Тіркелген активтер бойынша амортизациялық аударымдарды есептеу

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

Кіріспе 2
Тіркелген активтер бойынша амортизациялық аударымдарды есептеу 6
Өндірістегі амортизацияның ерекшеліктері 7
Қорытынды 8
Пайдаланған әдебиеттер 9

Кіріспе

Әр кәсіпорын өзінің шаруашылық өндірістік қызметінде экономикалық
ресурстарды немесе өндіріс факторларын пайдалануы қажет. Өндіріс
факторларына өнім өндіру барысында пайдаланатын еңбек, жер, табиғат
ресурстары, капитал жатады. Материалдық, заттық түрінде капитал негізгі
және айналмалы капитал болып бөлінеді. Негізгі капиталға ұзақ мерзімде
пайдаланатын мына активтер жатады: үйлер ғимараттар, әр түрлі машиналар мен
жабдықтар т.б. жатады. Ал айналмалы капитал әр өндірістік цикліне керекті
материалдар мен энергиялық шығындарды сатып алуға, сондай-ақ жұмыс
істейтіндерге жалақаы төлеуге арналған қаражат.
Көп жағдайда негізгі капитал, кәсіпорының негізгі қорларымен
теңдестіріледі. Негізгі капитал құрамына негізгі қорлардан басқа,
аяқталмаған күрделі құрылыс пен ұзақ мерзімді инвестициялар кіреді.
Негізгі қорлар, бағасы 50 АЕК тен жоғары, ұзақ уақыт бойы бір жылдан
астам үздіксіз қызмет еттетін материалдық активтер. Өндіріске қызмет
көосете отырып, өзінің табиғи заттай нысанын сақтайды да, құнының бөлегін
жаңадан өндірілген өнімге көшіріледі. Материалдық өндіріс саласында жұмыс
істейтін негізгі қорларды өндірістік негізгі қорлар ал бей өндірістік
салада жұмыс істейтін негізгі қорларды өндірістік емес негізгі қорлар деп
аталады.
Өнім өндіру процесінде негізгі өндірістік қорлар тозудың екі түріне
тап болады. Табиғи және сапалық.
Табиғи тозу дегеніміз еңбек құралдарының өз тұтыну құнын жоғалтуы .
негізгі қорлардың тозуына себеп, оның құндылығының бірте бірте төмендеуі,
сондайак негізгі қорларды жаңарту үшін, қаражатты қорландыру мақсатымен осы
қорлар құнының, өндірілген өнімге бірте бірте көшуі негізгі қорлардың
табиғи тозуы материалдар сапасымен, технологиялық тәртіпті сақтаумен,
оларды уақытында жөндеумен қызмет көрсететін қызметкерлер біліктілігі мен,
сондай-ақ сыртқы факторлар әсерімен байланысты.

Негізгі қордың тозуы мен амортизациясы
Негізгі қордың тозу сомасының олардың баланстық құнына қатынасымен
айқындалатын салыстырмалы көрсеткішті табиғи тозу коэффициенті дейді.
Кт= НҚ тНҚ бал,
Мұндағы , Кт - негізгі қорлардың табиғи тозу коэффициенті
Нқ - негізгі қорлардың тозу соммасы , теңге
НҚ -бал негізгі қорлардың баланстық құны,теңге
Негізгі қорлардың әртүрлі топтардың табиғи тозу деңгейі Кн мына
формуламен анықталады.
Кн = (НК б - НҚк ) НҚ б,
Мұндағы НҚб - негізгі қорлардың бастапқы құны, теңге
НҚ к - негізігі қорлардың қалдықтық құны, теңге
Негізгі қорлардың белгілі бір кезеңдегі физикалық күйі мен олардың
тозған бөлігінің жалпы құндылығының үлес салмағын сипаттайтын көосеткішті -
негізгі қорлардың жарамдылық коэффициенті деп атайды. Ол негізгі қорлардан
топтары қалдық құнының олардан бастапқы құнына қатынасымен айқындалады:
Кж = НҚқ НҚ б
Егер еңбек құралдарының табиғи тозуы - оларды пайдалану нәтижесінде,
сақтау жағдайында және атмосфера әсерінде техникалық қасиеттерімен
сипаттамаларын жоғалтқан болса, негізгі қорлардың сапалық тозуы -
кәсіпорындағы негізігі қорлар бағасының олардың жаңа, арзандау және
өнімділігі жоғары түрлерінің шығарылуы нәтижесінде төмендеумен байланысты.
Сапалық тозу - ҒТП, жаңа жабдықтар мен технологияның пайда болуымен,
өндірісті ұйымдастыру және басқарудың өзгеруімен тығыз байланысты.
Сапалық тозуға ұшыраған негізгі құралдар - нормативтік қызмет
мерзімімен өтпесе де техникалық неғұрлым жетілдірілген және өнімділігі
жоғары негізгі қорлар мен ауыстырылады.
Сөйтіп жабдықтың техникалық прогресске байланысты ескіріп құнсыздануын
- сапалық тозу дейміз. Сапалық тозудың екі түрі болады. Бірінші нышандағы
сапалық тозу - негізгі қорлардың сондай машиналармен жабдықты аз шығынмен
шығару нәтижесінде арзандап, құнсыздануымен байланысты. Екінші түрдегі
сапалық тозу- ҒТП нәтижесінде жетілген және өнімді машиналардың пайда
болуымен байланысты.
Сапалық тозу шамасы негізгі қорлардың қалпына келтіру құнын Сқ
есептеу арқаылы мына формула бойынша анықталады:
Сқ = Сж ZQ б Qж
Мұндағы, Сқ- бұрынғы жабдықты қалпына келтіру құны, теңге
Сж - жаңа жетілдірілген жабдықтың құны, теңге
Об - бұрынғы жабдықтың өнімділігі
Ож - жаңа жабдықтың өнімділігі
Сапалық тозу коэффициенті К с төменгі формуламен айқындалуы мүмкін:
Кс= (Сб - Ск ) Сб
Мұңдағы Сб бұрынғы жабдықтың бастапқы құны, теңге
Ск - бұрынғы жабдықты қалпына келтіру, теңге
Сапалық және табиғи тозу негізгі қорлардың актив бөлігінің үлесі
жоғары болғанда өте белгілі болады.
Табиғи және сапалық тозу коэффициенттердің шамаларын білетін болсақ,
олардың жалпы тозу коэфициеттін табуға болады.
Ко =1- (1- Кт)( 1- Кс )
Ескірген, құнсызданған негізгі қорлардың, жаңартуы мен байланысты
негізгі көзі кәсіпорындардың меншікті қаражаттары болу қажет. Негізгі
қорлардың барлық пайдалану мерзімі ішінде олар амортизация аударымдары
түрінде қорланады да, амортизациялық қорды құрады.
Амортизация (өтелім) негізгі қорлардың тозуына қарай олардың, құнын
өндірілетін өнімге бірте бірте көшіру жолымен олардың құнын өтеу
процесі.амортизация негізгі қорлардың тозуы негізгі оның құндылығының бірте
бірте төмендеуі, сондай ақ негізгі қорларды жаңарту үшін, қаражатты
қорландыру мақсатымен осы қорлар құнының өндірілетін өнімге көшуі.
Негізгі қорлардың табиғи және сапалық тозуының орны толтырылады. Ол
үшін тозудың ақшалай құны, өнімнің өзіндік құнына енгізіледі. Негізгі
қорлардың тозуын толтыру үшін, яғни оны ұдайы өндіру үшін, осы қорлардың
құнының бір бөлігін аударып отыруын амортизация аударымы немесе өтелім
жарнасы дейді. Өтелім жарнасы өзіндік құнының Амортизация элементін
құрайды. Сөйтіп, амортизация аударымдары өнім өндіру ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.