Д. И. МЕНДЕЛЕЕВТІҢ ПЕРИОДТЫҚ ЗАҢЫ ТУРАЛЫ


Д.И.МЕНДЕЛЕЕВТІҢ ПЕРИОДТЫҚ ЗАҢЫ
Периодтық заң ашылар кезде 63 химиялық элемент белгілі еді. Оның
үстіне, көптеген химиялық элементтердің салыстырмалы атомдық массалары
дұрыс анықталмады. Д.И.Менделеев химиялық элементтерді жүйеге түсірудің
негізіне салыстырмалы атомдық массалардың мәнін алғандықтан, бұл соңғы
жағдай айрықша қиындық туғызды. Мысалы, берилийдің салыстырмалы атомдық
массасы 9 емес, 13,5 болып анықталды, бұған қарағанда берилий төртінші
емес, алтыншы орында орналасуы тиіс. Бірақ, Д.И.Менделев берилийдің
салыстырмалы атомдық массасының дұрыс табылмағанына кәміл сенді, оны
қасиеттері бойынша төртінші орынға қойды. Кейбір басқа да элементтерді
орналастыруда осындай қиындықтар кездесті.
Д.И.Менделев ашқан заңның мәнін түсіну үшін салыстырмалы атомдық
массаларының өсу реті бойынша орналасқан химиялық элементтердің
қасиеттерінің өзгерісін қаратырайық. Бұл ретте әр элементтің осындай ретте
алынған нөмірі реттік нөмір деп аталады.
Д.И.Менделев элементтерді атомдық массаларының өсу ретімен
орналастырғанда, олардың қасиеттерінің периодты өзгеретінін байқады. Ол бұл
заңдылықты 1869 жылы, периодтық заң түрінде былай тұжырымдады:
Қарапайым денелердің қасиеттері, элементтер қосылыстарының формулалары
мен қасиеттері элементтердің атомдық салмақтарының шамасына периодты түрде
тәуелді болады.
Химиялық элементтерді салыстырмалы атомдық массаларының өсу реті
бойынша ұзын қатарға орналастырып, оны элементтердің қасиеттері нағыз
металдардан нағыз бейметалдарға – галогендерге дейін өзгеретін қысқа
қатарлаға бөлейік.
1-периодта не бары екі элемент бар: сутегі және гелий.
2 және 3-периодтарда сегіз элементтер орналасқан. Бұлар – кіші
периодтар. Олардан кейінгілері үлкен периодтар: 4 және 5-периодтарда –
сегіз элементтен, 6-да 32 элементтен орналасқан, ал 7-де әзірге 22 химиялық
элемент белгілі.
Кіші периодтар да, үлкен периодтар да сілтілік металдардан басталып,
инертті элементтермен аяқталады. Барлық периодтарда салыстырмалы атомдық
массалар өскенде металдық қасиеттер әлсіреп, бейметалдық қасиеттер
күшейетіні байқалады. Алайда, сілтілік металдан инертті элементке қарай
ауысу кіші периодтарда – 8, ... жалғасы
Периодтық заң ашылар кезде 63 химиялық элемент белгілі еді. Оның
үстіне, көптеген химиялық элементтердің салыстырмалы атомдық массалары
дұрыс анықталмады. Д.И.Менделеев химиялық элементтерді жүйеге түсірудің
негізіне салыстырмалы атомдық массалардың мәнін алғандықтан, бұл соңғы
жағдай айрықша қиындық туғызды. Мысалы, берилийдің салыстырмалы атомдық
массасы 9 емес, 13,5 болып анықталды, бұған қарағанда берилий төртінші
емес, алтыншы орында орналасуы тиіс. Бірақ, Д.И.Менделев берилийдің
салыстырмалы атомдық массасының дұрыс табылмағанына кәміл сенді, оны
қасиеттері бойынша төртінші орынға қойды. Кейбір басқа да элементтерді
орналастыруда осындай қиындықтар кездесті.
Д.И.Менделев ашқан заңның мәнін түсіну үшін салыстырмалы атомдық
массаларының өсу реті бойынша орналасқан химиялық элементтердің
қасиеттерінің өзгерісін қаратырайық. Бұл ретте әр элементтің осындай ретте
алынған нөмірі реттік нөмір деп аталады.
Д.И.Менделев элементтерді атомдық массаларының өсу ретімен
орналастырғанда, олардың қасиеттерінің периодты өзгеретінін байқады. Ол бұл
заңдылықты 1869 жылы, периодтық заң түрінде былай тұжырымдады:
Қарапайым денелердің қасиеттері, элементтер қосылыстарының формулалары
мен қасиеттері элементтердің атомдық салмақтарының шамасына периодты түрде
тәуелді болады.
Химиялық элементтерді салыстырмалы атомдық массаларының өсу реті
бойынша ұзын қатарға орналастырып, оны элементтердің қасиеттері нағыз
металдардан нағыз бейметалдарға – галогендерге дейін өзгеретін қысқа
қатарлаға бөлейік.
1-периодта не бары екі элемент бар: сутегі және гелий.
2 және 3-периодтарда сегіз элементтер орналасқан. Бұлар – кіші
периодтар. Олардан кейінгілері үлкен периодтар: 4 және 5-периодтарда –
сегіз элементтен, 6-да 32 элементтен орналасқан, ал 7-де әзірге 22 химиялық
элемент белгілі.
Кіші периодтар да, үлкен периодтар да сілтілік металдардан басталып,
инертті элементтермен аяқталады. Барлық периодтарда салыстырмалы атомдық
массалар өскенде металдық қасиеттер әлсіреп, бейметалдық қасиеттер
күшейетіні байқалады. Алайда, сілтілік металдан инертті элементке қарай
ауысу кіші периодтарда – 8, ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz
Реферат
Курстық жұмыс
Диплом
Материал
Диссертация
Практика
Презентация
Сабақ жоспары
Мақал-мәтелдер
1‑10 бет
11‑20 бет
21‑30 бет
31‑60 бет
61+ бет
Негізгі
Бет саны
Қосымша
Іздеу
Ештеңе табылмады :(
Соңғы қаралған жұмыстар
Қаралған жұмыстар табылмады
Тапсырыс
Антиплагиат
Қаралған жұмыстар
kz