Қазақстанда ұжымдық инвестициялауды дамытудың негізгі бағыттары

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Е. Шарыгин,

Зерттеу жэне статистика департаментініц

бас маманы-талдаушысы

Е. Шарыгин,

Инвестициялык, процесс экономика жу-йесініц къізмет етуініц негізгі аспек-тілерініц бірі болып табылады. Дамъаан к, ор рыногын цалыптастыратын эділ инвестициялык, саясат кргамды кептеген элеу-меттік куйзелістерден цоргауга жэне оны жаца сапалы даму сатысына шышруга цабілетті. Жоспар бойыниш Казакстанда цжымдъщ инвестициялаудыц әртурлі ны-сандарыныц жэне щ алдымен барлык, инвестициялык, кррлардыц пайда болуы өзекті міндеттер болып табылады.

Қазіргі уақытта Қазақстан Республикасы-ның Үлттық Банкі қор рыногының кәсіби қатысушыларымен бірлесіп «Инвестициялық қорлар туралы» Казақстан Республикасы За-ңының жаңа жобасын дайындауда.

Осы заң жобасы Қазақстанда пайлық инвестициялық қорлардың пайда болуын ұсынады. Бұл қорлар басқарушы компанияға сенімгерлік басқаруға берілетін әртүрлі санат-тағы азаматтардың және заңды тұлғалардың (пайшылардың) ақшаларын біріктіру нәти-жесінде пайда болады.

Пайлық инвестициялык қорлардың қызметі әлемдік практикада кеңінен таратылуда және ұжымдық инвестициялаудыц ыңғайлы ныса-нын білдіреді. Салымшы қаражатын пайлық инвестициялық қорға инвестициялай отырып осы қордың ережелеріне сәйкес басқарушы компания шығаратын пай, яғни атаулы бағалы қағаздар сатып алады. Басқарушы компания салымшылардың біріктірілген қаражатын пайда алу мақсатында әртүрлі қаржы құралдары-на инвестициялайды. Салымшы сатып алған пай енгізілген қаражат шегінде оның пайлық инвестициялық қордан пайда алуға қатысуьш болжамдайды.

Пайлық инвестициялық қорлар ашық және жабык, болып бөлінеді.

Ашык инвестициялық қордың пай ұстау-шысы басқарушы компаниядан өзіне тиесілі пайлардың барлығын немесе бір бөлігін сатып алуды талап етуге құқылы. Пай ұстаушыға тиесілі барлық пайды сатып алу сенімгерлік басқару шартының тоқтатылуын білдіреді.

Жабық инвестициялық қордың пай ұстау-шысы инвестициялық қордың қызметін тоқ-тату жағдайларын қоспағанда, басқарушы компаниядан өзіне тиесілі пайлардың барлы-ғын немесе бір бөлігін сатып алуды талап етуге құқылы.

Пайшылар алатын кірістің мөлшері инвес-тициялық қорлардың пайларын инвестиция-лау мақсатына тікелей қатысты. Бұл салада әлемдік практикадағы инвестициялық қорла-рға мақсаттары бойынша бір мағыналы сипаттама берудің үлгілері күрделі екендігін көрсетеді, оның үстіне инвестициялық мақ-саттардың мынадай бірнеше негізгі ірі класта-ры бөліп көрсетіледі:

1) капиталды қоргау - инвестициялаудың осы бағыттары ең алдымен бар қаражатты сақтау қызықтыратын инвесторлар үшін қолайлы. Алынған кірістілік тұрақты ком-мерциялық банктерде депозиттердің став-калар деңгейінен төмен болмауы тиіс. Инвестициялардың негізгі объектілері мем-лекеттік бағалы қағаздар (негізінен қысқа мерзімді) және бірінші класты эмитент-тердің вексельдері болады;

2) консервативтік портфель - инвестиция-лық портфельді қалыптастыру принцип-тері көбінесе «Капиталды қорғау» страте-гияларына ұқсас инвестициялаудың осы түрлерін қолданатын инвесторларға арнал-ған. Бұл бірінші кезекте портфельдің негізі ретінде мемлекеттік облигацияларға және вексельдерге қатысты. Сонымен қатар, инвестициялаудың осы түрі ірі кәсіпорындардың акцияларын (кемінде портфельдің 20%) сатып алуды болжамдайды. Осы портфельдің негізгі мақсаты капиталдың сатып алу қабілетін және қалыпты тәуекелді сақтай отырып тұрақ-ты кіріс алу болып табылады.

3) к, алыпты портфель - осы стратегия акциялар мен борыштық құралдар ара-сындағы базалық арақатынастарды таңдау-дың болуын болжамдайды. Осындай стратегия үшін неғұрлым оңтайлы арақатына-стар 50:50. Портфельдің негізгі мақсаты капиталдың сатып алу қабілетінің сақта-луын және ұзақ мерзімді өсімге қол жеткізу болып табылады;

4) агрессивті өсім портфелі - ірі кәсіп-орындардың неғұрлым өтімді акциялары осы үлгідегі инвестициялық портфельдің негізі болып табылады. Алайда неғұрлым перспективалық акциялар деп аталатын, «көгілдір фишкалар» санына кірмейтін акциялардың өсімін белсенді пайдалану (20% лимит шеңберінде) толык негізделген болуы тиіс. Облигациялар және вексель-дер акциялар рыногында колайлы конъюнктура болмаған кезде капиталды сактау құралдары ретінде пайдаланылады;

5) цзак, мерзімді өсім портфелі - осы стратегияны қанағаттандыратын инвести-циялаудың барлық түрлері, олар рынок жете бағаламаған бағалы қағаздарды іздеумен және сатып алумен байланысты. Осыған орай, сірә, осы сияқты инвестиция-ларда әлуетті жоғары түсіммен қатар жоғары тәуекелдер де бар. Кәсіпорын-дардың неғұрлым өтімді. акциялары; жете бағаланбаған «екінші эшелондағы акциялар» және мемлекеттік бағалы қағаздар (акцияларға уақытша инвестицияланбаған қаражатты орналастыру үшін) инвестиция-лар объектісі болып табылады. Пайлық инвестициялық қорлар қызметінің басты мәселелерінің бірі пайлардың баға белгілеу механизмін белгілеу болып табылады. Инвестициялық қорлардың пайларының бағасын қалыптастыру олардың операциялық құрылымымен белгіленуі тиіс.

Атап айтқанда, ашық үлгідегі кор пайы-ның қүны қордың таза активтерінің құны-ның айналыстағы пайлардың санына қатына-сынан шығара отырып, жүйелі түрде белгіленуі тиіс. Пайлар пай қүны негізінде есептелінген баға бойынша сатылуы және сатып алынуы тиіс, осыған орай баға құнмен сәйкес келмеуі мүмкін. Сату (орналастыру) бағасы үстеме мөлшеріне арналған құннан асып кетуі мүмкін. Инвестордан пайды сатып алу (өтемін төлеп алу) бағасы жеңілдік мөлшеріне пайдың кұнынан төмен болуы тиіс. Үстеме және жеңілдіктер сатып алу және өтемін төлеп алу процесін ұйымдастыруға арналған шығынын жабу үшін пайдалануы тиіс. Үстемелер мен жеңіл-діктерді пайдаланбайтын қорларда (бүл мемлекеттік бағалы қағаздарға салымдарды жүзеге асыратын қорлар) пайлар олардың құнына тең баға бойынша сатылуы және өтемін төлеп алынуы мүмкін.

Егер ашық инвестициялық қорлардың пайларды сатып алудың күн сайынғы кезеңдігі белгіленетін болса, онда олар үшін қосымша шығындармен қайталама рынок делдалдар мен биржалардың қызметіне ақы төлеу үшін жеткілікті түрде кымбат болып табылады. Мүндай жағдайларда ашық қорлар пайларының қайталама рынокта айналысы тиімсіз болады.

Жабық қор пайларының бағасы рыноктағы сұраныспен және ұсыныспен белгіленуі тиіс. Мұндай баға белгілеу көп жағдайда пай құнының есептік мөлшеріне қатысты болады. Алайда әдеттегідей, пайдың рыноктық бағасы мен оның құны арасында қандай да бір айырмашылықтар болады. Егер пайдың рыноктық бағасы оның құнынан жоғары болса, онда сыйақы бар айтады. Егер пайдың рыноктық бағасы оның құнынан төмен болса, онда пай дисконтпен бірге сатылады. Әдетте, пай сыйақымен бірге сатылатын болса бұл инвесторлардың қордың инвестициялық сая-саты жөніндегі оң пікірге және инвесторларға арналған тиісті кірістерге эсер етеді.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.