Баспа құрылғылары
1-Бөлім Компьютердің аппараттық құралдары
Лазерлік дискіден жаңа бағдарламаны қою үшін,
оны алдымен қатқыл дискіге көшіру керек.
Мұндай тасымалдау операциасын бағдарламаны
орнату деп атайды. Лазерлік дискіден
оқу үшін,СD ROM дискі жетегі пайдаланылады.
Сканер
Сканер – қағаздағы кескінді (жазуды, суретті) түсіріп, дисплей экранына
шығаруға мүмкіндік беретін құрылғы. Оның көмегімен суретті, графикті,
мәтіндерді сканерлеуге (түсіріп алуға ) болады. Кескін сканерленгеннен
кейін, графикалық бағдарламаларда оларды өңдеуге (үлкейтуге, кішірейтуге,
қайта бояуға т.б.) болады. Сканер кескінді машина кодына ауыстырып,
компьютердің жадына жазады. Сканердің жұмысының принципі былай: жарық
сәулесі жол-жолмен жазық суретті сканерлейді, оның жұмыс принципі
электрондық сәуленің дисплей экранын сканерлеуіне ұқсайды. Сканерлер қара-
ақ түсті немесе түрлі-түсті болады олардың планшетті, барабанды және қол
түрлері болады.
Компакт-дискілер
Компакт-дискіні лазерлік дискі деп те атайды. Компакт-дискілерге басқа
жаңа ақпараттар жазуға немесе ақпараттарды қайта жазуға болмайды. Лазерлік
дискінің де екі беті болады. Оның бір бетіне жазулар мен суреттер салынған-
бұл жұмыс істемейтін бет. Екінші беті таза және жылтыр-бұл жұмыс беті, егер
оған сызық түссе, дискі жарамай қалады.Лазерлік дискідегі ақпаратқа қатынау
үшін лазер сәулесі пайдаланылады. Магнитті дискілерге қарағанда, лазерлік
технологияны пайдалану дискі бетінің сондай көлеміне әлде-қайда көп
ақпарат(бірнеше гигабайт) орналастыруға мүмкіндік береді. Оның үстіне
лазерлік дискілер магниттік, электрлік әсерлерге төзімді. Олар мәліметтерді
сақтаудың ең жоғарғы сенімділігін қамтамасыз етеді және дискеттер сияқты
магниттік қасиетін тез жоймайды. Қазіргі компьютерлерде көбінесе диаметрі
3,5 дюйм, сыйымдылығы 1,44 Мбайт дискеттер пайдаланылады.
Екінші типке қақпағы ашылған қатқыл дискінің сыртқы пішіні жатады.
Қатқыл дискіні бір компьтерден екінші компьтерге ауыстыруға болмайды, ол
компьтер ішіне орналастырылған және сыйымдылығы үлкен болады. Бір қатқыл
дискіге бірнеше жүздеген дискеттердегі ақпараттар сыйып кетеді. Оны көп
жағдайларда винчестор деп те атайды. Бұл атау көп зарядты американдық
винчестор-винтовканың атынан алынған, өйткені винтовканың оқпанының
диаметрі қатқыл дискінің шпинделінің диаметріне тең.
Дискілі ақпарат тасуыштармен жұмыс істеу үшін, дискіде сақталған
ақпаратқа қатынауға мүмкіндік жасайтын және компьютер мен дискі жады
арасында мәліметтер алмасуын басқаратын арнайы құрылғы пайдаланылады.
Мұндай құрылғыны дискі жетек (дисковод) деп атайды. Дискі жетек дискіден
дискіге оқужазу операцияларының барлығын орындайды.
Әдетте компьютердің стандартты конфигурациясына бір қатқыл дискі және
3,5 дюйм иілгіш дискінің дискі жетегі кіреді. Қатқыл дискілер ақпаратты
ұзақ уақыт сақтауға арналған тасуыштардың негізгі типі болып табылады.
Әдетте бұл дискі жүйелік блоктың ішіне орналасқан дисі жетекпен бірге
қойылады. Иілгіш дискіге қарағанда ,қатқыл дискінің сыйымдылығы әлдеқайда
көп(бірнеше гигабайтқа дейін) және оқужазу жылдамдығы да жоғары.Қатқыл
дискі металдан жасалған екі жақ беті магниттелген 1-5 дөнгелек табақтан
тұрады.Әр табақтың екі магнитті жұмыс беттері болады.Кей жағдайларда оның
бір беті пайдаланбай қалады,сонда жұмыс беттерінің саны жалпы беттер
санынан бірге кем болады(яғни пластиналар санына байланысты1,3,5,7 немесе9
болады). Табақтар ортақ оське бекітілген және компьютер іске қосылған
кезде айналып тұрады.Дискінің табақтарын механикалық зақым келтіруден және
шаң-тозаң нан сақтау үшін,ДК-нің жүйелік блогінің ішіне орнатылған металл
герметикалы қорапқа орналастырады.Ақпараттар оларды дискіге
жазғанда,магниттік бете –концетрлік шеңбер тәрізді жолдарға
орналасады.Радиусі бірдей жолдар дискінің екі жақ бетіне орналасады
да,цилиндр деп аталатын дерктер аймағын құрады.Жол нөлден бастап
нөмірленеді.Әрбір жолда ақпарат порция (тиісті бөлік )түрінде сақталады.Әр
жолдағы порция сандары бірдей болады.Олардағы деректер порциясчының сасны
да нөмірленеді.Әр түрлі жолдардағы бірдей нөмірлі мәліметтер жиыны сектор
деп аталады.
Бір компьютердегі мәліметтерді екінші компьютерге көшіру
үшін,олардыңқатқыл дискіден иілгіш дискіге (дискетке)көшіріп жазу керек.
Баспа құрылғылары
Принтер- ақпарттарды қағазға басып шығаратын құрылғы.Ол дисплейге не
шығарылса, соның бәрін қағазға басып шығаруға мүмкіндік береді. Принтерге
мәтіндік, кестелік, графикалық ақпараттарды шығаруға болады. Принтерге
ақпараттың кескінін қалауымыз бойынша ақ-қара немесе түрлі түсте шығаруға
болады. Принтердің үш түрі болады: матрицалық, сия бүріккіш және лазерлік.
Олардың ішіндегі басу сапасы және констукциясы бойынша ең қарапайымы
матрициалық (инелі) принтер болып табылады. Жұмыс кезінде принтердің қағаз
бойы жылжып келе жатқан бастиегіндегі инелері шығып, бойятын таспа арқылы
қағаз бетіне із қалдырады.
Сия бүріккіш
(струйный)принтердің матрицалық принтермен айырмашылығы- тек басу
бастиегінің құрылымында ғана (26-сурет). Бұл принтерлерде қара және түрлі
түсті сұйық сияны кішкене тесіктер (сопло) арқылы бүрку тәсілі қолданылады.
Мұнда әрбір символдың матрицасы қағазда бөлек нүктелерден бағанған соң
баған болып қалыптасады. Сия кішкене картрижде (ыдыста) сақталады, оны оңай
ауыстырып отыруға болады. Түрлі түсті кескінді салғанда, принтер алдымен
кескінді бір түспен бояйды да, содан кейін оның үстіне басқа түстерді
салады. Бояулар араласып, қағазға әдемі түрлі түсті сурет шығады.
Лазерлік принтердің алдыңғы екеуіне қарағанда, басу сапасы мен жылдамдығы
өте жоғары. Мұнда қағаз ионизацияланады, яғни электор өрісінің әсерісінің
әсерімен арнайы жасалған ұнтақ (порошок- тонер) қағазға тартылады да, қатты
қызып, оған жабысады.
Сыртқы Жад
Егер компьютердің тек жедел жады ғана болса, онда бір де бір компьютер
ойдағыдай жұмыс істей алмас еді. Себебі онда сақталатын ақпарат көлемі өте
аз болады, оған қоса, компьтерді өшірілген кезде де жазылған ақпаратты
сақтайтын басқа жады болуы керек. Сыртқы жад ретінде манитті диск
пайдаланылады. Дискілер қазіргі дербес компьютерлерде негізгі ақпарат
тасуыш болып табылады, олар ақпаратты тұрақты түрде сақтауға арналған.
Магнитті дискілердің екі типі болады. Бірінші типке иілгіш, алмалы- салмалы
дискілер немесе дискеттер жатады. Оларда көлемі онша үлкен емес, қажет
ақпаратты жазып алып, тұрақты түрде сақтауға болады. Олар
компьютерлерарасында бағдарламалар мен мәліметтер алмасу үшін және құжаттар
мен бағдарламалардың көшірмесін сақтау үшін пайдаланылады.
Маус (Мышь, тышқан)
Қазіргі кездегі компьютерлер тағы бір ақпараттарды енгізу құрылғысы –Маус
маниуляторымен жабдықталған.
Бұдан былай оны тек маус (тышқан) деп қана атайтын боламыз. Оның ... жалғасы
Лазерлік дискіден жаңа бағдарламаны қою үшін,
оны алдымен қатқыл дискіге көшіру керек.
Мұндай тасымалдау операциасын бағдарламаны
орнату деп атайды. Лазерлік дискіден
оқу үшін,СD ROM дискі жетегі пайдаланылады.
Сканер
Сканер – қағаздағы кескінді (жазуды, суретті) түсіріп, дисплей экранына
шығаруға мүмкіндік беретін құрылғы. Оның көмегімен суретті, графикті,
мәтіндерді сканерлеуге (түсіріп алуға ) болады. Кескін сканерленгеннен
кейін, графикалық бағдарламаларда оларды өңдеуге (үлкейтуге, кішірейтуге,
қайта бояуға т.б.) болады. Сканер кескінді машина кодына ауыстырып,
компьютердің жадына жазады. Сканердің жұмысының принципі былай: жарық
сәулесі жол-жолмен жазық суретті сканерлейді, оның жұмыс принципі
электрондық сәуленің дисплей экранын сканерлеуіне ұқсайды. Сканерлер қара-
ақ түсті немесе түрлі-түсті болады олардың планшетті, барабанды және қол
түрлері болады.
Компакт-дискілер
Компакт-дискіні лазерлік дискі деп те атайды. Компакт-дискілерге басқа
жаңа ақпараттар жазуға немесе ақпараттарды қайта жазуға болмайды. Лазерлік
дискінің де екі беті болады. Оның бір бетіне жазулар мен суреттер салынған-
бұл жұмыс істемейтін бет. Екінші беті таза және жылтыр-бұл жұмыс беті, егер
оған сызық түссе, дискі жарамай қалады.Лазерлік дискідегі ақпаратқа қатынау
үшін лазер сәулесі пайдаланылады. Магнитті дискілерге қарағанда, лазерлік
технологияны пайдалану дискі бетінің сондай көлеміне әлде-қайда көп
ақпарат(бірнеше гигабайт) орналастыруға мүмкіндік береді. Оның үстіне
лазерлік дискілер магниттік, электрлік әсерлерге төзімді. Олар мәліметтерді
сақтаудың ең жоғарғы сенімділігін қамтамасыз етеді және дискеттер сияқты
магниттік қасиетін тез жоймайды. Қазіргі компьютерлерде көбінесе диаметрі
3,5 дюйм, сыйымдылығы 1,44 Мбайт дискеттер пайдаланылады.
Екінші типке қақпағы ашылған қатқыл дискінің сыртқы пішіні жатады.
Қатқыл дискіні бір компьтерден екінші компьтерге ауыстыруға болмайды, ол
компьтер ішіне орналастырылған және сыйымдылығы үлкен болады. Бір қатқыл
дискіге бірнеше жүздеген дискеттердегі ақпараттар сыйып кетеді. Оны көп
жағдайларда винчестор деп те атайды. Бұл атау көп зарядты американдық
винчестор-винтовканың атынан алынған, өйткені винтовканың оқпанының
диаметрі қатқыл дискінің шпинделінің диаметріне тең.
Дискілі ақпарат тасуыштармен жұмыс істеу үшін, дискіде сақталған
ақпаратқа қатынауға мүмкіндік жасайтын және компьютер мен дискі жады
арасында мәліметтер алмасуын басқаратын арнайы құрылғы пайдаланылады.
Мұндай құрылғыны дискі жетек (дисковод) деп атайды. Дискі жетек дискіден
дискіге оқужазу операцияларының барлығын орындайды.
Әдетте компьютердің стандартты конфигурациясына бір қатқыл дискі және
3,5 дюйм иілгіш дискінің дискі жетегі кіреді. Қатқыл дискілер ақпаратты
ұзақ уақыт сақтауға арналған тасуыштардың негізгі типі болып табылады.
Әдетте бұл дискі жүйелік блоктың ішіне орналасқан дисі жетекпен бірге
қойылады. Иілгіш дискіге қарағанда ,қатқыл дискінің сыйымдылығы әлдеқайда
көп(бірнеше гигабайтқа дейін) және оқужазу жылдамдығы да жоғары.Қатқыл
дискі металдан жасалған екі жақ беті магниттелген 1-5 дөнгелек табақтан
тұрады.Әр табақтың екі магнитті жұмыс беттері болады.Кей жағдайларда оның
бір беті пайдаланбай қалады,сонда жұмыс беттерінің саны жалпы беттер
санынан бірге кем болады(яғни пластиналар санына байланысты1,3,5,7 немесе9
болады). Табақтар ортақ оське бекітілген және компьютер іске қосылған
кезде айналып тұрады.Дискінің табақтарын механикалық зақым келтіруден және
шаң-тозаң нан сақтау үшін,ДК-нің жүйелік блогінің ішіне орнатылған металл
герметикалы қорапқа орналастырады.Ақпараттар оларды дискіге
жазғанда,магниттік бете –концетрлік шеңбер тәрізді жолдарға
орналасады.Радиусі бірдей жолдар дискінің екі жақ бетіне орналасады
да,цилиндр деп аталатын дерктер аймағын құрады.Жол нөлден бастап
нөмірленеді.Әрбір жолда ақпарат порция (тиісті бөлік )түрінде сақталады.Әр
жолдағы порция сандары бірдей болады.Олардағы деректер порциясчының сасны
да нөмірленеді.Әр түрлі жолдардағы бірдей нөмірлі мәліметтер жиыны сектор
деп аталады.
Бір компьютердегі мәліметтерді екінші компьютерге көшіру
үшін,олардыңқатқыл дискіден иілгіш дискіге (дискетке)көшіріп жазу керек.
Баспа құрылғылары
Принтер- ақпарттарды қағазға басып шығаратын құрылғы.Ол дисплейге не
шығарылса, соның бәрін қағазға басып шығаруға мүмкіндік береді. Принтерге
мәтіндік, кестелік, графикалық ақпараттарды шығаруға болады. Принтерге
ақпараттың кескінін қалауымыз бойынша ақ-қара немесе түрлі түсте шығаруға
болады. Принтердің үш түрі болады: матрицалық, сия бүріккіш және лазерлік.
Олардың ішіндегі басу сапасы және констукциясы бойынша ең қарапайымы
матрициалық (инелі) принтер болып табылады. Жұмыс кезінде принтердің қағаз
бойы жылжып келе жатқан бастиегіндегі инелері шығып, бойятын таспа арқылы
қағаз бетіне із қалдырады.
Сия бүріккіш
(струйный)принтердің матрицалық принтермен айырмашылығы- тек басу
бастиегінің құрылымында ғана (26-сурет). Бұл принтерлерде қара және түрлі
түсті сұйық сияны кішкене тесіктер (сопло) арқылы бүрку тәсілі қолданылады.
Мұнда әрбір символдың матрицасы қағазда бөлек нүктелерден бағанған соң
баған болып қалыптасады. Сия кішкене картрижде (ыдыста) сақталады, оны оңай
ауыстырып отыруға болады. Түрлі түсті кескінді салғанда, принтер алдымен
кескінді бір түспен бояйды да, содан кейін оның үстіне басқа түстерді
салады. Бояулар араласып, қағазға әдемі түрлі түсті сурет шығады.
Лазерлік принтердің алдыңғы екеуіне қарағанда, басу сапасы мен жылдамдығы
өте жоғары. Мұнда қағаз ионизацияланады, яғни электор өрісінің әсерісінің
әсерімен арнайы жасалған ұнтақ (порошок- тонер) қағазға тартылады да, қатты
қызып, оған жабысады.
Сыртқы Жад
Егер компьютердің тек жедел жады ғана болса, онда бір де бір компьютер
ойдағыдай жұмыс істей алмас еді. Себебі онда сақталатын ақпарат көлемі өте
аз болады, оған қоса, компьтерді өшірілген кезде де жазылған ақпаратты
сақтайтын басқа жады болуы керек. Сыртқы жад ретінде манитті диск
пайдаланылады. Дискілер қазіргі дербес компьютерлерде негізгі ақпарат
тасуыш болып табылады, олар ақпаратты тұрақты түрде сақтауға арналған.
Магнитті дискілердің екі типі болады. Бірінші типке иілгіш, алмалы- салмалы
дискілер немесе дискеттер жатады. Оларда көлемі онша үлкен емес, қажет
ақпаратты жазып алып, тұрақты түрде сақтауға болады. Олар
компьютерлерарасында бағдарламалар мен мәліметтер алмасу үшін және құжаттар
мен бағдарламалардың көшірмесін сақтау үшін пайдаланылады.
Маус (Мышь, тышқан)
Қазіргі кездегі компьютерлер тағы бір ақпараттарды енгізу құрылғысы –Маус
маниуляторымен жабдықталған.
Бұдан былай оны тек маус (тышқан) деп қана атайтын боламыз. Оның ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz