Кәсіпорын қызметіндегі жұмыс күші факторының маңызы мен мәні

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны:
Кіріспе 3
І – Тарау. Кәсіпорын қызметіндегі жұмыс күші факторының маңызы мен мәні 4
ІІ – Тарау. Қазақстандағы еңбек нарығы және оның жұмыс істеуі 5
ІІІ –Тарау. Жұмыс атқаруының бағалылығы 7
Қорытынды 8
Пайдаланған әдебиет: 9

Кіріспе

Өндірістің құрылуы әр уақытта кәсіпорындарда қызмет істейтін
адамдармен тікелей байланысты. Экономикалық теорияда “Жұмыс күші” – бұл
адамның дене және ой қабілеттілігінің жиынтығы, оның жұмысқа деген
алғырлығы деп түсіндіріледі,
Нарықтық қатынастар жағдайында “еңбекке қабілеттілігі” жұмыс күшін
тауарға айналдырады. Бірақ, бұл әдеттегі тауар емес. Оның басқа тауарларға
қарағанда, айырмашылығы сол, біріншіден, ол өзіне қарағанда құнды көп
жасайды, екіншіден, оны қатыстырусыз тарту кез – келген өндірісті жүзеге
асыруға болмайды, үшіншіден, ол негізгі және айналым өндірістік қорлардың,
жалпы алғанда шаруашылық жүргізудің экономикасының тиімділігіне байланысты
болады.
Сондықтан, кәсіпорын үшін оның экономикасын жайғасымды жүргізу
тұрғысынан қарағанда қалай болса солай қарауға болмайды, себебі, қалай және
қандай жағдайда оның жұмыс күшіне деген мұқтажы қанағаттандырылады және
тауарлар өндіру, қызмет көрсету процесі қалай пайдаланады.

І – Тарау. Кәсіпорын қызметіндегі жұмыс күші факторының маңызы мен мәні.

Әрбір кәсіпорында кадр саясаты әзірленіп, ол іске асырылуы қажет.
Сөйтіп, мына төмендегі мақсаттарға қол жеткізуге бағытталғаны жөн:
• Жұмысқа қабілеті және кінәратсыз ұжым құру;
• Кәсіпорынның білікті қызметкерлерінің деңгейін арттыру;
• Жынысы және жасының құрамына қарай оңтайлы еңбек ұжымын құру;
• Қолынан іс келетін, өзгеретін мән – жайға оралымды әсер тигізетін,
сезінетін, жаңа, алдыңғы қатарлы озық тәжірибелерді өндіріске енгізу және
істің есебін білетін жоғары кәсіптік басшылық етуші буынды
Өндірістік процеске қатысуына байланысты кәсіпорынның жеке құрамы екі
санатқа бөлінеді: өнеркәсіптік-өндірістік қызметкерлер және бейөнеркәсіптік
.
Өнеркәсіптік-өндірістік қызметкерлерге жататындар: тікелей өндіріспен
және оған қызмет көрсетушілер;
Бейөнеркәсіптік қызметкерлерге - өндіріспен және оған қызмет
көрсетуге тікелей айналыспайтындар жатады. Негізінен олар: кәсіпорынның
қарамағындағы тұрғын үй – коммуналдық шаруашылықтың, балалар және
дәрігерлік – санитарлық мекемелердің қызметкерлері;
Өз кезегінде өнеркәсіптік - өндірістік қызметкерлер олардың орындайтын
бернелеріне байлаеысты мына төмендегі санаттарға топтастырылады:
жұмысшылар, басшылар, мамандар, қызметкерлер.
Жұмысшыларға жататындар: кәсіпорындарда тікелей материалдық құндылық
немесе өндірістік және көлік қызметін көрсетумен айналысатындар.
Жұмысшылар, сондай-ақ негізгі және көмекші болып бөлінеді. Негізгісіне
жататындар: тікелей өнімді шығарумен айналысатын жұмысшылар, көмекші
өндіріске қызмет көрсететіндер.
Мамандарға жататындар: бухгалтерлер, экономистер, техниктер,
механиктер, психологтар, социологтар, суретшілер, тауар мамандары,
технологтар және т.б.
Қызметкерлерге жататындар: жабдықтау агенттері, машинисткалар, хатшы –
машинисткалар, кассирлер, іс – қағаздарын жүргізушілер, экспедиторлар,
тізімдеушілер және т.б.
Басшылар – бұл кәсіпорындарда басшы қызмет атқаратын қызметкерлер
(директорлар, бас мамандар және т.б).

ІІ – Тарау. Қазақстандағы еңбек нарығы және оның жұмыс істеуі

Жұмыс күші болашақ тауар ретінде өзін еңбек нарығында өткізеді, өзінің
әлеуметтік – экономикалық қатынастар болып табылатын жалдауға беретін жұмыс
күші туралы және жұмыс беруші мен жұмыс күші арасындағы пайдалануды
көрсетеді. Нарықта еңбекақы мөлшері және жұмыспен қамтылу – бұл еңбекақы
алу (еңбек табысы) негізінде жеке және қоғамдық мұқтаждықты
қанағаттандыруға байланысты адамдардың іс - әрекеттері. Еңбек нарығының
мөлшері қалай еңбек ресурстары, солай өндіріс күшінің даму ауқымы арқылы
анықталады. Кез – келген тауарлы нарық өзіне тән кез – келген өзге тауарлы
нарыққа қарғандағы өзгешелігінің өзгеше белгісі ол жалдау және жұмыс күшін
пайдалану негізінде қалай қызметкерлердің, солай жұмыс бертіндердің
еркіндігі, сонымен қатар мемлекет тарапынан әлеуметтік кепілділікті
қамтамасыз ету пайда болады.
Жұмыс күші нарығы инерциялық және қағида бойынша ол өндіріс сияқтанған
жылдамдықпен қайта құрылуға қабілетсіз. Кәсіпкерлік құрылымы, сыныптаманың
деңгейі және еңбек нарығының басқа да сипаттамасы біршама баяу өзгереді,
өндірістің қажеттілігінен артта қалады. Осының нәтижесінде институционалдық
жұмыссыздықтың ерекше алуан түрлілігі байқалады. Институционалдық бос жұмыс
орындары жөнінде жетілдірілмеген ақпараттың брлуынан пайда болған
жұмыссыздықты айтуға болады.
Еңбек нарығы кез – келген тауарлы нарық сияқты сұраныс пен ұсынысқа
негізделген. Сұраныс – бұл жағдайда қажеттілік нысаны ретінде бос жұмыс
орындары мен жұмыстың орындалуында бой көтереді, ал ұсыныс қамтылмаған
жұмыс күшінің немесе жұмыс орнын өзгерту тілектерінің болуы.
Сұраныс пен ұсыныс қызметкерлер арасында осы немесе басқа да жұмыс
істейтін жұмыс орындары және жұмыстарды орындау, сол сияқты жұмыс
берушілердің арасында керекті жұмыс күштерін жұмылдыру, қалай өзінің
сандық, солай сапалық құрамы жағынан бәсекелестік күрес арқылы іске асады.
Қазіргі кезде Қазақстанның экономикасы әлі де болса аса күрделі өтпелі
кезеңді бастан кешіруде, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.