Баға белгілеудің теориялық негіздері

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

№1 Лекция тақырыбы: Баға белгілеудің теориялық негіздері
Лекцияның мақсаты мен міндеттері: бұл сабақта бағаның экономикалық категория ретіндегі маңызына тоқтала отырып, баға белгілеудің принциптері мен міндеттері, сондай ақ бағаның функциялары түсіндіріледі.
Лекция мазмұны:
1.1.Бағаның экономикалық категория ретіндегі маңызы
1.2.Баға белгілеудің принциптері мен міндеттері
1.3.Бағаның функциялары

1.1.Бағаның экономикалық категория ретіндегі маңызы
Кəсіпорын қызметінің ең негізгі мəселелерінің бірі - олардың өз тауарлары мен қызметтеріне баға белгілеу. Бағалар қызметтермен тығыз байланыста болады. Нарықтық экономика шарттарында кəсіпорынның жəне кəсіпкердің табысты болуы , олардың өздерінің тауарлары мен қызметтеріне бағаны дұрыс белгілеуіне байланысты. Бірақ оны жасау оңайға соқпайды, себебі бағаға саяси, экономикалық, психологиялық жəне əлеуметтік факторлар кешені əсер етеді. Бүгін баға тауарды өндіруге кеткен шығынның санымен анықталса, ал ертең оның деңгейі сатып алушының мінез-құлық психологиясына қатысты болуы мүмкін. Сөйтіп, кəсіпкер тауарға баға белгілеген кезде, оның (яғни бағаның) деңгейіне əсер етеін бүкіл факторларға көңіл бөлуі тиіс, жəне бағаны пайда табатындай етіп белгілеу керек.
Жалпы бағаның екі негізгі теориясы бар:
- бірінші теорияның жақтаушыларының ойлары бойынша - тауар бағасы оның құның көрсетеді (Баға = Шығындар + Пайда) - өндіруші жағынан.
- екінші теорияның жақтаушыларының ойлар бойынша - тауар бағасы дегеніміз сатып алушының тауар үшін төлеуге дайын ақшасының соммасы - тұтынушы жағынан.
Экономикалық категория ретінде бағаның бірнеше анықтамалары бар:
- фундаменталдық категория, ол тауар бірлігі үшін сатушының сатуға, ал сатып алушының сатып алу үшін беруге келісетін ақша саны;
- тауар құнын ақшалай белгілеу;
- қоғамдық жұмыс уақытын қажет ететін тауарды өндіруге кеткен өлшемдерді жаналай өлшеу үшін қызмет ететін экономикалық категория;
- факттік сұраныс пен ұсыныстың сандық қатынасы.
Бағаның маңызы екі түрлі рөлде көрінісін табады:
- баға экономикалық категорияның, нарықтық конъюктураның индикаторы ретінде жүреді. Баға деңгейі, оның динамикасы қоғамдық өндіріс саласында өтіп жатқан өзгерістерді көрсетеді. Баға сұраныс пен ұсыныстың баланстану жағдайлары туралы, кірістің өсуі туралы, ақшалы эмиссия туралы жəне т.б. ақпарат береді;
- баға маркетингтік реттеуші болып табылады (маркетинтік кешеннің 4Р элементтерінің бірі), жəне оның көмегімен өндіріске, ауысымға, тұтынуға əсер іске асырылады. Баға мемлекет экономикасының маңызды пропорцияларының баланстануына, нарық көлеміне, халықтың сатып алушылық қабілетіне тура əсерін тигізеді;
Баға белгілеу - бұл тауарлар мен қызметтерге баға құру (жасау) үрдісі. Баға белгілеудің екі негізгі моделдерін белгілеп атауға болады: Нарықтық баға белгілеу, ол нарықта қандайда бір тауарға сатып алушылардың сұранысының жəне сатушының ұсыныстырының ара қатынастарының негізінде іске асады;
Мемлекеттік баға белгілеу (орталықтандырылған мемлекеттік баға белгілеу), мұнда шығындық баға белгілеу шекарасында баға негізіне өндіріс шығындары мен айналымдар енеді(кіреді).
Бағалар жəне баға белгілеу бірігіп баға механизмін құрайды. Ол екі бөліктен тұрады: баға, оның түрлері, құрылымы, өлшемі өзгеріс динамикасы; жəне баға белгілеу, белгілеу ережелері, жаңа бағалар құру жəне қатысушыларын өзгерту əдістері.
1.2.Баға белгілеудің принциптері мен міндеттері
Баға белгілеудің əдістемесі - бұл баға белгілеудің концепциясын əзірлеуге қатысты; бағаларды анықтауға жəне негіздеуге қатысты; баға жүйелерін құруға қатысты; баға белгілеуді басқаруға қатысты жалпы ережелер, принциптер жəне əдістер жинағы.
Жалпы əдістемелеу (ол баға белгілеу стратегиясын ойлап табуға көмектеседі) жəне əдістемені (ол əдістемелеу элементі болып табылады жəне онда бұл стратегияны іске асырудың нақты ұсыныстары жəне құралдары болады) бір - бірінен айыру қажет.
Баға белгілеудің принциптері ( бұл бүкіл баға жүйесіне тəн болатын жəне оның негізінде жатқан тұрақты жұмыс істейтін жайлар) əдістеменің маңызды элементі болып табылады:
- бағаны негіздеудің ғылымилығының принциптері - баға белгілеуде нарықтық экономиканың даму заңдылықтарын үйрену жəне есептеу ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.