Дисконт туралы және KUAT корпорациясының дисконт бағдарламасы

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Жоспары

Кіріспе
1. Дисконт. Жай пайыздар бойынша дисконттау
2. Күрделі пайыздық қойылым бойынша дисконттау
3. Дисконтталған критерийлер
4. KUAT корпорациясының дисконт бағдарламасы
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Дисконтты жалпы жеңілдіктер ұғымы ретінде қарастырсақ, ал жобаларды
талдауда дисконтты клиентті тарту құралы, соның ішінде шығындық форма
тұрғысынан қарастыруға болады.
Жобаларды талдауда дисконтты есептеу, мұнда бастапқы ақша құны және
өсірілген (болашақ) ақша сомасы арасында кеткен пайыздық кезеңдер сомасын,
пайыздық қойылымнан бөлек жеңілдіктерден түсетін түсімнің сомасын анықтау
маңызды. Сондай-ақ инвестицияландыру кезеңінде төленетін сома анықта
бастапқы соманы анықтау керек болады, және нәтиже анықталғанда осы
төленетін сомамен бастапқы соманың арасындағы айырма дисконт нәтижесін
көрсетеді.
Қаржылық тәжірибеде есептеудің едәуір бөлігі күрделі пайыздарды
қолдану арқылы жүргізіледі. Олардың жай пайыздардан негізгі айырмашылығы –
пайыздық төлемдерді есептеу базасы(дисконты) аударылған (шешілуі) бастапқы
табыстың(жеңілдіктер) ара-кідік қосылып отыруы есебінен бүкіл қаржылық
операция мерзімінде өзгеріп отырады, ал жай пайыздарды есептеу базасы
мұндай жағдайда өзгеріссіз қалады.
Күрделі пайыздар ережесі бойынша жасалатын есептеулерді пайыздарға
пайыз аудару деп, ал есептелген пайыздарды қосу процедурасын – қайта
инвестициялау немесе капиталдандыру деп атайды. Жобалық талдаудың бірнеше
кезеңіндегі ақша сомасының дисконталуы ол өмір тәжірибесі. Міне, осы
операцияларды жүргізу барысында, келім-кетім ақша сомасында проблемалар
туындайды. Осы мәселелерді шешуде дисконт ұғымы қолданылады.

1. Дисконт. Жай пайыздар бойынша дисконттау

Қаржы тәжірибесінде көбінесе өсірілген соманы кері есептеу есебі көп
кездеседі: белгілі бір n уақыттан кейін төленетін S сомасы белгілі, алынған
P несие сомасын анықтау керек. Бұндай жағдай келісім-шарттарды талқылаған
кезде S сомасын қойылатын пайыздарды тікелей несие берген мезетте ұстап
қалғанда пайда болады. Бұндай жағжайда S сомасы дисконтталады, ал
пайыздарды ұстап қалу және есептеу үрдісі – есепке алу, ал S-P айырымы
дисконт деп аталады.
Іс жүзінде осындай есептеулер жиі кездесе бермейді, мысалы,
капиталдың сомасын белгілі бір пайыздармен инвестицияландыруды анықтау
үшін, талап етілетін ақша сомасын алу үшін, несие бойынша есептелген
пайыздарды анықтау және де қысқа мерзімді пайыздық бағалы қағаздың ағымдағы
құнын анықтау керек кезінде кездеседі. Келесі анықтаманы математикалық
дисконттауға қолданады: ағымдағы құн – бұл белгіленген төлем мерзіміне
дейін іске асып отырған пайыздық қойылым инвестицияландыру сомасының құны
болашақта уәде берілген төлем сомасының құнына тең соманы білдіреді.
Нақты несие-депозиттік операцияларды шеңберде келтіру, әдетте,
берілген пайыздық қойылымда қолдану арқылы іске асырылады, ал күтілетін
табыстың ағымдағы құнын бағалау үшін, қойылым таңдалып алынады. Қойылымды
таңдаған кезде капиталды тәуекел деңгейін есепке ала отырып, балама қаржы
құралдарына салудың қалыптасқан табыстылығына негізге алады. Бағыт ретінде
банктердің қысқа мерзімді депозиттердің нольдік купоны мен қазынашылық
вексельдердің облигациялық табыстылығы қызмет атқара алады.
Жай пайыздар бойынша математикалық дисконттау:
1. P = S1+ni

Мұндағы
11+ni - дисконттық көбейткіш, n = tY .
Егер де 1. формулада P орнына S1+ni қойсақ, онда қазіргі және
болашақ құнның (табыс) S-P=I айырмашылығы келесідей болады:
I = S – P = S – S1+ni = S+S×ni – S 1+ni = S×ni1+ni
немесе
2. I = S×tY×i : 1+tY×i
Мысалы.
Келісім-шартқа қол қойғаннан кейін 90 күннен соң қарыз алушы 1000000 теңге
төледі. Несиенің жылдық пайыздық қойылымы 20%-ға (пайыздар қарапайым) тең.
Бастапқы сома және дисконт қандай болады?
Шешуі: Біз 1. және 2. формулаларды қолданып, мынаны аламыз:
P = S1+ni = 1000000(1+0.2×90360) = 952380.95 теңге,
I =S-P = 1000000-952380.95 = 47619.05 теңге.

2. Күрделі пайыздық қойылым бойынша дисконттау
S және P анықтамасын тура шот деп атайды. Сәйкесінше кері есептеу қазіргі
ақша құнының мәнін береді. Күрделі пайыздық қойылым бойынша математикалық
тіркеу формуласы мынадай түрде көрінеді:
n
1. P = S(1+i)
n
(1+i) = Pn;I шамасын дисконттаушы немесе тіркеуші көбейткіші деп
атайды. Оның мәні дисконттау кезеңіне (n), яғни пайыздық кезең санына және
дисконттау қойылымына (i) байланысты кестеленген.
1-мысал.
Купонсыз төлемді (нөлдік купон) 3 жылдық облигацияның сатып алу бағасы 1000
а.б. тең. Облигацияны өтеу мерзімі 2 жыл. Егер қаржы рыногында екі жылдық
пайдалылық қойылымы 7% болса, ағымдағы құнын есептейік.
Шешуі. 1. математикалық тіркеу формуласын қолданып, мынаны аламыз:
n 2
P2 = S(1+i) = 1000(1+0.07) = 873.44 а.б.
Есептеулер мәліметі жобалық талдауда әр түрлі мерзімдегі жағдайы
бойынша бағаланған (әдетте бұл ақшаның келешектегі сомасы) ақшаны уақыттың
талап етілетін бір сәтіне (мысалы, қазіргі) келтіруде қолданбалы мағынаға
ие.
2-мысал.
Егер ақша құнының болашақтағы мөлшері 10 кезеңнен кейін 2000 а.б.
бағаланса, ағымдағы ақша құнын анықтайық. Дисконттау қойылымы – 3% бір
кезеңде.
Шешуі. 1. формуласы бойынша аламыз:
n
10
P = S(1+i) = S×P10;0.03 = 2000×1(1+0.03) = 2000×0.74409 =
1488.18 а.б.

Құнды қағаздар теңдей шарттармен бірнеше рет тіркелген кездегі
күрделі қойылымы бойынша дисконттау d мынадай түрде көрінеді:
n
2. P = S(1-d)

мұндағы: d – тіркелім қойылымы;
n – тіркелім санына тең қаржылық операцияның соңына дейінгі мерзім.
Күрделі қойылым бойынша дисконттау тек банк жүйесінде ғана емес,
басқа да қаржы ұйымдарында, мысалы, сақтандыруда қолданылады.

3-мысал.
50 жастағы клиенттер 5 жыл мерзімге 1000 тг сомасында сақтандыруға
келісім-шартқа отырды дейік. Бұндай келісім-шартқа барлық 50 жасқа жеткен
клиенттер отырды есептейік.
Келісім-шарт кезеңіндегі пайдалылық нормасы 5% (0,05) деп санайық.
Сақтандыру құралдарын пайдаланудың жыл ішіндегі пайдалылық нормасы 5%
болғандағы дисконттаушы көбейткіш былайша есептеледі:
1
V = 11+0.05 = 0.952...;
2 2
V = 1(1+0.05) = 0907...;
...
5 5
V = 1(1+0.05) = 0.783...;
...
n n
V = 1(1+0.05)

1-кестеден көрініп тұрғандай, 50 жастағы (l50) адам саны 87 064 тең;
55 (l50+5) жасқа дейінгі адам саны – 82 827. Әр келісім-шарт бойынша
сақтандыру сомасы (S) 1000 тг құрайды, онда мерзімнің соңындағы сақтандыру
қорына түсетін төлем құрауы тиіс:
l50+5×S = 82827×1000 = 82827000 тг.

Қаражаттар инвестициялық айналымда болатындықтан, дисконттаушы
көбейткішті пайдалана отырып, болашақтағы төлемдердің қазіргі құнын
анықтайық: 5
L50+5×S×V = 82827000×0.7835262 = 64897124 тг.

Тұрғындардың топтары бойынша өмір сүретін бір уақытты нетто-қойылымы
Тұрғындар тобы 50 жастағы адам55-жасқа Өмір сүретін
саны l50 дейінгі өмір біруақытты
сүріп жүрген нетто-
адам саны l55қойылымы 5έ50
1 2 3 4
Барлық тұрғындар 87064 82827 745,396
Ер адамдар 81546 75503 725,4624
Әйел адамдар 92837 90397 762,9330
Қалалықтар(барлығы) 88000 83879 746,8340
Ер адамдар 82820 76897 727,4911
Әйел адамдар 93269 90884 763,4904
Ауылдылықтар(барлығы) 84091 79592 741,6063
Ер адамдар 77697 71427 720,2971
Әйел адамдар 91440 88861 761,4273

55 жасқа дейін өмір сүрген адамдарға ғана төлемдер ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.