Қазақстандағы банктік жүйенің даму тарихы жайлы
Қазақстандағы банктік жүйенің даму тарихы.
Өз тәуелсіздігін алғаннан кейін 1990 жылдың желтоқсанында Қазақстан
бірден нарықтық экономика талаптарына жауап беретін меншікті банктік
жүйесін құруға кірісті. 1991 ж. қаңтарында, елдегі банктік реформаның
бастамасы болып табылатын, "Қазақ КСР-дағы банктер және банктік қызмет
туралы" Заң қабылданды. Республикалық Мемлекеттік банк облыстық
басқармалары мен бөлімшелері бар ҚР Ұлттық банкіне айналды. Республикалық
Өнеркәсіп құрылыс банкі акционерлік-коммерциялық Тұран банкіне,
Агроөнеркәсіпбанк – Қазақстан Республикасы акционерлік-коммерциялық
Агробанкіне, Республикалық Жинақ банкі – ҚР акционерлік-коммерциялық
Жинақ банкіне ауысты. 1993 ж. бұл банктер акционерлік банктер болып
қайта өзгерді, ал Жинақ банкі Қазақстан Республикасы Халықтық банк
деген атқа ие болды.
1989 ж. басынан бастап, алғашқы коммерциялық, аралас,
кооперативтік, жеке банктер пайда бола бастады. Осы жылы Интеринвестбанк
КРАМДС банк сияқты және т.б. коммерциялық банктер құрылды.
Қазақстанда кассалық есеп бөлімі бойынша Ұлттық банк басты
рөл атқарады, себебі Кеңес үкіметі кезіндегі Жинақ банкіндегі жинақ
кассасының ауқымды көлемін құраған. Қазақстандағы банк жүйесін ТМД
елдеріндегі банк жүйелерімен салыстырғанда экономика жағынан дамыған
мемлекеттер деңгейіне жақынырақ, бұл банк секторларындағы халақаралық
стандарт жүйесінде жүргізілген соңғы жылдардағы саясаттың нәтижесі.
Міндетті түрде кепілдік беру қорының құрылуы 1999 жылдың аяғында
жеке тұлғаның салымдар салуда ұлттық банк жүйесіне деген сенімін
қалыптастырды. Бұл Ұлттық банк жүйесіндегі депозит көлемінің үздіксіз
жоғарылауын көрсетті. Қазақстан Республикасы агентствосының қаржы
нарығын және қаржы мекемелерін қадағалауының және басқаруының
нәтижесінде қаржы қоры 2004 жылдың 1 қыркүйегінде 1301,1 млрд.
теңгені құрады. Соның нәтижесінде заңды тұлғаның салым соммасы 898
млрд. теңгеге, ал жеке тұлғаның салым соммасы 403,1 млрд. теңгеге
жетті. Депозиттің белгіленген ставкасының деңгейі төмендеуге бейім
келеді. Депозит бойынша жеке тұлғаға сыйақы беру ставкасы Қазақстан
Республикасының Ұлттық банкінің мәліметтері бойынша 1 жылда 42%-дан –
1,8%-ға дейін, заңды тұлғанікі депозит бойынша 1 жылда 50,8%-дан – 3,2%-
ға дейін төмендеген. Банктерде берілетін несиенің көлемі мен деңгейі
2004 жылдың 1 қыркүйегіне дейін 1527,4 млрд. теңгеге артты. Банктің
несие портфелі құрылымындағы қалыпты несие 2004 жылдың 1 қыркүйегінде
61,1%-ды, соның ішінде нақты емес-36,3%, тұрақсыздық-2,6% құрады. 2004
жылдың 1 шілдесінде қалыпты несие 59,6%, нақты емес-38,1%, тұрақсызы-2,3%
жағдайында болды. Бұл жағдайда тұрақты және қалыпты несие деңгейі
жоғарылап, нақты емес несиенің мөлшерінің төмендеуі байқалады. Яғни
тұрақты несиенің өсу қарқыны 1,5% тұрақсыз несиенің өсу қарқынынан
0,3% артық. Несие түрінде заңды тұлғаға берілген сыйақы мемлекеттік теңге
бойынша қандай төмендеу тенденциясына ие болса, шетел валютасында да солай
төмендейді. Жыл басында несие түріндегі заңды тұлғаға берілетін
сыйақының орташа деңгейі Қазақстан Республикасының Ұлттық банкінің
мәліметтері бойынша ұлттық теңгеде жылына 15% және СКВ-да ... жалғасы
Өз тәуелсіздігін алғаннан кейін 1990 жылдың желтоқсанында Қазақстан
бірден нарықтық экономика талаптарына жауап беретін меншікті банктік
жүйесін құруға кірісті. 1991 ж. қаңтарында, елдегі банктік реформаның
бастамасы болып табылатын, "Қазақ КСР-дағы банктер және банктік қызмет
туралы" Заң қабылданды. Республикалық Мемлекеттік банк облыстық
басқармалары мен бөлімшелері бар ҚР Ұлттық банкіне айналды. Республикалық
Өнеркәсіп құрылыс банкі акционерлік-коммерциялық Тұран банкіне,
Агроөнеркәсіпбанк – Қазақстан Республикасы акционерлік-коммерциялық
Агробанкіне, Республикалық Жинақ банкі – ҚР акционерлік-коммерциялық
Жинақ банкіне ауысты. 1993 ж. бұл банктер акционерлік банктер болып
қайта өзгерді, ал Жинақ банкі Қазақстан Республикасы Халықтық банк
деген атқа ие болды.
1989 ж. басынан бастап, алғашқы коммерциялық, аралас,
кооперативтік, жеке банктер пайда бола бастады. Осы жылы Интеринвестбанк
КРАМДС банк сияқты және т.б. коммерциялық банктер құрылды.
Қазақстанда кассалық есеп бөлімі бойынша Ұлттық банк басты
рөл атқарады, себебі Кеңес үкіметі кезіндегі Жинақ банкіндегі жинақ
кассасының ауқымды көлемін құраған. Қазақстандағы банк жүйесін ТМД
елдеріндегі банк жүйелерімен салыстырғанда экономика жағынан дамыған
мемлекеттер деңгейіне жақынырақ, бұл банк секторларындағы халақаралық
стандарт жүйесінде жүргізілген соңғы жылдардағы саясаттың нәтижесі.
Міндетті түрде кепілдік беру қорының құрылуы 1999 жылдың аяғында
жеке тұлғаның салымдар салуда ұлттық банк жүйесіне деген сенімін
қалыптастырды. Бұл Ұлттық банк жүйесіндегі депозит көлемінің үздіксіз
жоғарылауын көрсетті. Қазақстан Республикасы агентствосының қаржы
нарығын және қаржы мекемелерін қадағалауының және басқаруының
нәтижесінде қаржы қоры 2004 жылдың 1 қыркүйегінде 1301,1 млрд.
теңгені құрады. Соның нәтижесінде заңды тұлғаның салым соммасы 898
млрд. теңгеге, ал жеке тұлғаның салым соммасы 403,1 млрд. теңгеге
жетті. Депозиттің белгіленген ставкасының деңгейі төмендеуге бейім
келеді. Депозит бойынша жеке тұлғаға сыйақы беру ставкасы Қазақстан
Республикасының Ұлттық банкінің мәліметтері бойынша 1 жылда 42%-дан –
1,8%-ға дейін, заңды тұлғанікі депозит бойынша 1 жылда 50,8%-дан – 3,2%-
ға дейін төмендеген. Банктерде берілетін несиенің көлемі мен деңгейі
2004 жылдың 1 қыркүйегіне дейін 1527,4 млрд. теңгеге артты. Банктің
несие портфелі құрылымындағы қалыпты несие 2004 жылдың 1 қыркүйегінде
61,1%-ды, соның ішінде нақты емес-36,3%, тұрақсыздық-2,6% құрады. 2004
жылдың 1 шілдесінде қалыпты несие 59,6%, нақты емес-38,1%, тұрақсызы-2,3%
жағдайында болды. Бұл жағдайда тұрақты және қалыпты несие деңгейі
жоғарылап, нақты емес несиенің мөлшерінің төмендеуі байқалады. Яғни
тұрақты несиенің өсу қарқыны 1,5% тұрақсыз несиенің өсу қарқынынан
0,3% артық. Несие түрінде заңды тұлғаға берілген сыйақы мемлекеттік теңге
бойынша қандай төмендеу тенденциясына ие болса, шетел валютасында да солай
төмендейді. Жыл басында несие түріндегі заңды тұлғаға берілетін
сыйақының орташа деңгейі Қазақстан Республикасының Ұлттық банкінің
мәліметтері бойынша ұлттық теңгеде жылына 15% және СКВ-да ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz