Элементтің табиғатта кездесуі
Мазмұны
1. Элементтің табиғатта кездесуі
2. Элементтің алыну жолдары
3. Элементке жалпы сипаттама
4. Элементтің қолданылуы
5. Физикалық қасиеті
6. Химиялық қасиеті
7. Қорытынды
Алтын
Алтын (Aurum), Au – Д. И. Менделеевтің периодты системасының 1 –
тобындағы химиялық элемент. Асыл металдардың бірі; рет номері 79, атом
массасы 196, 967, балқу температурасы t – 1063o C, қайнау температурасы t –
2790o C. Сыртқы ортаның химиялық әсеріне аса төзімді химиялық инертті
элемент.
Алтын табиғатта сап түрде кездесетін металл. Негізінен самород түрде
және тау жыныстарында (5∙10-7%) теңіз және мұхит суында (0,01 –
0,05мгт) кездеседі. Алтынның ұсақ түйірлері кварц ішінде, немесе кварц
құмы арасында шашыраңқы күйде болады. Алтынның табиғаттағы қосылысы алтын
теллуриді (калавернит) AuTe2 құрамында және мыстың, қорғасынның сульфид
кендерінде болады. Жер қыртысының 5∙10-7 массалық үлесі алтынның үлесіне
тиеді.
Біздің елде алтын Сібірде, Оралда және Орта Азия мен Қазақстанда да
кездеседі.
Құмда шашылған аз алтынды (тоннасына 2 – 4 г) ажыратып алу үшін әр
түрлі әдіс қолданады. Ең оңай, көптен қолданылып келе жатқан әдіс – құмды
ағын сумен жуу, сонда құм қиыршықтары суға ілесіп кете береді де, алтын
ауыр болғандықтан қалып қояды. Екінші бір әдіс алтынды амальгамаға
айналдыру. Сынап көпшілік металдарды өз ішінде еріте алады, ол ерітіндіні
амальгама дейді. Амальгамадағы алтынды шығарып алу үшін, амальгаманы
қыздырса, сынап ұшып кетеді, оның буын жинап, салқындатып қайтадан іске
қосады. Бірақ бұл екі әдіспен де құмдағы алтын түгел алынбайды, көп болса,
75% ғана алынады. Бұлардан гөрі тәуірірек әдіс цианид әдісі. Циан қышқылы
тұздардың ерітіндіндісінде оттегі қышқылы тотықтырып ерітіндіге мырыш
ұнтақтарын қосу арқылы алтынды бөліп алады. Ішінде алтын қалған жынысты KCN
тұзының 0,02 – 0,2% ерітіндісімен 2 – 3 рет қайталап шаймалап жуады, сонда:
4Au + 8 NaCN + 2H2O + O2 = 4Na [Au(CN)2] + 4NaOH
Комплексті қосылыс құрамындағы алтынды мырыштың, жәрдемімен ығыстырып
шығарады:
2Na [Au(CN)2] + Zn = Na2 [Zn(CN)4] + 2Au
Бұл шыққан алтынды мырыштан тазалау үшін сұйық күкірт қышқылымен
жуады, мырыш еріп кетеді. Күміс сияқты басқа қоспалардан тазалау үшін
концентрленген ыстық күкірт қышқылымен жуады, онда күміс Ag2SO4-ке
айналады. Кейде күмістен тазалау электролиздеуді қолданады – анод –
тазартылмаған алтын, катод – таза алтын, электролит ретінде Н [AuCI4]
ерітіндісін қолданады сонда күміс анод шмалы түрінде қалады.
Алтын – жұмсақ сары түсті, соғылғыш, созылғыш, жайылғыш, ауыр, жұмсақ
металл. Қалыңдығы, 0,0001 мм фольга жасауға болады. 1грамм
алтыннан ұзындығы 3,5 километр сым жасауға болады.
Алтын жұмсақ болғандықтан таза түрде емес, мыс және күміспен
араластырылған құйма түрінде қолданылады. Түрлі алтын заттарды алтын мен
мыстың құймасынан жасайды, ол құймада көбінесе 58,3% алтын болады (алтын
заттаздың пробасы 583).
I
I
Au Au Au
Au Au
I I
I
Алтын активтігі тіпті нашар металл, оның стандарттық ... жалғасы
1. Элементтің табиғатта кездесуі
2. Элементтің алыну жолдары
3. Элементке жалпы сипаттама
4. Элементтің қолданылуы
5. Физикалық қасиеті
6. Химиялық қасиеті
7. Қорытынды
Алтын
Алтын (Aurum), Au – Д. И. Менделеевтің периодты системасының 1 –
тобындағы химиялық элемент. Асыл металдардың бірі; рет номері 79, атом
массасы 196, 967, балқу температурасы t – 1063o C, қайнау температурасы t –
2790o C. Сыртқы ортаның химиялық әсеріне аса төзімді химиялық инертті
элемент.
Алтын табиғатта сап түрде кездесетін металл. Негізінен самород түрде
және тау жыныстарында (5∙10-7%) теңіз және мұхит суында (0,01 –
0,05мгт) кездеседі. Алтынның ұсақ түйірлері кварц ішінде, немесе кварц
құмы арасында шашыраңқы күйде болады. Алтынның табиғаттағы қосылысы алтын
теллуриді (калавернит) AuTe2 құрамында және мыстың, қорғасынның сульфид
кендерінде болады. Жер қыртысының 5∙10-7 массалық үлесі алтынның үлесіне
тиеді.
Біздің елде алтын Сібірде, Оралда және Орта Азия мен Қазақстанда да
кездеседі.
Құмда шашылған аз алтынды (тоннасына 2 – 4 г) ажыратып алу үшін әр
түрлі әдіс қолданады. Ең оңай, көптен қолданылып келе жатқан әдіс – құмды
ағын сумен жуу, сонда құм қиыршықтары суға ілесіп кете береді де, алтын
ауыр болғандықтан қалып қояды. Екінші бір әдіс алтынды амальгамаға
айналдыру. Сынап көпшілік металдарды өз ішінде еріте алады, ол ерітіндіні
амальгама дейді. Амальгамадағы алтынды шығарып алу үшін, амальгаманы
қыздырса, сынап ұшып кетеді, оның буын жинап, салқындатып қайтадан іске
қосады. Бірақ бұл екі әдіспен де құмдағы алтын түгел алынбайды, көп болса,
75% ғана алынады. Бұлардан гөрі тәуірірек әдіс цианид әдісі. Циан қышқылы
тұздардың ерітіндіндісінде оттегі қышқылы тотықтырып ерітіндіге мырыш
ұнтақтарын қосу арқылы алтынды бөліп алады. Ішінде алтын қалған жынысты KCN
тұзының 0,02 – 0,2% ерітіндісімен 2 – 3 рет қайталап шаймалап жуады, сонда:
4Au + 8 NaCN + 2H2O + O2 = 4Na [Au(CN)2] + 4NaOH
Комплексті қосылыс құрамындағы алтынды мырыштың, жәрдемімен ығыстырып
шығарады:
2Na [Au(CN)2] + Zn = Na2 [Zn(CN)4] + 2Au
Бұл шыққан алтынды мырыштан тазалау үшін сұйық күкірт қышқылымен
жуады, мырыш еріп кетеді. Күміс сияқты басқа қоспалардан тазалау үшін
концентрленген ыстық күкірт қышқылымен жуады, онда күміс Ag2SO4-ке
айналады. Кейде күмістен тазалау электролиздеуді қолданады – анод –
тазартылмаған алтын, катод – таза алтын, электролит ретінде Н [AuCI4]
ерітіндісін қолданады сонда күміс анод шмалы түрінде қалады.
Алтын – жұмсақ сары түсті, соғылғыш, созылғыш, жайылғыш, ауыр, жұмсақ
металл. Қалыңдығы, 0,0001 мм фольга жасауға болады. 1грамм
алтыннан ұзындығы 3,5 километр сым жасауға болады.
Алтын жұмсақ болғандықтан таза түрде емес, мыс және күміспен
араластырылған құйма түрінде қолданылады. Түрлі алтын заттарды алтын мен
мыстың құймасынан жасайды, ол құймада көбінесе 58,3% алтын болады (алтын
заттаздың пробасы 583).
I
I
Au Au Au
Au Au
I I
I
Алтын активтігі тіпті нашар металл, оның стандарттық ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz