Энергетикалық және ішкі заттар проблемасы Дүниежүзілік мұхитттың проблемалары

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Энергетикалық және ішкі заттар проблемасы. Дүниежүзілік мұхитттың
проблемалары.

Энергетикалық проблемалар халықтың өсуімен ғана байланысты емес.
Олар планетадағы жылу балансын қолдаумен жән энергияны өндіру және
тұтынумен байланысты. Жылу балансын қолдау қажеттілігі мүлдем анық.

Энергетикалық проблемалар экологиялық проблемалармен тығыз байланысты.
Жер энергетикасы ақылға қонымды дамуына экологиялық қолайлы жағдай өте
қатты тәуелденуде, өйткені “булану эффекті” жасайтын газдардың жартысы
энергетика құрылады.

Мұнай баласымен есептегенде 9 млрд. тоннаға жуық отынды адамзат жылына
тұтынады. Планетаның отын-энергетикалық балансы негізінде “ ластағыштардан”
қалыптасады – мұнайдан ( 40%), көмірден ( 31%), газдан ( 23%). Сомасында
оларға пайдаланатын энергоресурстардың басымқы бөлшегі келеді – 95 пайзы.

Энергетикалық ресурстармен қиыншылықтар болама деп сұрақ қойсақ.
Шынындада, жақын уақытта энергетикалық ресурстардыңсарқылуы мүмкін бе ?
Сонда адамзат энергияның жетіспеушілігін сезінеді ме ? Мұндай тұжырым
асығыстау.

Әрине, көмір, газ, мұнай және басқа пайдалы қазылымдар қоры шексіз
емес. Бірақ, бірге олар электрэнергияның өңдеуінің өсуін әлі қамтамасыз
етеді. Одан басқа уран және торийдің атом энергетикасы үшін үлкен қоры бар.
Атом энергетикасында үлкен болашақ бар.

Энергетика дамуындағы екінші бағыт – бұл күннің тікелей сәулесін
пайдалану. Энергияның осы түрін пайдаланатын қондырғылардың пайдалы іс
коэффициенті ПІК (КПД) төмен, сондықтан оны әлі таңдаулы қолданып жатыр.

Үшінші бағыт – жер астындағы ыстық сулар. Олар энергия алу үшін
баяғыдан бері қолдануда – Исландияда, Италияда, Камчаткада. Бірақ бұл бар
қорының үлесі өте аз.

Сутегінің пайдалануында қызықты болашақ бар. Қазіргі ішкі жану
қозғалтқыштар сутегімен жұмыс істеу үшін кейбір өзгерістерді қажетсінеді.
Сутегі атомы бар заттарды жіктеу үшін, оны өңдеу үшін көп энергия
жұмсалады. Бірақ жақында сутегін өңдеу үшін басқа жол белгіленді – ол
биологиялық жол, онда сутегі микробалдырлар қызметінің өнімі болып
табылады. Ақыр аяғында сутегіні биологиялық әдіспен өндіру күн энергиясының
ағыны есебімен болады.

Аталған мысалдар - энергетикалық ресурстардың пайдалану мүмкіншілігін
кеңейтудегі жалғыз жолы емес. Басқа жол – қолданыстағы технологиялармен,
қолданыстағы қондырғылармен энергияның жаңғырту тиімділігін көтеру. Бұл
дамудың экстенсивті емес, қарқынды жолы – бар ресурстарды ұтымды пайдалану
есебімен. Бұл тиімділік әлі төмен. Пайдалануға жіберген кезде энергияның
көбі жойылады, мысалы ЖЭС отындағы энергияның 70 пайыздай. Отынның жану
энергиясының пайдаланатын қондырғылардың ПІК (КПД) төмен.

Жақында 200 жылда табиғи энергетикалық ресурстарды жетіспеушілігі үшін
жалпы планетадағы адамзаттың дамуы мен өсуі шектеледі деп өкінбеңдер. Жалпы
біздің планетада ғалами экологиялық проблемалар жергілікті деңгейде
байқалады. Мүмкін, планетадағы энергияның жетіспеушілігі емес, оның жалпы
планетада пайдаланатын артықтығы жердегі адамзаттың дамуы үшін шектеулі
болар.

ХХ ғасырдағы шикізат проблемалары. Адамзаттың мұқтаждары үшін, дамуы
үшін қажетті материалдың көбі, жердің негізгі қайтатолтырылмайтын
ресурстары, пайдалы қазбалардан өндіріледі. Әр уақытқа мұнай, темір, мыс,
мырыш қоры қаншаға бізге жетеді деп көптеген болжамдар жасалған және оның
мезгілі аталған. Тұжырымдарға да, болжамдарға да уақыт өз өзгерістерін
кіргізді. Нәтижесінде пайдалы қазбалардың тұтынуы өсе берді, әсіресе –
барлауланған қоры.

Барлық барлауланған пайдалы қазбалардың қоры абсолюттік және бір
адамға шаққан мөлшерде, өндірістің және оны пайдаланудағы өсуіне қарамастан
өсіп жатыр. Әрине, бұл үдеріс шексіз болуы мүмкін емес, яғни Жер көлемі
шектелген, сондықтан оның қазбалар ресурстарының көлемі де шектелген. Бірақ
Жер заты әлі бірінші құрылған қалпында сақталды, егер оны ғалами мөлшерде
қарастырсақ. Жердің құрғақ аумақтарының бәрі әлі барланған жоқ, ал зерттеу
техникасы жердің қабығының терең емес орындарына ғана жетеді – 3-5 км
дейін. Негізінде планетаның бетінде
“шұқыланып” жатқан сияқтымыз, ал егер бірнеше миллион жыл кешірек
дүниеге келсек, онда планетамызды адам “ жеп қойған “ болар еді.

ХХ ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.