Жергілікті билік органдары бюджеттері

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 37 бет
Таңдаулыға:

Кіріспе

Бюджет - мемлекеттің міндеттері мен мақсаттарын, функцияларын іске асыруды қаржымен қамтамасыз етуге арналған орталықтандырылған ақша қоры.

Мемлекеттік бюджет - араларында өзара орындалатын операцияларды есепке алмағанда республикалық және жергілікті бюджеттерді біріктіретін талдамалы ақпарат ретінде пайдаланылатын және бекітуге жататын жиынтық бюджет.

Бюджет жүйесі - бюджеттердің және Қазақстан Республикасының Ұлттық Қорының сондай-ақ, бюджеттің процестерімен қатынастарының жиынтығы.

Мемлекеттік бюджет - ұлттық табыстың негізгі қайта бөлінуінің негізгі құралы. Бюджеттің негізгі кірісі - бұл салық болып табылады, салыққа мемлекеттік кірістің жалпы соммасының 70 - 90 пайызы кіреді.

Мемлекеттік бюджет Қазақстан азаматтарының тұрмыс деңгейін арттыруда және аймақтыа олардың теңелуіне арналған қорларды таратуда негізгі қаржы құралы болу қатет.

Олай болса, бүгін Қазақстанда бюджет жүйесі мен республикадағы бюджет процесін бірте - бірте қайта қалыптастыру қажеттілігі өсті. Осыған байланысты бюджет тәртібін әлеуметтік - экономикалық саясат жүргізу жөніндегі орталық және жергілікті үкіметтердің дәстүрлі әрекеттері мен шараларының жиынтығы ретінде емес, ғылыми принципке және экономикалық заңдарға бағытталатын көп қырлы күрделі процесс ретінде қарау керек.

Мемлекеттік бюджеттің шығыстар бөлімі әскери мақсаттарға, экономикаға ммелекеттің араласуына, мемлекеттік аппараттың мазмұнына, басқа да бюджет жүйесінің қолдау табуына, әлеуметтік шығындарға, субсидияларға негізделеді.

Мемлекеттің қаржысы мемлекеттің экономикалық, әлеуметтік, саяси функцияларын орындау үшін оны қажетті ақша ресурстарымен қамтамасыз ететін елдің қаржы жүйесінің маңызды сферасы болып табылады және олар экономика мен социумдағы сан алуан өзара байланыстарды қамтитын мемлекеттік сектордың өндірістік және әлеуметтік қатынастардағы іс қимылымен байланысты.

Мемлекет (өзінің билік пен басқару органдары арқылы), бір жағынан, жеке кәсіпорындар, ұйымдар, мекемелер, азаматтар, басқа жағынан, бұл сферадағы ақша қатынастарының субъектілері болып табылады.

Мемлекет қаржысының функциялары экономикалық категория болып келеді: бұл - бөлу мен бақылау функциялары.

Алайда бөлгіштік функциядағы мемлекеттің қаржысын неғұрлым толық сипаттау үшін мемлекеттің реттеуші іс - қимылдарының қажеттігінен туындайтын құрамдас қосалқы фунцияларды бөліп көрсеткен жөн бұл:

1. орналастыру

2. қайта бөлгіштік

3. тұрақтандыру қосалқы функциялары.

Орналастыру қосалқы функциясы қоғамдық тауарлар, игіліктер мен қызметтер көрсету нарықтық жүйе арқылықамтамасыз етілуі мүмкін еместігінде, мемлекеттің оларды өндіру және халықты қамтамасыз ету үшін ресурстарды бөлуі және орналастыруы қажет екендігінде көрінеді. Мәселе шектеулі экономикалық ресурстарды «жекеше» және «қоғамдық» тауарлар арасында оңтайлы бөлуде және олардың құрылымы мен мөлшерін таңдауда болып отыр. Қоғамдық тауарлардың ресурстары көбінесе салықтардың есебінен қалыптасатындықтан, жекеше, рыноктық тауарларды өндірудің мүмкіндіктері шектелінеді, оңтайландыру проблемалары фискалдық саясат үшін қиын болып көрінуі мүмкін.

Мемлекет қаржыларының экономикалық мазмұны бірыңғай емес: олардың құрамында жеке оқшауланған буындар бөлінеді, олардың әрқайсысы өзгеше функцияларды орындайды.

Мемлекеттің қаржысы республикалық және жергілікті деңгейлерде іс - әрекет етеді және мемлекеттік бюджетті, бюджеттен тыс қорларды, мемлекеттік кредитті, мемлекеттік және муниципалдық кәсіпорындар мен ұйымдарды қаржыларын кіріктіреді. Аталған буындарды түрлі функциялық арналымының арқасында мемлекет экономикалық, әлеуметтік, саяси процестердің үлкен спектріне, салалық және аумақтық проблемаларды шешуге ықпал етеді. Экономикалық және әлеуметтік сфераға мемлекеттік басшылықтың деңгейіне қарай мемлекеттің қаржысы жалпы мемлекеттік және жергілікті қаржылар болып бөлінеді:

Мемлекет қаржысының құрамында республикалық және жергілікті деңгейлерде қалыптасатын бюджеттік қатынастарме өзара баланыстар маңызды рөл атқарады. Бюджеттік қатынастар көмегімен мемлекеттік

құрылымдардың қарамағына қаржылық әдіспен қайта бөлінетін ұлттық табыстың едәуір бөлігі жұмылдырылады. Түрлі деңгейдің бюджеттері - республикалық, жергілікті бюджеттер тиісінше өкімет пен басқарудың республикалық және жергілікті органдары үшін тірліктің қаржы базасы болып табылады

Мемлекеттің маңызды қызметтерінде мемлекеттік қаржыны басқару

1. 1 Мемлекеттік қаржы туралы жалпы түсінік

Экономикалық мәні жағынан мемлекеттің қаржысы мемлекеттің, оның кәсіпорындарының қаржы ресурстарын қалыптастырып, алынған қаражаттарды мемлекет пен оның кәсіпорындарының функцияларын орындауға пайдалану үшін қоғамдық өнімнің құны мен ұлттық байлықтың бір бөлігін бөлу және қайта бөлумен байланысты болатын ақша қатынастарын білдіреді.

Ұлттық ішкі өнімнің өсуімен салыстырғанда мемлекеттің шығыстары көлемінің озыңқы қарқынмен өсуі мемлекеттің қаржыларына тән сипат болып табылады. Бұл құбылыс 19 ғасырдағы неміс экономисі Вагнердің заңы - «өспелі мемлекеттік белсенділік заңы» ретінде белгілі. Бұл заңға сәйкес өнеркәсіп саласы дамыған елдерде мемлекеттің шығындары өндіріс көлеміне қарағанда жылдамырақ өсуі тиіс. А. Вагнер мемлекеттік белсенділіктің өсуін үш фактормен байланыстырады:

1. Экономика дамуының нәтижесінде экономикалықтірлігіні күрделенуімен және еңбек бөлінісінің тереңдеуімен; бұл мемлекет тарапынан тиімді және ұтымды экономиканы, құқық тәртібін, заң қызметтерін кеңейтуді қолдаудың қажеттігіне жеткізеді;

2. Техника мен технология дамуы капиталдың үлкен мөлшеріне қажеттілікті қажет етеді, бұлкапиталды майда фирмалардың алдында артықшылықтары бар акционерлік компаниялар немесе мемлекеттік корпорациялар қамтамасыз ете алады; мемлекет монополиялардың қызметін реттеу үшін техникалық шарттар бойынша олар құрылатын өндірістерге қатысуы тиіс; көрсетілген қызметтерден болатын пайда экономикалық бағалауға төзбейтін білім беру және денсаулық сақтау сфераларында мемлекет белсенділікті күшейтеді.

Сөйтіп, Вагнердің заңы нарықтық шаруашылықтың белгілі бір шектеулілігін және экономикалық процестерді мемлекеттік реттеудің қажеттігін дәлелдейді.

Мемлекет қаржысының функциялары экономикалық категория болып келеді: бұл - бөлу мен бақылау функциялары.

1. орналастыру

2. қайта бөлгіштік

3. тұрақтандыру қосалқы функциялары.

Түрлі фискалдық құралдар арасында бөлініс көбінесе тікелей мыналар арқылы орындалады:

1. Табысы төмен үй шаруашылығын қаражаттандыруды жоғары табыстарға үдемелі салық салумен ұштастыратын салықтық - трансферттік тәсілі арқылы;

2. Баламалы түрдегі бөлініс жалдаушылардан төмен табыс болатын тұрғын үй сықылды қоғамдық шаруашылықты қаржыландыру үшін пайдаланылатын прогрессивті салықтар арқылы орындалуы мүмкін;

3. Ақырында, қайта бөлуге табысы төмен тұтынушылар пайдаланатын басқа тауарларды қаражаттандыруды көбінесе жоғары табысты тұтынушылар сатып алатын тауарларға салынатын салықтармен ұштастыру арқылы жету мүмкін.

Саясаттың баламалы құралдарын таңдауда тұтынушылардың немесе өндірушілердің таңдауға араласуы болғанда көтерілетін толық нәтижеленетін ысыраптар немесе тиімділік шығындары есепке алынуы тиіс. Салықтық - трансферттік механизм арқылы қайта бөлудің жеке тұтыну немесе өндірістік таңдауға кедергі жасамайтын артықшылығы болады. Алайда, тіпті бұл механизм де «тиімділік шығындарысыз» емес, сондықтан жанжалды теңдік пен тиімді мақсаттарды теңгеруді табу қажет. Жүргізілетін оңтайлы саясат мүдделердің екеуіне қолданылуы тиіс.

Тұрақтандырудың қосалқы жүйесінің іс - әрекеті сыртқы сауда мен төлем балансының жай күйінің нәтижелерін ескере отырып, жоғары жұмыспен қамтуға, бағаны тұрақтандыру мен экономикалық өсудің қолайлы дәрежесін қамтамасыз етуге саяды. Сонымен бірге мемлекеттік бюджеттің шығыстары және салық салудағы өзгерістер бойынша қатаң не шектеулі шараларды қолдана отырып, мемлекет жиынтық сұранымға ықпал жасайды.

Функциялық арналымы бойынша мұндай сан алуан қаржылық байланыстардың арқасында мемлекет аумақтық, сондай - ақ салалық аспектілерде көптеген экономикалық және әлеуметтік процестерге ықпал жасай алады.

Егер қаржы қатынастарын топтастыру кезінде мемлекеттің экономика мен әлеуметтік процестерге басшылық жасау деңгейіне сүйенетін болсақ, онда Қазақстан Республикасындағы мемлекет қаржысыны құрылымын шамамен мынадай түрде көрсетуге болады.

1. 1 сызба. Қазақстанның мемлекеттік қаржысының құрамы

Қазақстан Республикасының мемлекеттік қаржысы: Қазақстан Республикасының мемлекеттік қаржысы

Республикалық қаржы: Республикалық қаржы

Жергілікті қаржы: Жергілікті қаржы

бюджет: бюджет

Бюджеттен тыс қорлар: Бюджеттен тыс қорлар

Мемлекеттік кредит: Мемлекеттік кредит

Кәсіпорындардың қаржысы: Кәсіпорындардың қаржысы

Мемлекет қаржысының құрамында республикалық және жергілікті деңгейлерде қалыптасатын бюджеттік қатынастармен өзара баланыстар маңызды рөл атқарады. Бюджеттік қатынастар көмегімен мемлекеттік құрылымдардың қарамағына қаржылық әдіспен қайта бөлінетін ұлттық табыстың едәуір бөліі жұмылдырылады. Түрлі деңгейдің бюджеттері - республикалық, жергілікті бюджеттер тиісінше өкімет пен басқарудың республикалық және жергілікті органдары үшін тірліктің қаржы базасы болып табылады.

Шет елдердің қаржылық жүйесі өз ішіне келесі элементтерді қамтиды:

- мемлекеттік бюджет;

- жергілікті қаржы;

- арнайы бюджеттен тыс құралдар;

- мемлекеттік кәсіпорынның қаржысы.

Федералдық бюджет: Федералдық бюджет

Тегістелу жүйесі: Тегістелу жүйесі

Мақсаттық трансферттер: Мақсаттық трансферттер

Территориялық қаржыландыру: Территориялық қаржыландыру

Аймақтар бюджеті: Аймақтар бюджеті

10 провицияның бюджеті: 10 провицияның бюджеті

3 территорияның бюджеті: 3 территорияның бюджеті

5000 муниципалитеттер: 5000 муниципалитеттер

Сурет 1. Канаданың бюджет жүйесі

Орталық үкімет бюджеті: Орталық үкімет бюджеті

әлеуметтік сақтандыру: әлеуметтік сақтандыру

Қоғамдық жұмыстар: Қоғамдық жұмыстар

Ғылым және білім: Ғылым және білім

Мемлекеттік борыш қызметі: Мемлекеттік борыш қызметі

Және басқалар: Және басқалар

Жергілікті билік органдары бюджеттері: Жергілікті билік органдары бюджеттері

Арнайы қорлар (сақтандыру, зейнетақы, жинақтаушы): Арнайы қорлар (сақтандыру, зейнетақы, жинақтаушы)

Мемлекеттік кәсіпорындар қаржысы: Мемлекеттік кәсіпорындар қаржысы

Сурет 2. Жапонияның қаржылық жүйесінің схемасы.

Қазақстан Республикасы аумағында жалпы функцияларды орындау үшін республикалық бюджет қалыптастырылады оның ресурстары мемлекеттік мақсатты кешенді бағдарламаларды қаржыландыруға, республикалық функцияларды орындауға, сондай - ақ қарулы күштер мен басқару органдарын ұстауға байланысты мемлееттің шығыстарын қамтамасыз етуге арналған.

Бюджеттік қатынастар жүйесінде жергілікті бюджеттерге маңызды орын беріледі. Жергілікті бюджеттер көбінесе экономикалық процестерді реттеу үшін пайдаланылады, өндіргіш күштерді орналастыруға ықпал етеді, жергілікті кәсіпорындар шығаратын өнімінің бәсекелестік қабілетін арттыруға, аумақтық инфрақұрылымды жасауға, еңбек ресурстарының ұдайы өсуі жөніндегі шығындрды қаржыландыруға жәрдемдеседі. Жергілікті бюджеттер әлеуметтік бағдарламаларды жүзеге асыруда зор рөл атқарады.

Бюджеттен тыс қорлардың арналымы - арнаулы мақсатты аударымдар мен басқа көздер есебінен жеке нысаналы шараларды қаржыландыру. Бюджеттерде қаражаттар иесізденеді, ал бюджеттен тыс қорларды мәртебесі қаражаттарды қатаң мақсатты арналым бойынша пайдалануға мүмкіндік береді. Қорлардың дербестігі өкілетті және атқарушы органдарды қатысуынсыз дербес басқаруды қажет етеді, мұның өзі бюджеттен тыс қорларды қаражаттарын неғұрлым жедел пайдалануға мүмкіндік береді.

Мемлекеттік кредиттің мазмұнын құрайтын ақша қатынастары мемлекет қаржысыны өзгеше бөлігі болып табылады. Мемлекеттік кредит қатынастары кәсіпорындардың, ұйымдар мен халықтың уақытша бос ақшасын жұмысдыруға және олырды мемлекеттің шығыстарын қаржыландыруды қамтамасыз ету үшін билік органдарына уақытша беруге байланысты пайда болады.

Заңи және жеке тұлғалардың уақытша бос ақшаларын мемлекеттің жұмылдыруы қаржы рыногында облигацияларды, қазынашылық мндеттемелерді және мемлекеттік бағалы қағаздардың басқа түрлерін сату арқылы жүзеге асады. Халықаралық кредитте қарым - қатынастарға шетелдік мемлекеттер, олардың компаниялары, фирмалар сонымен қатар халықаралық және мемлекетаралық қаржы мекемелері кіріседі.

Мемлекеттік секторды жұмыс істеуі мемлекеттік меншіктің болуына негізделген. Меншікті жіктеу тұрғысынан мемлекеттік заңи ұйымдардың мүлкі және мемлекеттік қазына болып ажыратылады.

Мемлекеттік заңи тұлғалардың мүлкі заңмен бөлектелген және мемлекеттік кәсіпорындар мен ұйымдар қаржысыны жұмыс істеуіні негізін құрайды. Олардың қызметінің ерекшеліктері «Шаруашылық жүргізуші субъектілердің қаржысы» бөлімінде баяндалған, өйткені мемлекеттік сектор кәсіпорындарының өзіндік қаржы жүйесінің бұл буынының барлық субъектілері үшін ұқсас және басқарудың біртұтас қағидаттарына бағынады.

Мемлекеттік қазына республикалық және жергілікті қазына болып бөлінеді. Республикалық қазына мыналарды қамтиды:

1. республикалық бюджеттің қаражаттары;

2. мемлекеттің алтын - валюта қаражатары;

3. мемлекеттік меншіктің айрықша құқығының мүлкі (жер, оны қойнауы, өсімдік және жануарлар әлемі, басқа табиғи ресурстар) ;

Жергілікті қазына мыналарды қамтиды:

1. жергілікті бюджеттің қаражаттары;

2. коммуналдық меншікке жататын оқшауландырылмаған мүлік.

Меншікті пайдаланудың ұқсас сан алуан нысандары мемлекетке икемді және атаулы экономикалық және әлеуметтік процестерге, оларды керекті арнаға бағыттай отырып, ықпал етудің қаржы механизмін белсенді қолдануға мүмкіндік береді. Сонымен бірге үкіметтің экономикалық функцияларын орындаудың, қоғамның өмір сүруінің әр кезеңінде оның мақсаттары мен міндеттерін жүзеге асырудың негіздері ретінде «мемлекеттің қаржысы» категориясының рөлі мен маңызы білінеді.

1. 2 Мемлекеттік қаржыны басқарудың қажеттілігі

Президенттің Қазақстан халқына Жолдауында қойған біздің мемлекеттің кең ауқымды мақсаты - тәуелсіз гүлденген және саяси тұрақты Қазақстанды орнату үшін шекті ұзақ мерзімді басымдықтарды жүзеге асыру керек: ұлттық қауіпсіздік, ішкі саяси тұрақтылық және қоғамның үйлесуі, шетелдік инвестициялар және ішкі жиналымдардың жоғарғы деңгейімен бірге ашық нарықтық экономикаға негізделген экономикалық өркендеу, республика азаматтарының денсаулығы, білімі мен әл - ауқаты, энергетикалық ресурстар, инфрақұрылым, әсіресе көлік пен байланыс, кәсіби мемлекет.

Осынау басымдықарды іске асыру мемлекеттен орасан зор қаржылық ресурстарды жұмылдыру мен тиімді қолдануды талап етеді, ал ол өз кезегінде барлық қаржылық жүйені одан әрі реформалауды көздейді.

Қазақстандық бюджет республиканың стратегиялық басымдықтарын жүзеге асырудың негізгі құралы болып келеді, өйткені ол елдің ең маңызды қаржы ағымдарының қозғалысын реттейді. Келешек көкжиектегі салықтық - бюджеттік аяны реформалаудың негізгі бағыттарына салықтық әкімгерлеудің тиімділігн арттыру есебінен салық түсімдерін ЖІӨ - не шаққанда 14 - 15 пайызға өсіруді көздеп отыр: салық органдарын міндеттілік дәйектері бойынша жаңарту, салық төлеушілерді есепке алудың іртұтас ұлттық жүйесін құру, салық қызметін компютерлеу, салық мағлұмдамаларының ықшамдалған нысандарын жаңарту және ендіру, Әділет министрлігі, Кеден және Салық комитеттері арасында ақпаратты тиімділікпен, ретімен ұйымдастыру, кенді пайдалану мен мемлекеттік мүлікті басқару жөніндегі келісім - шарттарда салықтық сараптау жүйесін енгізу, оларды орындау мониторингі, шаруашылық субъектілеріне кешенді салықтық тексерудер жүргізу өнінде нұсқамаларды жасақтау.

Сонымен қатар қазіргі таңда Интеграциялық комитет шеңберінде «арналған орны» дәйегі бойынша өзара сауда - саттықта қосалқы салықтарды алуға көшу жөнінде мәселелер жасақталынуда, бұл дегеніміз Кедендік одаққа мүше қйсыбір мемлекеттің ұлттық заңдары тағайындаған экспрт кезінде нөлдік мөлшерлемені пайдалануды, импорт кезінде іс - қимылдағы мөлшерлеме бойынша салық салуды білдіреді.

Бір мезгілде акциздік саясатты үйлестіру жөнінде жұмыс ұйымдастырылды. Осы мақсаттар үшін Кедендік одақтың серіктестері қолданатын акцизделуге жататын тауарлардың біртұтас тізбесінің жобасы даярлануда және акциздік мөлшерлемелерді жүйеге келтіру мәселелері шығарылуда.

Алайда, орта мерзімдік келешекте мемлекеттің қаржылық мүмкіндіктері шектеледі, бұл мемлекеттің қаржыларды қолдану тиімділігн артыру және мемлекеттік бюджетті түзілдіру процесін, оның орындалу тетігін арттыру және мемлекетік қаражаттыңжұмсалуын бақылау қажеттігін туындатады.

Жуық арадағы 2 - 3 жылдамына жұмыстар ұйғарылып отыр: мемлекеттік бюджеттің кірістерін болжамдаудың және шығыстарын ұтымдылааудың қазіргі заманғы әдістерін енгізу, мемлекеттің бюджеттің, бюджеттен тыс қорлар мен мемлекеттік қызметті көрсету шығындарын талдау жүйесін енгізу; бюджеттік ұйымдар мен қызмет көрсететін кәсіпорын арасындағы өзара қатынастардың келісі - шарттық жүйесіне аудару; міндеттемелер мен мемлекеттік бюджеттің өтімділігін басқару жүйесін жасақтау және өндіру; аудиттің үлгілерін жасақтау және бюджет ұйымдары қаражаттарының жасалуына ағымдық тексеру жүйесін енгізу; Қазынашылықты жаңғырту мен компьютерлендіруді бітіру, есептемелік жүйесін жетілдіру; тендерлік негізде мемлекеттік сатып алу үрдісін өндіруді аяқтау.

Сондай - ақ бюджеттік жоспарлауға да көзқарасты өзгерту ұғарылды. 1998 жылдан бастап бюджеттік бағдарламалау тәсілдері өндіріледі, яғни, мемлекет бюджеті стратегиялық мақсаттарға жетуге бағытталған нақты жобалар мен бағдарламаларды жүзеге асыруға бағдарланған.

Үкімет жергілікті басқару органдарының қаржылық дербестігі мен жауапкершілігін нығайту үшін республикалық жәнежергілікті бюджеттер арасындағы тұрақты өзара қатынастардың орнығуына едәуір көңіл бөлетін болды.

Осыған байланысты «Қазақстан Республикасының бюджеттік жүйесі туралы» Заңына тиісті өзгерістер енгізу көзделіп отыр. Онда сан алуан деңгейдегі өкімет бюджеттерінің тұрақтылығын қамтамасыз ету тетіктері, әртүрлі деңгейдегі бюджеттер арасындағы кіріс базасын таратуда өкіметтің республикалық органдарының рөлі мен орны, жергілікті бюджеттер кірістерінің қаржылық теңестірілуінің дәйектері мен ұстындары, оларға қаржылық қолдаудың бөлінуі, шығындарды қаржылау аялары бюджеттерінің арасындағы аражіктер көрініс табуы тиіс. Сондай - ақ жергілікті өзін - өзі басқару органдарының құқықтары мен қаржылық мүмкідіктері айқын белгіленгені жөн.

Бюджеттердің басын біріктіру әдістемесіне кейбір өзгертулер енгізген лайық, өйткені республикалық және жергілікті бюджеттерді жасақтау және орындау кезінде облыстарда түзелетін қаржылық ресурстардың ескерілуі жеткіліксіз. Осыған орай, әрбір облыстық жиынтық қаржылық балансы және оны бюджетпен қабыстыру керектігі туындайды. Бұл облыстардың кірістері мен шығыстарын дәлірек болжамдауға, салық пен жәрдемақыларды, бюджеттердің түрлері бойынша бөлуге мүмкіндік береді.

Жергілікті бюджеттің деңгейіне берілген шығыстық міндеттемелерді қаржылау үшін жеткілікті болатындай толыққанды кірістерді түзілдіру, жергілікті басқару органдарының бюджет жүйесіндегі қызметін дәйектейтін құқық базасын құру қажет. Бюджетаралық өзара байланыстың жаңа тетігін жасақтау талап етілуде.

Орта мерзімді келешекте сыртқы борышты басқарудың үкіметтік стратегиясын Қазақстан Республикасының «Сырттан қарыз алу жән сыртқы борышты басқару туралы» заңы белгілейді, осыған орай Қаржы министрлігіне жыл сайынға мемлекеттік борыш пен тиісті жыға арналған республика бюджетінде көрсетілегн мемлекеттік кепілдемелер беру шектерін асыруға тыйым салынады.

Осыған орай «Қазақстан Республикасының мемлекеттік борышы туралы» Заңы жасақталынуда. Егер бұрын сыртқы қарыздар ең алдымен экономиканы тұрақтандыру процесін қолдауға бағытталып және негізінен төлемдік баланс пен бюджет зәрулігін қаржылауға жұмсалса, енді 1998 - 2000 жылдары олар ұзақ мерзімдік экономикалық өркендеу сртатегиясына қызмет етеді, себебі 1998 жылдың өзінде сыртқы қарыздың барлық көлемінің 70 пайызға жуығы инвестициялық жобаны қаржыландыруға кетеді.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.