Программалаудың операторлық әдісі

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

ЖОСПАР

Кіріспе 2
Негізгі түсініктер. 3
Қарапайым программа. 7
Символдық мекен 7
Программалаудың операторлық әдісі. 8
Қолданылған әдебиеттер. 10

Кіріспе

Соңғы 10-жылдықта басқару орындары мен экономикада өндіріс пен ғылыми
зерттеулерде есептеуіш машиналар орны толмас элементтің біріне айналды.
Адамның әр-түрлі жұмыс саласында туатын есептеулерді ЭВМ-сіз есептеу
мүмкін емес. Есептеуіш машина нақты белгіленген ережелер бойынша
есептеулер жүргізетін автомат. Қалыпты жағдайда ЭВМ түсіне алатын
элементарлы шектеулі командаларды орындайды. Бірақ оларды белгілі
сенімділікпен және нақты орындайды.
Есептеуіш машина - өте үлкен шексіз элементарлы әрекет
комбинацияларынан тұратын команда тізбектерін орындай алады. Сондықтан бұл
қасиет оның қуаттылығымен кең ауқымда қолданылуын түсіндіреді. Бұл
командаларды белгілі бір тізбекке жинап есептеу процестерін сипаттау
программалау деп атайды.
Бірақ алғашқы программаның құрылу әдістерін есептеуіш машинаны айтпайақ
түсінуге болады.
Программалау – көп жоспарлы белгілі бір тәртіпте орындалады. Біріншіден
– ол көптеген толық проблемалардан тұрады, сондықтан математикалық
анализдің системалық әдістеріне арналып, екіншіден - ол адамның ой
қабілетінен туады. Программалаудың методикалық әдіс жағынан көп көңіл
бөлінеді, себебі бұл әдіс программалар күрделіленген кезде теориялық
фундамент пен систематиканы қажет ететін қиын проблемалар мен қызықты
зерттеулерді тудырады.
ЭВМ пайда болмай тұрып дәл осы машина сияқты тізбектелген есептеулерді
жүргізетін сөзсіз бағынатын “құл” болған жоқ. Сондықтан мұндай программаны
ойлап табудың қажеті жоқ та еді. Тек қазіргі заманғы ЭВМ программалауды
баршаның көңілін аударатын объектіге айналдырды.

Негізгі түсініктер.

Бұл тарауда программалаудың негізгі түсініктері келтіріледі. Бұл
түсініктерді тек мысал келтіріп түсіндіруге болады.
Ең қасиетті түсінік әрекет болып табылады. Мұндағы әрекет дегеніміз
шекті тізбекті білдіреді және ол белгілі бір нәтижеге алып келеді. Әрбір
әрекет белгілі бір объектіге жүргізіліп, осы объекті қалпының өзгеруі
арқылы әрекеттің нәтижесі туралы сын жүргізуге болады. Әр әрекет белгілі
бір тіл немесе формула жүйесі арқылы сипаттай алатынымыздай болуы керек.
Бұл сипаттама түсініктеме (инструкция) деп аталады.
Егер әрекетті белгілі бөліктерге, бөлшектеуге болатын болса, онда оны
процесс немесе есептеу деп атайды. Егер де бұл бөліктер бірінен кейін бірі
жүріп және кез келген екеуі бір мезгілде орындалмаса, онда бұл процесті
тізбектелген деп атауға болады.
Бұл процесті сипаттайтын түсініктемені бірнеше құрамдас бөліктерге
бөлуге болатынын көрсетеді және бұл жағдайда оны программа деп те атауға
болады. Яғни, программа түсініктеме жиынынан тұрады. Бұл түсініктемені
мәтіндік тізбегі жұмыс ретімен сәйкес келмейді деп айтуға болады. Осы
түсініктемелер бойынша орындайтын объектіні процессор деп атайды.
Бұл бейтарап сөз орындау үшін адам не автомат екенін нақты анықтай
алмайды. Шынына келсек программисті процессордің өзіндік ерекшелігі
қызықтырмайды. Ол үшін ең маңыздысы – процессордың программа жазылған тілді
түсіне алуы. Себебі, программалар процессордың жұмыс ережелерінен тұрады
деп есептеледі.
Программист процессордың қабілетін түсіне және орындай алатын
түсініктеме түрлерін білуі және оларды нақты сәйкес келетін тілде жазылуы
қажет. Әртүрлі әрекет процессорға тәуелді белгілі бір жұмыстың көлемін
қажет етеді.
Жұмыстың көлемін процессордың осы әрекетке кеткен уақытымен сипаттауға
болады. Бұл кезде уақыт өлшемін баға өлшеміне ауыстыруға болады.
Программист процессордың қабілетін ескере отырып минимальды бағалы шешім
қабылдайды.
Мысалы, Көбейту бізге мынандай түсініктеме берілген, Екі натуральды
санды көбейтіп, оның көбейтіндісі Ż арқылы белгілеу.
Егер біздің процессорымыз бұл түсініктемені түсінсе, онда ол Натураль
сан мен көбейту дегенді білдіреді. Яғни, оны түсіндіріп жатудың қажеті жоқ.
Бірақ біз мынандай жағдайды қарастырайық, яғни біздің процессор (а) тілдің
сөйлемдерін түсінбейді тек кей формулаларды қабылдайды және (в) көбейте
алмайды тек қоса алады. Алғашқы да біз көбейту объектілері натураль сан
екенін еске салып өтейік, бірақ программада бұл сандар берілмейді. Онда тек
қана қос натураль санды көбейткенде әрекет сипаттамасы анықталады.
Сондықтан, біз санның орнына айнымалы деп аталатын өзгермелі аттарды
қолданамыз. Әр-бір процесстің алдында айнымалыға белгілі бір мән берілуі
қажет. Мән берілу есептеуіш процесстердегі есептеуіш машина орындайтын ең
алғашқы әрекет.
Айнымалыны мектеп тақтасымен салыстыруға болады. Яғни оны қалауынша
қайталап оқуға болады немесе өшіріп жаңадан мән енгізуге болады. Бұл кезде
алғашқы мән жоғалады. Алда Ŵ мәнінің Ů айнымалысымен берілуін мынандай
түрде жазамыз
Ů:=Ŵ
Символ: =берілу операторы деп аталады. Енді біздің түсініктемені мына
түрде жазуға болады
Ż:=х*ŷ
Егер біздің инструкциямыз бір–бірінен кейін қайталанатын тізбек
бөліктеріне ыдыраса, онда біздің көбейту әрекетіміз тізбек процессіне, ал
инструкция программа түріне айналады. Әзірше біз, программаны мынандай
түрде сипаттаумен шектелеміз:
Қадам 1: Ż:= 0
ŭ:=x
Қадам 2: түсініктемені қайталау
z=z+y
u:=u-1
u=0
Бұл программа мен орындалатын процесс xy айнымалыларына алғашқы мән
берілген жағдайда оны есептеу кезінде u мен z-ке мән бере отырып жазуға
болады.

x=5 және y=13 үшін мынандай таблица аламыз:
z u

1 0 5
2 13 4
2 26 3
2 39 2
2 52 1
2 65 0

Процесс екінші қадамда аяқталады яғни u=0. Бұл кезде z мәнінің соңғы
нәтижесі ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.