Қазақстанны ң шикі минерал базасы

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

Тақырыбы:Қазақстанның шикі минерал базасы

ТЕКСЕРГЕН:

ОРЫНДАҒАН:

Алматы -2005

КІРІСПЕ

Қазақстан шикі минерал базасы өте бай болғандықтан, ол әр түрлі өндірістерді керек заттармен қанағаттандыра алатындығы белгілі. Минерал шикі базасында пайдалы қазбалардың бірнеше түрі бар:топливо-энергетикалық шикізат(мұнай, газ, көмір, уран), қаратүсті, түсті, сирек кездесетін, бағалы металдар, бейметалдық пайдалы қазбалар, минералдық тұздар, т. б. ресурстардың түрлерінің көбі бойынша Республикада ірі анықталған қорлар мен прогнозды ресурстар бар. Соңғы деректер бойынша мұнай қоры -3млрд т құрайды, ал газ - 2 трлн м ³ , уран - 470 мың т, көмір - 31, 7 млрд т, анықталған темір қоры - 9, 1 млрд т, марганец - 429 млн т, хром - 316 млн т.

2000 ж. дүние жүзілік отын-энергетикалық балансындағы өнергия көздерінің үлесін болжау

Энергия көздері(отындар): Энергия көздері(отындар)

Э/Дж(1018Дж): Э/Дж(10 ¹⁸ Дж)

%: %

Энергия көздері(отындар): Мұнай

Э/Дж(1018Дж): 126

%: 30

Энергия көздері(отындар): Табиғи газ

Э/Дж(1018Дж): 60

%: 22

Энергия көздері(отындар): Көмір

Э/Дж(1018Дж): 100

%: 21

Энергия көздері(отындар): Гидроэнергия

Э/Дж(1018Дж): 5, 5

%: 6

Энергия көздері(отындар): Ядролық энергия

Э/Дж(1018Дж): 10

%: 21

Энергия көздері(отындар): Ағаш, торф

Э/Дж(1018Дж): 10

Энергия көздері(отындар): жинағы

Э/Дж(1018Дж): 311, ш

%: 100

Мұнай мен газ

Қазақстанда мұнай мен газдың 200 кен орындары анықталып табылған (соның ішінде 105 мұнайлы, 33 газ-мұнайлы, 30 газ-конденсатты, 20 газды, сонымен қоса, 12 мұнай битумдарының кен орны) . Анықталған мұнай қоры 3, 0млрд т м ³ , газ-2, 0 млрд т м ³ , конденсат -0, 7 млрд т м ³ құрайды. Жалпы алынатын мұнай ресурсы Қазақстанда 12 млрд т, соның ішінде жер қыртысында - 5 млрд т, ал теңізде - 7 млрд-тан астам деп есептеледі. Анықталған мұнай-газ қорының негізгі кен орындары прикаспий провинциясында шоғырланған. Бұл жерде 122 кен орны ашылған, олар Қазақстанның көміртек қорының 80% құрайды. (1, 3 млрд т мұнай, 700 млн т жуық конденсат, 1, 7 млрд м ³ еркін және 577 млдр м ³ ерітілген газ) . Бұл жерде мұнай мен газконденсатының Теңгіз бен Қарашығанақ әмбебап кен орындары бар. Бұларда мұнай өңдеу 30% барлық өнімнен құрайды. Өзен, Жетібай, Қаражанбас оңтүстік Маңғыстаудағы және Бузачиннің солтүстік үстірт бөлігіндегі алқапты кен орындары болып келеді. Солтүстік Бузачида анықталған мұнай қоры 700 млн т құрайды. Жалпы республикалық баланста мұндағы өндірілетін көміртек 50% құрайды. Оңтүстік Торғайда өндірістік мұнай қоры мұнай газ бассейнінде қабылданған. Бұл регионда 11 кен орны анықталған, жалпы бұлардың ресурстары 400 млн т жуық. Үлкен кен орындарының бірі- Құмкөл. бұл жердегі мұнай өңдеу 10% құрайды.

Айтып кететін жайт, ірі кен орындарының қор бөлігі 80%құраса, өңделетін басқа кен орындары -11 %, ал басқа қорлар дайындалған және өңделетін кен орындарға бағытталған.

Мұнай -жанғыш, қара-қоңыр түсті өзіне тән иісі бар май тәрізді сұйықтық, ол судан жеңіл және суда ерімейді. Қолданылуы. Бензин поршенді двигательдері бар автомобильдері мен ұшақтарға жанармай ретінде қолданады. Сонымен қатар, майға, каучукқа еріткіш ретінде, матаны тазартуға, т. б. пайдалынады.

Мұнайдан ашық өнімдерді айдағаннан кейін, мазут алады. Қосымша айдау арқылы мазуттан жағар майлары алынады.

Мұнайдың кейбір іріктемесінен қатты көмірсутеектер қоспасы - парафиндер, қатты және сұйық көмірсутектерді араластырып вазелин алынады.

Көмір.

Қазақстанда тас және қоңыр көмірдің қоры көп. Біздің территориямызда 200 көміртекті кен орындары мен 200 астам көмірдің шығуы белгілі. Көмірдің жалпы геологиялық ресурстары 164, 4 млдр т, соның ішінде тас көмір - 71, 6 млрд т, қоңыр көмір -92, 8 млрд т деп есептеледі. Анықталған қорлар 60 млрд т жуық, балансирленген - 19, 3 млрд т, соның ішінде тас көмір 63%(соның ішінде кокстелген -17%), қоңыр көмір - 37% құрайды.

Ірі көмір бассейндері орталық Қазақстанда шоғырланған (Қарағанды, Екібастұз, Майкөбе) . Бұл жерде Шұбаркөл (2, 2 млдр т), Борлы (0, 5млрд т), Самара (1, 3 млрд т) ірі кен орындары, сонымен қоса, анықталмаған Теніз-Қоржынкөл бассейні орналасқан. Бассейндегі көмір ресурстары 2, 7 млрд т деп есептеледі. Солтүстік Қазақстанда қоңыр энергетикалық көмір Торғай бассейні ірі бассеәні болып есептеледі. Ресурс қорлары-52 млрд т, соның 7 млрд т анықталған. Көмірдің негізгі бөлігі Құcмұрын (2, 2 млрд т), Святогорское (1, 4 млрд т), Орловское (1, 1 млрд т), Егінсай(1, 1 млрд т), Приозерное (0, 4 млрд т), Қызылтал (0, 4млрд т) шоғырланған. Торғай регионында қоңыр көмір Жиланшикский бассейні орналасқан, бұның ресурстік қоры 22, 8 млрд т құрайды, анықталған қоры жоқ. Жаркуе кен орны көп зерттелген (38 млн т) . Оңтүстік Қазақстанда Іле және Нижнеилийский қоңыр көмір басссейндері орналасқан. Бірінші бассейннің геологиялық ресурстары 14, 8 млрд т, анықталған қорлары 0, 9 млрд т, екіншісінікі 9, 9 млдр т, ал анықталған 3 млрд т боп есептеледі. Қоңыр көмір, Б2 сапалы шығыс Қазақстанда Қаражыра-1, 5 млрд т, Д сапалы қоңыр көмір Кендерлықта белгілі-1, 6 млрд т, анықталғаны 250 млн т, сонымен қоса Д, Б1 саплы қоңыр көмір, бұнда жану сланецтер табылған. Жалпы қор 4 млрд т жуық, сонымен қоса анықталған -20, 3 млн т.

Батыс Қазақстанда ең белгілі көмір кен орны Мамыт болып табылады. Жалпы геологиялық қор - 1, 5 млрд т, соның анықталғаны -0, 6 млрд т.

Сонымен, көмір ресурстары көп аймақ Орталық Қазақстан(50%), екінші және үшінші орында тұрған Солтүстік және Оңтүстік Қазақстан.

Фосфор

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.