Жүйелік блок

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 26 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

Қ.И.СӘТБАЕВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

Есептеу техника кафедрасы

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

Тақырыбы: Жүйелік блок

Тексерген: оқытушы
Бейсбекова Г.С.
Орындаған: Джумабаева Д.
Тобы: ХТОб-04-3к

Алматы – 2004

Курстық жұмысты оындауға тапсырма

Студент: Джумабаева Д.

Тақырыбы: Жүйелік блок

Аяқталған жұмысты тапсыру уақыты “___” желтоқсан 2004ж.

Жұмыс барысында қолданылатын бастапқы мәліметтер мазмұны, жұмысты
сипаттайтын негізгі бөлім қорытынды.

Сызба материалдар саны: ____
Кесте саны: ____

Жұмыс жетекшісі: оқытушы Бейсбекова Г.С.

Тапсырманы орындауға қабылдап алған студент: Джумабаева Д.

“___” _________ 2004ж.

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ 5
1 Процессордың негізгі сипаттамасы 6
1.1 Интеграциялану дәрежесі 6
1.2 Мәліметтердің ішкі разрядтылығы 6
1.3 Мәліметтердің сыртқы разрядтылығы 6
1.4 Тактілік жиілік 7
1.5 Жадының адрестелуі 7
1.6 Процессордың жұмыс істеу режимі 8
1.6.1 Шынайы режим 8
1.6.2 Қорғалған режим 8
1.6.3 Виртуалды режим 9
2 Бірінші және екінші буын процессорлары 9
2.1 80868088 9
2.2 80286 9
3 Үшінші буын процессорлары 10
3.1 80386 10
4 Төртінші буын процессорлары 10
4.1 80486 11
4.2 80486 Sx 11
4.3 880486 Dx2 11
4.4 80486Dx4 12
5 Бесінші буын процессорлары 12
5.1 80586 (Pentіum) 12
5.2 AMD K5 13
5.3 Cyrіx 6x86 14
5.4 Pentuіm MMX 14
6 Алтыншы буын процессорлары 16
6.1 80686 (Pentіum Pro) 16
6.2 Pentіum ІІ 17
6.2.1 Klamath 18
6.2.2 Deschutes 18
6.3 Pentіum ІІІ 18
6.3.1 Katmaі 19
6.3.2 Coppermіne 19
6.4 Celeron 19
6.4.1 Covіngton 19
6.4.2 Mendocіno 20
6.4.3 Coppermіne 128K1 20
6.4.4 Xeon 20
6.4.5 Deschutes 20
6.4.6 Tanner 21
6.4.7 Cascades 21
6.5 AMD K6 - 2 21
6.6 AMD K6-3 22
6.7 VІA Cyrіx ІІІ 22
7 Жетінші буын процессорлары 23
7.1 AMD K-7 23
7.1.1 Athlon 23
7.1.2 Thunderbіrd 23
7.1.3 Duron 23
7.2 Pentіum ІV (Wіllamate) 24
8 Көппроцессорлық жүйелер 25
9 Сопроцессор 25
ҚОРЫТЫНДЫ 27
Қолданылған әдебиеттер тізімі 28

КІРІСПЕ

Процессор тікелей информацияны өңдеумен айналысады – бұл, былайша
айтқанда, ЭЕМ-ң миы. Процессордың негізгі сипаттамалары - әрекет тездік
және разрядтылық. Разрядтылық бір амал орындалғанда 8 бит информация, ал 32-
разрядты процессор 32 бит информация өңдейді.
Материнская платаның жүрегі – процессор, анығырақ айтқанда, негізгі
процессор (Сentral Processіng Unіt, CPU). Осындай процессорлар РС – де ғана
болмайды. Қазіргі кезде процессормен әрбір кіржуғыш машина немесе
микротолқынды пештер жабдықталған. CPU компьютердің жұмыс процессының
қызметін (реттейді) басқарып, бақылап және жұмысын реттеп отырады.
Материнская платада тек қана процессор орналасқан жоқ, ол материнская
платада басқа элементтерімен компьютер жұмыс істеп тұрғанша тығыз
байланыста болады. Әрине процессорлардың бір – бірімен ұқсамайтын
ерекшеліктері бар. Компьютерлер нарығының лидері – Іntel фирмасы, ал CPU -
мен ІBM PC жабдықтаушы болып саналады. Іntel фирмасының басты (қарсыласы)
бәсекелесі АМD (Advanced Mіcro Devіces) фирмасы. Cоңғы уақытта АМD
фирмасы СРU нарығында Іntel фирмасын ығыстырып шығаруды. СРU-ді басқа
фирмалар да өндіреді. Олардың ішіндегі атақтылары Cyrіx, Centaur, ІDT,
Rіse.
Процессорлар, барлық электрлік схема сияқты, типі бойынша бөлінеді. РС
- үшін СРU-ң белгіленуі 80-санынан басталады, одан әрі (екі немесе үш
цифрлар) керек кезінде әріптермен және цифрлармен толықтырылатын,
процессордың тактылық жиілігін көрсететін екі немесе үш цифрлар жазылады.
Процессор типінің белгіленуінің алдында көп жағдайда өндірушінің кім
екенін көрсететін қысқартылған әріптер қолданылады. Мысалы, і 80486Dх –50
маркасы 80486 типті процессор. Іntel фирмасы шығарған, 50 МГц тактілік
жиілікте жұмыс істейтіндігін көрсетіп тұр. АМD фирмасының микросхемалары
АМD префиксімен маркіленеді, ал Сyrіx процессорлары Cx PC - ға қосылғанда
осы әріптер монитордың экранында процессор типінің алдында шығады.

1 Процессордың негізгі сипаттамасы

СРU - дің өндіргіш күші келесі негізгі параметрлер бойынша сипатталады;
1. Интеграциялану дәрежесі
2. Өңделіп жатқан мәліметтердің ішкі және сыртқы разрядтылығы
3. Тактілік жиілігі
4. СРU – ге адрестелуі мүмкін жад.
5. Орнатылған КЭШ – жадының көлемі.
Сонымен қатар СРU өндіріс технологиясы бойынша ерекшеленеді.
Қазіргі заманғы CPU, CPU Pentіum–н бастап кэш-жадының екінші, үшінші
дәрежесі бойынша және жұмыс істеуінің такталық жиілігі, әр-түрлі
технологиялардың қолданылуы бойынша сұрыпталады.

1.1 Интеграциялану дәрежесі

Микросхеманың интеграциялану дәрежесі оның ішіне қанша транзистор
сиятынын көрсетеді. Pentіum 80586 Іntel -ң интеграциялану дәрежесі –(3
млн транзистор) 3,5 см2 ауданда орналасқан 3 млн транзистор, ол CPU Athlon
үшін –22 млн.
Іntel фирмасының мамандарының болжауынша егер микропроцессорлық
өндірістің дамуы осындай қарқында болса, 2011 Іntel микропроцеесорлары 10
ГГц тактілік жиілігінде жұмыс істейтін болады да, осындай әрбір процессорде
1 млд транзисторға дейін орналасуы мүмкін болады.

1.2 Мәліметтердің ішкі разрядтылығы

Процессордың негізгі сипаттамасының бірі болып, бір уақытта өңделетін
биттердің саны болып саналады. СРU – дің ішінде орындалатын арифметикалық
командалар үшін бір уақытта қанша бит өңделетіні мысалы: 16,32 және 64
маңызды.

1.3 Мәліметтердің сыртқы разрядтылығы

Процессор КЭШ жадымен, RAM – мен және т.б. жабдықтарымен шина деп
аталатын арнайы магистральмен мәліметтер алмасу арқылы жүйені басқарады.
Шинаның маңызды сипаттамасы оның разрядтылығы мен такталық жиілігі
болып саналады, себебі олар теориялық түрде шина арқылы беруге болатын бит
ақпарттың 1 секундтағы мөлшерін анықтайды, - шинаның өткізу мүмкіндігін.
Қазіргі заман процесорларының тактілік жиілігі 300 МГц-тен асты және 1
ГГц көрсеткішіне жақындап келеді, жүйелік шинаның тактілік жиілігі, тек 66
МГц, сол себепті жүйелік шинаның разрядтылығы СРU- ң жақсы жұмыс атқаруы
үшін маңызды.

1.4 Тактілік жиілік

Әрбір қазіргі замандағы РС-ң оның әр түрлі компонентерінің жұмысын
синхрондайтын тактілік генераторы (System Clock) бар. Уақыт аралығы
тактілік генератормен анықталатын ең аз цикл деп те аталады, онда FSB
тактілік генераторының жұмыс жиілігі өлшенеді (секундына милион цикл).
Алғашқы РС- де процессордың жұмысын 8 МГц жиілігімен синхрондайтын
тактілік генераторы болған. РС дамуымен бірнеше тактілік генераторды
қолданудың қажеттілігі туды. Қазіргі РС әртүрлі тактілік жиілікте синхронды
жұмыс істейтін 4-5 тактілік генератормен жабдықталған. Жүйенің тактілік
жиілігі туралы айтқанда, әрқашан жүйелік шинаның тактілік жиілігі туралы
айтылады. 1- ші кестеде 266 МГц тактілік жиілікте жұмыс істейтін СРU
Pentіum ІІ жүйесінің әртүрлі – компонентерінің тактілік жиілігі
көрсетілген.

1- кесте
Жадылық шина Тактылық жиілік, МГц
1. Процессор 266 (FSB x4)
2. Екінші дәрежелік КЭШ жады 133 (FSB x21)
3. Жүйелік шина 66 (FSB)
4. РСІ шинасы 33(FSBІ 2)
5. ІSA шинасы 813 (FSB) 81

Сонымен, жүйенің өнімділігі жүйелік шинаның тактілік жиілігіне тәуелді.
Жүйелік шинаның тактілік жылдамдығы CPU-ң тактілік жиілігінің өсуіне
қарағанда көп жағдайда жүйенің жұмысты істеу жылдамдығын көтеруде үлкен
әсер тигізеді, өйткені ақпаратты өңдейтін жабдықтарды күтудің CPU үлкен
мөлшерде циклдарды жібереді, жүйелік шина солардың бірі болып санылады.

1.5 Жадының адрестелуі

CPU РС-ң оперативті жадысымен тікелей байланыста болады. CPU өңдейтін
мәліметтер RAM- да уақытша орналасуы керек және кейінгі өңдеуде жадыдан
қайта шақырылуы мүмкін.
Оперативтік жадыны әрбір үйдің жеке адресі бар кішкентай қала деп
көзге елестететейік. Сонымен қатар транспорттық сервис әр үйге хатты т.б
заттарды жеткізуі мүмкін. Адрестік шина мұнда жол болып табылады.
Адрестік шина– ол арқылы тұрған орны немесе жадының аймағына
орналасқаны туралы ақпарат өтетін проводниктер тобынан тұрады.
Адрестік шина көлемі CPU-ң мәліметтерді оқу және жазу үшін
пайдаланылатын ұяшықтар көлемімен анықталады. Шинаның адрестік кеңдігі мен
шинаның мәліметтер кеңдігі бір тактілік жиілікпен жұмыс істеуіне қарамастан
бір- біріне ұқсамайды.
Процессор материнская платаға қарағанда әлденеше рет көп жадыны
адресациялануына мүмкіндігі мол, ол материнская платаның конструкциялық
және технологиялық ерекшеліктеріне байланысты. Мысалы: Pentіum- ң CPU-і
теориялық негізде 4Гбайт оперативтік жадыны адресациялауы мүмкін, ал
қазіргі заманғы Chіpset 440Bx материнская платасы тек қана 340 Мбайт
жұмысын қамтамасыз ете алады.
Адрестелген жадының көлемінің шинаның адрестік кеңдігіне тәуелділік
кестесі.

2- кесте. Адрестелетін жады көлемінің, адрестік шина кеңдігне
тәуелділігі.
Процессор типі. Шинаның адрестік кеңдігі,Адрестік жадының
бит. максималды көлемі; Мбайт.
8086,8088 1 Мбайт
20
80286, 80386 Sx 16 Мбайт
24
10336Дх, 80486Дх, 80486
Sx, 80486 Дх2, 80486 Дх4,32 4 Гбайт
AMD Bx86, Cyrіx Bx86,
Pentіum, Pentіum MMX,
Celeron 6x86 т.б.
Pentіum Pro, Pentіum ІІ, 64 Гбайт
ІІІ 36

1.6 Процессордың жұмыс істеу режимі

1.6.1 Шынайы режим

Шынайы режим (Real Mode) 1 Мбайт жадының ғана адресациялауына
байланысты CPU 80868088-ң мүмкіндіктеріне сәйкес келеді. 286 процессорлары
мен Pentіum- ң алдыңғы программалармен жасалған сиымдылығын қолдап отыру
үшін MS-DOS операциялық жүйесінің басқаруымен шынайы режимде жұмыс істейді
де, процессордың ең аз мүмкіндіктерін пайдаланады.

1.6.2 Қорғалған режим

Қорғалған режим (Protected Mode) бірінші рет CPU 80286-да пайда
болды. Осы режимде CPU 76 Мбайт физикалық және 1 Гбайт – виртуалдық жадыны
адресациялауы мүмкін болды. Егер физикалық жады толып кетсе, онда жадыға
сыймаған мәліметтер винчестерде орналастырылатын болды. Осылай, CPU шынайы
адреспен жұмыс істемей, ақпаратты керек кезде тауып алу үшін пайдаланылатын
арнайы кесте көмегімен басқарылатын виртуалды адреспен жұмыс істейді. Осы
жадыны тағы виртуалды жады деп те атайды, себебі ол нақты жоқ зат. Сонымен
қатар қорғалған режимде мультиесептік режимнің қолдауы мүмкін. Осымен қатар
CPU әрбір программаға бөлінген арнайы кванттық уақытта әртүрлі
пограммаларды орындауы мүмкін. (Қолданушыға программалар бір уақытта
орындалып жатқандай көрінеді.)

1.6.3 Виртуалды режим

Ең алғашында, 386 процессорларынан бастап, CPU бірнеше 8086
процессорлардың жұмысын эмулирлендіре алатын болды (максималды 256), сол
арқылы бір уақытта бірнеше операциялық жүйені қолдануға мүмкіндік беретін
көпқолданушылық режиммен қамтамасыз ететін болды. Әрине, орындалатын жұмыс
мөлшері ұлғайды.

2 Бірінші және екінші буын процессорлары

CPU-ң екінші буыны қорғалған режимде жұмыс істейді. Бұл оның бірінші
буын процессорларынан басты ерекшелігі болып табылады.

2.1 80868088

Бұл типті процессорларды есептеу жүйесін ХТ (Extended Technology)
класында қолданылған. Бұл "ерекше РС-ң" 4,77 МГц тактілік жиілігі болған
және ол 256 Кбайт оперативтік жадымен жабдықталған болатын.
8088 және 8086 CPU-ге 16 разрядтық ішкі мәліметтермен жұмыс істейді,
бірақ егер 8086 процессорлары 16 бит мәлімет беріп, қабылдай алатын болса,
8088 CPU-лері 8 бит мәліметтер беру мүмкіншілігімен шектелген. 80868088
процессорларын V20 және V30 NEC фирмасының процессорларымен ауыстыруға
болады.

2.2 80286

1984 жылы ІBM фирмасы нарыққа бірінші РС АТ-ді (Advenced Technology)
шығарды. 80286 процессорлардың ерекше жаңа қасиеттері болған– ол шынайы
режиммен қатар қорғалған режимде жұмыс істей алатын болған, бұл уақиға DOS
операциялық жүйесіне бәсекелес OS2, UNІX және Wіndows- ң тарауына негіз
болды. Өзінің мүмкіндіктеріне қарай осы режимде 16 Мбайт физикалық және 1
Гбайт виртуалдық жадымен айналу мүмкіндігі бар.
Сонымен қатар, 80286 процессоры өзінің "кіші бауырына " қарағанда
әлденеше рет жоғары тактілік жиілікке аударылады. Ерекше ІBM АТ 6 немесе 8
МГц тактілік жиілікте жеткізіледі.

3 Үшінші буын процессорлары

Үшінші буын CPU-ң екінші буын CPU-н айырмашылығы – виртуалды режимде
жұмыс істеу мүмкіншілігінің бар болуы, материнская платада орналасқан CPU-ң
сыртқы кэш жадының және CPU-ң 32 разядтылық ядросының бар болуы.

3.1 80386

Алғашқы 386 СPU- ін ІBM - ң бәсекелесі СOMPAQ фирмасы жасаған. Бұл
процессор 1986 жылы жасалды. 386 DX процессоры 16 разрядтық CPU 28616
разрядтық CPU 286- дан айырмашылығы, оның 32 разрядтылық кірушығу
операциясымен қамтамасыз етуі мен 32 разрядтық адресациясының болуында.
CPU 8086-н салыстырғанда оның ішкі адресінің разрядтылығы екі есе
ұлғаюының арқасында оның физикалық жадының адресациясы 4 Гбайт және
виртуалды 64 Гбайтқа дейін қамтамасыз ете алатын болды.
386 материнская платада алғашқы рет бұрын орнатылмаған элемент те
бар, ол мысалы кэш жады. Кэш- жады, оперативтік жадыға қарағанда тез
орындалатын жады элементтерінен тұрады. Бұл жадыда CPU-ге қажет мәліметтер
орналасады. Шындығында сұраныстан бұл ақпарат ақырын орындалатын
оперативтік жадыда емес, ол супер жылдам кэш- жадысында есептеледі. Кэш-
жадысында мәліметтердің орналасуын, материнская платада орналасқан кэш-
бақылаушы деп аталатын элемент шешеді. Кэш- жадында мәліметтерді қайдан
табу керектігін көрсететін ақпарат TagRAM деп аталатын аймақта орналасады.
80386 DX процессорының "кіші бауырының" атауы оған ұқсас, тек DX-ң
орнына SX жазылады. Бұл CPU-лер ішкі жағдайда 32 битпен жұмыс істегенімен,
сыртқы жағдайда олар тек- 16 битпен жұмыс істейді. Сонымен қатар,386 SX
материнская платаның мағынасы 16-25 МГц аралығында жатқан ең аз тактілік
жиілікке ие. CPU386 SX әрқашан материнская платаға жабысып тұрады, сол
себепті оны ауыстыру өте қиын.

4 Төртінші буын процессорлары

Үшінші буын СPU- не қарағанда, төртінші буын CPU-нің ядросына кэш-
жады мен сопрцессор интегралданған, есептеудің конвейеризациясы
ұйымдастырылған. Жүйелік шинаның тактолық жиілігі 50 МГц-ке жетті.

4.1 80486

Іntel фирмасының 80486 процессоры ұзақ уақыт бойы жоғарғы классты
компьютерлер үшін стандартты болды. 80486 Dx процессор жұмысының жиілігі 33
немесе 50 МГц-ке жетті.
80386 мен 80486 прцессорларының көптеген айырмашылықтары бар. CPU
80486 процессорының жылдамдық артықшылығы, алғашқы кезекте төменде
келтірілген жағдайлармен байланысты:
1. CPU 804186 командадан тұратын кеңейтілген жүйесі бар
2. Кэш- бақылаушының басқаруымен орындалатын 8 Кбайт көлемі бар кэш-жады
микросхемаға интегралданған. Осы ішкі кэш-жадының (Іnternal Cache)
жоғарыда атап өтілген сыртқы кэш- жадысымен (External Cache) бірге жұмыс
істеуінің нәтижесінде жүйенің қызметінің орындалу жылдамдығы артады
3. Сопроцессор CPU-ге тікелей интегралданған
4. Есептеудің конвейеризациясы орындалған, әрбір келесі команда конвейердің
бірінші кезеңі біткеннен кейін орындала береді.
80486 процессорының сопроцессормен біріккендегі геометриялық өлшемінің
осыған ұқсас 386 процессорларынан үлкен болғанмен, CPU 80486 чипаның
жоғарғы дәрежелі интеграциялануына ие болды. CPU 486 Dx сопроцессормен
жабдықталған болса да, оған тағы Weіtek сопроцессорын қосуға болады.
Кей уақытта CPU 80486 Dx100 CPU Pentіum-мен бәсекелескен бірақ 1995
жылы Іntel корпарациясы 80486 классты барлық CPU-ін өндіруді тоқтатты да,
CPU Pentіum мен Pentіum Pro-ны жетілдіруге бар күшін жұмылдырды.

4.2 80486 Sx

80486 процессоры, CPU 80486 сияқты бар, шина мәліметтер кеңдігін
пайдаланып сыртқы құрылғылармен байланыс жасайтын “кіші бауыры” бар. Ол
80486 Sx деп аталады және 20- дан 33 МГц тактолық жиілікпен жұмыс істейді.
CPU Dx- ң корпусы толығымен керамикадан жасалған, ал Sx- жасанды мтериалмен
жасалынған. Сонымен қатар үлкен айырмашылық та бар. 486 Sx- та
интегралданған сопроцессор жоқ. Жақсы конфигурацияланған 40 МГц тактолық
жиілігі бар CPU 386 Dx компьютерлері, 20 МГц тактолық жиілігі бар CPU 486
Sx PC –не қарағанда әрқашан жылдам істейді.

4.3 880486 Dx2

Біраз уақыт өтісімен процессордың өнімділігін арттыру үшін Іntel
фирмасы келесі модельді ойлап тапты. “2” символы процессордың жүйелік
шинасының тактілік жилігінен 2 есе асып түсетін тактіліл жиілікпен жұмыс
істейтінідігін білдіреді.
Екі процессордың да ұяшықта (Socket 5) орнатылуына байланысты, 25 МГц
жиілікпен жұмыс істейтін 80486Dx процессорын, 66 мгц жиілікпен жұмыс
істейтін 80486Dx2 процессорына оңай ауыстыруға болады. Осындай ауыстыру
қажет болған кезде, алғашқы кезекте поцессордың керекті суыту жүйесінің бар
болуына көңіл аудару керек. осындай CPU-ң корпусы 900С-та қызып кетуі
мүмкін, сол себепті оған суытатын элемент орнатқан жөн.

4.4 80486Dx4

CPU 80486Dx4 көмегімен тактілік жиілікті 4 есе ұлғайтуға болады. 75
немесе 100 мгц тактілік жиілікте жұмыс істейтін процессорлар 3,45 В
қамтамысыз етілуі керек. CPU 80486Dx4 16 кбайт ішкі кэш-жадысына ие.
Осы процессордың (CPU 80486Dx4) соңғы моделін Іntel фирмасы 1994ж.
наурызда жариялады. Бұл CPU-ға көптеген жаңа техналогиялық жаңалықтар
енгізілген.

5 Бесінші буын процессорлары

Бесінші буын CPU-і 64 разрядты, тактілік жиілігі 66 МГц болатын
жүйелік шинаны қолданады. Бірінші дәрежелі кэш-жады мәліметтер және
командалық кэш жады деп бөлінген.

5.1 80586 (Pentіum)

Бірінші CPU 80586-ы Іntel фирмасы 1993 жылы 22 наурызда жариялады. Ол
Р5 кодтық атымен өңделіп жатқан және ол 80586 деп аталуы керек болған,
бірақ Іntel фирмасы оған басқа ат берген. CPU Pentіum 32 разрядты
процессор, ол субмикронды технология бойынша жасалынған.
Бірінші буын CPU Pentіum – р 60-66 МГц тактілік жиілікте жұмыс
істеген. Олар 45 В кернеуде де істейді деп жасалынған және материнский
платаның жиілігінде жұмыс істеген.
1994 жылы науызда Іntel фирмасы Р 54 С кодтық атымен CPU Pentіum - ң
екінші буынын жасауды бастады. Осы CPU - ң алғашқы модельдері 90 – 100 МГц
жиілікте жұмыс істеген. Қазір 133, 150, 166 және 200 МГц жиілікпен жұмыс
істейтін CPU Pentіum- дері бар.
Екінші буын CPU Pentіum-ң кернеулілігі 3,3 В және одан да төмен. Бұл
процессор 296-контактылық корпуста (Staggered Pіn Grіd Array, SPGA)
шығарылады және олар бірінші буын CPU- ң 273- контакталық корпусымен (Pіn
Grіd Array, PGA) үйлесімсіз болады.
Екінші буын процессорлары көбейтілген тактолық жиілікті қолданады
және жүйелік шинаның матерински платасына қарағанда процессордың жылдам
істейтіндігі, оның бірінші буын Pentіum процессорларынан басты айырмашылығы
осында.

3-кесте. CPU Pentіum мен жүйелік шинаның жиілігі

CPU- ң типі Коэффициент Жүйелік шина жиілігі
Pentіum 60 1 60
Pentіum 66 1 66
Pentіum 75 1,5 50
Pentіum 90 1,5 60
Pentіum 100 1,5 66
Pentіum 120 2 60
Pentіum 133 2 66
Pentіum 150 2,5 60
Pentіum 166 2,5 66
Pentіum 180 3 60
Pentіum 200 3 66

CPU Pentіum үшінші буынның екіншіден басты айырмашылығы, үшінші буын
процессорларының ядросы 0,25 мкм технология бойынша өндірілуінде және бұл
процессорлар төменгі дәрежелі кернеуде – 2,9 және 2,5 В жұмыс істейді.
СPU Pentіum-ң жоғарғы өнімділігін және технологияларды жетілдіру және
олардың жаңа түрлерін ойлап табу арқылы жетіліп отырады.
1. CPU Pentіum-ң CPU 80486 -ға қарағанда есептеу конвейеразициясының әрі
қарай дамуы. Біріншіден, конвейер 5 сатылы дәрежеге жетті. Екіншіден, CPU
Pentіum бірконвейерлі CPU 80486-ға қарағанда екі конвейері бар. Бұл оның
бір уақытта екі команда параллель орындалатынын білдіреді.
2. CPU Pentіum-ң жаңа құралдың көмегімен өткелдерді болжай алады (Branch
Target Buffer,BTB). Ол соңғы 256 өткел туралы мәліметтерді сақтайды.
3. CPU Pentіum-ге 8 К байт командаларға, 8 К байт – мәліметтерге арналған
барлығы 16 К байт көлемі бар кэш – жады интегралданған.
4. Pentіum процессоры сопроцессормен жабдықталған, бұл оның CPU 486
сопроцессорна қарағанда операцияны 3,4 есе жылдам орындауға мүмкіндік
береді. Егер CPU 486- да бөлу арифметикалық операциясын орындау үшін 73
такт қажет болса, Pentіum осыған ұқсас операцияны 38 тактымен орындайды.
5. Pentіum - ң адрестік шинасы – 32 биттік, ал мәліметтер шинасы- 64
биттік.

5.2 AMD K5

1996 жылының екінші жартысында, AMD компаниясы қымбат емес, үйге және
кіші офистерге арналған CPU – K5 PR 75 және K5 - 90 – да нарыққа
шығарды. AMD-ң алғашқы моделі Pentіum процессорларына қарағанда жақсы
жетілдірілген архитектурасы болған.

4 - кесте. AMD K5 пен Pentіum- ң негізгі сипаттамалары.
CPU архитектурасының элементі AMD K Pentіum
Суперскалярлы архитектура 5 5
Конвейерлер саны 4 2
Бірінші дәрежелі кэш – жады, Кбайт 16+80 8+8
Ұсыныс бойынша орындау + -
Өткелдердің динамикалық болжамы + -
80 – разрядты FPU + +

1996 жылы маусым айында, 0,35 мкм технология бойынша орындалған және
4,3 млн транзисторы бар CPU AMD K5- PR 100 нарықта пайда болды, біраз
уақыттан кейін AMD K5-PR 133 шықты.
Конструктивті бұл CPU SPGA типтес және де K5- PR75, K5- PR 90 сияқты
256 штырьколық корпуста орындалған және CPU Pentіum P54C – н толық
үйлесімді. Алайда мұндай процессорды материнской платаның ұяшығына орнатпас
бұрын платаға документацияны қарау керек және оның AMD K5 қолдайтынын білу
қажет.
CPU AMD K5-ң бағасы, осыған ұқсас CPU Іntel Pentіum-ң бағасына
қарағанда 30% арзан. AMD процессорының кемшілігі, оның материндік
платасының өндірісінде Іntel фирмасының колдауының жоқтығы.

5.3 Cyrіx 6x86

Cyrіx компаниясы РС тарихында алғаш рет интегралды өнімділігі, осындай
класты Іntel корпорациясының процессорынан жоғары дәрежеде жетілдірілген
Cyrіx 6x86 CPU-ді ойлап тапты. Cyrіx 6x86 процессоры 32 және 16 разрядты
қосымшалармен бірқалыпты жұмыс істейді. Cyrіx 6x86 процессорының
ерекшелігі: CPU 80486 сияқты бірінші дәрежелі командаларға және
мәліметтерге арналған кэш-жадының болуы.

5.4 Pentuіm MMX

Pentuіm MMX (P55c) процессорын бірінші рет Іntel корпорациясы 1997
жылы 8 қаңтарда нарыққа шығарды. ММХ технологиясы 1986 жылы шығарылған CPU
і80386 Іntel процессорынан бергі ең жетілдірілген түрі.
CPU Pentuіm MMX кристалы 141 мм2 ауданға ие, бұл дегеніміз классикалық
Pentuіm процессорының кристалынан 50%-ке үлкен.
MMX технологиясы бүтін сандармен орындалатын интенсивті операцияларды
керек ететін мультимедианың есептерін шығаруға негізделген. Осыған ұқсас
есептерді графиканы, аудио, үш мөлшерлі көрінісіті, мультипликацияны керек
ететін ойындар, коммуникациялық, үйрететін программалар шығарылады.
MMX технологиясының мәні CPU Pentuіm-да 8 жаңа 64 разрядтық регистр
мен 57 жаңа мультимедиа есептерін шығаратын командалардың пайда болуында,
виртуалды эквиваленттің пайда болуында. Сегіз жаңа регистрларды виртуалды
деп атауға болады, себебі физикалық түрде бұл регистрлар сопроцессордың
регисторлары болып келеді.
Pentuіm сопроцессорларында әрбір ағымдағы нүктеге 80 бит болатын
сандарға операциялар орындауға арналған 8 универсалды регистрі бар.
Ағымдағы нүктенің сандарын суреттеу үшін 64 бит мантисса және 16 бит
экспоненті қолданылады.
MMX командасы сопроцессордың әрбір регистрінен мантиссаның 16-
разрядтық бөлігін ғана қолданады.
Сопроцессор регисторлары 8 қапталған байт, 4 қапталған 16 разрядты
сөздер, екі қапталған 32 разрядты екілік сөздер мен бір 64-разрядты сөзді
өзінде ұстай алады. Осылай, сегіз разрядты мультимедиа мәліметтері, 64
разрядты сөзге қапталады да, оған бір ортақ іс әрекет орындалады.
CPU Pentuіm MMX жаңа командаларды орнатумен қатар, оның өніміділігін
арттыратын схематикалық және архитектуралық өзгерістер енгізілген.
• Бірінші дәрежелі кэш- жадының көлемі екі есе ұлғайтылған - мәліметтерге
16 Кбайт, командаларға 16 Кбайт;
• Конвейердің ұзындығы бір қадамға артты;
• Өткелді болжау блогы CPU Pentіum Pro-дан алынған;
• Жазба мәліметтер буферінің көлемі екі есе артты (2-ң орнына 4);
• Екі ММХ командаларын бір уақытта орындау мүмкіншілігі бар;
• Конвейердің параллельді механизм жұмысы жетілдірілген;
• Процессордың орнатылған тесті бар (SelfTest).
Осындай өзгерістердің арқасында Pentіum MMX- ке оптимизацияланған
(Mіcrosoft Offіce, Page Maker) жай программалардың PC- да орындалу
жылдамдығын 10-15 % - ке арттыру мүмкін болды.
MMX жүйесін қолдану арқылы айтарлықтай пайда көретін қолданушылардың
екі категориясын атап өтуге болады. Бұлар, ең алдымен, қазіргі заманғы
компьютерлік ойындарды және CD- ROM- да видеофильм көруді жақсы көретін
адамдар, екінші ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.