Қазақстан Республикасының экономикалық ұйымдармен ынтымақтастығы

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 15 бет
Таңдаулыға:

ЖОСПАР
Кiрiспе 2
Қазақстан Республикасының халықаралық ұйымдармен ынтымақтастығы 3
Қазақстан Республикасының қаржылық ұйымдармен ынтымақтастығы 3
Қазақстан Республикасының экономикалық ұйымдармен ынтымақтастығы 7
Қолданылған әдебиеттер тiзiмi 17

Кiрiспе

Қазақстан Республикасы 1991ж. 16 желтоқсанда тәуелсiздiк алғаннан
кейiн айқын сыртқы саясат жүргiзе бастады. Тек осы кезден бастап қана
Қазақстан әлемдiк аренаға халықаралық құқықтың толық қанды субъектiсi
ретiнде жұқты. Қазақстан Республикасы қабылданған Тәуелсiздiк туралы
Заңда: Қазақстан Республикасы сыртқы саясатты халықаралық нормаларды
сақтай отырып, барлық елдермен тең құқылы тең дәрежеде қарым-қатынастар
жасайды, өзiнiң территориялық шекарасының мызғымыстығын қамтамасыз етедi
және өзiнiң iшкi, сыртқы саясатын дербес жүргiзiледi делiнген.
1991жылдың соңына дейiнгi екi апта iшiнде Қазақстан тәуелсiздiгiн 18
мемлекет танып үлгердi, олардың iшiнде Туркия, АҚШ, Қытай, Германия,
Пәкiстан бар. Қазақстан орталық езгiден құтылып, әлемдiк қауымдастықтың
тең құқықты мүшесi болды. Қазақстан өз алдына сыртқы саясатты мынадай
мiндеттердi қойды: жоспарлы экономикадан нарықтық экономикаға көшу,
демократия процестерiн дамыту, сыртқы саяси қызмет бағытын айқындау,
территорияның тұтастығын қамтамасыз ету; ТМД елдерiмен тығыз байланысты
халықаралық ынтымақтастық негiзiнде дамыту.
Бүгiнде Қазақстанды әлемнiң 140-қа жуық елдерi ресми түрде таныды.
Қазақстан 50-ге жуық мемлекеттерде өз емдiлiктерiн ашты. Қазiргi таңда
Қазақстанда 47 елдiң емдiлiктерi ашылып жұмыс iстеуде. 200-ден аса шетел
компаниялары республикамызда өз офистерiн ашты. 50-ге жуық әртүрлi
ұйымдардың мүшесi болып қабылданды.

Қазақстан Республикасының халықаралық ұйымдармен ынтымақтастығы

Қазақстан Республикасының қаржылық ұйымдармен ынтымақтастығы

Жалпы алғанда, 1995 жылдың желтоқсаннында Қазақстанның Ислам
Конференциясы Ұйымының толық құқылы мүшесi болды, iрi инвестициялық
мүмкiндiктерi бар мұсылман әлемiмен бiздiң өзара қарым-қатынастарымызды
нығайта түстi.
Қазақстанның АСЕАН-ға мүше елдермен, оның iшiнде ең алдымен
–Индонозиямен, Малайзиямен және Сингапурмен қарым-қатынастары жақсы дамып
келедi. Бұл елдердiң экономика саласында iлгерi өркендеуi мен табыстары
бiздiң жас мемлекетiмiз үшiн үлкен тәжiрибе болып табылады және сауда –
экономикалық қарым-қатынастарды кеңейтуге үлкен мүмкiндiктер туғызып отыр.
Қазақстан Республикасы алыс шетелдермен сыртқы қатынаста Америка
Құрама Штаттарына үлкен маңыз берiп отыр. Үлкен қуатты мемлекеттердiң
iшiнде АҚШ Қазақстанның тәуелсiздiгiн алғашқылардың бiрi болып таныды.
Қазақстан Америка Құрама Штаттарымен саяси, экономикалық, дипломатиялық
және мәдени қатынастарды қалыптастырып, дамытуға айрықшамаңыз берiп келедi.
1992 жылы мамыр айында Президентiмiз Н.Ә. Назарбаевтың АҚШ-қа барған
ресми сапары барысында Президент Дж. Буш екеуi үш келiсiмге қол қойды, олар
сауда, экономика және инвестициялар саласындағы байланыстарды кеңейту үшiн
құқылық негiз қалады.
Сонымен бiрге, инвестицияларды қорғау жөнiндегi кепiлдiктер бойынша да
келiсiмге және таяу арада салықтар туралы, келiсiм жасау жөнiндегi
хаттамаға қол қойылды. Бұнда Қазақстан үшiн қолайлы жағдай жасауды
қарастыратын сауда жөнiндегi ереже қабылданды.
1993 жылы 6 сәуiрде Қазақстан мен американдық мұнай компаниясы
Шевронмен бiрлескен кәсiпорын Теңiзшевройл құру туралы келiсiмге қол
қойды. Ол 40 жыл мерзiмге жасалып, алынған пайданың 80 пайызы Қазақстанға,
20 пайызы Шевронға тиесiлi болатын болып келiсiлдi. Қазақ жерiне
алғашқылардың бiрi болып келген Шеврон компаниясы қазақстандық мұнай-газ
секторының дамуына қолайлы жағдай жасады. Басқа шетелдiк компаниялардың
Қазақстан экономикасына инвестиция салуына сенiмдiлiк туғызды.
Теңiзшевройл өзi құрылған 1993 жылы 1 миллион тоннадай мұнай өндiрген
болса 2002 жылы 13,1 миллион тонна мұнай өндiруге қол жеткiздi. Ал
американдық Филлип Морис компаниясы Қазақстандағы темекi өнiмдерiн
шығаруға инвестиция салды. 1993 жылы 15 Қарашада Қазақстан өзiнiң ұлттық
валютасын - теңгенi енгiзгенде АҚШ, бұл шешiмдi жақтайтынын және
халықаралық ұйымдарынан қолдау ұйымдастыратындығын, ол үшiн екi жыл iшiнде
екi миллиардтан астам доллар беретiндiгiн, ал таяудағы уақытты Қазақстан
400 миллион доллар алатынын хабарлады.
1993 жылы 24 қазанда АҚШ-тың мемлекеттiк хатшысы Уоррен Кристофер
Қазақстанға келiп, елiмiздiң Президентi Н.Ә. Назарбаевпен кездесуiнде өз
елiнiң Президентi Билл Клинтон әкiмшiлiгiнiң Қазақстандағы саяси және
экономикалық реформаларға, әсiресе, жекешелендiруге қолдау көрсетуге
бағытталған ынтымақтастықты жалғастыру ниетiн жеткiздi. АҚШ-тың сыртқы
саясат ведомстваның басшысы Қазақстанның Орталық Азиядағы бейбiтшiлiк пен
қауiпсiздiктi нығайтудағы родiн жоғары бағаланған болатын. 1993 жылы
желтоқсан айында АҚШ-тың вице-президентi Альберт Гор Қазақстанға келдi.
Бұнда Қазақстан жерiндегi ядролық қарулар мәселесi кеңiнен сөз болған едi.
1994 жылы 14 ақпанда Президентiсмiз Н.Ә. Назарбаевтың АҚШ-қа ресми
сапары кезiнде АҚШ Президентi Билл Клинтонмен бiрге қол қойған
Демократиялық ықпалдастық партиясының маңызы зор болды. Онда Қазақстанның
дүниежүзiлiк қауiпсiздiктi сақтауға сiңiрген еңбегi атап көрсетiлген.
Партияның он жетi бабында екi ел арасындағы қауiпсiздiк, саясат, экономика,
мәдениет, бiлiм, қоршаған ортаны қорғау, ғылым, денсаулық сақтау және тағы
басқа мәселелер бойынша мақсаттар мен мiндеттер көрсетiлген.
1994 жылы наурызда Қорғаныс конверсиясы жөнiндегi Қазақстан-Американ
Комитетi құрылды.
1995 жылғы сәуiрде конверсияның жоспарын жүзеге асыруға АҚШ тарапынан
Қазақстанға төрт грант, жалпы көлемi 37 миллион доллар берiлдi.
1997 жылы қараша айында Президентiмiз Н.Ә. Назарбаевтың АҚШ-қа ресми
сапары кезiнде қол қойылған екi ел арасындағы атом энергиясын бейбiт
мақсатқа пайдалану туралы, ядролық сынақтарды бақылау үшiн Қазақстанда
сеисмикалық станциялар құру туралы, БН-350 реакторында ядролық қалдықтарды
конверциялау жөнiндегi келiсiмдердiң маңызын атап өтуге болады.
1999 жылы 17 желтоқсанда Президентiмiз Н.Ә. Назарбаевтың АҚШ-қа ресми
сапары болды. Сапар барысының күн тәртiбiнде, өзара экономикалық қарым-
қатынас, жаппай қырып-жою қаруларын тартпау, шаруашылық дауды шешу, салық
саясаты, шағын және орташа бизнестi дамыту мәселелерi қаралды. Оған қоса,
мұнай және газға, энергия секторына қатысты мәселелердi талқылауң бойынша
тағы да екi комитет-шағын және орташа бизнес жөнiндегi, ауыл шаруашылығы
жөнiндегi комитет құрылды.
Қорытынды мазмұндама: Қазақстан мен АҚШ жаңа ғасырда аймақтық, сондай-
ақ ғаламдық негiздi тұрақтылықты қамтамасыз ету мақтасында ынтымақтастық
үшiн барлық мүмкiндiктердi пайдалануға ұмтылады, - деп атап көрсетiлген.
Екi ел арасындағы қарым-қатынастарды нығайтуды АҚШ мемлекеттiк хатшысы
Мадлен Олбрайттың 2000 жылы сәуiрде Қазақстанға келуiнiң маңызы ерекше
болды. Кездесуде АҚШ Қазақстанның тәуесiздiгiн қолдайтынын, республиканың
қауiпсiздiгiн күшейту үшiн көмек көрсетуге дайын екендiгiн, оның iшiнде
кадрларды даярлау, терроризм және есiрткi бизнесiне қарсы күресу үшiн
арнаулы жабдықтар беру, экспорттық бақылауды нығайту мәселелерiнде көмек
көрсететiндiгi айтылды.
АҚШ-тың стратегиялық мүддесi-Қазақстан экономикасында американ
бизнесiнiң кеңеюiне саяси құралдармен жағдай жасау, аймақты өз ықпалын
жүргiзу болып табылады. Елiмiзге шетелдердiң инвестициясын тарту
мәселесiнде АҚШ бiрiншi орыда тұр.
1993-2003 жылдар iшiнде Республикамызға 10 миллиард доллардан астам
тiкелей инвестиция тартылса, оның 4 миллиарды-американдық болып табылады.
2001 жылы 3 мамырда Қазақстанның Сыртқы iстер Министi Е. Ыдырысов АҚШ-қа
Сапары кезiнде вицепрезидент Р. Чейнимен кездесiп, Президент Н.Ә.
Назарбаевтың жеке жолдауын табыс еттi. Е. Ыдрысов; Бiз АҚШ-пен арадағы
стратегиялық келешекке және ортақ құндылықтарды қолдауға негiзделген
ынтымақтастықты тереңдете беруге ықыластымыз - дедi. Өз кезегiнде Р. Чейни
АҚШ-тың Қазақстанның тәуелсiздiгi мен егемендiгiн нығайтуға мүдделi екенiн
атап көрсетiп; Сауда-экономикалық ынтымақтастыққа жан-жақты сипат беру
қажеттiгiн және американ компанияларының Қазақстан экономикасының түрлi
секторларындағы қатысуын кеңейтуге мүдделiгiн бiлдiрдi. Соңғы жылдары АҚШ
Қазақстанның минералды шикiзатының мол қоры бар Каспий аймағын игеруге
белсене әрекет етуде.
Н.Ә. Назарбаевөзiнiң Сындарлы он жыл деп аталатын еңбегiнде ол жылы
iшiндегi Қазақстанның тәуелсiздiкке басқан қадамдарындағы зор жетiстiктер
мен проблемалық мәселелердi зерделей келе Каспийге байланысты АҚШ-тық
ұстанымы жөнiндегi былай деп жазады: АҚШ-та соңғы уақытта Каспий аймағына
зор ынта таныта бастағаны өзiнен-өзi түсiнiктi. Ақ үйдiң қазiргi
әкiмшiлiгiнiң Каспий аймағының маңызына мән беруi бiрден байқалады. АҚШ-тың
энергетикалық стратегиясында бұл аймақтық өзiндiк орны арта түседi. Iшiнара
айтқанда, ол мына тұрғыдан көрiнедi: Баку-Жейхан құбырын тарту жобасы
бұрынғысынша қолдау тауып отыр; Қашаған кенiшiнен көмiрсутектi қаынаның
елеулi қоры табылғаннан кейiн Вашингтонның бұл аймаққа ынтасы тiптi жандана
түстi. 10
Қазақстан өзiнiң сыртқы саясатында Еуропа бағытына да елеулi маңыз
беруде. Бiздiң елiмiз үшiн Еуропалық Одақтың стратегиялық тұрғыдан елеулi
маңызы бар.
1992 жылы ақпан айында Германия Федеративтiк Республикасының
дипломатиялық қатынас орнатылды.

Қазақстан Республикасының экономикалық ұйымдармен ынтымақтастығы

1992 жылы қырқкүйек айында елiмiздiң Президентi Н.Ә. Назарбаев ГФР-ға
жасаған ресми сапары кезiнде бiрнеше құжаттарға қол қойылды. Оның iшiнде:
Қазақстан-Герман экономикалық ынтымақтастық кеңесiн құру туралы келiсiм;
Қазақстан Республикасында тұратын немiстер мәселесi бойынша аралас
комиссияны құру туралы келiсiм; ғылым мен техника, өнеркәсiп, экономика
саласындағы ынтымақтастықты дамыту туралы келiсiм және басқа дакелiсiмдер
бар. Осы келiсiмдер нәтижесiнде Қазақстанда 60-қа жуық немiс фирмалары мен
банктерi жұмыс жасауда. Олардың қатарында Мерседес-Бенс, Сименс, Дойче
Банк, Дрезденбанк бар. Сондай-ақ 163 қазақстан-герман бiрлескен
кәсiпорындары жұмыс жасауда.
1996 жылы Қазақстан – ЕО елдерiмен сауда экономикалық ынтымақтастықты
артыруға елеулi септiгiн тигiздi.
Еуропалық одақ елдерiнiң iшiнде Қазақстан мен табысты дипломатиялық,
экономикалық өрiстетiп келе жатқан елдердiң бiрi-Италия республикасы.
Италия Қазақстанның аса iрi сауда әрiптестерiнiң қатарына кiредi. Бiздiң
экспорттың негiзгi түрлерi: Мұнай, табиғи газ, түстi металдар, мұнай өндеу
өнiмдерi, мыс, мырыш, қара металл, мақта, химия өнiмдерi. Импорттың негiзгi
түрлерi: құрал – жабдықтар, киiм, аяқ-киiм, жиѕаз, тағам өнiмдерi, көлiк
құралдары, химиялық және фармацевтикалық өнiмдерiн құрайды.
Қазақстандық 42 қазақтық-итальяндық бiрлескен кәсiпорын және итальян
компанияларының сегiз өкiлдiгi тiркелген. Ынтымақтастық пайдалы қазбалардың
кен орындарын игеру, ауыл шаруашылық өнiмдерiн өңдеу, тамақ өнеркәсiбi,
ауыр өнеркәсiп, энергетика, жеңiл өнеркәсiп секiлдi барлық салаларда дамып
келедi. Олардың арасында Аджип (Қарашығанақ кен орынын игеруге қатысушы
төрт компаниялардың бiрi) Камеринг, Сайпелi, Ди Анджеи индастриз
секiлдi белгiлi компаниялар бар. Итальяндық ЭНИ- аджип компаниясы
Қарашығанақ кен орнын игеруге, Каспий теңiзiндегi қайраңның қазақстандық
секторын зерттеу және барлау жұмыстарына, Каспий тұрба құбыры консорциумы
аясында Теңiз-Новоросийск, экспорттық мұнай құбырын салуға, Ақтау-Баку
–Тбилиси-Жейхан көлiк жүйесiн құруға қатысуда. Жалпы алғанда, соңғы он
жылдық iшiнде Итальядан тiкелей шетелдiк инвестициялардың жалпы бiр көемi
бiр миллиард үш үз миллион долларды құрайды.
Сонымен қатар елiмiз Еуропалық Францияның Эльф Акитен, Англияның
Бритши газ компанияларымен мұнай және газ өндiру үшiн iскерлiк байланыс
жасап, ынтымақтастықты өрiстетiп келедi.
Қазақстан Республикасының халықаралық ұйымдармен ынтымақтастықтығы
және бiрiншi кезекте Бiрiккен Ұлттар Ұйымы шеңберiндегi қарым-қатынасы
бiздiң елiмiздiң сыртқы саяси қызметiнiң маңызды бағыты болып табылады.
1992 жылы 2 наурызда БҰҰ Бас Ассамблиясының 46-сессиясында Қазақстан
Республикасын БҰҰ мүшелiгiне қабылдау туралы шешiм бiрауыздан мақұлданды.
Ұйымға мүше болған қысқа мерзiм iшiнде Қазақстан халық аралық
қауымдастықпен тығыз араласып қана қоймай, одан көрнектi орын алып үлгердi.
Мысалы, Қазақстан Президентiнiң Азияда өзара қарым-қатынас пен сенiм
шараларының механизмiн жасау жөнiндегi ұсынысы Бiрiккен Ұлттар Ұйымы
тарапынан қолдау тапты.
1998 жылы Қазақстан беделдi ұйым – БҰҰ-ның тұрақты даму жөнiндегi
коммиссиясының (ТДК) мүшесi болды.
Қазақстан мен ЮНИСЕФ (БҰҰ-ның балаларға көмек қоры) ынтымақтастығы
Қазақстан Республикасының БҰҰ-ның бала құқығы жөнiндеi әмбебап
конвенциясына қосылған кезiнен басталады.
Орталық Азия елдерi үшiн ЮНИСЕФ-тiң аймақтық кеңесi дайндаған ЮНИСЕФ
–пен ынтымақтастық бағдарламасы бес бөлiктен тұрады: Ана мен бала
денсаулығы, Ана мен бала тағамдары, Iргелi бiлiм беру, Сумен
қамтамасыз ету және санитарлық талаптарды сақтау, Отбасын жоспарлау және
қорғау.
ЮНИСЕФ бағдарламасын Қазақстанда жүзеге асыруда Бөбек балалр
қайырымдылық қоры дүниежүзiлiк ықпалға ие. Қор Президентi С. Назарбаева
балалардың өмiр сүруiн, қорғалуын және өсiп—жетiлуiн қамтамасыз ету туралы
дүниежүзiлiк декларацияның мақсаттарына жету жолындағы халықаралық
ынтымақтастық пен ықпал етудi дамытуға үлкен үлес қосқаны үшiн
Дүниежүзiлiк денсаулық сақтау ұйымының халықаралық сыйлығымен
марапатталады.
1998 жылдың 1 қаңтарынан бастап Қазақстан БҰҰ-ның айналадағы ортаны
қорғау бағдарламасы (ЮНЕП) басқарушылар кеңесiнiң мүшесi. ЮНЕП-пен
ынтымақтастағы басты бағыттардың бiрi – ақпараттық тораптар мен жүйелер
жасау. Орталық Азия аймағы үшiн Алматыда ЮНЕП ГРИД бағдарламасы ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.