Бағаға әсер ететін факторлар туралы

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

Қазақ Ұлттық Аграрлық Университеті

кафедрасы

Тақырыбы: ___________________________________ ____

Орындаған:
Тексерген:

Алматы 2006
Бағаға әсер ететін факторлар

Сұраным графигін, шығынның есептеу сомасн және бәсекелестер бағаларын
белгіленнен кейін, фирма өз тауарына баға белгілеуге даяр деуге болады. Бұл
баға табыс келтірмейтін өте төмен және сұраным құрастыруға кесірін
тигізетін өте жоғары баға аралығында болады. (1-суретте) баға белгілегенде
басшылыққа алынатын негізгі ұғымдар жалпылама түрінде келтірілген.
Мүмкіншілігінше, ең төмен баға өнімнің өзіндік құнымен анықталса,
максимальды- баға фирма тауарының қайсібір бірегей құндылығымен анықталад.
Бәсекелестер тауар құны және алмастыру тауарлары фирма баға тағайындағанда
ұстанымға алуға керекті орта баға деңгейін көрсетеді.

Өте төмен Мүмкін баға Өте жоғары баға
баға
Бұл баға бойынша
Бұл баға сұранымды
бойынша құрастыру мүмкін
табыс емес
болмайды
Өнімнің Бәсекелестер Тауардың
өзіндік бағасы және бірегей
бағасы алмастырылатын құндылығы
тауарлар бағасы

(1- сурет) Баға белгілеудің негізгі ұғымдары

Фирмалар баға тағайындау проблемасын шешу үшін ең кем дегенде осы үш
ұғымның бірін ескеретін баға есептеу әдісін пайдаланады. Фирма таңдалынып
алынған әдіс нақтылы бағаны дұрыс санауға мүмкіншілік береді деп сенеді.
Біздер мынадай баға тағайындау әдістерін қаралық: Орташа шығын плюс табыс
шығынсыздықты талдау және мақсатты табысты қамтамасыз ету, бағаны тауардың
құндылығын сезіну арқылы тағайындау, бағаны күнделікті баға деңгейі
негізінде тағайындау, бағаны жабық сауда негізінде тағайындау.
Баға тағайындау ең жай тәсілі- тауардың өзіндік құнына қосымша құн
қосу. Тұрмыс электр құралдарын сатушы өндірушіге әр тостер үшін 20 доллар
төлеп, оның құнына 50 % қосымша баға қосып, оны 30 доллар сатуына болады.
Бөлшек сауда сатушының бұл жолғы валдық табысы 10 доллар болады. Егер
дүкеннің жұмысын ұйымдастыру шығыны әр сатылған тостер үшін 8 доллар
болатын болса, онда сатушының таза табысы 2 долллар болады.
Тостерді өндіруші де бағаны тағайындағанда орташа шығын плюс табыс
әдісін пайдаланған болуы керек. Егер бір тостерға деген өндіріс шығыны 16
долларға тең болса, бөлшек сауда сатушыларына 20 долларға сатқан кәсіпкер
25 % қосымша құн қосқан болатын. Құрылыс компаниялары жұмыс жүргізу
ұсыныстарын жобаның толық құны плюс табысқа стандартты қаржы бөлуді
ұсынады. Заңгерлер және басқа ерікті мамандық адамдары бағаны өз
шығындарына стандартты қосымша құн қосу арқылы белгілейді. Кейбір
сатушылар, сатып алушылардан өздерінің шығындар сомасы плюс белгіленген
үстеме баға қосатынын айтады.
Үстеме баға тауар түрлеріне байланысты кең шектелген түрде өзгеріп
отырады. Міне бірқатар әмбебап дүкендердің типтелінетін үстеме бағалар
(өзіндік құнына емес, бастапқы бағасына) темекі бұйымдар- 20 %,
фотокамералар- 28 %, кітаптар- 38 %, әйел киімдері- 41 %, әйел бас кйімі-
50. Бөлшек бакелей саудасынада кофегі, консервіленген сүт өнімдеріне және
қантқа үстеме баға жоғары болады. Үстеме баға шегі өте кең болады. Мысалға,
тоңазытылған азық- түліктер категориясында бөлшек саудадағы үстеме баға 13
% тен 53 %-ке дейін жетеді. Үстеме баға айырмақшылықтары тауар бірліктері
айырмашылық құндарын, сауда көлемін, тауар қорларының айналымын және
өндірушілер маркасымен жекеменшік маркалары арақатынастарын көрсетеді.
Бға тағайындағанда стандартты үстеме бағаны пайдалану логикаға жата ма?
Әдетте, жоқ, жатпайды, күнделікті сұранымдар және бәсекелестікті есепке
алмайтын кез- келген есептеу әдісі оптималды бағаға шығару ықтималдығы
мүмкін емес. Жеке бизнес, зираттары бәсекелестердің жеңілдетілген баға
тағайындағанына қарамастан, өздерінің стандатты үстеме бағасын қатал
ұстаған, көпестердің моласына толы.
Дегенмен, үстеме баға негізінде бағаны есептеу әдісі бірқатар
себептерге байланысты қарапайымдылығын жоймаған. Біріншіден, сатушылар
сұранымынан гөрі шығын туралы көбірек біледі. Бағаны шығнға байланыстыру
арқылы сатушы баға тағайындауды өзі үшін жеңілдетеді. Ол сұранымның
толқуына байланысты бағаны жиі өзгертпейді. Екіншіден, егер баға
тағайындаудың осы әдісімен саладағы барлық фирмалар пайдаланатын болса,
олардың бағасы көбіне ұқсас болады. Сондықтан баға бәсекелестігі минимумға
түседі. Үшіншіден, орташа шығын плюс табыс есептеу әдісін көпшілік сатып
алушылар үшін де және сатушылар үшін де әділ деп санайды. Сұраным жоғары
болған жағдайда сатушылар сатып алушылардың есебінен кенеліп байымайды және
сонымен қатар жұмсалған қорына әділ табыс нормасын алуға мүмкіншілігі бар.
Шығындар негізінде баға тағайындаудың тағы бір әдісі есептеу арқылы
мақсатты табыс келтіру болып саналады. Фирма өзіне қажетті табыс көлемін
қамтамасыз ететін баға қоюға тырысады. Мұндай әдісті Дженерал моторс
компаниясы қолданады. Ол өз автомобильдеріне баға белгілегенде, жұмсалған
капиталға 15-20 % пайда келтіруге тырысады. ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.