпылама музыкалық композициясына осы көңіл аударуымызды аңғара
алады. 43.
Әл-Фараби музыкалық өнердің шығу тарихын жоя, Пифагор және тағы да
басқа аңызбен мифке айналған тұлғалардың іс-әрекетінен бастау алады деген
пікірді жоққа шығарды.
Мелодиялардың шығуы, Шығыс ойшылының пікірінше, адамзат тілінің
интонациялық байлығы, адамдардың бір – біріне деген қарым – қатынас
қажеттілігі, олардың әсемдік пен сымбаттылыққа еліктеуімен байланысты деп
санайды.
Ғасырдың алдыңғы қатарлы музыкалық – теоретикалық ойларын, Әл-Фараби,
музыкадағы жоғары гуманистік идеялар мен байланыстыра қарастырады. Музыка
еркінсүйгіштік арман ретінде бағаланады. Онда патшалықпен жаулапалушылардың
бассыздықтарына деген ашу кернеуі айқындалады. Ислам өзінің үстемдік
идеологиясымен музыканың дамуына қарсы болды. Мұсылмандық схоластика
философиясы Музыканың ой-танымал, эстетикалық маңыздылығымен және рөлін
жоққа шығарады. 44.
Алдыңғы ойшылдар музыка теориясында эстетикалық проблемаларды
қарастырды және сол музыка ілімінде осы проблемалардың реттелуімен
байланыстырды, сонымен қатар, музыкалық композициялардың әсер ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.