Әлемдік сауданың дамуы

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 11 бет
Таңдаулыға:

Жоспар:
Кіріспе 1
1. Әлемдік сауданың дамуы 2
2. Халықаралық дүниежүзілік сауда ұйымдары 5
3. Солтүстік Американың еркін сауда қауымдастығы 6
Қорытынды 10
Қолданылған әдебиеттер 11

Кіріспе

Халықаралық экономикалық интеграция – бұл қазіргі этаптың
халықаралық экономиканың дамуының мінез-құлықтық ерекшеліктері.
Интеграциялық топтардың мемлекет-мүшелердің арасындағы әлемдік нарықтағы
регионалды экономиканың және бәсекелестіктің жоғарлауының шұғыл дамуының
негізгі құралы. Интеграция сөзі латынның integration-орын толтыру немесе
integer-бүтін деген мағынаны білдіреді. Халықаралық экономикалық интегреция
– бұл процесс көрші елдердің біртұтас шаруашылық компанияларының
экономикалық өсуі және тұрақты экономикасының негізінде компаниялармен
байланыс. Сөйтіп еркін сауданың жарыққа шығуы ЕС пен НАФТА-ның негізінде
пайда болды.
Бүгінгі халықаралық экономикалық қатынастар жаңа санның және сапаның
болуына байланысты. Әлемдік шаруашылық байланыстың негізі – халықаралық
сауда, капиталдардың айналымы, еңбек ресурстары және халықаралық
миграция,трансұлттық қызмет, халықаралық ұйымдардың акциялары және
интеграциялық процестер әлемде үлкен көріністі масштабқа жетті. Олардың
қазіргі дамуының ұйымдық орны мен рөлі өзгерді.

1. Әлемдік сауданың дамуы

ГАТТ – Біріккен Ұлттар Ұйымымен байланысты Халықаралық ұйым, мақсаты
тарифтердің төмендеуі мен басқа да тосқауылдарды және сауда ұйымдарына
кедергілерді жою. ГАТТ ішінде 8 раунд жан-жақты сауда келісімдері
өткізілді: Женева, 1947ж.; Аннеси (Франция), 1949ж.; Торквей
(Великобритания), 1951 ж.; Женева, 1956 ж., Женева (Диллона раунды), 1973-
1979 жж.; Пунда дель-Эсте (уругвайлық раунд; соңғы мәжілісі Монреальда
өтті), 1987ж. басталды. Соңғы раунд келіссөздері төрт жылдық циклде өтеді
деп жоспарланды. ГАТТ-тың Штаб-пәтері Женевада орналасқан. 1992 ж.
Келісімге қатысушылар саны 103 және 29 мемлекеттер ГАТТ ережесін қабылдады.
Мемлекеттер-мүшесі сессиясы бас органы және ГАТТ саясатын шығарушы болып
есептелінеді және де жыл сайын болып тұрады. Әр ел – ұйым мүшесі дауыс
беруге құқылы. ГАТТ-та келісімдер дауыс арқылы қабылданады оқиғаның
орындалмауына байланысты керексіз басқа ауытқуларды, белгілі
міндеттемелерді мақұлдап шарттардан шығарады; Бұндай жағдайларда 23 дауыс
ұстауы керек. Сауда келісімдерінің таласына рұқсат беретін келісетін
группалар (комиссиялар) бар.
ГАТТ құрушылардың Келісімдері 1947ж. өтті, келісімнің күші 1
қаңтардың 1948 ж. енді. Келісім 4 фундаменталды принциптен тұрады:
1. Әлемдік саудаға кемсітушілік емес таяу (қатысушы-мемлекеттер көп ұлттық
ескертпелердің кемсітушілік емес таяуды кез келген импорт қажет етеді және
оның болуынан байланысты емес);
2. Ұлттық өндірісті қорғау басқа шаралармен емес кеден тарифтерінің көмегі
арқылы,импортқа квотты кіргізу сияқты;
3. Консультацияларды өткізуге, мемлекет-қатысушылардың коммерциялық
мүддесіне зиян келтірмей қайрат ұстау;
4. Келіссөздер процессі жүйесін құру мақсатымен сауданың дамуына
тарифтердің түсімімен және тосқауылдарды жою, тағы да келіссөздерді заң
құжаттарының формасында нәтижелерді рәсімдеу.
Халықаралық саудадағы соның ішінде қазіргі замандағы өзгерістерді
талдау аспектіні қарастыруды талап етеді:
1. өсу қарқындары экспортпен импорт
2. құрылымдардағы жылжулар тауарлық және географиялық тауарлармен
қызмет аумақтардың үлесі елдердің және жекелегендердің топтары.
ХХ ғасырдың екінші жартысында 1950-1994 жж. әлемдік сауда айналымы
14 есе өсті. Соңғы 10 жыл ішінде жалпы ішкі өнімнің өсу қарқынынан асатын
әлемдік сауда айналымының тұрақты өсуі бақылады. Әлемдік сауданың орташа
жылдық өсу қарқындары 1993ж. дамыған елдердегі экономикасының дағдарыс
болған кезді қоспағанда тұрақтану және көтеру тенденциясымен сипатталады.
Әлемдік экспорт 1980-1994жж. аралығында екі еседен көп өсті. Яғни 1980ж. 2
триллион доллардан 1995ж. 4,9 триллион долларға өсті. Бұл сандарға импорт
көрсеткіштері жақын

Әлемдік сауда өсуінің жылдық қарқындары
жылдар
Көрсеткіштер 1981-1992 1993 1994 1995
Әлемдік сауда
өсуінің орташа 5,2 4 9,5 8
жылдық
қарқындары(%)

Әлемдік сауданың тұрақты өсу факторлары мыналар:
1. Халықаралық еңбек бөлінісінің даму және өндірістің
интернациализациясы
2. Негізгі капиталдардың жаңаруына және жаңа салаларын дамытуға
мүмкіндік беретін ҒТП.
3. Әлемдік шаруашылықтағы трансұлттық корпорацияның белсенді іс-
әрекеті.
4. Бүкіл дүниежүзілік сауда ұйымының шарттары арқылы әлемдік сауданың
либерализациясын реттеу.
5. Әлемдік сауданың либерализациясы көптеген елдің кедендік
тарифтерін төмендету және импорттың сандық шектеулерін жою
тәртібіне өтуі, еркін экономикалық аймақтағы құруы.
6. Сауда экономикалық интеграция процессінің дамуы, яғни еркін сауда
аймағы, жалпы жалпы нарықтың құрылуы аймақтық кедергілерді жою
және т.б.

2. Халықаралық дүниежүзілік сауда ұйымдары

Дүниежүзілік сауда жүріп жатқан процесстерді талдасақ оның басты
тенденсиясы сыртқы сауданы ырықтандыру деп аталатын болады. Бұл орайда бір
қатар мәселелер ой көрсетеді. Олардың негізгісі мемлекет аралық
экономикалық одақтар деңгейіндегі протекционистік тенденциялардың ұлғайюы.
Дүниежүзілік бағытын бағалауы бойынша бұл одақтың 90жылдары дүниежүзілік
сауданың 42% жүзеге асырылған. Ең ірі 9 халықаралық аймақтың сауда
одақтарының құрамы мынадай:
1. Еуропалық одақ (Австрия, Германия, Ұлыбритания, Ирландия, Франция,
Португалия, Финляндия, Дания, Белгия, Люксембург, Нидерланды,
Греция).
2. Еуропалық еркін сауда ассоциациясы (Исландия, Норвегия,
Лихтенштейн).
3. Еркін сауда туралы солтүстік Америка келісімдері
(АҚШ,Канада,Мексика).
4. Азия Тынық мұхит экономикасының ынтымақтастығы (Филиппин, Тайвань,
Жаңа Зеландия, Индонезия, Австралия, Малайзия, Сингапур, Тайланд,
Гонгконг, Жапония, Оңт-Корея, Қытай, АҚШ, Мексика, Чили).
5. Меркасур даму комитеті (Бразилия, Аргентина, Парагвай, Уругвай).
6. Оңтүстік Африканың даму комитеті (Ангола, Намибия, Мозамбик, ЮАР,
Зимбабве).
7. Батыс Африканың экономикалық және валюталық одақ (Нигерия, Того,
Сенегал, Бенин, Мали, Буркино-Фасо, Кот д Ивуар).
8. Оңтүстік Азиялық ынтымақтастық Ассоциациясы (Индия, Пакистан, Шри-
Ланка, Бангладеш, Мальдив, Бутан, Непал).
9. Андтате (Венесуэла, Колумбия, Перу, Боливия).
Аталған одақтардың құрудың негізінде саяси экономикалық тарихи мәні
бар объективті процесстер жатыр. Бұл процестердің күшейюі бір жағынан кез
келген жабық құрылымдарға тән бір қатар кедергілер болды. Халықаралық
сауданы реттеп оны даму жолындағы кедергілерді жойып отыратын негізгі ұйым
– ГАТТ.

3. Солтүстік Американың еркін сауда қауымдастығы

Басқа тәжірибелік үлгіде халықаралық интеграциясы Еркін сауданың
Солтүстік Америка қауымдастығы болып келеді (НАФТА). 1 қаңтарда 1994 жылы
АҚШ, Канада және Мексиканың арасында Солтүстік Америка еркін сауда
қауымдастығы туралы қол ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.