ТАБИҒАТТАҒЫ ТОСЫН ЖАҒДАЙ


АБАЙ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
ТАҚЫРЫБЫ:
ТАБИҒАТТАҒЫ
ТОСЫН ЖАҒДАЙ
ТЕКСЕРГЕН: ШЫНЫБЕКОВА Ш. С.
ОРЫНДАҒАН: АСАМБЕКОВА Д.
АЛМАТЫ-2007
ТАБИҒАТТАҒЫ ТОСЫН ЖАҒДАЙ
Табиғаттағы тосын жағдай - бұл адамның қоршаған ортамен қарым-қатынасы нәтижесінде және оның өміріне, денсаулығы мен мүлігіне қауіп төнгенде болуы мүмкін жағдай.
Мысалы, ықтимал жарақаттар, өсімдіктер мен хайуанаттардың уымен улану, табиғи-ошақтық ауруларға шалдығу, тау ауруы, күн өту және дененің суынуы, улы хайуанаттар мен жәндіктердің шағуы, жұқпалы ауралар.
Экологиялық тосын жағдайларға белгілі жайттарда ерекше маңызға ие болатын тосын оқиғалар (суық, ыстық, аштық, шөлдеу, шаршау, экоулану, тән ауруы) . Олардың жағымсыз әсер ету деңгейі ерекшелігі соншалықты аурудың асқынуына сіресіп қалушылыққа алып келеді.
Тосын жағдайдың дамуына немесе пайда болуына әсер ететін табиғи орта факторлары: температура және ауаның ылғалдығы, күн радиациясы, жауын-шашын, атмосфераның барометрлік қысым деңгейі, жел, дауыл. Бұған сондай-ақ жер бедері, су көздері, флора мен фауна, жер магнит өрісінің ауытқуы жатады.
Қорғаныс қызметін қамтамасыз ететін табиғат аясындағы тосын жағдайларды адамның қалыпты тіршілігіне ықпал ететін факторлар: киім, авариялық жабдық, дабыл мен байланысқа арналған қондырғы, тамақ пен су қоры, авариялық жүзу құралдары, әр түрлі мақсатқа пайдаланылатын қолда бар заттар.
Материалдық жағдайға және климаттық-географиялық жағдайлардың ерекшелігіне байланысты нақты бір жағдайдың әр түрлі салдары болуы мүмкін. Мысалы, ұшақтың шөлге амалсыз қонуы, орманда жерге қонғаннан гөрі едәуір күрделілеу болып келеді. Тосындылық деңгейі, әдеттегідей, тірі қалу мүмкіндігін белгілейтін өмір уақытының факторына ықпал етеді.
АДАМНЫҢ ТАБИҒАТТАҒЫ ӨЗІН-ӨЗІ ҰСТАУЫНЫҢ КЕЙБІР ТӘРТІПТЕРІ
Күн шығыстан шығып, батысқа батады. Егер таңертең күнге қарап тұрсаңыз солтүстік сол қолыңыз жағында, ал оңтүстік оң қол жағында болады. Көптеген өсімдіктер нағыз компас болып табылады. Бақшадағы күнбағар, ормандағы кейбір гүлдер, тіпті бұлтты күннің өзінде бастарын күнге қаратады.
Итқонақ пен қына және тебірткілер көлеңкені жақсы көреді. Сондықтан олар негізінен ағаш бұталарының, тастар мен ағаш түбірінің солтүстік жағында өседі. Ағаштардың қабығы әдетте солтүстік жақтан қаралау және дөрекілеу. Бұл әсіресе қарағайда, қайыңда, теректе анық байқалады.
Егер сіз адассаңыз, ал жолда өзен немесе үлкен жылға кездессе ағыс бойымен төмен жүріңіз. Бұл жол, әдеттегідей үйге алып келеді.
Бағдар жасау үшін биік ағашқа шығып, шығу жолын межелеуге болады.
Найзағай жарқылдаған кезде жеке тұрған ағашқа жасырынуға болмайды. найзағай көп жағдайда соған түседі. Ең жақсысы бұтақ астында немесе шағын орманда жасырынған жөн.
Найзағай көбінесе еменге, терекке, талшынға, шегіршінге түседі (сирегірек шыршаға, қарағайға) .
Тек өздеріңізге таныс саңырауқұлақ пен жидекті жинаңыз.
Еш уақытта өзіңізге таныс емес жидектің дән татпаңыз. Өзіңіз білмейтін, орманда кездескен саңырауқұлақ пен жидек туралы кездескендерден сұраудан ұялмаңыз.
Кез-келген климатты географиялық аймақта адамға жол кездескен өзен мен және жылғамен жүруге тура келеді. Ең жақсысы бейтаныс өзенді кешіп өткен жөн. Өткел ретінде оқпақ жол, автомобиль дөңгелегінің ізі, суды бойлай өтетін және қарсы жағалаудан көрінетін сүрлеу, сондай-ақ өзеннің екі жақ жағалауындағы өсімдіктер арасындағы сүрлеуші қызмет етеді. Таулы жерлерде өзеннен тастардың үстімен өткен жақсы.
Тәуекелдік факторлары - бұл авариялық жағдайда адам өміріне қауіп төндіретін факторлар. Оған ауру, зілзал, аштық, ыстық және шөл, суық, қорқыныш, әлсіреу, жалғыздық, авария орны жатады.
* Аштық . Аштық - бұл азық-түлік қоры болмаған немесе жеткіліксіз болған жағдайда организмнің күйгі. Жағдайға байланысты аштық: мүлде аштыққа - су жоқ кезде; толық аштыққа - азық-түлік қоры, бірақ сумен қамтамасыз етілуі шектелмеген жағдайда; ішінара аштыққа - азық-түлік қоры жеткілікті болған жағдайда адам тоғаммен бір немесе бірнеше витаминдер блоктер, углеводтар және т. б.
Азық-түлік қоры болмаған, аң, балық аулау, жабайы жеуге жарайтын өсімдіктерді мүмкіндігі жоқ жадайда тірі қалудың бей-жай әдісін ұстанған жөн, яғни апат орнынан жақын маңда көмек күту.
Энергия көздерін үнемдеу мақсатында аса қажетсіз баспанадан кетпеуге: көбірек жатуға, тек өте қажетті жұмыстарды орындауға тырысу керек.
* Ыстық. Шөлдеу . Авариялық жағдайға қатысты «ыстық» түсінігі бірнеше ахуалдың жиынтығы-қоршаған ауаның температурасы, күн сәулесінің жиілігі, топырақ бетінің температурасы, ауа ылғалдығы, желдің болуы немесе жоқтығы, яғни авария болған жердің климаттық жағдайлары.
Шөлде немесе жартылау шөлде болған авариялық жағдай адам үшін аса күрделі. Суды бірден көп ішуге болмайды. Бірден көп ішу шөлді қандырмайды, алайда адамды әлсіретуі мүмкін. Ішкен суды шөлді бірден қандырмайтындығы, асқазанға арып, араласқаннан кейін, яғни 10-15 минут өткен соң шөлді қандыратындығын есте ұстау керек.
* Суық . Статистикалық мәліметтерге сәйкес адамдар 10-15 пайыз туристік маршруттарда суыну құрбандықтары болады. Суық адамға үлкен деңгейде қысқы уақытта қауіпті. Төмернгі температура жағдайында адамның тірі қалуі үшін желдің жылдамдығы маңызды. Ауаның -3 градус болып, желдің жылдамдығы секундына 10-11 м/с болса, оның тоңдыру әсері адам үшін -20 градусқа пара-пар.
Табиғи баспана жоқ жерлерде ауаның төменгі температурасы күшті желмен қосылып, адамның өмір сүру уақытын бірнеше сағатқа дейін қысқартуы мүмкін. Суық температураларда өмір сүрудің ұзақтығы көрсетілген климаттық факторлардан бас киім мен аяқ киімнің жағдайына, адамның моральдық әл-ауқатына байланысты.
*Қорқыныш . Қорқыныш - өмірге немесе денсаулыққа қауіп төндіретін кез-келген шынайы немесе елестік жағдайда адамның табиғи жауабы.
Қорқыныш авариялық жағдайға көмектесумен қатар көп жағдайда оны асқындырып жібереді. Қорқыныш сезімнің күшеюіне кез-келген кездейсоқ оқиға қызмет етуі мүмкін.
*Әлсіреу . Әлсіреу - авариялық жағдайлардың тұрақты серігі, үнемі ой шырмауында және тұрмыс істеудің салдары болып табылады. Бірден сары уайымға салыну және қатты қимылдау жағдайында адам аса қысқа мерзімде әлсіреуі мүмкін. ынайы немесе елестегі қауіптен есі шығып қашқан адам санаулы минуттарда өзінің күшінен айрылуы мүмкін, бұдан кейін әлсіздік күшейіп, адам өз тағдырына немқұрайды қарайды.
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz