Соқыр ішектегі паразиттер
ЖОСПАРЫ:
І КІРІСПЕ
ІІ НЕГІЗГІ БӨЛІМ
2.1 Қоздырғышы
2.2 Клиникалық белгілері.
2.3 Патологоанатомиялық өзгерістер
2.4 Диагностика.
2.5 Емдеу.
2.6 Бақылау және алдын алу шаралары.
ІІІ ҚОРЫТЫНДЫ
IV ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
І КІРІСПЕ
Эймериоз (Эймериоз) - негізінен тауықтардың Eimeria тектес қарапайымдылардың әртүрлі түрлерінен туындаған және енжарлықпен, тамақтан бас тартумен, диареямен, шаршаумен, анемиямен, кейде құрысулармен, шырышты қабаттың эпителий жасушаларының зақымдануымен көрінетін энзоотиялық ауру. аш және тоқ ішектер Кокцидиоз - жіті, жітілеу және созылмалы өтетін, Coccidiida тегіне жататын ішкі торшалық қарапайымдылар туғызатын, әртүрлі мүшелерді зақымдаумен сипатталатын адамдар, жануарлар және құстарда кездесетін протозооидты ауру. Құс эймериоздарының қоздырғыштары қарапайымдылардың тобына Protozoa, споралылар (Sporozoa) классына, Coccidiida тегіне, Eimeriidae тұқымдасына, Eimeria туысына жататын паразиттер. В.Л.Якимовтың хабарына қарағанда, алғаш 1870 жылы бұл паразитті Gregarina falciformes деген атпен тышқаннан тапқан Eimer. Ал, 1875 жылы Aime Jchneider зерттеу жұмыстарының нәтижесінде бұл паразиттерді Eimeria туыстығына жатқызып, оның негізін қалады. Жалпы, Eimeriidae тұқымдасына жататын қарапайымды паразиттердің дамуындағы ерекшелігі, олардың ооцисталарында 4 спора түзіледі, онан соң әр спордан екіден спорозоиттар пайда болады. Eimeria туыстығына паразиттің көптеген 1000-нан аса түрлері жатады Құс эймериясын 1878 ж. алғаш тапқан S.Rivolta. Ол тауық ішегі кілегей қабатының дәнекер ұлпасынан 40-50 мк. көлемде спорозоялар тауып, оны Gregarina avium intestinalis деп атаған. Кейін бұны ғалымдар эймериялардың даму сатысының бірі деп санаған. Кейін бұл паразитті тауықтан Ресейде В.Л.Якимов пен Е.Ф.Растегаевада тапқан (С.К.Сванбаевтың нұсқауы бойынша). Паразитті тереңірек зерттеп, 1912 жылы оны Eimeria tenella деп, ат берген E.E.Tyzzer. Бұл паразитпен зақымданатын тауық, қаз, үйрек, күркетауық, қырғауыл, тауыс және жабайы құстар. W.T.Johnson 1927 жылы ғылымға бұрын белгісіз эймериялардың E.necatrix және E.praecox деген түрлерін тапты. Ал, 1938 жылы P.P.Levine Америка құрама штатында эймериялардың жаңа екі түрі E.hagani, E.brunetti туралы жазды В.Л.Якимов және Е.Ф.Растегаева Ленинград облысынан құс эймерияларының 3 жаңа түрін тапты: E.tyzzeri, E.johnsoni E.beachi. 1945 жылы H.N. Ray Үндістанда 4 - 6 жетілік балапандардан ооцисталарының жаңа түрін тауып, оған Wenyonella gallinae деген ат берді. О.Я.Плаан 1951 жылы Эстон республикасында тауықтың жаңа эймериясын тауып, оны E.zpozadiea деп атады. С.К.Сванбаев, В.И.Кошкина, А.И.Чубис, М.К.Утебаева деректері бойынша, олар Қазақстан аумағынан тауық эймерияларының бұрыннан белгілі 6 түрін тапқан (E.tenella, E.necatrix, E.maxima, E.mitis, E.praecox және E.acervulina). Олар Алматы, Қарағанды, Ақмола, Оңтүстік Қазақстан және Жамбыл облыстарында құс шаруашылықтарын эймериоздарға зерттей отырып, табылған эймериялардың 6 түрінің де морфологиялық ерекшеліктерін жан- жақты зерттеген. Кокцидиялардың түрлерінің көптігіне байланысты, олардың өз иелеріне телімділігін білудің эволюциялық тұрғыдан да, практикалық тұрғыдан да маңызы зор. В.А.Догельдің түсінігі бойынша телімділік, паразиттің белгілі бір иеде немесе топта тіршілік етуінің қалыптасуы. Е.Н.Павловский кездескен паразиттің өз иесінен басқа, қанша иеде кездесуі мүмкін екендігін біз жете білмейміз, ол одан да көп болуы мүмкін деген. Ол үшін зерттеу жұмыстары кең көлемде жүргізілуі шарт. С.К.Сванбаев өз жұмысында қаздардан алынған E.truncata және E.parvula эймерия түрлерін 40-күндік үйрек балапандарына жұқтырған. Ал, керісінше үйректен бөлінген E.koganae және E.perniciosa түрлерін 50 күндік қаз балапандарына жұқтырған. Нәтижесінде қаздарға үйрек эймериялары, ал үйректерге қаз эймериялары жұқпаған. Осы жұмыстың қорытындысына сүйеніп, ол құс кокцидиялары өз иелеріне телімді, деп санайды. Сонымен, әдеби деректерге қарағанда кәзіргі кезде ғылымға тауық эймерияларының 17 түрі белгілі. Олардың морфологиялық және биологиялық ерекшеліктері әртүрлі әдістемелер арқылы зерттелініп, ғылыми әдебиеттерде жазылды. Бірақ, көптеген эймериялар морфологиялық және биологиялық тұрғыдан бір-біріне өте ұқсас. Сол себептенде эймерия түрлерін қайта генетикалық тұрғыдан зерттеудің ғылыми маңызы зор деп санаймыз
ІІ НЕГІЗГІ БӨЛІМ
2.1 Қоздырғышы
Тауықтардың эймериозын эймерияның тоғыз түрі тудырады, Олардың төртеуі ең көп таралған болып саналады:
Eimeria tenela (Railliet, Lucet, 1891) - ооцисті сопақша, түссіз, микропилсіз, полярлы түйіршіксіз. Өлшемі - 14...31 x x 9...24 мкм. Спорогония оңтайлы жағдайда 1 ... 2 күнге созылады. Соқыр ішектегі паразиттер.
E. acervulina (Tyzzer, 1929) - ооцисталар жұмыртқа тәрізді немесе сопақ пішінді. Тарылған ұшында дамымаған микропиле, полярлы түйіршік бар. Мәні 17...22 x 13...16 микрон. Спорогония бір тәулікке созылады. Жіңішке ішекте паразиттік тіршілік етеді.
E. necatrix (Джонсон, 1930)- сопақ немесе дөңгелек ооцисталар. Полярлық түйіршік бар. Шамасы-13...22 х 11... 18 мкм. Спорогония екі күнге созылады. Аш ішектің ортаңғы бөлігінде паразиттік.
E. maxima (Tyzzer, 1929) - сопақ немесе дөңгелек ооцисталар, қабығы өрескел. Тарылған ұшында микропиле және полярлы түйіршік бар. Шамасы-24...42 х 16...29 мкм. Споруляция екі күнге созылады. Аш ішекте паразиттік.
1-сурет. 1 -- Е. tenella; 2 -- Е. necatrix; 3 - Е. maxima;4 - Е. Acervulina
Эпизоотологиялық деректер. Тауықтардың эймериозы барлық жерде кездеседі. Инвазия көзі-ауру құстар және барлық жастағы тасымалдаушылар. Қоздырғыштың берілу факторы-ооцисталармен ластанған жем және су.
2-сурет. Eimeria tenella өмірлік циклі
I, II-мерогония; III-гаметогоння; IV - спорогония; 1-спорозоит; 2...4-мерогонияның бірінші және кейінгі ұрпақтары; 5-мерозоиттер; 6-макрогаметалардың дамуы; 7-микрогаметалардың ... жалғасы
І КІРІСПЕ
ІІ НЕГІЗГІ БӨЛІМ
2.1 Қоздырғышы
2.2 Клиникалық белгілері.
2.3 Патологоанатомиялық өзгерістер
2.4 Диагностика.
2.5 Емдеу.
2.6 Бақылау және алдын алу шаралары.
ІІІ ҚОРЫТЫНДЫ
IV ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
І КІРІСПЕ
Эймериоз (Эймериоз) - негізінен тауықтардың Eimeria тектес қарапайымдылардың әртүрлі түрлерінен туындаған және енжарлықпен, тамақтан бас тартумен, диареямен, шаршаумен, анемиямен, кейде құрысулармен, шырышты қабаттың эпителий жасушаларының зақымдануымен көрінетін энзоотиялық ауру. аш және тоқ ішектер Кокцидиоз - жіті, жітілеу және созылмалы өтетін, Coccidiida тегіне жататын ішкі торшалық қарапайымдылар туғызатын, әртүрлі мүшелерді зақымдаумен сипатталатын адамдар, жануарлар және құстарда кездесетін протозооидты ауру. Құс эймериоздарының қоздырғыштары қарапайымдылардың тобына Protozoa, споралылар (Sporozoa) классына, Coccidiida тегіне, Eimeriidae тұқымдасына, Eimeria туысына жататын паразиттер. В.Л.Якимовтың хабарына қарағанда, алғаш 1870 жылы бұл паразитті Gregarina falciformes деген атпен тышқаннан тапқан Eimer. Ал, 1875 жылы Aime Jchneider зерттеу жұмыстарының нәтижесінде бұл паразиттерді Eimeria туыстығына жатқызып, оның негізін қалады. Жалпы, Eimeriidae тұқымдасына жататын қарапайымды паразиттердің дамуындағы ерекшелігі, олардың ооцисталарында 4 спора түзіледі, онан соң әр спордан екіден спорозоиттар пайда болады. Eimeria туыстығына паразиттің көптеген 1000-нан аса түрлері жатады Құс эймериясын 1878 ж. алғаш тапқан S.Rivolta. Ол тауық ішегі кілегей қабатының дәнекер ұлпасынан 40-50 мк. көлемде спорозоялар тауып, оны Gregarina avium intestinalis деп атаған. Кейін бұны ғалымдар эймериялардың даму сатысының бірі деп санаған. Кейін бұл паразитті тауықтан Ресейде В.Л.Якимов пен Е.Ф.Растегаевада тапқан (С.К.Сванбаевтың нұсқауы бойынша). Паразитті тереңірек зерттеп, 1912 жылы оны Eimeria tenella деп, ат берген E.E.Tyzzer. Бұл паразитпен зақымданатын тауық, қаз, үйрек, күркетауық, қырғауыл, тауыс және жабайы құстар. W.T.Johnson 1927 жылы ғылымға бұрын белгісіз эймериялардың E.necatrix және E.praecox деген түрлерін тапты. Ал, 1938 жылы P.P.Levine Америка құрама штатында эймериялардың жаңа екі түрі E.hagani, E.brunetti туралы жазды В.Л.Якимов және Е.Ф.Растегаева Ленинград облысынан құс эймерияларының 3 жаңа түрін тапты: E.tyzzeri, E.johnsoni E.beachi. 1945 жылы H.N. Ray Үндістанда 4 - 6 жетілік балапандардан ооцисталарының жаңа түрін тауып, оған Wenyonella gallinae деген ат берді. О.Я.Плаан 1951 жылы Эстон республикасында тауықтың жаңа эймериясын тауып, оны E.zpozadiea деп атады. С.К.Сванбаев, В.И.Кошкина, А.И.Чубис, М.К.Утебаева деректері бойынша, олар Қазақстан аумағынан тауық эймерияларының бұрыннан белгілі 6 түрін тапқан (E.tenella, E.necatrix, E.maxima, E.mitis, E.praecox және E.acervulina). Олар Алматы, Қарағанды, Ақмола, Оңтүстік Қазақстан және Жамбыл облыстарында құс шаруашылықтарын эймериоздарға зерттей отырып, табылған эймериялардың 6 түрінің де морфологиялық ерекшеліктерін жан- жақты зерттеген. Кокцидиялардың түрлерінің көптігіне байланысты, олардың өз иелеріне телімділігін білудің эволюциялық тұрғыдан да, практикалық тұрғыдан да маңызы зор. В.А.Догельдің түсінігі бойынша телімділік, паразиттің белгілі бір иеде немесе топта тіршілік етуінің қалыптасуы. Е.Н.Павловский кездескен паразиттің өз иесінен басқа, қанша иеде кездесуі мүмкін екендігін біз жете білмейміз, ол одан да көп болуы мүмкін деген. Ол үшін зерттеу жұмыстары кең көлемде жүргізілуі шарт. С.К.Сванбаев өз жұмысында қаздардан алынған E.truncata және E.parvula эймерия түрлерін 40-күндік үйрек балапандарына жұқтырған. Ал, керісінше үйректен бөлінген E.koganae және E.perniciosa түрлерін 50 күндік қаз балапандарына жұқтырған. Нәтижесінде қаздарға үйрек эймериялары, ал үйректерге қаз эймериялары жұқпаған. Осы жұмыстың қорытындысына сүйеніп, ол құс кокцидиялары өз иелеріне телімді, деп санайды. Сонымен, әдеби деректерге қарағанда кәзіргі кезде ғылымға тауық эймерияларының 17 түрі белгілі. Олардың морфологиялық және биологиялық ерекшеліктері әртүрлі әдістемелер арқылы зерттелініп, ғылыми әдебиеттерде жазылды. Бірақ, көптеген эймериялар морфологиялық және биологиялық тұрғыдан бір-біріне өте ұқсас. Сол себептенде эймерия түрлерін қайта генетикалық тұрғыдан зерттеудің ғылыми маңызы зор деп санаймыз
ІІ НЕГІЗГІ БӨЛІМ
2.1 Қоздырғышы
Тауықтардың эймериозын эймерияның тоғыз түрі тудырады, Олардың төртеуі ең көп таралған болып саналады:
Eimeria tenela (Railliet, Lucet, 1891) - ооцисті сопақша, түссіз, микропилсіз, полярлы түйіршіксіз. Өлшемі - 14...31 x x 9...24 мкм. Спорогония оңтайлы жағдайда 1 ... 2 күнге созылады. Соқыр ішектегі паразиттер.
E. acervulina (Tyzzer, 1929) - ооцисталар жұмыртқа тәрізді немесе сопақ пішінді. Тарылған ұшында дамымаған микропиле, полярлы түйіршік бар. Мәні 17...22 x 13...16 микрон. Спорогония бір тәулікке созылады. Жіңішке ішекте паразиттік тіршілік етеді.
E. necatrix (Джонсон, 1930)- сопақ немесе дөңгелек ооцисталар. Полярлық түйіршік бар. Шамасы-13...22 х 11... 18 мкм. Спорогония екі күнге созылады. Аш ішектің ортаңғы бөлігінде паразиттік.
E. maxima (Tyzzer, 1929) - сопақ немесе дөңгелек ооцисталар, қабығы өрескел. Тарылған ұшында микропиле және полярлы түйіршік бар. Шамасы-24...42 х 16...29 мкм. Споруляция екі күнге созылады. Аш ішекте паразиттік.
1-сурет. 1 -- Е. tenella; 2 -- Е. necatrix; 3 - Е. maxima;4 - Е. Acervulina
Эпизоотологиялық деректер. Тауықтардың эймериозы барлық жерде кездеседі. Инвазия көзі-ауру құстар және барлық жастағы тасымалдаушылар. Қоздырғыштың берілу факторы-ооцисталармен ластанған жем және су.
2-сурет. Eimeria tenella өмірлік циклі
I, II-мерогония; III-гаметогоння; IV - спорогония; 1-спорозоит; 2...4-мерогонияның бірінші және кейінгі ұрпақтары; 5-мерозоиттер; 6-макрогаметалардың дамуы; 7-микрогаметалардың ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz