Автоматтандырылған «Банкоматты басқару» банктық жүйесі

Жоспар

Жоспар

КІРІСПЕ
1. МОДЕЛЬДЕУ ОБЪЕКТІСІНІҢ КОМПЬЮТЕРЛІК ЗЕРТТЕУ
1.1 Компьтерлік модельдеудің мақсаты мен тағайындалуы
1.2 Техникалық есеп
2. ЗЕРТТЕЛЕТІН ЖҮЙЕНІ КОМПЬЮТЕРЛІК МОДЕЛЬДЕУ
2.1 Модельденетін жүйенің матеметикалық моделі
2.2 Жүйенің концептуалдық моделі және формулалары
2.3 Жүйенің модельдеуші алгоритмді компьтерде жүргізу
ҚОРЫТЫНДЫ
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 36 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ
1. МОдельдеу объектісінің компьютерлік зерттеу
1.1 Компьтерлік модельдеудің мақсаты мен тағайындалуы
1.2 Техникалық есеп
2. Зерттелетін жүйені компьютерлік модельдеу
2.1 Модельденетін жүйенің матеметикалық моделі
2.2 Жүйенің концептуалдық моделі және формулалары
2.3 Жүйенің модельдеуші алгоритмді компьтерде жүргізу
ҚОРЫТЫНДЫ
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

КІРІСПЕ

Болашақта өндіріс тиімділігін арттыру мәселесін шешу жолы – ғылымның
жетістіктерін пайдалану, соның ішінде экономикалық-математикалық
модельдеуді және есептегіш техниканы қолдану болып табылады.
Математикалық экономикаға енуі жоспарлау мен басқарудың қазіргі
кездегі ғылыми-техникалық революцияның аса маңызды ерекшелігі болып
табылады.
Өндіріс ауқымының кеңеюі, мамандандырудын тереңдеуі, кооперацияның
дамуы, шаруашылық байланыстардың күрделенуі және экономикадығы сандық
сапалық өзгерістер басқарылуын көптеген істерінің арасынан ең тиімдісін
таңдап алуды қажет етеді.
Жоспарлы тапсырма қабылдауда экономикалық-математикалық әдістердің
мәні ерекше. Экономикалық-математикалық әдістер – экономика мен математика
пәндерінің жиынтығы.
Жоспарлау есептері көпнұсқаулы болып келеді. Ал мүмкін нұсқаулардың
арасынан ең тиімді шешімін табу өте көп шығынды қажет етеді, ал кейде
табылмауы да мүмкін. Сондықтан оптимальды шешімдерді қысқа жолмен табу үшін
экономикалық-математикалық әдістерді қолдану қажеттілігі туады. Ал
экономикалық-математикалық әдістермен оптимальды шешім табу – кең көлемді
есептеулер жүргізу деген сөз. Мұндай есептерді компленксті түрде шешуге
дербес компьтерлерді кеңінен қолдану қажет.
Қазіргі кезде жосапрлаудың экономикалық-математикалық әдістері мен
дербес компьтерлерді қолдауну жоспарлы экономикалық есептеулердің дәлдігін
арттыруға, жасалынған жоспарлардың ғылыми деңгейін көтеруге, өндіріс
тиімділігін арттыруға мүмкіндік береді.

1. МОдельдеу объектісінің компьютерлік зерттеу
Автоматтандырылған Банкоматты басқару банктық жүйесін келесі түрде
қысқаша сипаттауға болады:
Клиент жүйеге өзінің кредиттік картасын парольді және ақша лимитін
автоматты оқу үшін ұсынады және өз кілттік мәлімет – парольін хабарлайды
және қызмет көрсету үшін сұраныс береді. Жүйе келесі үлгіде әрекет жасауы
тиіс: кілттік мәліметті енгізуді сұрау, ақша беру, қызмет көрсетуі бойынша
көшірме шығару, компьютерден клиент есепшоты бойынша мәлімет сұрау,
компьютерге жасалған операция бойынша есеп беру.

Прецеденттер диаграммасы

Әрекет етуші тұлғалар.
Банктік жүйеде келесі әрекет етуші тұлғаларды бөлуге болады:
Клиент, Банк қызметкері, Кредиттік жүйе
Прецеденттердің қысқаша сипаттамасы:

• Клиент – бұл банкте қызмет көрсетілетін адам

• Банковский служащий – банкте қызмет ететін адам
• Кредитная система – клиенттің есептеу функцияларын орындаушы ішкі жүйе

Банктік жүйедегі қолдану варианттары

Жүйеде келесі талаптар қамтамасыз етілуі тиіс:

• ДЛ Клиент жүйені келесі банктік операцияларды орындау үшін қолданады:
ақша аудару, есепшоттан ақша алу,төлемдер жасау,есепшотты көру,
есепшотқа ақша салу
• Идентификациялық номерді өзгерту кезінде клиентке банк қызметкері
қызмет көрсетуі керек
• ДЛ Кредиттік жүйе төлем жасауларға жауап береді.

1.2 Техникалық есеп

Қолдану варианттары диаграммасы

Тіркеу жүйесінің қолдану варианттары модельін құру
1. Браузерде Use Case View папкасындағы + белгісін тышқанмен шертіңіз
2. Негізгі Main диаграммасын екі рет шертіңіз. Экранда терезе пайда
болады (қолдану варианттары диаграммасы: НегізгіҚолдану варианттарын
ұсыну)
3. Тышқанның оң батырмасымен қолдану Диаграммасын ұсыну пакетін шертіңіз
(Use Case View) ( New(Use Case Diagram
4. New Diagram ерекшелеңіз және жаңа Банковская Система атын беріңіз
(оны браузерде екі рет шерту арқылы ашыңыз.
5. Әрекет етуші тұлғаларды құру үшін: тышқанның оң батырмасымен қолдану
Диаграммасын ұсыну пакетін шертіңіз (New( Actor(Әрекет етуші тұлғаның
атын енгізіңіз (Клиент)
6. Осындай әдіспен қалған әрекет етуші тұлғаларды құрыңыз (Банковский
служащий, Кредитная система)
7. Файлды сақтаңыз.
8. Браузерге қолдану варианттарын орнату үшін келесі әрекеттерді жасаңыз:
тышқанның оң батырмасымен қолдану Диаграммасын ұсыну пакетін шертіңіз
(New(Use Case(атын енгізіңіз, мысалы, Перевести деньги. Осындай
әдіспен қалған қолдану варианттарын құрыңыз (Положить деньги на счет,
Снять деньги со счета, Показать баланс, Произвести оплату, Изменить
идентификационный номер)
9. Браузердегі Банковская система диаграммасын екі рет шерту арқылы оны
ашыңыз және қолдану варианты диаграммасын құрыңыз: браузерден барлық
әрекет етуші тұлғалар мен қолдану варианттарын тышқанмен тасыңыз.
10. Коммуникация байланысы – бұл әрекет етуші тұлғалар мен қолдану
варианттары арасындағы байланыс. Ол стрелка түрінде бейнеленеді.
Стрелканың бағыты коммуникацияны кім бастайтындығын көрсетеді.
Бірбағытты ассоциация (байланыс) (Undirectional Association)
стрелкасын қолдана отырып әрекет етуші тұлғалар мен қолдану
варианттары арасында байланыс орнатыңыз (әрекет етуші тұлғадан сол
батырманы басып тұрып қолдану вариантына барыңыз).

Әрекет етуші тұлғадан Онымен байланысқан қолдану варианты
Клиент Перевести деньги, Положить деньги на счет,
Снять деньги со счета, Показать баланс,
Произвести оплату, Изменить идентификационный
номер
Банковский служащий Изменить идентификационный номер
Кредитная система Произвести оплату

11. Қолдану вариантына сипаттама қосу. Браузерде Снять деньги со счета
қолдану вариантын ерекшелеңіз. Құжаттаманың төменгі терезесіне мына
сипаттаманы енгізіңіз: Бұл қолдану варианты клиентке есепшоттан ақша
алуға мүмкіндік береді
12. Word бағдарламасы көмегімен Снять деньги со счета қолдану варианты
сипаттамасы бар текстік файл құрыңыз және оны С:\Мои документы
папкасында сақтаңыз:

Снять деньги со счета қолдану варианты.
Ағысөз.
Клиент өз карточкасын банкоматқа салған кезде қолдану варианты
басталады.
Негізгі ағым
1. банкомат сәлемдесу шығарады және клиентке
персоналды PIN –код енгізуді ұсынады
2. Клиент PIN –код енгізеді
3. Банкомат енгізілген кодты растайды. Егер код расталмаса онда, А1
альтернативті ағым жағдайы орындалады.
4. Банкомат мүмкін әрекеттер тізімін шығарады:
• Салымды көру
• Салым жасау
• Есепшоттан ақша алу
• Ақша аудару
5. Клиент Есеп шоттан ақша алу пунктін таңдайды
6. Банкомат қанша сумма ақша алу қажеттігін сұрайды
7. Клиент қажет сумманы енгізеді
8. Банкомат есепшоттағы ақшаның қажет суммаға жететіндігін анықтайды. Егер
ақша жетпесе, онда А2 альтернативті ағым жағдайы орындалады. Егер сумманы
растау кезінде қате пайда болса, онда Если Е1 қателер ағымы орындалады.
9. Банкомат қажет сумманы клиент есепшотынан шегереді
10. Банкомат қажет сумманы қолма-қол береді
11. Банкомат клиентке карточканы қайтарады
12. Банкомат клиент үшін чек басып шығарады
13. Қолдану варианты аяқталады.
А1 альтернативті ағым жағдайы.
Қате PIN –код енгізу
1. Банкомат клиентке кодтың қате енгізілгедігін хабарлайды.
2. Банкомат клиентке карточканы қайтарады.
3. Қолдану варианты аяқталады.
А2 альтернативті ағым жағдайы.
Есепшотта ақшаның жетпеуі
1. Банкомат клиентке есепшотта ақшаның жетпейтіндігін хабарлайды.
2. Банкомат клиентке карточканы қайтарады.
Е1 қате ағымы.
Қажет сумманы растау кезіндегі қате
1. Банкомат қажет сумманы растау кезінде қате болғандығын клиентке
хабарлайды.
2. Банкомат қате туралы мәліметті қателер журналына енгізеді. Әрбір жазба
қатенің күнін және уақытын, клиент атын, оның есеп шотын және қате кодын
қамтиды.
3. Банкомат клиентке карточканы қайтарады.
4. Қолдану варианты аяқталады.
13. Снять деньги со счета қолдану вариантты оң батырмамен шертіңіз(Open
Spesification( ашылған терезеде Files вкладкасына өтіңіз (Вкладканың
жұмыс аймағында оң батырманы шертіңіз және Insert file командасын
таңдаңыз ( С:\Мои документы\Снять деньги со счета (Open (OK
14. Қолдану варианты байланысын көру үшін Жүйеге кіру вариантын ерекшелеңіз
( контекстік меню (Open spesification (Relations
15. Выполнить ускоренное снятие денег қолдану вариантын қосыңыз және оны
Снять деньги со счета қолдану вариантымен байланыстырыңыз. Осы байланыста
тышқанның оң батырмасын басыңыз, келесі команданы таңдаңыз: Open
Specification(General(Stereotype(Ex tend(Apply-OK
16. Аутенфицировать клиента қолдану вариантын қосыңыз және оны Снять деньги
со счета қолдану вариантымен байланыстырыңыз. Осы байланыста тышқанның оң
батырмасын басыңыз, келесі команданы таңдаңыз: Open
Specification(General(Stereotype(In clude(Apply-OK.
17. Диаграмманы сақтаңыз.

2. Зерттелетін жүйені компьютерлік модельдеу

Диаграммалар бірізділігі.

1. Logical View-ді оң батырмамен шертіңіз(New( Sequence diagram(
Диаграмма последовательности атын енгізіңіз(Enter(осы диаграмманы
ашыңыз( браузерде Клиент әрекет етуші тұлғаны ерекшелеңіз және оны
бірізділік диаграммасына тасыңыз
2. Құрал-саймандар панельінде Object батырмасын шертіңіз ( диаграммада
объектті орналастыратын жерді шертіңіз ( объекттің контекстік
менюін ашыңыз (Open specification(General( Name жиегіне объект атын
енгізіңіз Устройство Чтения Карточек(Apply(OK
3. Дәл осындай әдіспен келесі объектілерді құрыңыз: Экран АТ, Менеджер
АТМ, Счет, Кассовое устройство
4. Object Message батырмасын шертіңіз (құрал-саймандар панельінде ( е
Клиент әрекет етуші тұлғаны шертіңіз (хабарлама стрелканы алушы
объектке Устройство Чтения Карточек апарыңыз
5. Хабарламаны ерекшелеңіз (келесі команданы орындаңыз: Browsr(Open
specification( General вкладкасының Name жиегіне ввести карту
атын енгізіңіз (Аpply батырмасын басыңыз (OK
Келесі Объект-жіберуші Объект-алушы Хабарлама
хабарламаны
орнатыңыз:
N хабарлама
1 Клиент УстройствоЧтенияКартаны салу
Карточки
2 УстройствоЧтенияКаУстройствоЧтени яНомерді оқу
рточки Карточки
3 УстройствоЧтенияКаЭкранАТМ Экранды инициализациялау
рточки
4 ЭкранАТМ ЭкранАТМ PIN-код сұрау
5 Клиент ЭкранАТМ PIN-код енгізу
6 ЭкранАТМ МенеджерАТМ Есепшот ашу
7 МенеджерАТМ Счет Есепшот ашу
8 МенеджерАТМ Счет PIN-код тексеру
9 ЭкранАТМ ЭкранАТМ Транзакция тізімін шығару
10 Клиент ЭкранАТМ Транзакция таңдау
(есепшоттан ақша алу)
11 ЭкранАТМ ЭкранАТМ Сумманы сұрау
12 Клиент ЭкранАТМ Сумманы енгізу
13 ЭкранАТМ МенеджерАТМ Сумманы алу
14 МенеджерАТМ Счет Сумманы алу
15 счет Счет Есепшотта ақшаның
жететіндігін тексеру
16 Счет Счет Сумманы есепшоттан шегеру
17 МенеджерАТМ Кассовый аппаратАқша беру
18 МенеджерАТМ УстройствоЧтенияКартаны қайтару
Карточки

6. Хабарламаға номер орнату үшін, келесі команданы орындаңыз:
Tools(Options(Diagram(Sequence numbering жалаушасын орнатыңыз
7. Хабарлама ұзындығын орнату үшін, келесі команданы орындаңыз:
Tools(Options(Diagram(Focus of Control жалаушасын орнатыңыз
8. Кооперативті диаграмма құру үшін келесі команданы орындаңыз:
Browse(Create Collaboration diagram немесе F5 басыңыз
Әрекет диаграммасы
1. Браузерде Use Case View-ді тышқанның оң
батырмасымен шертіңіз(New(Activity
diagram(Диаграмма атын енгізіңіз Деятельность
2. Құрал-саймандар батырмасында Start State
батырмасын басыңыз ( бастапқы жағдайды орнату
қажет болған орынды тышқанмен шертіңіз
3. Әрекет құрыңыз (құрал-саймандар панелінде State
батырмасын басыңыз, содан кейін диаграмма аймағын
басыңыз):

N Жағдай Аты Байланыс (из ( в)
1 State Картаны салу Бастапқы(1
2 state Карта номерін оқу 1(2
3 state PIN-код енгізуді ұсыну 2(3
4 state PIN-код енгізу 3(4
5 Decision Код дұрыс енгізілді ме? 4(5
6 Activity Транзакция тізімін шығару “ия” 5(6
7 state Кодтың дұрыс еместігін “жоқ” 6(7
клиентке хабарлау
8 state Картаны қайтару 7(8
9 End State Соңғы жағдай 8(9
10 State Есеп шоттан ақша алу 6(10
транзакциясын таңдау
11 Decision Есеп шотта ақша жеткілікті 10(11
ме?
12 State Есеп шотта ақшаның “нет” 11(12
жетпейтіндігін клиентке
хабарлау
13 State Карточканы қайтару 12(13
14 End State 13(14
15 State Ақша беру “да” 11(15
16 State Карточканы қайтару 15(13

4. Счет классы үшін жаңа диаграмма жағдайын құру.

N Жағдай Атауы Байланыс (из ( в)
1 Start State Бастапқы жағдай
2 State Ашу 1(2
3 state Жабу 2(3
4 Activity Кредиттің өсуі 2(4
Activity Кредиттің өсуі 4(2
Activity Кредиттің өсуі 4(3
5 End State Соңғы жағдай 3(5

5. Ашу және Жабу жағдайлары арасында оң батырманы
шертіңіз (Open specification(General вкладкасын
ашыңыз(Event жиегіне “Клиентесепшотты жабуды талап
етеді” сөзін енгізіңіз
6. Ашу жағдайынан Кредиттің өсуіне деінгі байланысты
оң батырмамен шертіңіз(Open specification(General
вкладкасын ашыңыз(Event жиегіне “Ақша алу (кері
баланс)” сөзін енгізіңіз
7. Кредиттің өсуі жағдайынан Ашуға дейінгі байланысты
оң батырмамен шертіңіз (Open specification(General
вкладкасын ашыңыз (Event жиегіне “Ақша салу (кері
баланс)” сөзін енгізіңіз
8. Кредиттің өсуі жағдайынан Жабуға дейінгі
байланысты оң батырмамен шертіңіз (Open
specification(General вкладкасын ашыңыз(Event
жиегіне “Балансты тексеру (30 күн мерзіміндегі
кері баланс)” сөзін енгізіңіз
9. Кредиттің өсуі әрекетінің контекстное менюін
шақырыңыз (Open specification(Actions(терезе
аймағында оң батырманы басыңыз (Insert(Type
калонкасында Entry-ді екі рет шертіңіз (When
тізіміндегі Detail вкладкасынан On entry-ді
таңдаңыз (Name жиегіне есепшотты уақытша тоқтату-
ды енгізіңіз(Apply(OK
10. Кредиттің өсуі әрекетінің контекстное менюін
шақырыңыз (Open specification(Actions( терезе
аймағында оң батырманы басыңыз (Insert( Type
калонкасында Entry-ді екі рет шертіңіз ( When
тізіміндегі Detail вкладкасынан Do-ді таңдаңыз
( Name жиегіне клиентке ескерту жіберу-ді
енгізіңіз (Apply(OK
11. Кредиттің өсуі әрекетінің контекстное менюін
шақырыңыз (Open specification(Actions( терезе
аймағында оң батырманы басыңыз (Insert( Type
калонкасында Entry-ді екі рет шертіңіз ( When
тізіміндегі Detail вкладкасынан On Exit-ті
таңдаңыз ( Name жиегінде есепшотты тоқтату сөзін
енгізіңіз (Apply(OK
12. Диаграмманы сақтаңыз.

2.1 Модельденетін жүйенің матеметикалық моделі
Диаграммы классов
1. Браузерде Логикалық көруді оң
батырмамен шертіңіз
2. Ашылған менюден New(Class Diagram
пунктін таңдаңыз
3. Жаңа диаграмма атын енгізіңіз
Банктік жүйе
4. Браузерде диаграмманы екі рет
шертіп, оны ашыңыз
5. Диаграммада жаңа класс жасау үшін
құрал-саймандар панелінде Class
батырмасын басыңыз немесе келесі
команданы орындаңыз:
Tools(Create(Class
6. Кластар диаграммасы аймағында
тышқанды шертіңіз. Жаңа класс New
Class деп аталады. Оны
УстройствоЧтенияКарточек класы
атына ауыстарыңыз
7. Осындай әдіспен келесі кластарды
құрыңыз: МенеджерАТМ, ЭкранАТМ,
КассовыйАппарат,Счет.
8. Клас ерекшеліктерін орнатыңыз.
УстройствоЧтенияКарточек класының
контекстік менюін шақырыңыз(Open
specification(откройте вкладку
General вкладкасын
ашыңыз(Stereotype тізімінен
Entity-ді таңдаңыз
9. Қалған кластар ерекшелігін
орнатыңыз:

Класс Ерекшелік
ЭкранАТМ Boundary
МенеджерАТМ Сontrol
Счет Entity
КассовыйАппарат Boundary

10. Класс көптігінің тапсырмасы:
класс ерекшеліктері терезесін
ашыңыз (Detail вкладкасын ашыңыз
( Multiplicity тізімінде класс
көптігін көрсетіңіз (берілген
класста қанша дана болу
керектігін көрсетуге мүмкіндік
береді)

Класс Multiplicity Көптік
УстройствоЧтенияКарточки 1...n Бір немесе бірнеше
ЭкранАТМ 0..1 Ноль немесе бір
МенеджерАТМ 1..1 Бір
Счет 1..1 Бір
КассовыйАппарат 1..n Бір немесе бірнеше

11. Класс тұрақтылығы тапсырмасы:
класс ерекшеліктері терезесін
ашыңыз ( Detail вкладкасын ашыңыз
( Persistence тобында класстар
үшін Persistent (Тұрақты)
ауыстырып қосқышын орнатыңыз, бұл
қосымша жұмысы аяқталғаннан кейін
де сақталады. Ал Transient
(уақытша) ауыстырып қосқышында
класс объектінде орналасқан
ақпарат қосымша жұмысы
аяқталғаннан кейін сақталмайды.

Класс Persistence
УстройствоЧтенияКарточки Persistence
ЭкранАТМ Transient
МенеджерАТМ Persistence
Счет Persistence
КассовыйАппарат Transient

12. Класс параллелдігі тапсырмасы.
класс ерекшеліктері терезесін
ашыңыз ( Detail вкладкасын ашыңыз
( Сoncurency тобында ауыстырып-
қосқыштарды қосыңыз: Sequenral
(Тізбектелген) – бір ағынды
басқару кезінде класс өзін-өзі
қалыпты жағдайда ұстайды, ал
бірнеше ағын басқарған жағдайда
класс жағдайына кепілдік
берілмейді; Guarded (Арашалау) –
бірнеше басқару ағына кезінде
класс өзін-өзі қалыпты ұстайды,
әртүрлі ағындар класы бір-біріне
кедергі жасамауы үшін олар бір-
бірімен әрекеттесуі тиіс; Active
(Активті) класс жеке басқару
ағынына ие болады; Synchronous
(Синхронды) – бірнеше басқару
ағыны кезінде класс өзін күтілген
жағдайда ұстайды, класс ортақ
ерекшеліктерді өзі өңдей алады

Класс Сoncurency
УстройствоЧтенияКарточки Sequental
ЭкранАТМ Sequental
МенеджерАТМ Synchronous
Счет Guarded
КассовыйАппарат Sequental

13. Пакеттер құру. Браузерде
Логикалық ұсынуды оң батырмамен
шертіңіз (New(Package(Пакетке
Boundaries атын беріңіз. Осындай
әдіспен Entity және Control
пакеттерін құрыңыз.
14. Браузердегі
УстройствоЧтенияКарточек және
Счет класстарын Entity пакетіне
тасыңыз, МенеджерАТМ классын
Control пакетіне, ЭкранАтм және
Кассовый аппарат класстарын
Boundaries пакетіне тасыңыз.
15. Main диаграммалар класын ашыңыз
және оған құрылған пакеттерді
тасыңыз.Сәйкес пакетті ашыңыз
және диаграммаға сәйкес
класстарды тасыңыз.
16. Boundaries пакетін ашыңыз (
УстройствоЧтения Карточек класын
оң батырмамен шертіңіз
(New(Attribute(атрибут атын
енгізіңіз құрылғы Номері.
17. Атрибуттың көрінуі үшін атрибутты
оң батырмамен шертіңіз (Open
specification(Generalвкладкасында
Export Control тобында Private
көріну ерекшелігін орнатыңыз
18. Атрибуттың мәліметтер типін
орнату үшін келесі команданы
орындаңыз: атрибутты оң
батырмамен шертіңіз (Open
specification(General
вкладкасында Type тізімінде
19. Осындай әдіспен класстарға келесі
атрибуттарды меншіктеңіз:

Класс атрибут Видимость Тип данных
Счет Номер счета Private Integer
Счет PIN-код Private Integer
Счет Баланс Private Long
КассовыйАппарат Баланс кассы Private Long

20. Файлдарды класспен байланыстыру. Класспен біраттас мәтіндік файл
құрыңыз және оны С:\Мои документы папкасында сақтаңаз. Бұл файлда класстың
мәтіндік сипаттамасын сақтауға болады. Файлды классқа жалғау үшін: файла
ерекшеліктері терезесін ашыңыз ( Files вкладкасын ашыңыз ( осы вкладканың
ақ аймағында тышқанның оң батырмасын басыңыз (Insert file(қажет файлды
көрсетіңіз с:\Мои документы\файла аты(Open
1. Операциялар қосу. Браузерде класты тышқанның оң батырмасымен шертіңіз
(New(Operation(операция атын енгізіңіз. Кластарға келесі операцияларды
меншіктеңіз:

Класс Операция Көріну Қайтарушы
мәндер типі
УстройствоЧтенияКарточканы салу Public Integer
Карточки
Карточканы қайтару Public Integer
Номерді оқу Public Integer
ЭкранАТМ PIN-код сұрау Public Integer
PIN-код енгізу Public Integer
Экранды Public Integer
инициализациялау
Транзакциялар тізімін Public String
шығару
Сумма сұрау Public Integer
МенеджерАТМ Есепшот ашу Private Integer
Сумма алу Private Integer
Счет Ашу Public Integer
PIN-код тексеру Public Integer
Жеткілікті тексеру Private Long
Умманы шегеру Private Integer
КассовыйАппарат Кассаны жабдықтау Public Integer
Ақша беру Public Integer

3. Көріну операциясы тапсырмасы: Public (Жалпы) – операция қалған барлық
классқа қол жетерлік
Private (Жабық) – операция басқа ешқандай классқа қол жетерліксіз
Protected (Қорғалған) – операцияға қол жеткізу тек сол класс үшін және
оның серіктестері үшін ғана мүмкін
Package or Implementation (Пакеттік) – операция берілген пакет үшін ғана
қол жетерлік
браузерде операцияны оң батырмамен шертіңіз(Open specification(Export
Control тобында қажет көріну қосқышын қосыңыз
4. Операцияның мән қайтару тапсырмасы: браузерде операцияны оң батырмамен
шертіңіз(Open specification(General вкладкасынан Return Type тізімінен
қажет типті таңдаңыз (Apply(OK
5. Операцияға атрибут қосу: браузерде операцияның контекстік менюін
шақырыңыз(Open specification(Detail(argument облысында тышқанның оң
батырмасын шертіңіз(Insert(аргумент атын енгізіңіз(Type колонкасын
тышқанмен шертіңіз және аргументтің мәліметтер типін енгізіңіз(қажет
болған жағдайда тышқанмен Default колонкасын шертіңіз және аргумент мәнін
үнсіз келісім бойынша орнатыңыз(Apply(OK

Класс Операция аргумент Аргумент типі
МенеджерАТМ Сумма алу Счет Integer
Счет Ашу Счет Integer
Сумманы шегеру Счет Integer

6. Операцияның протокол тапсырмасы: қандай операцияларды қандай тәртіппен
орындауға болады – браузерде операцияның контекстік менюін шақырыңыз
(Open specification(Detail(Protocol( шектеулерді енгізіңіз, мысалы, Есеп
класының жеткіліктігін тексеру классы үшін – Ашу() операциясынан кейін
орындалады шектеуін енгізіңіз
7. Класстардың диаграмма объекті жүйелілігімен қатынасы. Жүйелілік
диаграммасын ашыңыз. КарточкаОқуҚұрылғысы объектін ерекшелеңіз ( Open
specification(General(Class тізімінен қажет классты таңдаңыз.
8. Операцияның хабарламамен қатынасы. Жүйелік диаграммасында хабарламаны
тышқанның оң батырмасымен белгілеңіз (Open specification(операциялар
тізімі пайда болады(қажеттісін таңдаңыз. Мысалы, Карта енгізіңіз
хабарламасы үшін Карта енгізіңіз() операциясын бекітіңіз.
9. Байланыстарды орнату. Жүйелілік карточкасын қарап шығыңыз. Егер А
объекті В объектінен хабарлама қабылдаса, онда бұл класстар арасында
тәуелділік немесе ассоциация (В-дан А-ға) байланысы орнатылады. Егер А
объекті В объектіне хабарлама жіберсе, онда екібағытты ассоциация
орнатылады (Tools(Create(Association).
10. Класстар арасына екібағытты ассоциация орнатыңыз және диаграмманы
сақтаңыз:

Басты класс Көпшілік Тәуелді класс Көпшілік
КарточкаОқуҚұрылғысы 0..1 Есеп 0..1
ЭкранАТМ 0..1 Есеп 0..n
Есеп 1 Кассалық 0..1
аппарат

11. МенеджерАТМ және Есеп класстары арасында тәуелділік орнатыңыз: оларды
АТММенеджері-нен Есеп-ке дейін Dependency байланысымен жалғаңыз.
12. Байланыс көпшілігі тапсырмасы. Байланыс ұшының бірін оң батырмамен
шертіңіз(Multiplicity командасын таңдаңыз(қажет көпшілікті орнатыңыз
Жағдай диаграммасын құру
1. Браузерде Use Case View пакетін оң батырмамен
шертіңіз( New (Statechart Diagram (диаграммаға
Жағдай атын беріңіз
2. Құрал-саймандар панелінде Start State батырмасын басыңыз және
диаграмманың бос орнын шертіңіз
3. Келесі әрекетті құрыңыз (State), құрал-саймандар панелінде State
батырмасын басыңыз, содан кейін диаграммада келесілерді шертіңіз:
ашу
жабу,
кредиттің өсуі
4. Ауысуларды құрыңыз:

From To Event
Бастапқы жағдай Ашу
Ашу Жабу Клиент жабуды талап
етедіЕсепшотты жабу
мерзімін сақтау
Ашу Кредиттің өсуі Ақша алу (кері баланс)
Кредиттің өсуі Ашу Ақша салу (оң баланс)
Кредиттің өсуі Жабу Балансты тексеру (30
күннен аса мерзімдегі
кері баланс)
Жабу Соңғы жағдай

5. Жағдайды көрсету үшін ауысудың контексттік менюін шақырыңыз( General
вкладкасында event жиегіне жағдай атын енгізіңіз
6. Есепшот артық жағдайының қасиеті терезесін ашыңыз.
7. Actions вкладкасына өтіңіз(терезеде оң батырманы шертіңіз(Insert
8. Жаңа әрекетті екі рет шертіңіз(When тізімінен On entry-ді таңдаңыз( Name
жиегіне кіру әрекеті атын “Есепшотты уақытша тоқтату” енгізіңіз(
Apply(OK
9. Осыған ұқсас Әрекетті енгізіңіз: When тізімінде Do-ді таңдаңыз (Name
жиегіне кіру әрекеті атын “Клиентке хабарлама жіберу” енгізіңіз(
Apply(OK
10. Осыған ұқсас шығу әрекетін енгізіңіз: When тізімінде On exit-ті
таңдаңыз(Name жиегіне шығу әрекеті атын “Есепшотты тоқтату” енгізіңіз(
Apply(OK
11. Жабу жағдайы үшін Кредиттік картаны беру кіру әрекетін көрсетіңіз
2.2 Жүйенің концептуалдық ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.