Əлемдік бағалар

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 12 бет
Таңдаулыға:

№10 Лекция тақырыбы: Əлемдік бағалар
Лекцияның мақсаты мен міндеттері:
Лекция мазмұны:
Әлемдік тауар нарығындағы баға
1. Әлемдік нарықтағы баға түсінігі;
2. Дүниежүзілік бағаның негізгі түсінігі;
3. Сыртқы саудалық бағалардың құрылуы.
Қазіргі әлемдік экономика бұл тауарлар, қызметтер және капитал ұлттық шекаралар арқылы салыстырмалы түрде еркін өтетін кеңістік. Әлемдік экономика белгілі бір мемлекеттің оған қатысуының рентабельділігін қамтамасыз ететін дәрежеде бір-бірімен тұрақты және өзара байланыста болатын ұлттық мемлекеттік экономикалардан тұрады. Дүниежүзілік тауарлық нарық -- бұл халықаралық тауарлар алмасу саласы болып табылатын жалпы әлемдік нарықтың бөлігі. Әлемдік нарық үнемі дамуда, ұзақ мерзімді перспективада ол кеңеюге ұмтылуда, ол әлемнің барлық елдерінің сыртқы саудасынан тұрады, ол халықаралық еңбек бөлінісі және халықаралық ақша-несие бөлімдері негізінде қалыптасқан сатушылар мен сатып алушылар арасындағы тауарлар мен қызметтер алмасу жүйесімен ұсынылған әлемдік экономиканың бөлігі болып табылады. және қаржылық қатынастар.
Әлемдік тауар нарығының белгілері:
oo ауқымды операциялар;
oo елдер арасындағы осы тауарға биржалық операциялардың жүйелілігі;
oo экспорттық және импорттық жеткізілімдердің өзара сәйкес келмеуі;
oo еркін айырбасталатын валютада төлемдер жүргізу;
oo бағалардың ерекше жүйесі -- әлемдік бағалар.
Сыртқы экономикалық қатынастардың негізгі формаларына сауда, бірлескен кәсіпкерлік, қызмет көрсету, ынтымақтастық жатады. Сыртқы сауданың нәтижелеріне халықаралық еңбек бөлінісін тереңдету, әлеуметтік жұмыс күшін үнемдеу, валюта конвертациясына қол жеткізген елдердің шеңберін кеңейту кіреді. Сыртқы экономикалық қызметтің негізгі факторлары -- әлемнің әртүрлі елдерінің біркелкі емес экономикалық дамуы, адам, шикізат, қаржы ресурстарындағы айырмашылықтар, саяси қатынастардың табиғаты, ғылыми-техникалық прогрестің деңгейі, әсіресе географиялық орналасуы.
Әлемдік нарықта сауданың ерекше түрлері бар. Әлемдік бағалар мұндай формаларға қолданылмайды. Оларға мыналар жатады:
oo компания ішіндегі жеткізу;
oo тауар биржасы операциялары;
oo гуманитарлық көмек;
oo экспорттаушы мемлекет тартқан қаражат есебінен тауар сатып алу;
oo мемлекеттік бағдарламалар бойынша сатып алу;
oo мемлекеттің қатысуы нәтижесінде пайыздық мөлшерлеме мен өтеу мерзімі белгіленетін тауарлық несиелік операциялар;
oo экспорттаушы елдің үкіметі ұсынған несие бойынша төлемдер жүзеге асырылатын операциялар;
oo айырбасталмайтын валюталармен жасалатын операциялар сауда келісімдері бойынша.
Сауда-саттық операцияларына қызмет ететін әлемдік бағалар қол жетімді және тауардың дүниежүзіне экспортталу дәрежесін көрсетуі керек.
Әлемдк баға -- бұл тауардың халықаралық құнының ақшалай көрінісі. Әлемдік нарықтағы тауарлар алмасу орташа әлемдік еңбек шығындары негізінде жүреді. Еңбекке ақы төлеу еңбек өнімділігі мен еңбек қарқындылығының ұлттық деңгейлеріндегі айырмашылықтармен байланысты.
Әлемдік орташа деңгеймен салыстырғанда ұлттық еңбек өнімділігі жоғары ел қосымша пайда алады.
Әлемдік баға белгілері
1. Әлемдік баға бір-біріне тәуелсіз фирмалар арасындағы ірі сауда операцияларына қызмет етеді.
2. Әлемдік баға кез-келген сатушы мен сатып алушы үшін қол жетімді болуы керек, яғни. әлемдік баға ретінде тек қана қарапайым сауда операцияларының бағаларын қарастыруға болады.
3. Әлемдік баға өкілді болуы керек, яғни. белгілі бір тауардағы халықаралық сауданың жағдайын барынша сипаттау.
4. Әлемдік баға еркін айырбасталатын валютада белгіленеді.
Әлемдік бағаның қалыптасу кезеңдері
Тауарлардың сапасы әлемдік бағалар деңгейіне әсер етеді. Халықаралық сапа стандарттарына сәйкес келмейтін өнімдер арзан бағамен сатылады. Дүниежүзілік бағалар арнайы мәмілелерге қолданылмайды, оған мыналар кіреді:
oo тауарлық несие негізінде жасалатын мәмілелер, егер мемлекеттің қатысу нәтижесіндегі пайыздық мөлшерлеме, өтеу мерзімі әлемдік нарықта қабылданған әдеттегі сауда шарттарына сәйкес келмесе;
oo экспорттаушы тараптың үкіметі берген қарыз есебінен жасалған мәмілелер;
oo айырбастауға болмайтын валюта бойынша, арнайы төлем шарттарын, компания ішіндегі айналым аясында жеткізуді көздейтін сауда келісімдері бойынша жасалатын операциялар;
oo тауар биржасы операциялары;
oo сыйлық беру;
oo мемлекеттік бағдарлама бойынша сатып алулар.
Сауда-саттық операцияларына қызмет ететін әлемдік бағалар қол жетімді және тауардың дүниежүзіне экспортталу дәрежесін көрсетуі керек.
Дүниежүзілік тауар нарығы әртүрлі қабылданған бағамен сипатталады, бұл әртүрлі коммерциялық және саудалық саяси факторлардың әсерімен түсіндіріледі.
Бағалардың көптігі дегеніміз -- бір көлік базасында сол тауар немесе сол сападағы тауарларға бірқатар бағалардың болуы.
Осыған байланысты:
oo қарапайым коммерциялық мәмілелер бағасы;
oo клиринг келісімдері бойынша бағалар;
oo мемлекеттік көмек шеңберіндегі бағдарламалар бағасы.
Халықаралық саудада бағаның екі түрі қолданылады: есептелген және жарияланған.
Сметалық бағаны экспорттаушы фирмалар тауарлардың нақты түрлеріне анықтайды, мұндай бағалар толық және тікелей шығындар әдісін қолдана отырып есептеледі. Толық өзіндік құн әдісі тауарларды өндіруге байланысты барлық шығындарды оларға есептелген кірісті қосу арқылы қосады. Тікелей шығындар әдісін қолдана отырып, алдымен бағалардың және болжамды сату көлемдерінің бірнеше нұсқалары анықталады. Экспорттық бағаны және ішкі нарықтағы тауарлардың бағаларын есептеуде айтарлықтай айырмашылықтар жоқ. Экспорттық бағаны есептеу ерекшелігі жақын және алыс шетел елдеріне тауар жеткізуге байланысты қосымша шығындардың болуы болып табылады. Экспорттық бағаны есептеудің бастапқы негізі келісімшарттың бағасы болып табылады, және оның бағасы мыналарды қамтуы мүмкін: сатушылар үшін комиссиялар, сатып алушы елге әкелінетін кедендік шығындар, көлік шығындары, болжанбаған бағалық тәуекелдерді өтеуге қажетті резервтер, келісімшартты жасау шығындары, кесіп өткен кезде анықтама беру. шекаралары.
Жарияланған бағалар -- нақты ақпарат көздерінен алынған бағалар. Олар әдетте әлемдік бағалардың деңгейін көрсетеді.

Әлемдік баға -- әлемдік рынокта сатылатын тауар бірлігінің бағаланған әлемдік құнының шамасы немесе бағаның әлемдік сауда-саттықта қолданылатын түрі. Әлемдік баға, көбінесе, ауқатты сатушылар мен сатып алушылардың арасындағы келісімшарт арқылы мемлекеттер арасында емін-еркін айналыста болатын ақшамен белгіленеді. Әлемдік баға кейде сатушылар мен сатып алушылар белгілеген баға ретінде халықаралық сауда орталықтарында қолданылады.
Қазіргі кезде мырыштың, қорғасынның, қалайының, алюминийдің, мұнайдың әлемдік бағасы ретінде Лондон биржасының бағасы алынады.
Сол сияқты машинаның және жабдықтардың бағасы ретінде Еуропаның, Жапонияның және Американың белгілеген бағасы пайдаланылады. Әлемдік рыноктағы тауардың бағасы бір мезгілде бірнеше дәрежеде болуы мүмкін. Әлемдік баға дәрежесіне алуан түрлі жағдайлар әсер етеді. Оған тауар сұранымы мен ұсыныстарының қатысы, төленетін ақшаның валюталық түрі, сауда келісімінің уақыты, тауарды жеткізу мерзімі және сауда әлеміндегі экономика және экономика емес әр түрлі жағдайлар жатады.
Егер сұраныс ұсыныстан артық болса, әлемдік баға дәрежесін анықтауда тауар сатушының ықпалы артып, баға көтеріледі, ал ұсыныс сұранымнан жоғары болған жағдайда, әлемдік бағаға тауар сатып алушының үстемдігі басым болып, әлемдік баға төмендейді. Есеп айырысу ешқандай кедергісіз, ақшалай жасалатын болса, әлемдік бағаның дәрежесі жоғарылайды. Есеп айырысу қолма-қол немесе несиеге беру және бөліп-бөліп төлеу жолымен жүргізілсе, онда ол әлемдік бағаға кері әсер етеді. Еркін сауда базарында сатылатын тауардың әлемдік бағасы келісімшарт тауарының бағасынан және көмекке арналған тауар бағасынан өзгеше болады.
Тауарды жеткізу тұрғысынан алғанда әлемдік баға бірнеше түрге бөлінеді. Тауарды бағалау тұрғысынан әлемдік бағаның 3 түрі бар. Оның біріншісі -- сатушылардың бәсекелестігінен туындаған баға, екіншісі -- шағын сауда тобының бәсекесінен туындаған баға, үшіншісі -- бірнеше сатушы тобының бәсекесінен пайда болған баға. Негізгі тауарларға (астыққа, мұнайға, түсті металдарға т.б.) әлемдік баға деңгейлерінің өзгеруі арнаулы басылымдарда тұрақты жарияланып тұрады.
Əлемдік бағалар - бұл халықаралық нарықта берілген тауар бойынша неғұрлым атаулы мəмілелерді айқындайтын бағалар. Еркін саудалық - саяси режимде жəне еркін айналатын валютада неғұрлым үнемі өтетін мəмілелер атаулы болып саналады. Əдістемелік қателіктерден аулақ болу үшін жəне əлемдік бағалар туралы ақпарат əртүрлі болмау үшін ол қол жетімді болу керек.
Тауардың əлемдік бағасы - бұл əлемдік тауар нарығында қалыптасқан конъюнктурада нақты жеткізу жəне жалпы қабылданған төлем шарты кезінде берілген тауарды өткізу бойынша орташаөлшенген баға деңгейі.
Əлемдік баға келесі негізгі белгілермен сипатталады:
- көпшілік тауар нарықтары үшін əдеттегі шарттар негізінде ірі экспорттық жəне импорттық келісімдерді жүзеге асыру бойынша бағалар;
- маңызды нарықтарда жəне тұрақты (уақытылы) келісмдерде қолданылатын бағалар;
- төлемдер еркін айналатын валютада жүргізілетін келісімдердегі бағалар.
Осылайша, əлемдік баға жеткілікті түрде атаулы боуы керек, атаулықтың негізгі белгісі ретінде - сəйкес тауардың əлемдік экспортта алатын проценттік үлесі. Іс жүзінде əлемдік баға ретінде негізгі жабдықтаушылардың жəне тауарды сатып алушылардың экспорттық жəне импорттық бағалары қолданылады. Шикізаттық тауарлар сияқты массалық тауарлар үшін əлемдік баға ретінде халықаралық сауданың негізгі орталықтарының (биржа, аукцион жəне т.б.) бағаларын жатқызуға болады.
Сатушылар жəне сатып алушылар үшін атаулы жəне қол жетімді бағалардың болуы - сыртқы нарықта коммерциялық қызметтің қажетті алғышарты болып табылады. Əлемдік бағалар бойынша ақпарттық мəліметтер жиынтығы бағаның келесі түрлерін құрайды (жарияланатын немесе сұрай бойынша алынатын): анықтамалық, биржалық, аукциондық, саудаласу бағалары, каталогтар, есептік бағалар, ұсыныс бағалары, прейскуранттар бағасы, нақты келісімдер бағасы.
Нарықта шикізаттық тауарлардың көп бөлігі анықтамалық, биржалық жəне аукциондық бағалармен қамтылған, бағалық ақпаратпен қамтамасыз ету тұрғысынан жалпы дайын өнім, машина жəне жабдықтар нарығына қарағанда орынды болады (находится в положении).
Əлемдік бағалар - халықаралық саудада нақты тауарлар жағдайын жеткілікті түрде толық сипаттайтын ірі экспорттық жəне импорттық операциялар жүргізу бойынша бағалар. Іс жүзінде əлемдік бағалар келесідей анықталады: бір тауар бойынша (əдетте шикізаттық) - экспортаушы немесе импорттаушы елдердің баға деңгейімен; басқасы бойынша - аукцион, биржа бағаларымен; дайын бұйымдар бойынша - əдетте берілген өнім түрін өндіруге мамандандырылған əлемде алдыңғы қатарлы өндірушілердің бағасымен.
Егер келесі шарттар орындалатын болса, əлемдік баға болып саналады:
1) берілген тауар бойынша алдыңғы қатарлы нарықтарда жасалатын ірі экспорттық немесе импорттық келісімдер бағасы;
2) тұрақты сипат алатын келісімдер;
3) төлемдерді еркін айналатын валютада қарастыратын келісімдер.
Əлемдік тауарлық нарықтардың негізгі бағалары белгілі тауар түрінің тұтыну, өткізу жəне өндіру орташа əлемдік шартын көрсетеді. Бұл мемлекеттік кəсіпорындар мен шетелдік серіктестер арасындағы ынтымақтастық жобаларының нұсқаларын анықтайды. Тауарлар түрі бойынша əлемдік болып табылады: бидайға - Канаданың экспорттық бағалары; мұнайға - ОПЕК елдер - мүшелерінің экспорттық бағалары; пиломатериалдар - Швецияның экспорттық бағалары; каучук - Сингапурлық биржаның бағалары; түсті металдар - Лондонның түсті металдар биржасының бағалары; шай - Лондон, Коломбо, Калькуттадағы аукционның бағалары.
Шикізаттық тауарлар бойынша əлемдік бағаны анықтау ешқандай қиындық туғызбайды (шикізатты негізгі жабдықтаушы елдер бойынша анықталады), алайда дайын өнімге байланысты бағаны таңдау ұқсас өнімді өндіретін ондаған фирмалардың бағасын пайдалануға тура келеді, ал шикізат бойынша тек 1-3 көрсеткіштер алынуы мүмкін.
Дамыған елдердегі баға ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.