Францияның қаржы және бюджет жүйесі

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

ЖОСПАР

1 Францияның қаржы және бюджет жүйесі 3
2 Мемлекеттік бюджет 3
3 Бюджеттік процесс 6
4 Францияның макроэкономикалық жағдайы 7
Қолданылған әдебиеттер тізімі 12

1 Францияның қаржы және бюджет жүйесі

Франция, США және Германияға қарағанда унитарлы мемлекет және бюджет
жүйесі екі буыннан тұрады;

- Мемлекеттік бюджет;

- Жергілікті бюджет;

Елде бюджеттік жүйенің бірлігі жоқ. Барлық бюджеттер формалды
оқшауланған. Әрбір административтік бірліктің бюджеті атқарушы билік
органмен бекітіледі. Францияның қаржы жүйесінде мемлекеттік (орталық) және
жергілікті бюджеттерден басқа бюджеттен тыс қорлар мен мемлекеттік
кәсіпорын қаржысы кіреді.

Францияда бюджет түсінігінің өзі 1862 жылы Декрет қаржы туралы заң
және бюджет туралы заң түсініктерін нақты шектеді. Біріншісі экономикалық
және қаржылық тепе-теңдікті есепке ала отырып, мемлекеттік шығындар және
ресурстардың көлемін белгілеу анықталады. Екінші мәселе – қаржы туралы
заңның жалпы жағдайын бөлшектеу және мәнін ашу болып табылады.

2 Мемлекеттік бюджет

Франция бюджеті – мемлекеттік қаражаттарды басқарудың маңызды
инструменті. Мемлекет бюджеттік жүйе арқылы ЖІӨ-нің 20% дейін және ұлттық
табыстың 50%-ын қайта бөліп, қалыптастырады. Француздық қаржылық жүйесінің
барлық табыстар мен шығындардың шамамен 80%-ы мемлекеттік бюджет бөлігіне
тиесілі.

Орталық бюджет екі бөлімнен тұрады:

I. 90% - соңғы сипаттағы операциялар (қайтарымсыз қаржыландыру), яғни
ағымдағы, азаматтық, капиталдық және әскери шығындар болып бөлінеді;

II. 10% - уақыт сипатындағы операциялар (несиелер).

Орталық бюджет шығындары тағы екі бөлікке бөлінеді:

* ағымдағы, бұл өз кезегінде әскери әлеуметтік және т.б. болып бөлінеді;

*капиталдық, бұл әскери (әскери объекттердің құрылысы, әскери
техникаларды сатып алулар), шетелдік істерге байланысты шығындар
(емшілікті құру, шекарадан тыс консульствалар сонымен қатар халықаралық
қаржы – немесе мекемелеріне салымдар) және т.б. кіреді.

1998 жылы Францияның мемлекеттік бюджет шығындардың негізгі баптары
келесідей пайыздық (%) прапорцияларда болды:

* орта және жоғарғы білім – 27,8;

* қорғаныс – 19,8;

* әлеуметтік министерстволар (жұмысбастылық, соғыс ардагерлері) – 17,6;

* құрал - жабдық, транспорт, үй – 10,4;

* қаржылық қызметтер – 3,9;

* ғылыми зерттеулер және технологиялар – 3,3;

* ауыл шаруашылығы, балық кәсіпшілігі – 3;

* әділеттілік – 2,1;

* шетел істері және қызметтестік – 1,7;

* өнеркәсіп -1,4;

* мәдениет пен байланыс -1,3;

* басқа да министрліктер -1,4;

Мемлекеттік бюджетте ерекше орынды ірі ғылыми-зерттеулер және
экономикалық бағдарламаларды қаржылындыру жатады және озық техникалар мен
технологиялардың дамуына аса көңіл бөлінеді. Басты осындай бағдарламаларға
ЭСПРИТ (ESPRIT), РЭЙС (RACE), БРАЙТ (BRITE), ЕВРОМАТ (EVROMAT),
ЭВРИКА (EVRIKA) жатады.

Соңғы он жылдықта мемлекет экономика өміріне араласуды күшейте
түсті. Егер ХІХ ғасырдың соңы – ХХ ғасырдың басында ЖІӨ-дегі мемлекеттік
шығындар бөлігін 10-15% (1870 жылы – 12,6%, ал 1913 жылы - 17%) құрса, ал
1960 жылда бұл көрсеткіш 34,6%-ға өсті, 1998 жылы 54.3%-ды құрады.

Мемлекеттік бюджет кірісі 90% салық есебінен құрылады, яғни қару –
жарақты сатудан түскен түсімнен, мемлекеттік кәсіпорын қаражаттарынан,
заемдар және басқа да көздерден түскен түсімдер есебінен құрылады.

1975 жылдан бастап Францияның орталық бюджеті теңестірілмеген болды
және осы күнге дейін созылмалы дефицитпен жабылып келеді. Егер 1991 жылы
шығындардың кірістерден асып түсуі ЖІӨ -нің – 19% құрса, ал 1993 жылы 4,9%
көрсетті. 1997 жылы Маастрихстік келісім талаптарына сәйкес бюджет
тапшылығы – 3% құрды. Басқа европа елдерінің үкіметі сияқты Франция үкіметі
мемлекеттік бюджет дефицитімен байланысты конвергенция бағдарламасын жүзеге
асырды. Осы бағдарлама негізінде мемлекеттік қарызды төмендету және
жұмыссыздықты қысқарту мақсатымен байланысты жеке іс-шараларды өткізуден
бас тартпай, шығындарды қатаң түрде реттеуге көшті.

Мемлекеттік шығынның айрықша бөлігі міндетті аударымдар – салықтар
және әлеуметтік жарнадан көбейеді, сонымен қатар, ЖІӨ-нің 58% жеткен
мемлекеттік қарыздың көбеюіне әкеледі. Көптеген европа елдеріне қарағанда
бұл көрсеткіш сөзсіз төмен, бірақ мемлекеттік қарыз бойынша пайыздық төлем
қазіргі уақытта 14%-дан жоғары көрсеткішті құрды.

3 Бюджеттік процесс

Францияның бюджеттік процесі 1959 жылғы декреттер, регламенттер,
нұсқаулар, бюджеттік операциялардың ұлттық шот жүйесінде көрініс табуы,
бюджеттік процесс пен бақылауға қатысты орталық және аймақтық билік
органдардың ролі мен функциясы және көптеген заңдар констетуция баптар
қатарымен реттелінеді. Францияда бюджеттік дайындау, қабылдау, атқару және
атқарылғаны туралы есеп құру 3 жылға созылады.

Француздық бюджеттік процестің бірінші сатысы бюджет жобасын жасау –
елдің басты қаржы органы экономика және қаржы Министрлігімен бақыланады.
Бюджеттік дайындық бюджеттік шешімдерді ұтымды таңдау атауына ие мақсатты
– бағдарламалық әдісті қолданумен жүреді. 9 ай ішінде әрбір министрліктер
мен ведомстволар нұсқаулар мен бақұылау сандарды жетекшілікке ала отырып
өзіндік смета құрастырады. Содан кейін барлық сметалар ұштастырғаннан
кейіналдын ала үкіметпен қабылданып, бюджеттік жоба жасалынады, ол өз
кезегінде парламентке беріледі.

Бюджеттік процестің екінші сатысы – бюджеттік қабылдау өз кезегінде
3 айға созылады. Бюджеттік жоба парламент қаржы камиссиясының әрбір
палатасымен иқарастырылады. Бастапқы кезде төменгі палата – ұлттық
жиналыста жоба талқылаудан өтеді. Сонан кейін жоба жоғарғы палата – сенатқа
беріледі.

Егер бюджеттік жоба парламент екі палатасының біріккен талқылауынан
кейін қабылданбаған жағдайда президент бюджетті заң ретінде жарлық беруге
құқылы.

Үшінші саты – бюджеттік атқарылу. Кассалық атқарылу Франция банкінде
шоты бар және бюджеттік. Кассалық – есеп-айырысу операциялары жүргізіліп,
қазынашылық кассалар жүйесі арқылы жүзеге асады.

Бюджеттік атқарылуын бақылау үш түрге бөлінеді: әкімшілік, соттық
және парламенттік.

Әкімшілік бақылау. Есеп жүйесі иерархиялық құрылымы бойынша
жүргізіледі, яғни жоғарғы деңгейдегі бухгалтер өзінен төменгі деңгейдегі
бухгалтерлерді бақылап, ал өздері басты қазынашылыққа бағынады. Францияда
қаржы министрлігінің кабинетімен байланысты, бірақ басқаруда бұл
министрліктің бірде – біреуіне кірмейтін қаржылық бақылаушы – инспекторлар
корпорациясын білдіретін басты қаржылық инспекция әрекет етеді. Қаржылық
бақылаушылар мемлекеттік қаржылардың барлық буындарын, оның ішінде мекеме
және қызметі қазынашылық мүддені қозғайтын жеке ұйымдар мен кәсіпорындардың
есеп жағдайын тексеруге құқылы. Мысалы ретінде транспорттық және құрылыс
компаниялар т.б. жатады.

Соттық бақылау – ұйымның есеп және есеп беру жағдайын тексеруі шот
поштасымен жүзеге асырылады. Шот палатасының юрисдикциясы несиелермен
иеленетін басты бухгалтерияларға таралған. Мәліметтің толық немесе нақты
еместігіне атқарушы органның жетекшілері жауапты өз мойнына алады.

Парламенттік бақылау – бюджеттік атқарылуды қамтамасыз ететін шот
палатасының доклады мен есеп органның орталық шоттары туралы жалпы
деклорация және жеке министрліктің есеп беруі жоғарыда көтерілген құжатта
негізінде бюджеттің атқарылғаны туралы заңды қабылдау мен талқылау
барысында жүзеге асырылады.

Францияда бюджеттік (қаржылық) жыл колендарлық жылмен сәйкес келеді,
яғни 1 қаңтардан басталады.

4 Францияның макроэкономикалық жағдайы

Француздық экономика әлемдік шаруашылықта жетекші орын алады. ЖІӨ
көлемі бойынша Франция әлемдік 4 орынға ие. Франция территориясы мен
тұрғындар саны бойынша ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.