Ұйымның экономикалық сипаттамасы мен салық есебінің ерекшеліктері


Жоспар
Кіріспе
Негізгі бөлім
1 Ұйымның экономикалық сипаттамасы мен салық есебінің ерекшеліктері
1. 1 Ұйымның құрылымдық сипаттамасы мен негізгі көрсеткіштері
1. 2 Ұйымның бухгалтерлік есебі және есеп саясаты
1. 3 Салық есебінің дамуы мен ерекшеліктері
2 Бюджетпен салықтар бойынша есеп айырысудың есебі
2. 1 Ұйымдағы жеке және заңды тұлғаның табыс салығының есебі
2. 2 Қосымша құн салығының есебі.
2. 3 Жергіліктер салықтар есебі
2. 4 Басқа да салықтар мен төлемдер есебі.
3 Ұйымдағы салық есептілігінің қалыптасуы мен даму жолдары
3. 1 Кәсіпорынның салық саясатын жасау жолы
3. 2 Салық есептілігінің нысандарын қалыптастыру
3. 3 Салық есептілігін жетілдірудің негізгі бағыттары және жетілдіру жолдары
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
1 1 Ұйымның экономикалық сипаттамасы мен салық есебінің ерекшеліктері
1. 2 Ұйымның басқарушылық құрылымы.
«EFA - WOSTOK» ЖШС-ң жалпы сипаттамасы.
«EFA - WOSTOK» ЖШС Қазақстан Республикасының азаматтық кодексіне, ҚР 1998 жылы сеуір айының 22-сі «Шектеулі және қосымша жауапкершіліктегі серіктестітер туралы» заңына, ҚР 1997жылы сәуір айының 19- шы күнінде «Шағын кәсіпкерлікті мемлекеттік қорғау туралы» заңына және басқа да қолданыстағы заңдарға сәйкес өңделді және жүзеге асады. Оның негізгі қызметі құрылысы, жөңдеу және жинақтау, іске қосуға қажетті құрал жабдықтарды жасау және жабдықтаумен айналысу болып табылады.
«EFA - WOSTOK» ЖШС басқарушылық құрылымы төмендегі 1- суреттетен көруге болады.
Сурет-1.
Ұйымдық-құқықтық жағынан салықтар - бұл мемлекет біржақты тәртіппен заң жүзінде белгілеген, белгілі бір мөлшерде және мерзімде бюджетке төленетін қайтарусыз және өтеусіз сипаттағы міндетті ақшалай төлемдер. Салықтардың экономикалық мәні олардың өзінің функциялары мен міндеттерін жүзеге асыру үшін мемлекет жұмылдыратын ұлттық табыстың бір бөлігі болып табылатындығында.
Салықтар қаржының бастапқы категориясы болып табылады. Салықтар мемлекетпен бірге пайда болды және мемлекеттің өмір сүріп, дамуының негізі болып табылады. Адамзат дамуының бүкіл тарихы бойына салық нысандары мен әдістері өзгерді, игерілді, мемлекеттің қажеттіліктері мен сұрау салуларына бейімделді. Салықтар тауар-ақша қатынастарының ахуалына әсер ете отырып, олардың дамыған жүйесінде айтарлықтай өрбіді. Мемлекет құрылымының қабаттаса жүреді.
Салықтар барлық елдерде олардың қоғамдық - экономикалық құрылысы мен саяси іс-бағытына қарамастан ұлттық мемлекет кірістерінің негізгі көзі - ұлттық табысты қайта бөлудің басты қаржылық құралы, мемлекеттің кірістерін және бюджеттің кірістерін қалыптастырудың шешуші көзі болып табылады. Салықтарда мемлекеттің экономикалық мазмұны нақты түрде көрінеді, ал салықтардың әлеуметтік-экономикалық мәні, олардың түрлері мен рөлі қоғамның экономикалық құрылысымен, мемлекеттің табиғатымен және функцияларымен айқындалады. Белгілі философ Френсис Бэкон салықтарды төлеу - әрбір азаматтың қасиетті борышы деген еді.
Қазақстан Республикасы Конституциясының 35-ші бабында: заңды түрде белгіленген салықтарды, алымдарды және өзге де міндетті төлемдерді төлеу әркімнің борышы әрі міндеті болып табылады, - деп жазылған.
Салықтарды ежелден салық жүктемесін (салық ауыртпалығын) бөлудің екі қағидаты қалыптасқан:
- «пайда» (алынған игіліктер) қағидаты;
- «қайыр көрсету» (төмен қабілеттілігі) қағидаты.
Алынған игіліктерге және төлем қабілеттілігіне салық салудың қағидаттарын пайдалану салық мөлшерлемелерін белгілеуге және табыстың өсуіне қарай олардың өзгеруіне саяды.
Салықтың ұтымды ұйымдастырудың классикалық қағидаттарын бұрын Адам Смит ұсынған еді. Олар мынаған саяды:
- салық салық төлеушінің әрқайсысының табысына сәйкес алынуы тиіс (әділеттілік қағидаты) ;
- салықтың мөлшері мен оны төлеу мерзімі алдын ала және дәл анықталуы керек (анықталық қағидаты) ;
- әрбір салық салық төлеуші үшін неғұрлым қолайлы уақытта және әдіспен алынуы тиіс (қолайлылық қағидаты) ;
- салықты алудың шығындары өте аз қойылуы тиіс (үнем қағмдаты) .
Бұл қағидаттарды пайдалану салық салудағы зорлық - зомбылықты жоқ етті, бұл процеске реттемелеуді енгізді және Адам Смитке «салықтар - оны төлейтіндерге құлшылықтың нышаны емес, бостандықтың нышаны» деп қорытынды жасауға мүмкіндік берді. Салық салудың кейінгі даму барысында қағидаттардың тұжырымдамалары дәлденді, толықтырылды.
Салық төлеуші салық заңнамасына сәйкес салықтың міндеттемелерін толық көлемінде және белгіленген мерзімдерде орындауға міндетті. Салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті төламдер айқын болуға тиіс. Салық салудың айқындығы салық төлеушінің салықтың міндеттемелері туындауының, орындалуының және тоқтатылуының барлық негіздері мен тәртібін салық заңнамасында белгілеу мүмкіндігін білдіреді.
Салық салу мәселелерін реттейтін нормативтік - құқықтық актілер ресми басылымдарды міндетті түрде жариялануға жатады.
Қазақстан Республикасында салық жүйесі реформалаудың үш кезеңінен өтті:
Бірінші кезең - 1991 жылғы 9 шілдедегі Қазақ КСР Президентінің «Қаз КСР мемлекеттік салық қызметін құру туралы» Жарлығымен Қаз КСР - дің басты мемлекеттік және 27 жергілікті салық түрін қарастыратын салық жөніндегі заң актілер пакеті қабылданды.
Екінші кезең - 1995 жылғы 24 сәуірдегі «Бюджетке төленетін салық және басқа да міндетті төлемдер туралы» Қазақсат Республикасы Президентінің Жарлығы өз қаржы жүйемізді құруға ықпал етті. Ең бастысы, салық төлеу жүйесі ықшамдалып, салық саны 45 - тен 11 - ге дейін қысқартылды. Қосылған құн салығы енгізілді.
Үшінші кезең - 2001 жылы 12 маусымда Қазақстан Республикасының жаңа Салық кодексі қабылданып, ол 2002 жылдың 1 қаңтарынан қолданысқа енгізілді.
Салық кодексі қабылданғаннан бері бірнеше толықтырулар мен өзгерістер жасалды.
Салық және басқа төлемдер деп заң актілерімен белгіленген тәртіпен шарттарға сәкес төлеушілердің бюджетке немесе бюджеттік емес қорларға міндетті түрде жасайтын жарнамалары аталады. Ұлттық табысты қайта бөлу факторы бола отыра салықтар мына жағдайларда жүзеге асырады. Бөлу жүйесінде пайда болатын қатерлерді жоюға мүмкіндік туғызады. Адамдардың осы немесе басқа әрекеттерінің дамуын ынталандырады (немесе ынталандырмайды) .
Мемлекетке түсетін салықтардың алымдардың, баждардың және басқа төлемдердің ( бұдан кейін салықтар) жиынтығы және олардың құрылуын формалары мен әдістерінің жиынтығы салық жүйесін құрайды.
Салық жүйесі мемлекеттің сәйкес келетін заңдылық актілеріне негізделеді. Оның арқасында салықтың құрылуының және жиналуының нақты әдістері, яғни салықтар элементтері белгіленеді.
Салықтың субъктісі немесе салық төлеуші - заң арқылы салық төлеу міндеті артылған адам. Бірақ салықтың ауыртпалығы бағалар механизмі арқылы басқа тұлғаға жүктелуі мүмкін. Сондықтан арнайы салық төлем қызметін атқарушы - салықты ақиқат төлейтін тұлға, белгіленеді.
Салықтың объектісі - салық есептелетін табыс немесе мүлік (жалақы, пайда, құнды қағаздар, жылжымайтын мүліктер т. б. ) .
Табыс көзі - есебін салық төленетін табыс.
Салық ставкасы - салық салыну бірлігіне келетін салықтың көлемі (табыстардың ақша түріндегі бірлігі, тауардың өлшем бірлігі және т. б. ) .
Тұрақты прапорционалдық прогрессивтік салық ставкалары болды. Тұрақты ставкалар табыстар көлемінің мөлшеріне байланысыты емес, салым бірлігіне абсалюттік сомада белгіленеді.
Прапорционалдықтар - салық объектісіне, оның жіктелінуіне байланысты болмай, біркелкі проценттік қатынаста салынады.
Прогресивтік ставкалар - табыстың өсіп отыруына байланыты прогресивттік салықтың орташа ставкас өсіп отырады. Салық салуда прогресивттік ставкасы бойынша салық төлеуші табысының үлкен үлесін төлейді. Прогресивтік салықтардың зардабының үлкен табысы бар адамдар тартады.
Регрессивтік - табыстың өсіп отыруына сәйкес. Регрессивтік салықтардың үлкен табыстары барларға пайданы, ал табыстары көп емес физикалық және заңды тұлғалар үшін өте ауыр келеді.
Салық салу - бұл табысты және қайнар көздері мемлекеттік құралдарды толтыру үшін реттеуші құрал. Мемлекет пайда болысымен тарихи салық та пайда болды. Салық неше ғасыр бойы өмір сүреді, соншама экономикалық теория оптималды салық салу қағидасын іздеуді алғаш рет Адам Смит қалыптастырған.
Қазіргі заманғы салық жүйесі бірнеше қағиданы қолданады:
- Жалпылай, яғни табыс табатын барлық экономикалық тұлғаларды дамыту;
- Тұрақтылық, яғни уақытында салық мөлшері мен салық түрінің тұрақтылығы;
- Тең күштеу, яғни салықты салу барлық салық төлеуші үшін бірдей болуы керек.
Міндеттеме, яғни салықтың мәжбүрлігі төлеммен құтқармау, салықты төлеуде және есептеуде тұлғаның дербестілігі.
Әлеуметтік - әділеттілік, яғни салық мөлшері және салық жеңілдігін құру, бұл аз табысты кәсіпорынға, халыққа аяушылық ықпал жасау.
Салық жүйесі мемлекеттің заң актілерінде негізделеді, мұнда салық элементтері құралады.
Бұған кіретіндер:
- Салық тұлғасы немесе салық төлеуші, яғни салық төлеу міндетін артырған тұлға, ол заңды және жеке тұлға бола алады.
- Салық нысан, яғни табыс және мүлік, осылардың салық есептеу (жалақы, табыс, бағалы қағаз, қозғалмайтын мүлік) .
Салық көзі - бұл қоғамның таза табысты нысандарының тәуелдігін байланысыз салық салу.
Салық мөлшері - салықтың маңызды элементті, бұл элемент салым бірлігіне байланысты салық шамасын анықтайды.
Салықтардың әлеуметтік - экономикалық мәні мен мазмұны олар атқаратын функцияларда толық ашыла түседі. Жалпы қаржы категориясы тұрғысынан салықтар қосалқы категория болып табылатындығын есте ұстаған жөн, сондықтан қаржыға қатысты салықтардың функцияларын қаржының бөлгіштік функциясының құрамдас қосалқы функциясы ретінде қарастырған жөн. Қазіргі кезде салықтар фискалдық, реттеуші және қайта бөлу сияқты негізгі үш функция орындайды. Бұлардың әрқайсысы осы қаржы категориясының ішкі белгілері мен өзіндік ерешеліктерін білдіреді.
Фискалдық функция - барлық мемлекеттерге тән негізгі функция. Оның көмегімен бюджеттің кірістерін толтыра отырып, экономиканы, әлеуметтік - мәдени шараларды жүзеге асыруды қамтамассыз етеді.
Салықтардың реттеуші функциясы мемлекеттің экономикалық қызметінің ұлғаюымен байланысты пайда болады. Ол ұлттық шаруашылықтың дамуына қабылданатын бағдарламаларға сәйкес ықпал етеді. Бұл орайда салықтардың нысандарын таңдау, олардың мөлшерлемелерінің, алу әдістерінің өзгеруі, жеңілдіктер мен шегерімдер пайдаланылады. Бұл реттеуіштер қоғамдық ұдайы өндірістің құрылымы мен үйлесісіміне, қорлану мен тұтыну көлеміне ықпал етеді.
Қайта бөлу функциясы арқылы түрлі субъектілер табысының бір бөлігі мемлекеттің қарамағына өтеді. Бұл функцияның іс - әрекетінің ауқымы жалпы ішкі өнімде салықтардың алатын үлесі арқылы анықталады. Мемлекет салық саясатын - салық саласындағы шаралар жүйесін қоғамның оның нақтылы кезеңіндегі әлеуметтік - экономикалық мақсаттар мен міндеттеріне қарай әзірленген экономикалық саясатқа сәйкес жүргізіледі.
Нарықтық қатынастардың қалыптасу жағдайындағы салық саясатының негізгі бағыты тұтынудың орталықтандырылған қоғамдық қорлары арқылы халықтың нақты табыстарының едәуір бөлігін қалыптастырудың өзін ақтамаған қағидатынан бас тарту болып табылады. Бұл еңбек белсенділігінің күшеюіндегі экономикалық ынталылықтың уәждемелік механизмі арқылы халықтың еңбекке жарамды бөлігінің табыстарын айтарлықтай арттыруға мүмкіндік жасайды. Салық жүйесі арқылы қоғамның еңбекке жарамсыз мүшелерінің неғұрлым тиімді және берік әлеуметтік қорғалуы қамтамасыз етіледі.
Салықтар - қаржының алғашқы санаты салықтардың айырым белгілері
Салықтар - бұл, белгіленген мөлшерде және көрсетілген мерзімдерде мемлекеттің өзінің қызметтері мен міндеттерін жүзеге асыруының көзі болып табылатын ұлттық табыстың бір бөлігі.
Салықтар қаржының алғашқы санаты (категориясы) болып табылады. Салықтар мемлекеттің құрылуымен қатар қалыптасады және мемлекеттің өмір сүруінің, дамуының негізі болып табылады. Кез келген мемлекет өзінің қаржылық негізінің болған кезінде ғана өмір сүреді.
Салықтартар, баждармен қатар мемлекеттің өзіне ақша табуының ертеден келе жаткан әдісі болып табылады.
Салықтың көрсетілген белгілерін қарастырайық.
Салық - бұл мемлекеттің бекітімі. Тек мемлекет қана азаматтардың салық салу режимін енгізе алады, оларға ақшаны, белгілі бір сомасын бергізуге міндеттейді. Қазақстан Республикасында салықтарды төлеу міндеті азаматтардың конституциялық міндеттері аясында белгіленген. Осы орайда мемлекет өзінің саяси билік субъектісінің өкілеттілігіне сүйене отырып әрекет етеді.
Белгілеген субъектісінің белгісі ретінде салық кез келген мемлекеттік емес міндетті төлемдерден айрықшаланады.
Салық әрқашан құқықтық нысанда ғана болады.
Салықты қандай да бір заң, жарлық, декрет, т. б. шығармайынша алу мүмкін емес. Бұл құқықтық акт жазбаша түрде жасалып, тиісті қолдар қойылып, мөрленіп заңдық күшке енеді.
Салықтың құқықтық нысаны оны төлемдердің, алымдардың, жарналардың кез келген түрінен ерекшелейді.
Салық - бұл занды белгіленген төлем.
Қазақстан Республикасының Конституциясы азаматтарды заңда белгіленген Салықтарды төлеуге міндеттейді. Азаматтар заңсыз белгіленген салықты төлемейді, ал төлеуге болмайтын салық болуы мүмкін емес.
Бұл жерде айтпағымыз, осы қағида өкілетті органдарға қатысты жағдайлардың бүкіл кешенін қамтитындығы.
Салық мәжбүрлеу сипатына ие.
Салықтың мәжбүрлеушілік кезі екі жағдайда көрінеді. Біріншіден, салық төлеушінің тілегі мен күшіне қарсы енгізіледі. Екіншіден, егер салық төлеуші өзінің салықтық міндетін өз еркімен орындамаса, одан ақшаны мемлекет күшпен немесе сот арқылы алады.
Салықты алудың мәжбүрлі сипаты оны қайырымдылықтан, еркін қарыз беруден, мемлекеттік банктерде салымдар ашу, т. б. кез келген түрінен айрықшалайды.
Салық міндетті толем болып табылады. Салықтардың міндетті белгісі - салық төлеуші заңда белгіленген тәртіп пен мерзімде салық төлеуге міндетті.
Салықтың белгіленуімен сәйкес салық төлеушіде мемлекет алдында нақты қаржылық міндет туындауы керек. Ол мұнда ақшаның белгілі бір сомасын мемлекетке береді, ал шынайы салық кезінде өнімнің жарты бөлігін береді. Осы міндеттерді орындамау, біріншіден, осы ақшаларды (өнімді) мәжбүрлеп алуға, екіншіден осы субъектіні белгіленген жауапқа тартуға (яғни, оны жазалау) әкеп соғады.
Салықты төлеу міндеті оның төлемін қабылдау міндетімен сәйкестендірілген.
Салықты төлеу салық төлеушінің заңды міндеті болып табылады.
Салықты белгілей отырып мемлекет салық төлеуші тұлғалардың осы Салықты төлеу міндетін туғызады. Бұл орайда, осы міндет заңдық сипатқа ие болады. Яғни, салық төлеуші өзінің ақша төлеу міндеттерін орындамаған жағдайда құқық бұзушы болып саналады.
Конституция - бұл, саяси декларация да, көркем шығарма да емес, ол нормативтік - құқықтық акт, оның әрбір сөзі белгілі бір заңдық жүктемеге ие болуы керек. Біздің ойымызша, бұл жағдайда «борыш» санаты салықты тиісу міндеттілігінің мемлекеттік - құқықтық сипатын көрсетеді.
Салық нақты қаржылық міндетті туғызады. Салықтар - бұл қаржылық - құқықтық құрал, осы арқылы мемлекет өзіне қажетті қаражатты алады. Қаржылың міндеттеме де, кез келген міндеттеме сияқты, екі субъектіге ие: несиегер, яғни, мемлекет өкілетті тұлға ретінде болады және борышкер, ол салық төлеуші болып табылады. Осы қаржылық міндет аясында несиегер борышкерден салықтар, белгілеген ақша сомасын белгіленген мерзімде және белгілі бір тәртіпте талап етуге құқылы, ал борышкер салықтар төлеудің белгіленген механизмі негізінде бұл соманы мемлекетке өткізуге міндетті.
Салықтық міндеттеме салық төлеушінің міндеттерін ғана емес, оның кейбір салық заңымен қарастырылған құқықтарын қамтиды.
Салықта ақшаны құқықтық негізде өндіріп алудың өзіндік орны бар.
Салықтар - бұл әрқашан да өзгенің ақшасын мемлекеттің мәжбүрлеп алуы болғанына қарамастан, ол оның лигитимдік негіздегі меншігі болып келеді. Осынысымен салық мәжбүрлеуден ерекшеленеді. Салық салықтар төлеушінің заң бұзушылығы немесе қандай да бір әрекетіне байланысты жауапқа тарту болып табылмайды. Салықтартың төлеушілері заңға бағынушы, тәртіпті адамдар болып табылады. Осынысымен Салықтар айып және компескелеу шараларынан ерекшеленеді. Салықтар ақшаны мәжбүрлеп алу, мемлекеттің өзгенің меншігін өз пайдасына алуы сипатына ие болғандықтан, Конституцияның 26 - бабында белгіленген жеке меншік құқығына қол сұқпау кағидасы мен салықтартардың өзара қатынасы туралы теориялық мәселе туындайды. Көрсетілген бап былай дейді: «сот шешімімен болмаса, ешкімнің де өз меншігінен айырылуы мүмкін емес. Мемлекет қажеттері үшін меншікті мәжбүрлеп алу заңда қарастырылған кейбір жағдайларда ғана оны екі жаққа да тең жағдайда алынуы мүмкін» (3-тармақ) .
Мәселе мынада: Конституцияның 26 - бабының қорғаушы механизмі салықтарға тарала ма?
Барлық сыртқы белгілер бойынша салықтартар осы баппен қамтылады.
Расында да, салыкты төлеу, біріншіден, мүлікті алу болып табылады, одан кейін салық төлеуші одан айырылады. Екіншіден, бұл алу мәжбүрлі сипатқа ие, үшіншіден, салықтарды төлеу мемлекеттік қажеттіліктер үшін жүзеге асырылады.
Салықты төлеу мемлекеттік жауапкершілік шараларымен
қамтамасыздандырылған.
Егер салықты төлеу процесінде ақша алу мәжбүрлі сипатка ие болса, ол салықтар төлеушінің өзінің салықтың міндеттерін орындамағандығына жатады.
Бұл орайда, құқық бұзу сипатына байланысты күқың бұзушыны жазаға тартудың көптеген шаралары қолданылады және ол қаржылық-қүқықтық, әкімшілік-құқыктык, және қылмыстық-құқықтық сипаттарды да қамтиды.
Құқық бұзған салық төлеушіге қолданылатын жазалар туралы айтқанда, теориялық сұрақ туындайды, мұндай жауапкершілік негізінде не жатыр: салық заңын бұзу, оның салдарынан салық төлеушінің құқық бұзушы ретінде көрінуі, немесе салықтар міндетін орындамау. Қойылған мәселенің маңыздылығына қарамастан, ол теориялың та, тәжірибелік те мәнге ие. Құқық бұзылған кезде тұлғаны заң бұзушы ретінде жазалай отырып, мемлекет жазалаушы орган ретінде көрінеді.
Салыққа оның төленуі үшін мемлекеттік бақылау әрекеті тән.
Салық төлеушінің әрекеттеріне бақылау әрңашан мемлекеттік бақылау сипатына ие. Мұнда салық бақылауын жүзеге асыруға өкілетті мемлекеттік органдарға тексерушілік өкілеттіліктер берілген, олар салықтар төлеушінің барлың құжаттарын, акпараттарын тексереді, тіпті кәсіпкердің коммерциялық құпиясын да қарай алады, бұлардың бәрін ашып көрсету салық төлеушінің міндеті болып табылады. Осылайша, салықтық бақылау - бұл әркашанда, салықтартың сипаттық белгісі болып табылатын мемлекеттік бақылау.
Салықтың экономикалық белгілері.
Салық - бұл материалдық төлем, яғни салықты төлеу әрқашанда салық төлеушінің мүлігін мемлекет пайдасына алуды көздейді.
Әдетте, әдебиеттерде салық ақшалық төлем ретінде сипатталады. Бұл қазіргі салықтық жүйелер үшін сөзсіз дұрыс, онда шынында да салық міндетінің заты ақша болып табылады.
Алайда, бізге заттай салықтартар да белгілі. Ал табыс салығы субъектіні өсірілген, өндірілген, табылғандардың, т. б. бөлігін мемлекетпен бөлісуді мәжбүрлеуден басталады. Мысалы, салықтар төлеуші мемлекетке өсірілген бидай өнімінің оныншы бөлігін беруге міндетті болған. Алайда, табыс салығының қазіргі кездегі құрылымдарында оның салык, салу объектісі ақша түріндегі кіріс болып табылады, ал салықтардың өзі де ақшамен төленеді. Барлық қалған салықтар бойынша да соны айтуға болады. Өкілеттік органның мемлекет салығы бойынша берешегін өтегенде борыш қор мүлігіне өндіріп алу жасалуы мүмкін болған жағдайда да салықтың ақша табиғатын өзгертпейді. Қазақстан Республикасының салықтар заңы да салықты төлеудің заттай түрін есепке алған. Жер қойнауын пайдаланушылардың тапқан өнімдерінің бөлігін мемлекет пайдасына өндіріп алу осыған мысал бола алады.
Негізінде бұл жағдайлардың болуы ақша жүйесінің әлсіздігімен байланысты, сондықтан мемлекетке ақшаның орнына мүлік алуына тура келеді. Мұндай жағдайлар мемлекеттің ертедегі кезеңдеріне тән болған.
Заттай салықтар кезінде салық төлемінің негізі заттар түріндегі мүлік болып табылады. Жеке анықталған зат төлем негізі бола алмайды, оны салық түрінде алу салықтардың қатынастарының тоқтауына әкелген болар еді.
Салық - бұл қайтарылмайтын түрде ақша алу. Салықты төлеу кезінде қүнның біржақты қозғалуы орын алады: төлеушіден мемлекетке карай.
Осылай салық, ақша, бірінші - төлеушіден мемлекетке, одан кейін - мемлекеттен төлеушіге (яғни ақша қайтарылады) қарай жылжитын кайтарымды толемдерден (мысалы, мемлекеттік ңарыздар) өзгешеленеді.
Салыктардың «әлеуметтік қайтарымдылығы» туралы көптеген теориялар болган және бар, олар әсіресе социалистік қаржы дәуіріне тән болды. КСРО кезіндегі халықтан алынатын барлық салықтартар кайтарымды деп бекітілген. Бюджетке түскен ақшалар қаржыландырудың көптеген жүйесінен өтіп барып халыққа ақысыз білім беру, емдеу, әлеуметтік қамтамасыздандыру түрінде және басқа да кеңес халқының көптеген қажеттіліктерін қанағаттандыру аркылы халыққа қайтарылады.
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz