Меню программасын құру. Оны толық экранда көру, директорияларды ауыстыру, ағымдағы дискіні ауыстыру

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 20 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

Қаныш Сатпаев атындағы қазақ ұлттық техникалық университеті

Есептеу техника кафедрасы

КУРСТЫҚ ЖОБА

Тақырыбы: Меню

жетекші:
аға оқытушы
Мустафина Б.М.

нормоконтролер:
оқытушы
Азембаева Г.Т.

Тапсырған күні:
“___” _________ 2003 г.
қолы:
_____________________

студент: Бектасова Г.
тобы: ЗБИ-00-1
мамандығы: 3704
Алматы 2003

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым Министірлігі

Қ.И.Сәтпаев атындағы Қазақ Ұлттық Техникалық Университеті

Ақпараттану және Ақпараттық Технологиялар Институты

Есептеуіш техникасы кафедрасы

Мамандығы ЗБИ-00-1қ

Курстық жұмысты орындауға тапсырма

Студент Бектасова Г. А.

Жұмыстың тақырыбы ”Меню“программасын құру. Оны толық экранда көру,
директорияларды ауыстыру, ағымдағы дискіні ауыстыру.

Аяқталған жұмысты тапсыру уақыты:19.05.03.
Тапсырманың берілген уақыты: 15.03.03.
Жұмыстың жетекшісі Мұстафина Б.М.

Мазмұны

Кіріспе

1.Есеп қойылымы және шешудің алгоритімі ... ... ... ... ... ... . ... ..5

1. Ассемблер тілінде
программалау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...5
2. Ассемблер командасының
пішімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... 6
3. Программаның
жазылуы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6
4. Есепті шешудің
алгоритімі ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ...7
5. Программаның жолдық көрсетілуі ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ..8

2.Программадағы
инструкция ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... .9

2.1 Прогрммистке (жүйелік)
басқару ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..9
2.2 Операторлық
босқару ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..9

3. Программада қолданылған функциялар мен командалар ... ... 10

Қортынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ..14

Қолданылған әдебиеттер

Қосымша А

Кіріспе

Бұл курстық жобада маған қойылған тапсырма “Меню” программасын құру
, ол таңдап алынған белгілі бір файлмен қандайда бір операцияны орындау
керек. Курстық жобаны орындау үшін видеобуфер және файлдармен жұмыс істей
білу керек. Курстық жобаны орындау барысында аасемблер тілінің видеобуфер,
файлдарға арналған тарауларын пайдаланамыз.
Берілген курстық жұмыс программасы меню вариантын ұсынады. Программаны
іске қосқанда негізгі меню шығады. Ол төрт пунктен тұрады: ”файл”, ”цвет”,
”графика”, ”выход”. ”Файл” пункті бес пункттан тұрады “*.ЕХЕ”, ”*.TXT”,
”Ch.DIR”, ”Ch.DISC”, ”See Dir”. ”Цвет” пункті төрт пункттан тұрады,
”красный”, ”желтый”, ”зеленый”, ”синий”.

1. Есеп қойылымы және шешудің алгоритімі

1. Ассемблар тілінде программалау
Ассемблер тілінде программа жазу кезінде қолданылатын кейбір қажетті
ұғымдарды атап өтейік.
Оператор- бұл белгілі бір әрекет жасау үшін машинаға берілетін нұсқау,
әрбір операторға машиналық команда сәйкес келеді. Оперант- әрекет
істелінетін деректердің мекенін көрсетеді. Жалғаноператор – ассемблерге
деректер және командалармен не істеу керектігін анықтайтын нұсқау береді.
Бірақ орындалатын EXE дерекжиынында бұл жалған операторларға сәйкес
машиналық шартбелгі болмайды.
Макрокоманда - бастапқы программадағы бірнеше машинелік командалардың
орнына жүктелетін символдық аталым.
Ассемблер тілінде тұрақты шамалардың бірнеше түрі қолданылады.
1. Екілік тұрақты шама (0 және 1). Бұл символдар міндетті түрде D әрпімен
бітуі керек. Мысалы:11101011001 D
2. Оналтылық тұрақты шамалар (0 – 9,A,B,C,D,E,F). Міндетті түрде бұлар H
әрпімен бітеді.Егер әріптен басталатын болса, онда алдына 0 қойылады.
Мысалы: 0AB127H, 4AH.
3. Ондық тұрақты шамалар (0-9). Соңына D әрпін қоюғада, қоймауға да
болады.
4. Символдық тұрақты шамалар. Тырнақшаға алынған кез-келген символдар
немесе цифрлар жиынтығы.

1.2 Ассемблер командасының пішімі
[таңба:] шартбелгі [1-операнд],[ 2-операнд] [;түсініктеме]. Тікжақшаға
алынған команданың бөліктері ассемблер командасының түріне байланысты оның
құрамында болуы да болмауыда мүмкін.
Таңба
Таңба символдардан тұрады. Бұл символдар жинағы қос нүктемен (:)
аяқталады. Таңбаның аталымы A-Z, a-z латын әріптерінен, 0- 9 сандарынан
және ?, (.), $ ,&, _, @ символдарынан тұрады. Ескертулер:
- таңба аталымының арасында бос аралық болмау керек;
- таңба аталымы ішінде (.) пайдаланылатын болса, ол бірінші болып тұруы
керек;
- регистлердің аттарын таңба ретінде алуға болмайды;
- таңбаның аталымы үшін белгілі бір мағананы білдіретін сөздер алған
ыңғайлы;
- көп қайталанатын бірдей әріптерді пайдаланбаған дұрыс (мысалы: АААА).

Операцияның шартбелгісі.
Шартбелгі- команданың мнемоникалық шартбелгілерінен құралады.Таңбадан
және басқа операндтардан бос аралық арқылы бөлінеді. Команданың құрамында
шартбелгі міндетті түрде болуы керек.

Операндтар.
Операндта деректер, деректердің мекені және регистрлердің аттары
сақталады. Екі операндты командаларда бірінші операнд қабылдағыш, екінші
операнд таратқыш міндетін атқарады. Командаға сәйкес орындалған
операцияның нәтижесі бірінші операндқа жазылып отырады.

Түсініктеме.
Белгісі- нүктелі үтір (;) . Алдындағы команданың бөліктерінен кемінде бір
бос аралық арқылы бөлінеді.

1.3 Программаның жазылуы
“Меню” программасы ассемблер тілінде жазылған.
Бұл программаны орындау үшін осы ассемблер тілінің трансляторы TASM.EXE,
TLINK.EXE және операциялық жүйе DOS немесе WINDOWS қажет.
Жүйелік талап: компъютер IBM PC және операциялық жүйе DOS.
Бұл программа Intel Pentium 166, MMX ,VGA.28 электронды есептеуіш
машинасында теріліп өңделген.
Программаны орындауға шақыру командалық жолдағы Nazym.exe файлын шақыру
арқылы орындалады.
Бұл программа “UP” ,”DOWN”, ”ENTER” және ”ESC” пернелерімен жұмыс
істейді.
Графикалық режимде экранға енгізілетін ақпарат: негізгі меню.
Тапсырма шешімінің алгоритімі 1,4 пункте берілген.

1.4 Есептi шешудiң алгоритмi

2. Программа бойынша инструкция

2.1. Программистке (жүйелік) басқару.
Программаның қолданылуы – текстік файлды қарау. IBM PC типтес
машиналарда программа қараушы (просморщик) ретінде қолданылады. Программа
MS DOS операциялық жүйесінің басқаруы арқылы жүзеге асады. Оның жұмыс
істеуі үшін операциялық жадының 512 КБайттайы бос орын болуы керек және
80386 процессоры.
Программа GULNARA.EXE файлын жүктеу арқылы іске асады.
Кіріс мәліметтер – командалық жолда файл аты.
Шығыс мәліметтер – дисплейде текстік ақпарат.

2.2. Операторлық басқару (пользователь)
Программаны іске қосу KURS каталогындағы GULNARA.EXE файлын жүтеу арқылы
іске асады. Бұл іске қосылғаннан кейін меню шығады, ол ESC пернесін
бассақ программа аяқталады, Ал DOWN,UP,RIGHT,LEFT пернелерін
басатын болсақ онда программа орындалуға жіберіледі.
Бұл программаны іске қоспас бұрын кез-келген кеңейтілуі .TXT
(readme.txt), .ЕХЕ (gul.exe) файлдарын буферге жүктеу керек. Олар менюдің
бірінші пунктіндегі “*.ЕХЕ” ”пунктін және ENTER пернесін басу арқылы іске
асады. Олардан кейін терезе тазартылып gul.exe файлы ашылады. “*.ТХТ”
пунктін және ENTER пернесін басқаннан кейін терезе тазартылып readme.txt
файлдың ішіндегі мәлімет шығарылады.
”Ch.DIR” пунктін және ENTER пернесін басқаннан кейін ауыстырғыңыз келген
директорияны жазғаннан кейін жазған директорияңызға ауысады. Егер
директориядағы файлдарды көргіңіз келсе, басты менюдің бесінші
пунктіндегі”See Dir” пернесін басыңыз. ”Ch.DISC” пунктін және ENTER
пернесін басқаннан кейін дискілер түрі шықаннан кейін ашқыңыз келген
дискіні таңдайсыз. Егер дискідегі файлдарды көргіңіз келсе, басты менюдің
бесінші пунктіндегі ”See Dir” пернесін басыңыз. Басты менюдің ”Цвет”
пунктінің бірінші пункті ”красный” пунктін және ENTER пернесін басқаннан
кейін басты менюдің фоны қызыл түске ауысады. Екінші пункті ”желтый”
пунктін және ENTER пернесін басқаннан кейін басты менюдің фоны сары түске
ауысады. Үшінші пункті ”зеленый” пунктін және ENTER пернесін басқаннан
кейін басты менюдің фоны жасыл түске ауысады. Төртінші пункті ”синий”
пунктін және ENTER пернесін басқаннан кейін басты менюдің фоны көк түске
ауысады. Басты менюдің ”Графика” пунктін басқаннан кейін терезе тазарып,
жасыл түске боялады. Басты менюдің ”Выход” пункті программадан шығуды іске
асырады.

Перне атауы Атқаратын қызметі
Төменге бағыттаушы стрелка Курсорды төмен жылжыту
Жоғарыға бағыттаушы стрелка Курсорды жоғары жылжыту
ESC Шығу

3. ПРОГРАММАДА ҚОЛДАНЫЛҒАН ФУНКЦИЯЛАР МЕН КОМАНДАЛАР

Мен бұл курстық жұмысты орындау барысында Ассемблер машиналық тілінің
стандартты функцияларымен командаларын қолдандым. Өз курстық жұмысымда
ақпаратты пернетақтадан енгізу, дисплейге шығару, математикалық операциялар
орындау және тағы да басқа функцияларды қолдандым.
Енді жоғарыда айтылған функцияларды сипаттап өтейік:

DOS (21h) үзуінің функциясы:

09h – дисплейге символдар қатарын шығаруды жүзеге асырады.
Символдық жолды стандартты шығу құрылғысына шығарады. Жол $ символымен
бітуі қажет. Нәтижені қайта бағыттандыру мүмкіндігі бар. Кеңейтілген ASCII
кодын оқу үшін функцияның қайта орындалуы қажет. Егер кіріс қайта
бағыттандырылған болмаса, онда CTRLC өңдеуді бастайды. BREAK режимі
қосулы барысында егер кіріс қайта бағыттандырылған болса, онда CTRLC
өңдеуді бастайды.
Шақыруда:
DS:DX - $ -белгісімен бітетін символдар қатарының адресі.

01h – пернетақтадан символды енгізуді жүзеге асырады.
Стандартты енгізу құрылғысынан қатарды шығарады да оны стандартты шығару
құрылғысынада көрсетеді. Символ болмаған жағдайда оның енгізілуін күтеді.
Нәтижені қайта бағыттандыру мүмкіндігі бар. Кеңейтілген ASCII кодын оқу
үшін функцияның қайта орындалуы қажет. Егер кіріс қайта бағыттандырылған
болмаса, онда CTRLC өңдеуді бастайды. BREAK режимі қосулы барысында егер
кіріс қайта бағыттандырылған болса, онда CTRLC өңдеуді бастайды.
Символды енгізгеннен кейін AL- де символдық ASCII кодасы болады.

3Fh – деректерді құрылғыдан енгізуді жүзеге асырады.
Деректерді файлдан қолданушының буферіне жібереді де көрсеткішті
модифициялайды. Символдық құрылғыдан оқу барысында ASCII режимінде
қатардың көрсетілген ұзындығы оқылады немесе каретканың оралуына дейін,
егер ол бұрын кездессе.
Шақыруда:
BX – файлды сипаттаушы
DS:DX –деректерді оқу үшін буфер адресі
CX – оқылатын байт саны
Қайта келу кезінде:
AX – қате коды, егер CF орнатылған болса. Егер AX=0, файлдың соңы.
AL –оқылған байттардың нақты саны

40h – Файлды жазуды немесе құрылғыға шығаруды жүзеге асырады.
Деректерді файлдан қолданушының буферіне жібереді де көрсеткішті
модифициялайды. Егер шақыру кезінде CX=0, файлдың ұзындығын көрсеткіштің
ағымдағы орнымен сәйкестендіріп орнатады. Егер шығарудың алдында
пернетақтадан CTRLC терілсе және BREAK режимі қосылған болса, CTRLC
өңделуі басталады.
Шақыруда:
BX – файлдың немесе құрылғының логикалық номері. Дисплейдің 0 мен 1
логикалық номері бар.
CX – шығарылатын символдар саны
DS:DX – буфер адресі
Қайта келу кезінде:
AL – нақты саналған байт саны
Егер CF=0, онда AX-ке фактілі жазылған байттар саны енгізіледі. Егер CF=1,
онда AX-ке қайтарудың (қате коды) коды енгізіледі.

4Ah –Жадының белгіленген блогының өлшемін өзгертуін жүзеге асырады.
Жадының белгіленген блогының өлшемін кішірейтеді немесе кеңейтеді.
Шақыруда:
BX – блоктың қажет өлшемі
ES – модифицияланған блоктың сегменттік адресі
Қайта келу кезінде:
AX – қате коды
BX –жады блогының ең үлкен өлшемі

10h үзуінің функциясы – видио сервис:
01h – Курсордың конфигурациялық орнатылуын жүзеге асырады.
Текстілік видиорежимде ашылатын аппараттық курсордың бастапқы және соңғы
қатарларға орнатады.
Шақыруда:
CH-тің 0...4 биттері – бастапқы қатар
СL-тің 0...4 биттері– соңғы қатар

02h – Курсордың позициясын орнатуды жүзеге асыру.
Көрсетіген бетте экранға текстілік координатта курсордың орнатады. Курсорды
текстілік режимде, графикалық режимде де орнатуға болады, бірақ графикалық
режимде курсор көрінбейді.
Шақыруду:
BH – видио беттің номері, 0- бірінші бет
DH, DL – қатар, бағана

06h – Терезені жоғары айналдыру (немесе тазалау).

Терезені берілген координаттармен, берілген атрибуттармен ASCII–ің
пробелдерімен немесе терезені берілген қатар санына төменге айналдыру. Тек
активті терезеге қатысты. Айналдыру кезінде жоғарыда пайда болатын қатарлар
берілген атрибуттармен ASCII-ің пробелдерімен толықтырылады.

Функцияны экранды немесе экранның кез-келген тікбұрышты ауданын тез тазарту
үшін қолданылады.
Шақыруда:
CH, CL – терезенің жоғарғы сол бұрыш қатары, бағанасы
DH, DL – терезенің төмнегіоң бұрыш қатары, бағанасы
AL – бос қатар саны, төменнен жоғары жылжыту(0 = терезені толық тазарту)
BH – бос қатарлар үшін қолданылатын видио атрибут

08h – Курсордың позициясында қатарды және атрибутты оқуды жүзеге
асырады.

Берілген бетте ASCII символын және оның атрибутын курсордың позициясына
қайтару.

Шақыруда:
BH – бет
Қайта келу кезінде:
AL – символ
AH – атрибут.

09h – Символды атрибутымен курсордың ағымдағы позициясына шығаруды
жүзеге асырады.
Ағымдағы курсор позициясына қатарды және оның атрибуттарын графикалық
режимде, текстілік режимде де жазады. Графикалық режимде символдар келесі
қатарға шықпауы қажет. AL-де барлық кодтар белгілер сияқты қарастырылады
және курсордың жағдайымен басқармайды.
Шақырылу:
ВL – атрибут (текстілік режим) немесе түс (графикалық режим).
ВH – бет
AL – символ
СХ – қайталану коэффициенті

0Сh – Пиксельдерді жазу.
Берілген графикалық позицияда берілген түсті нүктені видиобуферге жазады.
Шақыруда:
АL – түс (түсті регистрдің номері)
ВH – бет
DX – графикалық қатар
СХ – графикалық бағана

BIOS (16h) үзуінің функциясы:
00h – пернетақтадан символды оқуды жүзеге асырады.
Перне басылғаннан кейін (егер ASCII кодасы бар символды перне басылған
болса) AL регистріне перненің ASCII кодасы немесе (егер функциялық перне
басылған болса) 0 жазылады, ал AH регистріне перненің скан-кодасы жазылады.
AL регистрінің мәніне қарай символды немесе функциялық перненің
басылғандығын анықтауға болады.

Қорытынды

Курстық жобамен жұмыс істеу уақытында ASSЕMBLER тіліндегі объективті
бағытталған программасының кейбір аспектілері қарауда. Курстық жобаны
Дайындау барысында программалық документация., программалық ASSЕMBLER,
MICROSOFT WORD, MICROSOFT EXEL, PAINT тілдерінде жұмыс істеу туралы
тәжірибе алдық.

Қолданылған әдебиеттер

1. Тұрым А. ЭВМ кешендер, жүйелер және тораптардың жүйелік қамтамасы.
Алматы 1995 ҚазҰТУ

2. Куцый А.П, Мұстафина Б.М, Ахметова М.А MS-DOS-тың жүйелік
функциялары (1,2-бөлім). Алматы 2001 ҚазҰТУ

3. Финогенов К.Г Самаучитель по системным функциям MS-DOS.
Москва 1993.

sseg segment
db 512 dup(?)
sseg ends

dseg segment
paramblk dw 7 dup(0)
exname db '2.exe',0
fname db 'readme.txt',0
bufin db 80 dup(' ')
handle dw 0
... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.