ДЕРБЕС КОМПЬЮТЕРДІҢ ПЕРНЕ ТАҚТАСЫ


ДЕРБЕС КОМПЬЮТЕРДІҢ ПЕРНЕ ТАҚТАСЫ
ДЭЕМ пернелік тақтасы немесе пернелігі, кез келген ЭЕМ пернелігі тәрізді
бір тақтада орналасқан пернелер жиынтығынан тұрады. Әрбір адам пернелік
арқылы компьютерге символдық информация енгізіп, солардан оны басқару
командаларын да құрастыра алады. Бұл күнде ІBM компьютерлері пернелігінің
екі түрлі стандарты бар: 84 және 101 пернелік (ЭЕМ шығарылатын фирмалардың
жасауына қарай бұдан аздап өзгешелік болуы ықтимал). Бірақ екі стандарттың
да пернелерінің қызметі бірдей, тек олардың орналасауында және кейбір
пернелерінің екі-екіден болуында ғана аздап айырма бар.
ІВM ДК мен үйлесімді ДЭЕМ пернелігі стандартты пернелер жиынтығынан
тұрады, олар белгілі бір тәртіппен орналасып, мынадай топтарға жіктеледі:
– алфавиттік-цифрлық және таңбалық пернелер: латын әріптері және олармен
бірге орналасқан орыс, қазақ әріптері, цифрлар, тыныс белгілері,
арифметикалық, логикалық және де басқа символдар, "бос орын" белгісі;
– функционалдық пернелер: F1 – F12;
– әртүрлі қызмет атқаратын пернелер: Enter, Tab, Ctrl, Alt, Esc, Shіft, Num
Lock, Caps Lock, Scroll Lock, Pause (Break), PrtSc және "*", "+" "-"
тәрізді пернелер;
– түзету үшін қолданылатын басқару пернелері: Іnsert, Delete, Home, End,
PgUp, PgDn, BackSpace және бағыттауыш тілсызық пернелер - оңға, солға,
жоғары, төмен.
Терілген символдар экранның "ұ" таңбасы, яғни курсор тұрған екпінді
нүктесіне енгізіледі. Курсор (сілтеме белгі) – жыпылықтап тұратын тік
сызықша тәрізді бір символдың орнын көрсетіп тұратын таңба. Алфавиттік
әрбір перне латынның не қазақтың (орыстың) бір әрпін енгізе алады. Латын
әріптері QWERTY стандарты (екінші жолдың сол жақ шетінде орналасқан
пернелер тізбегі) бойынша, ал қазақ, орыс әріптері баспа машинкасындағыдай
болып орналасқан.
Цифрлық пернелер қазақ әріптерімен бірге жоғарғы жолда тұр, сандар
енгізуді оңайлату мақсатында олар оң жақ шетте тағы қайталанған.
3.1-суретте 101 пернеден тұратын пернелік тақта моделі көрсетілген.
Функционалдық пернелер басқару командалары ретінде белгілі бір операцияны
орындалай алады. Мысалы, тек бір функционалдық пернені басу арқылы файлды
(мәліметті) дискіге жазуға не оқуға, программа мәтінін экранда көруге,
қаталог ашуға т.б. амалдар орындауға болады. Олардың атқаратын қызметі
жұмыс істеп тұрған программаға байланысты болады. F1 пернесі көбінесе ЭЕМ-
нің өзінен жылдам көмек алуды сұрау үшін қолданылады.
Компьютер іске қосылған соң, оң жақта орналасқан NumLock пернесін басу
керек, сонда қосымша цифрлық пернелік басқару пернелерінің рөлін
атқарады.(немесе цифрлар теру режиміне көшеді).
Бағыттауыш (оңға, солға, жоғары, төмен) тілсызық пернелер мен Home, End,
PgUp, PgDn пернелерін курсорды басқару пернелері деп атайды. Олардың
қызметі: оңға, солға, жоғары, төмен – пернелері курсорды көрсетілген
бағытта бір орынға жылжыту;
Home – курсорды жолдың басына жылжыту;
PgUp – курсорды мәтін бойынша бір бет жоғары көтеру;
PgDn – курсорды мәтін бойынша бір бет төмен түсіру.
BackSpace пен Del пернелері қате енгізілген символдарды өшіреді, BackSpace
– сол жақтағы символды өшіреді, Del – курсордың оң жағындағы символдарды
өшіреді.
Бір сөзбен екінші сөз "бос орын" пернесін басу арқылы бөлініп жазылады,
Tab пернесі курсорды көрші терезеге немесе кестенің келесі бағанасына
жылжытады.
Іnsert пернесі мәтінді түзету режимінде екі мүмкіндіктің бірінен біріне
ауысуын қамтамасыз етеді, олар: "Енгізу" – символдардың арасына оларды
ығыстыра отырып жаңа символ енгізу режимі және "Алмастыру" – бұрынғы
енгізілген символдарды теріліп отырған жаңа символдармен ауыстырады.
Enter пернесін басу кез келген команданың енгізіліп біткенін көрсетеді
де, енгізілген информация компьютермен өңделе бастайды.
Көптеген қолданбалы программаларда теңбіл түсті ені бір немесе бірнеше
сөзге тең болатын тіктөртбұрыш тәрізді белгі (кестелік курсор, маркер)
командалық менюдің жеке позициясын (орнын) анықтауға пайдаланылады.
Командалық меню – жұмыс кезінде экранға шақырылатын, онан ... жалғасы
ДЭЕМ пернелік тақтасы немесе пернелігі, кез келген ЭЕМ пернелігі тәрізді
бір тақтада орналасқан пернелер жиынтығынан тұрады. Әрбір адам пернелік
арқылы компьютерге символдық информация енгізіп, солардан оны басқару
командаларын да құрастыра алады. Бұл күнде ІBM компьютерлері пернелігінің
екі түрлі стандарты бар: 84 және 101 пернелік (ЭЕМ шығарылатын фирмалардың
жасауына қарай бұдан аздап өзгешелік болуы ықтимал). Бірақ екі стандарттың
да пернелерінің қызметі бірдей, тек олардың орналасауында және кейбір
пернелерінің екі-екіден болуында ғана аздап айырма бар.
ІВM ДК мен үйлесімді ДЭЕМ пернелігі стандартты пернелер жиынтығынан
тұрады, олар белгілі бір тәртіппен орналасып, мынадай топтарға жіктеледі:
– алфавиттік-цифрлық және таңбалық пернелер: латын әріптері және олармен
бірге орналасқан орыс, қазақ әріптері, цифрлар, тыныс белгілері,
арифметикалық, логикалық және де басқа символдар, "бос орын" белгісі;
– функционалдық пернелер: F1 – F12;
– әртүрлі қызмет атқаратын пернелер: Enter, Tab, Ctrl, Alt, Esc, Shіft, Num
Lock, Caps Lock, Scroll Lock, Pause (Break), PrtSc және "*", "+" "-"
тәрізді пернелер;
– түзету үшін қолданылатын басқару пернелері: Іnsert, Delete, Home, End,
PgUp, PgDn, BackSpace және бағыттауыш тілсызық пернелер - оңға, солға,
жоғары, төмен.
Терілген символдар экранның "ұ" таңбасы, яғни курсор тұрған екпінді
нүктесіне енгізіледі. Курсор (сілтеме белгі) – жыпылықтап тұратын тік
сызықша тәрізді бір символдың орнын көрсетіп тұратын таңба. Алфавиттік
әрбір перне латынның не қазақтың (орыстың) бір әрпін енгізе алады. Латын
әріптері QWERTY стандарты (екінші жолдың сол жақ шетінде орналасқан
пернелер тізбегі) бойынша, ал қазақ, орыс әріптері баспа машинкасындағыдай
болып орналасқан.
Цифрлық пернелер қазақ әріптерімен бірге жоғарғы жолда тұр, сандар
енгізуді оңайлату мақсатында олар оң жақ шетте тағы қайталанған.
3.1-суретте 101 пернеден тұратын пернелік тақта моделі көрсетілген.
Функционалдық пернелер басқару командалары ретінде белгілі бір операцияны
орындалай алады. Мысалы, тек бір функционалдық пернені басу арқылы файлды
(мәліметті) дискіге жазуға не оқуға, программа мәтінін экранда көруге,
қаталог ашуға т.б. амалдар орындауға болады. Олардың атқаратын қызметі
жұмыс істеп тұрған программаға байланысты болады. F1 пернесі көбінесе ЭЕМ-
нің өзінен жылдам көмек алуды сұрау үшін қолданылады.
Компьютер іске қосылған соң, оң жақта орналасқан NumLock пернесін басу
керек, сонда қосымша цифрлық пернелік басқару пернелерінің рөлін
атқарады.(немесе цифрлар теру режиміне көшеді).
Бағыттауыш (оңға, солға, жоғары, төмен) тілсызық пернелер мен Home, End,
PgUp, PgDn пернелерін курсорды басқару пернелері деп атайды. Олардың
қызметі: оңға, солға, жоғары, төмен – пернелері курсорды көрсетілген
бағытта бір орынға жылжыту;
Home – курсорды жолдың басына жылжыту;
PgUp – курсорды мәтін бойынша бір бет жоғары көтеру;
PgDn – курсорды мәтін бойынша бір бет төмен түсіру.
BackSpace пен Del пернелері қате енгізілген символдарды өшіреді, BackSpace
– сол жақтағы символды өшіреді, Del – курсордың оң жағындағы символдарды
өшіреді.
Бір сөзбен екінші сөз "бос орын" пернесін басу арқылы бөлініп жазылады,
Tab пернесі курсорды көрші терезеге немесе кестенің келесі бағанасына
жылжытады.
Іnsert пернесі мәтінді түзету режимінде екі мүмкіндіктің бірінен біріне
ауысуын қамтамасыз етеді, олар: "Енгізу" – символдардың арасына оларды
ығыстыра отырып жаңа символ енгізу режимі және "Алмастыру" – бұрынғы
енгізілген символдарды теріліп отырған жаңа символдармен ауыстырады.
Enter пернесін басу кез келген команданың енгізіліп біткенін көрсетеді
де, енгізілген информация компьютермен өңделе бастайды.
Көптеген қолданбалы программаларда теңбіл түсті ені бір немесе бірнеше
сөзге тең болатын тіктөртбұрыш тәрізді белгі (кестелік курсор, маркер)
командалық менюдің жеке позициясын (орнын) анықтауға пайдаланылады.
Командалық меню – жұмыс кезінде экранға шақырылатын, онан ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz
Реферат
Курстық жұмыс
Диплом
Материал
Диссертация
Практика
Презентация
Сабақ жоспары
Мақал-мәтелдер
1‑10 бет
11‑20 бет
21‑30 бет
31‑60 бет
61+ бет
Негізгі
Бет саны
Қосымша
Іздеу
Ештеңе табылмады :(
Соңғы қаралған жұмыстар
Қаралған жұмыстар табылмады
Тапсырыс
Антиплагиат
Қаралған жұмыстар
kz