Delphi бағдарламалау ортасының интерфейсі

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 16 бет
Таңдаулыға:

С. СЕЙФУЛЛИН АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ АГРОТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

Кафедрасы: Компьютерлік жүйелер

Бекітемін

Кафедра меңгерушісі

«___» 2010 г.

ТАПСЫРМА №

курстық жұмыс дисциплинасы:

Бағдарламаны әзірлеудің инструменталды құралдары

Студент Ниязыбет Талгат

топ втИПО-24

Жоба тақырыбы:

№

Мазмұны

Орындалу

уақыты

Шамамен көлемі

№: 1

Мазмұны: Кіріспе

Орындалууақыты: 06. 04. 2009

Шамамен көлемі: 3

№: 2

Мазмұны: Негізгі бөлім

Орындалууақыты: 12. 04. 2009

Шамамен көлемі: 13

№: 3

Мазмұны: Негізгі терезелер

Орындалууақыты: 15. 04. 2009

Шамамен көлемі: 3

№: 4

Мазмұны: Қалып қасиеттері

Орындалууақыты: 19. 04. 2009

Шамамен көлемі: 4

№: 5

Мазмұны: Қалыптар арасында мәліметтермен алмасу

Орындалууақыты: 20. 04. 2009

Шамамен көлемі: 3

№: 6

Мазмұны: Қорытынды

Орындалууақыты: 21. 04. 2009

Шамамен көлемі: 1

№: 7

Мазмұны: Емханада емделіп жүрген пациенттердің тарихи қағазын даярлайтын программа құру.

Орындалууақыты: 24. 04. 2009

Шамамен көлемі:

Пайдаланылған әдебиеттер:

Е. В. Егоров, Лекции по программированию на Delphi 7, Москва, 2008.
М. Голованов, Е. Веселов, Создание компонентов в среде Delphi. Руководство разработчика, Москва, 2004.
А. Я. Архангельский, Delphi 2006. Справочное пособие, Москва, 2006.
М. Е. Фленов, Библия Delphi, Санкт-Петербург, 2008.
ru. wikipedia. org

Тапсырманы тапсыру, жобаны қорғау күні:

Жобаның жетекшісі:

Тапсырманы орындауға қабылдадым

студенттің қолы

Кіріспе.

Delphi (Де́лфи) - аттас жобалау ортасында қолданылатын бағдарламалау тілі. Алғашқыда бұл бағдарламалау тілі Object Pascal деп аталатын болған. Delphi 7. 0 жобалау ортасынан бастап, Borland компаниясының ресми іс-қағаздарында Delphi атауы Object Pascal тіліне қатысты қолданыла бастады.

Бастапқыда Delphi жобалау ортасы Microsoft Windows қосымшаларын әзірлеуге қолдануға ғана шығарылды. Кейін GNU/Linux платформаларында да жүзеге асырылды, бірақ 2002 жылы Kylix 3 шыққаннан кейін бұл жоба тоқтатылды. Осыдан кейін Borland компаниясы өзінің Delphi жобалау ортасының Microsoft . NET платформасын қолдайтындығы туралы ресми мәлемдеме жасады.

Delphi бағдарламалау ортасының интерфейсі

Тарихы

Delphi - Turbo Pascal тілінің дамуы нәтижесінде пайда болған бағдарламалау ортасы, ал Turbo Pascal, өз кезегінде Pascal тілінен дамытылған. Паскаль толықтай процедуралық тіл болып табылған. Turbo Pascal-дың 5. 5 нұсқасынан бастап объектілі бағытталған қасиеттер пайда болды. Осы кезден бастап Object Pascal тіліне мәліметтер типтерінің динамикалық идентификациясы қосылды. Бұл қасиет компиляцияланатын кодта кластар метамәліметтеріне рұқсат ету мүмкіндігін қосты. Бұл технология RTTI (Runtime Type Information) атауын алды.

Object Pascal тілінің С++ тілінен айырмашылығы - мұндағы үнсіз келісім бойынша объектілер динамикалық жадыда орналасады. Бірақ TObject класының NewInstance және FreeInstance виртуальды тәсілдерін анықтауға болады.

Delphi бағдарламалау ортасы . NET платформасына арналған C# тілінің концепциясын құруға орасан зор әсерін тигізді. Оның көптеген элементтері мен концептуалды шешімдері C# тілінің құрамына енді. Бұның басты себептерінің бірі - Delphi-ды басты құрастырушыларының бірі Андерс Хейлсбергтың Borland Limited компаниясынан Microsoft корпорациясына көшуі.

Бірінші нұсқасы Win16 платформасына арналған қосымшаларды әзірлеуге қолданылды;
Екінші нұсқасынан бастап Win32 платформасына арналған қосымшаларды әзірлеуге қолданылды;
Алтыншы нұсқасымен бірге GNU/Linux операциялық жүйесіне арнап бағдарламаларды компиляциялауға арналған Kylix ортасы пайда болды;
Сегізінші нұсқасында . NET платформасына арнап байт-кодты генерациялау мүмкіндігі пайда болды;
Осыдан кейінгі нұсқалары (шығарылған жылына байланысты аталатын) Win32 қосымшаларын құрумен қатар . NET платформасына арнап байт-кодты генерациялау мүмкіндігі бар.

2006 жылдың наурыз айында Borland компаниясы бағыттың шығымдылығы себебінен JBuilder, Delphi және C++ Builder бағдарламалау орталарын одан әрі дамытуды тоқтататындығын мәлімдеді. Компанияның IDE секторының сатылуы жоспарланған болатын. Бірақ осы жылдың қарашасында IDE бизнесін сатпау жөніндегі шешім қабылданды. Бірақ осыған қарамастан, бұл кезден бастап IDE өнімдерін Borland компаниясына тәуелді CodeGear атты жаңа компания айналысатын болды.

2007 жылдың наурыз айында CodeGear компаниясы жаңартылған Delphi 2007 for Win32 өнімдер тізбегі және жаңадан шыққан Delphi 2007 for PHP өнімдерімен қолданушылардың көңілінен шықты. Осыдан кейін 2007 жылдың маусым айында CodeGear компаниясы болашаққа деген өз жоспарларын жария етті.

2008 жылы тамыз айының 25 жұлдызында CodeGear компаниясының жаңа иесі Embarcadero компаниясы Delphi for Win32 2009 өнімінің ресми мәлімдемесін жарыққа шығарды. Бұл жаңа өнім бағдарламалау тіліне көптеген жаңалықтар әкелді. Олар:

Бағдарламалау тілінің барлық бөліктерінде (VCL және RTL) үнсіз келісім бойынша юникодты толық қолдау;
Windows API функцияларының барлығына бағытталған үндеулерді юникодты аналогтарына ауыстырылды (мысалы, MessageBox командасы бұрынғыдай MessageBoxA-ны емес MessageBoxW-ды шақырады) ;
Жалпыланған типтер (generics) ;
Анонимді тәсілдер;
Компилятордың жаңа директивасы: $POINTERMATH [ONOFF] ;
Exit функциясы типіне байланысты параметрлерді қабылдай алады.

Негізгі бөлім

Windows операциялық жүйесіндегі қолданушы интерфейсінің негізгі элементі қалып болып табылады. Delphi бағдарламалау ортасында әрбір жобада кем дегенде бір терезе болады. Ол қосымшаның бас терезесі. Delphi-дегі барлық терезелер TForm объектіне негізделген.

Қалып

Delphi бағдарламалау ортасындағы қалып

Әрбір қалып өзінің қасиеттерін, оқиғалары мен тәсілдерін иемденеді. Олардың көмегімен бағдарламалаушы қалыптың түрін және мінез-құлқын басқара алады. Қалып - бұл Delphi бағдарламалау ортасының қарапайым компоненті, бірақ ол компоненттер панелінде жоқ. Қалып жаңа жобаны құру кезінде құрылады (File → New Application) . Жаңадын құрылған осы қалып қосымшаның басты терезесі болады. Жобада қосымша қалыптар File → New Form командасын орындау арқылы құрылады.

Негізгі терезелер

Delphi Интерфейсінiң негiзгi элементтерi;

Интегралдалған орта келесi элементтерден тұрады :

- негiзгi терезе, (Main)

- объекттiң инспекторының терезесi (Object Inspector),

- формалардың дизайнерiнiң терезесi (Form Designer),

- кодтың редакторының терезесi (Code Editor),

- жобаның диспетчер (Project Manager),

- бақылауларды тiзiмнiң терезесi (Watch List),

- шақыруларды стектiң терезесi, (Call Stack),

- бақылау нүктелерiнiң тiзiмi (Breakpoint List),

- тағы басқалардың объекттерiне қарау. (Object Browser)

Элементтер бұның барлығы емес Пос бiрден көрiнген

Негізгі терезе

Негізгі терезе экранның төбесінде орналасқан. Негiзгi терезенiң минимизациялауы Delphiнiң ортасының барлық басқа тәуелдi терезелерiн минимизациялайды. Негiзгi терезе мәзiр жолағы, аспаптардың сызғышы және компоненттердiң палитрасын болады. Delphi мәзiрге сол жағында аспаптардың сызғышында болады. Ол (тез батырмалары ) тез рұқсатының батырмасында болады. Мысалы, Delphiнiң сiлтемесі файлдың ашылу немесе алмасу буферiне кейбiр таңдаулы мәтiндi көшiрiп алу үшiн сол тышқанды тез арада батырманы басу керек команданы қандай болмасын орындасын басу керек үшiн. Суретпен қандай болса далары бар кiшкентай батырма сияқты көрiн тез рұқсатының батырмасы. Жиi қолданылатын командаларға бұл рұқсатқа арналған ыңғайлы қысқартулар. Тез рұқсатының батырмасының көмегiмен орындала алатын барлық әсерлер, сонымен бiрге программаның мәзiрi арқылы орындай алады. Тез рұқсатының батырмалары әсерлерге осығандарды рұқсат жылдамырақтарды жай ғана бередi. Суретпен қандай болса далары бар кiшкентай батырма сияқты көрiн тез рұқсатының батырмасы. Жиi қолданылатын командаларға бұл рұқсатқа арналған ыңғайлы қысқартулар. Тез рұқсатының батырмасының көмегiмен орындала алатын барлық әсерлер, сонымен бiрге программаның мәзiрi арқылы орындай алады. Тез рұқсатының батырмалары әсерлерге осығандарды рұқсат жылдамырақтарды жай ғана бередi . . Тез рұқсатының барлық батырмалары орналасатын боз облыс, аспаптардың сызғышымен деп аталады. Аспаптардың сызғыштары оңнан солға компоненттердiң палитрасымен деп аталған пиктограммалары бар боз өрiсте болады. Программалар көз мөлшерiмен құрастыруда палитрадағы нақтылы компоненттi ұсынатын пиктограмманы таңдауы, және оның формасына орналастыруы керек. Палитра белгiленген (үйреншiктi ) Standard, (қосымша ) Additional, (жүйелiк ) System компоненттердiң бiрнеше беттерi, (диалогтер ) Dialogs және тағы басқалардан тұрады бет компоненттердiң пиктограммаларының жолы таңбалар бiрлерде тышқанмен үстiнде тықсыра парақтауға болады.

Формалардың дизайнерiнiң терезесi

Формалардың дизайнерi - бұл жабулы үнемi орналастырылған нүктелермен Form1 аталған бұлдыр-сылдыр боз терезе. Компоненттердiң палитрасы алғашқыданы Delphiнiң iске қосуынан кейiн төменде (Form Designer ) формалардың дизайнерi көрiнiп қалады.

Форма, Form1дiң дизайнерiнiң терезе басы, Delphi әрқашанды автоматты құрады жаңа жоба сұраған жаңа форманың үйреншiктi басы болып табылады. Мысалы, форма - бұл батырманың қолданушы интерфейсi, таңба, редакциялауды өрiстiң әр түрлi компоненттерi орналастыра алған дисплейдiң облысының программаның терезесiнiң сипаттама қолданылатын терминi . . . Форма компоненттер жайласатын қаңқа болып табылады, және олардың өзара әрекеттесуiн қамтамасыз етедi. Delphi iс жүзiнде әрбiр программа тұрады, кем дегендеге, тұрпаттастан.

Қалып тәсілдері (оқиғалары)

Кез келген басқа компонент сияқты қалыптың өз тәсілдері бар. Оларды қарастырып өтейік . . .

Қалыптың оқиғалары

Құрылуы

OnCreate

OnCreate оқиғасы TForm компоненті құрылғанда ғана пайда болады. Қалып құрылғанда (егер оның Visible қасиеті True болса) оқиғалар келесі тәртіппен орындалады: OnCreate → OnShow → OnActivate → OnPaint. OnCreate оқиғасын өңдеушісінде кез келген әрекеттерді орындауға болады, бірақ ондағы барлық құрылған объектілер OnDestroy оқиғасында жойылады.

OnShow

Бұл оқиға қалып көрінетін болғанда ғана генерацияланады (OnShow қалып дәл көрінер алдында шақырылады) . Бұл оқиға қалыптың Visible қасиеті True болғанда және Show немесе ShowModal тәсілдерін шақырғанда іске асады.

OnActivate

OnActivate оқиғасы қалып белсенді болғанда (қалып енгізу фокусын алғанда) генерацияланады. Бұл оқиғаны фокусты алатын элементті ауыстыру үшін қолдануға болады.

OnPaint, OnResize

Бұл оқиғалар қалып құрылғанда әркез шақырылады. Бұған қоса OnPaint оқиғасы қалыптың кез келген элементіне қайта суреттену керек кезінде шақырылады.

Жойылуы

Қалыптың жойылуы кезінде оқиғалар келесі тәртіппен генерацияланады:

OnCloseQuery → OnClose → OnDeactivate → OnHide → OnDestroy.

OnCloseQuery

Егер қолданушы қалыпты Close тәсілі немесе басқа да кез келген тәсіл арқылы жапқысы келсе, онда OnCloseQuery тәсілі автоматты түрде генерацияланады. Көптеген жағдайда OnCloseQuery оқиғасы қалыпты жабар алдында қолданушыдан оның келісімін сұрау үшін қолданылады.

procedure TForm1. FormCloseQuery(Sender: TObject; var CanClose: Boolean) ;

begin

if MessageDlg('Really close this window?', mtConfirmation,

[mbOk, mbCancel], 0) = mrCancel then

CanClose := False;

end;

OnClose

Егер OnCloseQuery оқиғасы CanClose=True қайтарса (қалыптың жабылу қабілетінің белгісі), онда OnClose оқиғасы генерацияланады. OnClose өңдеушісінің Action параметрі бар және ол келесідей мәндерге ие бола алады:

caNone - қалыптың жабылуына рұқсат жоқ;
caHide - қалып жабылмайды, ол тек көзден таса болады;
caFree - қалып жабылады, ол қолданған ресурстар бос болады;
caMinimize - форма жабылу орнына кішірейеді.

OnDestroy

OnClose тәсілі өңделіп, қалып жабылған соң OnDestroy оқиғасы шақырылады. OnDestroy оқиғасында OnCreate орындайтын әрекеттерге қарсы әрекеттер орындалады (құрылған объектілер жойылады, бөлініп берілген жады босатылады) .

Қалып қасиеттері

Қалып қасиеттері

Action қасиеті - TAction объектін анықтайды. Бұл объект әрекеттердің компоненттерге тез арада байланыстырылуын қамтамасыз етеді (мысалы, мәзір пунктілеріне және саймандар панеліне) . Бірақ ол басқа қалыппен де байланыстырыла алады. TAction объектін басқару Standard панеліндегі TActionList немесе Additional панеліндегі TActionManager редакторлері арқылы жүзеге асады.

ActiveControl - дәл осы кезде енгізу фокусын иемденетін элементті анықтайды.

Align - экранда қалыптың түзетілуін анықтайды. Бұл қасиет келесі мәндердің бірін қабылдай алады:

alBottom- астыңғы шеті арқылы;
alClient- қолданушының барлық аймағы;
alCustom- түзетілу аналық объектінің тәсілін шақыру арқылы анықталады;
alLeft- сол шеті арқылы;
alNone- түзетілусіз;
alRight- оң шеті арқылы;
alTop- үстіңгі шеті арқылы.

AlphaBlend - қалыптың мөлдірлігін қосады немесе өшіреді.

AlphaBlendValue - қалыптың көріну дәрежесі: 0 - қалып толық көрінбейді, 255 - қалып толықтай көрінеді.

Anchors - қалыпқа компоненттердің байланыстырылуының бағытын анықтайды.

AutoScroll - қалыпта орын жетпегенде автоматты түрде айналдыру жолақтарын (Scroll bars) қосады.

AutoSize - қалыпта орналасқан элементтердің позицияларына сәйкес қалыптың өлшемін автоматты түрде өзгертуді қосады.

BiDiMode - элементтің екіжақты көрінуін айқындайды. Жазудың бағыты оңнан солға бағытталған тілдер үшін қосылған қасиет.

BorderIcons - терезенің тақырыбында көрініс табатын батырмаларды айқындайды:

biSystemMenu- терезенің жүйелік мәзіріне (Alt+Space пернесімен шақырылатын) жауапты элемент.
biMinimize- терезені минимизациялау батырмасы;
biMaximize- терезені жаю батырмасы;
biHelp- көмек шақыру батырмасы.

BorderStyle - терезе шекараларын және терезенің жалпы типін анықтайтын қасиет:

bsDialog- диалогтік терезе (тақырыбында тек «Жабу» батырмасы ғана болады) ;
bsNone- «таза парақ» (терезенің шекаралары мен тақырыбы болмайды), бағдарламаның іске қосылуы кезіндегі көріністі жасау үшін пайдаланылатын қасиет;
bsSingle- өлшемдерін өзгертуге тыйым салынған қарапайым терезе;
bsSizeable- өлшемдерін өзгертуге болатын қарапайым терезе (үнсіз келісім бойынша орнатылған) ;
bsSizeToolWin- тақырыбы кішірейтілген оңайлатылған терезе;
bsToolWindow- өлшемдерін өзгертуге тыйым салынған тақырыбы кішірейтілген оңайлатылған терезе.

BorderWidth - терезе енінің пикселдердегі өлшемі.

Caption - қалып тақырыбында көрініс табатын мәтін.

ClientHeight , ClientWidth - қалыптың қолданушылық аймағының өлшемі.

Color - қалып түсі.

Constraints - қалыптың пикселдердегі ені мен ұзындығының максимал және минимал мәндерін анықтайды.

Ctl3D - қалыптың 3D- көрінісін анықтайды.

Cursor - тышқан курсорының форма аумағында орналасқандағы түрін анықтайды.

DefaultMonitor - қалып қай мониторда көрініс табатынын анықтайды (бірнеше монитор болған жағдайда) .

DockSite, DragKing и DragMode - Drag&Drop операциясын орындағанда қалыптың мінезін анықтайды.

Enabled - қалыптың белсенділігін анықтайды.

Font - қалыпта қолданылатын шрифттті анықтайтын қасиет.

FormStyle - қалыптың стилі. Бұл қасиет келесідей мәндерге ие бола алады: