Бастауыш сыныпта ақпаратты оқыту әдістемесін тәжірибеде қолдану



Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 33 бет
Таңдаулыға:   
ЖОСПАР
КІРІСПЕ 2
1.1.Бастауыш сыныпта оқытудың әдістемелік ерекшелігі 16
1.2.Бастауыш сыныпта ақпаратты оқыту әдістемесін тәжірибеде қолдану. 27
ҚОРЫТЫНДЫ 31
ПАЙДАЛЫНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 32

КІРІСПЕ

Зерттеудің өзектілігі
Бүгінгі білім беруді жаңарту жағдайында оны ақпараттандыру басым
мәнге ие болып отыр. Жалпы бүгінгі күні әлемнің барлық елдерінің қоғамдық
даму негізі болып білім, ақпарат және ақпараттық технологиялар болып
табылады. Соған сәйкесті өркениет дамуының қазіргі кезеңін
ақпараттандырумен және ақпараттық қоғамды қалыптастырумен байланыстыру
кездейсоқ нәрсе емес.
Қазіргі таңда республикамызда білім беруді ақпараттандырудың
негізгі мақсаты – бұл қазіргі ақпараттық технологияларды қолдану
негізінде біртұтас біліми ақпараттық орта құру арқылы қазақстандық білім
сапасын арттыру. Сол себепті Қазақстан Республикасының білім жүйесін
әлемдік білім кеңістігіне кіріктіруге бағытталған жүйе есебінде сипаттауға
болады. Қазақстан Республикасының 2005-2010 жылдарға арнап қабылдаған
білімді дамытудың мемлекеттік бағдарламасы қазіргі талап пен әлемдік
стандартқа сәйкес келетін ұлттық білім жүйесін жасақтаудың проблемаларын
шешуге арналған. Аталған проблеманың көкейкестілігі сонымен қатар Елбасымыз
Н.Ә.Назарбаевтың Қазақстан халқына Жолдауында да көрініс тапқан. Атап
айтсақ, қазақстандық жоғары оқу орындарына қойылған мақсат - әлемдік
стандарт деңгейінде білім беру. Бұл аталған бағдарлама мен жолдаудың басты
құндылығы- бұл еліміздегі білім беру жүйесін дүниежүзілік деңгейге
көтерілетіндей баспалдақтардан өтуге бағыт беруімен қатар, оқушының
бастауыш сыныптан бастап қоғам талабына сай біліммен қаруланып, оны кейінгі
сатыларда терең деңгейде жетілдіріп, әлемдік білім беру кеңістігіне енуіне
жол ашуы. Сондай-ақ бастауыш сыныпта қазіргі ақпараттық технологияларды оқу
үрдісінде қолдану оқушылардың білімді сапалы да шығармашылық деңгейде
қабылдауларына мүмкіндік берумен қатар, олардың білімді енжар қабылдаушы
ролінен осы үрдістің белсенді субъектісіне айналуына да қолайлы жағдай
туғызуы.
Бүгінгі күні ақпараттық және телекоммуникациялық
технологияларды қолдана білу қабілеті - қоғамның әрбір мүшесі үшін қажетті
оқу, жазу біліктерімен тепе-тең саналуда. Осыған орай, осы бағытта болашақ
мамандардың меңгерген білімі мен дағдылары болашақта қоғам дамуының
жолдарын анықтауға мүмкіндік бермекші. Сол себепті білім беруді
ақпараттандыру педагогтарды даярлауда кәсіби қасиеттері мен деңгейлеріне
жаңа талаптар ұсыну арқылы олардың жұмыстарында нақты қайта құруларды талап
етуде. Педагогтарға программалау саласынан маман болу міндетті емес,
өйткені оны сол мамандыққа сәйкес кәсіби дайындықтан өткен маман атқарады,
алайда педагогтан программалаудан негізі түсінігі мен программист
еңбегінің мәнін түсіне білу талап етіледі. Бұл өз кезегінде түрлі кәсіптегі
мамандардың өзара тікелей және шығармашылық байланыс орната отырып жұмыс
істеулеріне себепші болмақ. Қоғамға қажеттісі - кәсіби іс-әрекетке
функциональды дайындығы бар ғана емес, сонымен бірге шығармашыл жеке тұлға
болып қалыптасқан маман.
Компьютерлендіру мен ақпараттандыру проблемасына А.Бешенков,
Б.С.Гершунский, А.Л.Денисова, В.А.Извозчиков, В.А.Каймин, А.А.Кузнецов,
Э.И.Кузнецов, М.П.Лапчик, Н.В.Макарова, Е.А.Мащбиц, Ю.А.Первин, И.В.Роберт,
Ю.А.Шафрин, А.А.Әдіқадыров, Е.Ы.Бидайбеков, Ж.А.Қараев, Г.К.Нұрғалиева
және т.б. еңбектері арналған. Компьютерлерді білім жүйесінде қолданудың
психологиялық аспектілері Т.В.Габай, В.В.Давыдов, Б.Ф.Ломов, В.Я.Ляудис,
Е.И.Машбиц, В.В.Рубцов, Н.Ф.Талызина, О.К.Тихомиров, Н.А.Шаломова және т.б.
еңбектерінде орын алған.
ҚАТ-ны білім беруде қолдану мен студенттердің жаңа ақпараттық
технологияны қолдануға дайындығы, сондай-ақ оқушылардың, студенттердің
ақпараттық мәдениеттіліктерін қалыптастыру мәселелері И.М.Богданова,
С.А.Хузина, Н.С.Астафьева, И.Г.Овчинникова, И.В.Марусева, А.В.Смирнов,
Г.А.Кручинина, С.Кариев, Б.Б.Баймұханов, Т.О.Балықбаев, Д.М.Джусубалиева,
К.С.Абдиев, М.Кеңесбаев және т.б. ғалымдардың еңбектерінде зерттелген.

Бастауыш мектептің оқу үрдісінде компьютерлерді пайдалану,
бастауыш сынып мұғалімдерін оларды қолдануға үйрету, информатика пәнін
бастауыш мектепте оқыту проблемаларына В.А.Буцик, Огурцов,
Н.В.Ладыженская, И.Б.Мылова, И.М.Богданова,Ю.А.Иванов, Т.В.Добудько,
Т.Ф.Сергеева, Г.Г.Брусницына, И.В.Ряхинова, Т.К.Смыковская, С.А.Хузина,
В.В.Варченко, И.О.Ивакино, В.И.Пугач, Т.Ильина, С.А.Зайцева, И.В.Левченко
және т.б. ғалымдардың ғылыми-зерттеу жұмыстары арналған .
Бүгінгі күні республика көлемінде білім беруді ақпараттандыру
проблемасы төмендегі басты ғылыми мектептер негізінде жан-жақты және нақты
зерттелу үстінде:
- профессор Г.К.Нұрғалиеваның білім беруді ақпараттандыру
жағдайында электронды оқулықтарды дайындаудың педагогикалық мәселелері мен
түрлі оқыту мақсатындағы программалық құралдарды жасау проблемалары
(Ш.Т.Абишева, Г.Б.Ахметова, А.С.Кадырова, Г.Кудебаева, А.Х.Накпаева,
Н.М.Сагитова, А.И.Тажигулова, Н.Даумов);
- профессор Ж.А.Қараевтың ақпараттық технологияны
(компьютерді) жалпы орта білім беретін мектептің оқу үрдісінде, кәсіби
дайындықта пайдалану және орта, жоғары оқу орындарында информатикаға оқыту
проблемалары (М.Б.Есбосынов, С.В.Рах, К.З.Халикова, Ж.С.Сардарова,
С.Т.Мухамбетжанова, Б.К.Тульбасова, Г.Г.Бегаришева, Б.Абықанова,
О.К.Ахметова );
- профессор Е.Ы.Бидайбековтың студенттерді ақпараттық
технология құралдарын қолдануға әдістемелік тұрғыдан дайындау, информатика
пәнін оқыту және соған сәйкес информатик-мамандарды дайындау
мәселелері (Ш.Шекербекова, Г.А.Абдулкаримова, Е.А.Вьюшкова, А.Ибашова және
т.б.).
Соның ішінде республикамызда қазақ тілінде оқытылатын бастауыш
мектепте информатика элементтерін пәнаралық байланыс негізінде оқыту
әдістемесі мен бастауыш сынып оқушыларының оқу икемділігін ақпараттық
технология арқылы дамытудың педагогикалық шарттарын негіздеу мәселелері
Д.С.Байғожанованың және А.Б.Медешованың ғылыми-зерттеу жұмыстарында
зерттелген.
Ұсынылып отырылған зерттеу жұмысының көкейкестілігі сонымен
қатар бастауыш сынып мұғалімінің барлық пәндерден сабақ беретін
ерекшелігімен және бастауыш мектепке информатика мұғалімінің қазіргі таңда
арнайы дайындалып жатпауымен, сондай-ақ математика және информатика
мамандықтарын бітірген мамандардың бастауыш әдістемесі мен соған сәйкес
қазіргі ақпараттық технологияларды пайдалану ерекшелігінен бейхабар
екендігімен де анықталады.
Бастауыш мектепті ақпараттандыру үрдісін тек жалпы орта
білімді ақпараттандыру деңгейінде ғана емес, сонымен бірге өзіндік нақты
ғылыми және практикалық проблема есебінде қарастыру қажеттігі оқушылардың
жас ерекшеліктері мен кез-келген жаңалықтарды қабылдаудағы психологиялық-
педагогикалық ерекшеліктерімен түсіндіріледі. Сонымен аталған ғылыми-
зерттеу жұмыстары мен әдебиеттерге, озық тәжірибелерге жасалған талдау
жұмысы білім беруді жаңарту жағдайында бастауыш мектепті ақпараттандыру
проблемасының ғылыми тұрғыдан негізделмегенін дәлелдейді. Осы тұрғыдан
алғанда келесі қарама-қайшылықтар туындап отыр:
- бастауыш мектепті ақпараттандыруға деген қоғам сұранысы мен оның
бүгінгі білім беруді жаңарту жағдайында жүйелі түрде зерттелмеуі;
- бастауыш сынып оқушыларының ақпараттық сауаттылықтары негізін
қалыптастыру қажеттігі мен оған негіз болатын тұжырымдаманың және оны
жүзеге асыру моделінің жоқтығы;
- білім беруді жаңарту жағдайында бастауыш мектепті ақпараттандыруды
тиімді жүзеге асырудың психологиялық - педагогикалық шарттарының
анықталмауы;
- бастауыш сынып оқушыларына нәтижеге бағдарланған білім беруде
ақпараттық біліми ортаның дидактикалық мүмкіндіктерінің зерттелмеуі.
Көрсетілген қарама-қайшылықтардың шешімін іздестіру бізге зерттеу
жұмысымыздың проблемасын айқындауға және тақырыпты Кіші жастағы мектеп
оқушыларына инфарматиканы оқыту барысында ақпараттық техналогия курсының
ерекшелігі деп таңдауымызға негіз болды.
Зерттеудің мақсаты ( білім беруді жаңарту жағдайында бастауыш
мектепті ақпараттандыруды ғылыми-теориялық және практикалық тұрғыдан
негіздеу, тиімді жолдарын анықтау.

Зерттеудің міндеттері:
1. Білім беруді жаңарту жағдайында бастауыш мектепті
ақпараттандырудың әдіснамалық және теориялық негізін анықтау.
2. Бастауыш мектепті ақпараттандыру, қазіргі ақпараттық
технологиялар ұғымдарының мәнін нақтылау.
Зерттеудің нысаны - жалпы орта білім беретін мектептің
бастауыш сыныбындағы оқу-тәрбие үрдісі.
Зерттеудің пәні – білім беруді жаңарту жағдайындағы бастауыш
мектепті ақпараттандыру үрдісі.
Зерттеудің әдістері: зерттеу проблемасы бойынша философиялық,
психологиялық, педагогикалық әдебиеттерге теориялық талдау жасау;
мемлекеттік стандарттарға, оқу бағдарламаларына және оқу әдебиеттеріне
салыстырмалы-педагогикалық талдау; мұғалімдердің озық тәжірибелерін
зерттеу; мектептік білім мазмұнына ғылыми-әдістемелік талдау; бақылау;
сауалнама жүргізу; әңгімелесу; педагогикалық эксперимент; мәліметтерді
математикалық тұрғыда өңдеу.
Курстық жұмыстың құрылымы
Курстық жұмыстың құрылымы( кіріспеден, бір тараудан, екі
парагрфтан, қорытындыдан, пайдалынылған әдебиеттер тізімінен тұрады.
Информатика пәні бойынша стандарт ҚР Білім туралы Заңы
және ҚР жалпы орта білімнің Мемлекеттік жалпыға міндетті стандарты бойынша
жасалды. Ол 12 жылдық оқу үлгісіне көшуге байланысты информатика бойынша
білім саласында біріккен мемлекеттік саясатты жүргізуге мүмкіндік береді.
Информатика құрылымды оқытады және информацияның жалпы
қасиеттері шынайы әлемнің маңызды құрамы сияқты болып табылады. Сонымен
қатар информатика – бұл, компьютерлік желілердің көмегімен ерекшеленіп,
информацияларды жіберу, сақтау, өзгерту және қолданумен байланысты
қызметтің дамыған, ғылымиланған саласы.
Информатика қоршаған ортаны тануда жүйелік-информациялық
амалды жүзеге асыратын ғылыми мағлұматтың табиғат пен қоғамдағы
информациялық процестер жөніндегі маңызды саласының бірі бола бастады.
Информатика оқу пәні, өзінің мазмұнына ақпарат, түрлі
табиғат жүйесіндегі ақпараттық үрдістер, ақпараттандыру құралдары және
ақпараттық технологиялар туралы білімдер негізін құрайтын бастауыш
мектептің жаңа пәндерінің бірі.


Математика және информатика білім беру саласына кіретін
оқу пәнінің нысаны -информатика. Ұсынылып отырған Информатика оқу пәнінің
нысандары ақпарат, ақпараттық ресурстар, ақпараттандыру құралдары мен
ақпараттық технологиялар жатады.
Информатика оқу пәні, өзінің мазмұнына ақпарат, түрлі
табиғат жүйесіндегі ақпараттық үрдістер, ақпараттандыру құралдары және
ақпараттық технологиялар туралы білімдер негізін құрайтын бастауыш
мектептің жаңа пәндерінің бірі.
Оқу пәні ретіндегі информатиканың білім мазмұнында басқа да білім
салаларына тән мағлұматтардың кездесуі мүмкін болғандықтан, басқа пәндермен
пәнаралық байланыс тән.
Информатика курсы бастауыш білім берудің екінші циклынан бастап
оқытылады да, негізгі мектепте информатиканы оқытуға дайындық ретінде
қарастырылады. Информатиканы оқыту тәрбие құралы ретінде ҚР ББ МБС-ндағы
оқытудың екінші жылынан кейінгі екінші циклындағы (3-4 сыныптар) базалық,
түйінді және пәндік құзіреттіліктерге сәйкес күтілетін нәтижелерге жетуге
бағытталады. Осыған орай бастауыш мектепте информатиканы оқытудың мақсаты
мен міндеттері айқындалады.
Информатика оқу пәнінің жалпы мақсаттары ұсынылған базалық, түйінді
және пәндік құзіреттілік түрлерімен бірлікте қарастырылады:
бастауыш білім алушыларының назарын және ойлау қабілетін дамыту;
информатиканың негізі мен ақпараттық технологияларды оқу іс-әрекетінде
қолдану;
жалпы оқу біліктері ретінде оқу-компьютерлік біліктің негізін
қалыптастыру.
Оқыту пәнінің мақсаттарына сәйкес Информатика оқу пәнінің міндеттері
төмендегіше анықталады:
білім алушыларға ақпараттың негізгі қасиеттерімен таныстыру, оларды
ақпаратты ұйымдастыру жолдары мен алдыға қойылған мақсатты шешуде оқу іс-
әрекетін жоспарлай білуге үйрету;
білім алушыларға компьютер және қазіргі ақпараттық, коммуникациялық
технологиялар туралы, қазіргі ақпараттық қоғам туралы, жеке тұлға мен
мемлекеттің ақпараттық қауіпсіздігі туралы алғашқы түсінік беру;
бастауыш мектептің басқа пәндерін оқытуда қолданатын білім алушыларға
компьютерді қолданудың алғашқы білігін қалыптастыру.
Оқу пәні мазмұнын іріктеуді реттейтін дидактикалық негіздер үздіксіз
білім берудің дидактикалық, әрекетшілдік негіздегі, пәнаралық интеграция,
түсініктілік, сабақтастық, тұлғалық жетістіктерді ескеру, шығармашылық, 3-4
сынып оқушыларының жас мүмкіндіктерімен өзара байланысы ұстанымдарының
негізінде жүзеге асады.
Информатика пәнінің мазмұнын іріктеу іс-әрекеттік, денсаулық сақтау,
жеке тұлғаға бағытталған және құзыреттілікке негізделген. Нәтижеге
бағытталған құзыреттілік Қазақстан Республикасы мемлекеттік жалпыға
міндетті бастауыш білім беру стандартында көрсетілгендей білім алушыларды
құзыреттілікке жетуге бағдарлайды.
Білім мазмұнын іріктеуге Қазақстан Республикасы мемлекеттік жалпыға
міндетті бастауыш білім беру стандартыда анықталғандай базалық, пәндік,
түйінді құзыреттер негіз болады. Информатика оқу пәні білім алушыларға
компьютерді қолдану білігін және басқада ақпараттық технологияларды қолдану
мен ақпаратты-әлеуметтік білімді береді және осы алған білімдерін әр түрлі
пәндерді оқуда қолдана алуға мүмкіндік жасайды.
Информатика оқу пәнінің мазмұндық желілері төмендегідей беріледі:
ақпарат желісінде білім алушылар ақиқаттың бір көрінісі ретінде
ақпараттың жалпы қасиеттерімен, табиғаттағы және қоғамдағы ақпараттық
үрдістердің өзара қатынасымен танысады
модельдеу түсінігін ақпараттық үрдістерді сипаттаудың бір түрі ретінде
қарастырады.
аппаратты және программалық жабдықтау: компьютердің негізгі және
қосымша құрылғыларымен танысады.
ақпараттық технологиялар желісі әртүрлі ақпараттарды сақтау, өңдеу
және қолдану мүмкіндіктерін одан әрі жетілдіруге бағытталған.
Бұл мазмұндық желілер әр сыныпта оқытылады. Әрбір мазмұндық желідегі
тақырыптар бойынша білімдер спиарльді бейнелі толықтырылып және кеңейтіліп
отырады. Әрбір тақырыптағы мәліметтер келесі тақырып мазмұнын игеруге негіз
болады.
Пән бойынша оқу жүктемесі ҚР МЖБС (Астана, 2008) базистік оқу
жоспарына сәйкес (Қосымша Б, Оқыту қазақ тілінде жүргізілетін орта білім
беру ұйымдарының типтік оқу жоспары. Бастауыш білім беру) сәйкес 3 сыныпта
информатиканы оқытуға аптасына 1 сағат, 4 сыныпта аптасына 1 сағат
бөлінген:
3-сыныпта аптасына 1 сағат, жылына оқу аптасы – 32, барлығы – 32
сағат;
4-сыныпта аптасына 1 сағат, жылына оқу аптасы – 32, барлығы ― 32
сағат.
Оқу пәні мазмұнының вариативті бөлігі информатика пәні бойынша білім
алушылар мен олардың ата-аналарының қызығушылығы мен қажеттіліктерін
қанағаттандыруға, оқу-компьютерлік біліктерінің негізін қалыптастыруға
бағытталған арнайы оқыту және ойын оқу бағдарламалары.
Оқу пәнінің күтілетін нәтижелері ұзақтығы 2 жылдық оқытудың әрбір 2-
циклына арнап бекітілген білім беру мақсаттарының жүйесіне сәйкес құрылады.
Бастауыш білім берудің әрбір циклі оқушылардың белгілі бір деңгейдегі
оқу жетістіктерін меңгеруі үшін білім беруді ұйымдастыруға бағытталған:
оқу жетістігінің 1-деңгейі – 1-2 сыныптардан кейін;
оқу жетістігінің 2-деңгейі – 3-4 сыныптардан кейін.
Оқу жетістігінің екі деңгейі де оқушылардың ҚР ББ МБС-да ұсынылған
түйінді құзыреттерге сәйкес келеді: ақпараттық, коммуникативтік және
проблемалардың шешімін табу құзыреті.
Барлық білім беру салаларының бастауыш білім берудегі күтілетін
нәтижелердің екі деңгейлі жүйесі тұлғаның даму деңгейінің көрсеткіші болып
табылады және білім алушылардың оқу жетістіктерін қадағалауға мүмкіндік
береді.
Оқу жетістігінің екінші деңгейі бойынша (3, 4-сыныптардан кейін)
оқушылар мыналарды біледі:
жеке мәтіндер, суреттер, аудио-, видеожазбаларды сақтауға және құруға
арналған Microsoft WordPad, Microsoft Paint, Windows Media диск ойнағышын
қолдана алады;
интернеттің қарапайым негіздері туралы: электрондық почта, алгоритмдер
және программалар туралы түсінікке ие болады;
жеке компьютерді және құрылғыларды таңдауды негіздейді;
ақпарат көздері: кітаптар, журналдар, газеттер, теледидар, Интернетті
қолдана отырып, қысқа хабарламалар дайындайды;
кестелер мен диаграммаларды құру үшін Microsoft Power Pоint
бағдарламасын қолдана алады;
жеке коммуникацияның қазіргі заманғы құралдарын пайдаланады;
ақпараттық мәліметтердің ұқсастығын тауып, оларды ажырата алады және
ақпараттардың есепті шешу үшін жеткіліктілігін анықтайды;
есептеп шығаруға арналған мәтіндерден, суреттерден, сызбалардан,
эскиздерден, схемалардан қажетті ақпаратты таба алады;
вирустардың кіру мүмкіндігінен ақпаратты қорғау ережелерін қолданады.
Информатика оқу пәнінің базалық мазмұны ақпараттық
үрдістің құрама бөлігі ретіндегі ақпарат, ақпараттық технологиялар,
модельдеу мен алгоритм туралы білімдер жиынын құрайды. Базалық мазмұнның
осы циклында ақпараттың түрлері тізбектеле ашылады (мәтіндік, графикалық,
дыбыстық), компьютерді қолданудың, ақпаратты іздеу, тасымалдау, түрлендіру,
сақтаудың бастапқы біліктерін; қажетті ақпаратты сөздік, катологтан,
кітапханадан, Интернеттен іздеу (тексеру); ақпаратты алфавит және сандық
өлшемдері бойынша реттеу (өсу және кему); қарапайым логикалық амалдарды
қолдану "...жәненемесе...", "егер..., онда...", "тек қана сол
жағдайда..."; қарапайым пікірлерді дәлелеу; қарапайым алгоритм және үлгі
бойынша нұсқауларды орындау.
Оқушыны ақпараттық технологияларға ерте тарту, оны ары қарай
өзінің оқу-танымдық қызметінде есептеу техникасы, ақпарат іздеу және оны
өңдеу құрылғысы ретінде қолдануға мүмкіндік береді.

3 СЫНЫП – 32 сағат
Ақпарат - 4 сағат
Біздің өміріміздегі ақпарат. Бізді қоршаған ақпарат Ақпарат түрлерінің
көпбейнелілігі (суреттер, мәтіндер, дыбыстар) және оларды өңдеу тәсілдері.
Ақпарат көздері. Ақпарат және оның қасиеттері: мағынасы, суреттеу, бағалау.
Ақпаратты түрлендіруде және жаңа ақпаратты алудағы адамның ролі. Тірі
табиғаттағы белгілерді қабылдау және сақтау, түрлендіру. Ақпараттың адам
өміріндегі ролі. Ақпаратты тану, сақтау, жеткізу, өңдеу және іздеу.
Мәтіндік ақпаратты өңдеу - 8 сағат
Блокнот бағдарламасы. Блокнот бағдарламасы туралы мағұлмат. Сөзді
және белгіні іздеу мен ауыстыру. Мәтін фрагментін қию, көшіру, қою немесе
өшіру. Қаріп өлшемін және сызбаны өзгерту. Блокнот бағдарламасын басып
шығаруға дайындау.
Microsoft WordPad – мәтіндік редактор. WordPad құжатын құру, ашу және
сақтау. Сөзті тасымалдау тәртібін қосу. Соңғы әрекетті қайтару. Сөз немесе
белгіні ауыстыру және іздеу. WordPad панел саймандарын экранға шығару
немесе тығу. Мәтін фрагментін қию, көшіру, қою немесе өшіру.
Графикалық ақпаратты өңдеу – 8 сағат
Microsoft Paint бағдарламасы - графикалық редактор. Суретті құру, ашу
және сақтау. Саймандар панелі. Суретті өңдеу. Түспен және бейнемен жұмыс.
Құттықтау қағазын құрастыру.
4 СЫНЫП – 32 сағат
Мәтіндік ақпаратты өңдеу - 8 сағат
Microsoft WordPad мәтіндік редактор. Құжатты құру және қарапайым
өңдеу. Мәтін фрагментімен жұмыс, қою, жою және символдарды ауыстыру. Бет
өлшемі, сызықтың (поля) шамасы. Беттің бағыты және нөмерлеу. Дұрыс жазу
ережесін тексеру.
Қаріп пішімін өзгерту, абзац пішімі, отступ (бос жер). Мәтіндік
құжатқа тізім, кесте және графикалық нысанды қою. Мәнерді қолдану және
өңдеу: абзацтар, тақырыптар.
Құжатты мастерлер мен шаблондар арқылы құру (баяндама, реферат).
Алдын-ала көру. Құжатты басып шығару.
Графикалық ақпаратты өңдеу - 6 сағат
Microsoft Paint бағдарламасы - графикалық редактор. Графикалық
редакторлар, түрлері және олардың негізгі мүмкіндіктері. Растрлық графика.
Берілген бейнені өңдеу. Графикалық нысандармен жұмыс. Түстер және палитра.

Телекоммуникация - 3 сағат
Интернет туралы түсінік. Ақпаратты белгілі адреспен іздеу
технологиясы.
Электронды пошта туралы түсінік және адресті толтыру ережесі.
Электронды поштамен жұмыс. Бүкіләлемдік торда саяхат.
Оқушылардың білім, білік және дағдыларына қойылатын талаптар
3 сынып оқушылары:
класстарды белгілеуді (біркелкі заттардың топтары);
бір кластың барлық заттарының құрамы мен іс-әрекеттерінің ұқсастығын
таба алады;
бір кластың заттарының ортақ қасиеттерін көрсете алады;
заттардың құрама бөлшектерін анықтай алады, сонымен қатар олардың
құрамын айтып береді;
жиындарды әртүрлі орналасу ретімен көрсете алады;
суреттен екі жиынның қиылысқан бөлігін таба алады және осы бөліктің
элементтерін атайды;
пікірлерді басқа сөйлемдерден ажырата алады, пікірлерге мысал келтіре
алады, ақиқат және жалған пікірлерді анықтай алады;
тұжырымды ереже түрінде егер-онда жаза алады;
компьютерде жұмыс істеудің санитарлы-гигиеналық талаптарын;
компьютердің қосымша бөліктерін, периферийналық құрылғысын және оның
қызметін;
Microsoft Windows стандартты бағдарламаларынның негіздерін;
ақпараттық жүйенің қызметі мен орнын;
ақпараттық технологияның қызметі мен орнын;
қазіргі қоғам дамуындағы информатика мен ақпараттық технологияның
орнын біледі.
санитарлы-гигиеналық талаптардың бұзылу қызметіндегі қателіктерді
көрсетіп және жөндей алады;
ақпараттар, берілгендердің ұқсастығын таба алады және таниды;
дербес компьютер мен перифериялық құрылғыларды таңдауда негіздей
алады;
ең бастысы балаларға таныс айналасындағы бейнелерді, олардың
арасындағы қарапайым байланыс пен ішкі құрылысын анықтауды тікелей
қабылдауда, түсіндіріп беруде (соның ішінде іс-әрекетте), ақпараттық
нысандарды бағалап, таңдау жасай алады;
мәтіндік, графикалық ақпаратты құра алады және сақтайды;
дыбысты оқуды және видео ақпаратты демонстрациялауды;
дамытатын, ойын және басқа да білім беруші бағдарламалармен жұмыс
істей алады;
анықтамалықтар мен сөздіктерді қолдана алады;
дербес компьютерде жұмыс істеу негіздерін біледі;
алдыға қойылған мақсатты шешуде ақпаратты ұйымдастыру тәсілдерін
түсінеді;
компьютерді қолданудағы іс-әрекетті жоспарлау тәсілдерінтүсінеді;
MS Windows стандартты құрылғыларымен ақпартты қорғау туралы түсінеді.
4 сынып оқушылары:
шынжыр құра алады және қолданады (шекті тізбектер), олардың
сипаттамасы бойынша ағаштар мен кестелер құра алады;
ағаштарды түрлері бойынша құрады және қолданады (тізімдер), іс-
әрекетті таңдай алады, өз жанұясының ағашын құрып, аталары мен ұрпақтарын
суреттей біледі;
ақпаратты-коммуникациялық технология құрылғыларымен жұмыс істеуде
гигиена және эргономика, қауіпсіздік талаптарын біледі;
адамның ақпаратты қабылдай алу ерекшеліктері мен өңдеу туралы, есте
сақтау және түсінуде қолданатын қарапайым технологияларын біледі;
компьютердің стандартты графикалық интерфейсін бастауыш деңгейде
қолдануды біледі;
мұғалімнің көмегімен типті ақпаратты-коммуникациялық технологияларды
(сканер, цифрлық камера, магнитофон, принтер, мультимедиялық проектор)
қолдана алады;
пернетақтадан ана тілінде мәтінді тез енгізе алады; кітаптар мен
атластар, анықтамалықтар мен сөздіктерде жинақталған мұғалімнің ұсынуындағы
мәтіндер, визуальды және дыбысты массивтерден ақпараттарды іздейді және
ақпараттық нысандарды таба алады;
ақпараттық ресурстар кітапхана, Интернетті пайдаланып мәлімет іздейді;

ақпаратты және материалыдық нысандарды берілген нұсқау бойынша және өз
бетімен құра алады;
қазіргі коммуникацияның жеке құралдарын, жазбалар мен эскизді
суреттерден жедел телефон дейін қолдана алады және мәтіндік тезис пен
бейнелеулердің сүйемелденген экрандық демострациясымен баяндама жасай
алады;
ақпаратқа вирус кіру мүмкіндігінен қорғаудың ережелерін пайдалана
алады.
Интернетпен жұмыс істеу негіздерін біледі;
жеке электронды поштамен жұмыс істеуді беледі (e-mail);
Microsoft Windows стандартты құрылғыларын біледі;
дыбысты оқу мен бейнелі ақпаратты демонстрациялауды білдеді
Интернеттің қарапайым негіздерін түсінеді;
электронды пошта туралы түсінігі бар;
алгоритм мен программа туралы түсінігі бар.
Информатиканы оқытуда ойын, білімнің дидактикалық бірліктерін
ірілендіру, зерттеу, ақпаратты-коммуникациялық және тұлғалық-бағдарлы,
ынтымақтастық және жобалау технологияларын қолдану жоспарланады.
3-сыныпта балалардың танымдылық белсенділігін арттыру үшін ойын
технологиясын пайдалану жалғастырылады, дидактикалық ойындарды қолдану
жиілігі біртіндеп кемиді, ойын іс - әрекеті оқыту іс-әрекетіне ұласады.
Төртінші сыныпта алгоритмдерді сипаттау, құрастыру және талдау,
нысандар арасындағы қатынастарды тағайындау және оларды график түрінде
кескіндеу; заттарды біріктіру және жіктеу; қарапайым алгоритмдерді табу
және оны салу; логикалық есептер мен заңдылықтарды іздестіруге бағытталған
есептерді шешу; ұқсастығы бойынша шешімді табу; логикалық қорытындылар
тізбегін түзу қажеттігі туындайтын жұмыстар жалғастырылады да зерттеу
біліктерін қалыптастыруға ықпал етеді.
Тұлғалық-бағдарлы оқыту технологиясы танымдық қабілеттерді, ақыл-ой іс
- әрекет тәсілдерін дамытуға және жетістікке жету жағдаятын туғызуға
септігін тигізетін өзіндік жұмыстары әр түрлі деңгейдегі шығармашылық
тапсырмаларды орындау барысында іске асырылады.
Ілгері жаңалықтар мен жаңа технологияларға толы ақпараттық қоғамда
жаңаша ойлау стилін қалыптастырудың әлеуметтік маңызы зор. Көрнекі-бейнелік
ойлаудан сөздік-логикалық ойлауға көшу, қабылдаудың, талдау және саралау
сипатына ие болуы, жадының жетілдірілуі 3-сыныпта зияттың қарқынды
дамитындығын білдіреді.
Жобалау әдісі оқушылардың тұрмыстық мәселелермен және оларды шешумен
байланысты білім беру жағдаяттарын жасақтауға мүмкіндік беретін
құзыреттілікке бағдарланған пәндік тапсырмаларды, жеке және топтық
жобаларды орындау арқылы іске асырылады.
Информатиканы оқыту математика, ана тілі, сурет, еңбек, ән, қоршаған
орта сияқты пәндермен интеграцияланған жеке пән шеңберінде өткізіледі.
Информатиканы оқыту үрдісінде оның әдістері мен құралдары тілдің,
математиканың, музыканың және әдебиеттің түсініктерімен табиғи байланыста
болады, яғни балалардың жалпы білім беретін пәндерден алған білімдерін оқу
мен бекітуде нақты материалдардың шектесуін көрсетеді. Бағдарламаның
негізгі құрылымдарының бірі интегративті жобалар болып табылады, оның
барысында курс материалын оқу мен белсенді меңгеруі болады.
Кестені толтыр

Негізгі Сыныптар бойынша материалдыр мазмұны
мазмұндық
әдістемелік
желілер
2 сынып ( сынып ( сынып
Ақпарат Ақпарат Меңзер Акпарат және оның
техналогиялар компьютер ұғымы,нүкте мен түрлері. Ақпараттың
курсы сабағындағы үтірді табу. Бас көлемін берілуі.
жұмыс әріп Сap hock Ақпаратты
ерекшеліктері. пернесі. Цифр коттау.Ақпаратты
Компьютерді қаріпті ауыстыру тасушылар. Ақпаратты
қолдану . мәтінді іздеу, сақтау, беру,
Тышқанның жұмыс редакциялау. өңдеу. Компьютер
принтері. Enter Танбаны жою. ақпаратын, жұмысын
пернесінің Мәтінде қозғалу. жасау үшін
мақсаты. Paint Меңзерді басқару универсалды
графикалық пернелері жоғары.орындаушы.
редакторы Қосымша цифрлік Компьютердін жады.
бағдары тышқан перне тақта WordҚұжатты баспаға
арқылы іске Рad. Мәтіндік дайындау және
қосу. Графикалықредакторы. Мәтін атрибуттарды баптау.
редакторда теру ережеші. Компьютердін негізгі
дөңгелек салу , Мәтінді туралау. құрылғыштары
қисық сызық Мәтінді колькулятор.
салу. Экранды безендіру.
тазалау . Қаріптер.
Суретті дискіге Пішімдеу сызғышы.
сақтау. Дискті Пішімдеу
ашу. Үзіндіні сызғышындағы
ерекшелеу , маркерлер.
үзіндіні көшіру.
Суреттерді
принциптерден
шығару.

Бағдарламаға сүйеніп 2(((( сыныптар оқушыларының білім, білікке
қойылатын талаптарды анықта.

Негізгі Сыныптар бойынша материалдыр мазмұны
мазмұндық
әдістемелік
желілер
2 сынып ( сынып ( сынып
Білім Ақпаратты алу Перне тақтаның Ақпарат және оның
тәсілдері. Адам міндеті меңдер түрлері,
әрекетінің әр ұғымы, мәтінді ақпараттың көлемі,
түрлі саласында теру. Негізгі ақпарат беруші,
компьютерді пернелерді коттау, тасушылар
қолдану аймагы міндеттері. Shiftақпаратты іздеу,
тышқан cfrl, Caps Lock,тәсілдері, беру
батырмасының Enter мәтінді тәсілі, өңдеу
колданылуы. редакциялау тәсілі. Құжатты
Бағдарламаны іске тәсілдері. Жою баспаға дайындау
қосу тәсілдері пернеліктерінің тәсілі
суретті дискіде қолданылуы атребудтарды
сақтау тәсілдері. меңзерді басқару бастау тәсілі.
Суретті дискіден пернесін қолдану.Компьютердін
шығару. ГрафикалықҚосымша цифрлық негізгі
редактор. перне тақтаны құрылымының
қолдану. Мәтінді міндеті,
безендіру колькулятор, жұмыс
тәсілдері толымдыістеуге,
Және толымсыз тәсілдері, нысан
алгаритм. ұғымы модель.
Білік Графикалык Мәтінді сауатты Ақпараттың
редакторды іске теру. Мәтінді түрлерін, көлемін
қосу. Әр түрлі сауатты теруге анықтау.
өлшемдегі қосымша пернелеріАқпараттың
сызықтарды пайдалану, берілуін,
қолданып сурет мәтінді тасушылырды
салу. Графикалык редакциялау, анықтау. Ақпаратты
редактордын мәтінді түспен, іздеу, сақтау,
барлық аспаптарын әр түрлі қаріппенберу, өңдеу
сурет жасау үшін безендіру коттауды орындау.
пайдалану. белгілеріне қарай
заттарды топтарға
бөлу.

Ақпараттық( мәдениет негіздері пәнінің мазмұнның талдау

Негізгі мазмұндықСыныптар бойынша материалдыр мазмұны
әдістемелік
желілер
(сынып 2 сынып 3сынып 4сынып
Ақпараттың Ақпарат Компьютер құрамы, Ақпараттық кодтау Ақпараттық
техналогиялар компьютерлерімен графикалық Paint графикалыққауіпсіздік,
курсы танысу, редактор, сызық, редакторы, суреттікомпьютерлік
пернетақталармен доға құралдары, сақтау, желілер
танысу ақпаратты кодтау, компьютердің жады,
Ақпараттық ақпараттармен ақпаратты сақтау.
мәдениет жұмыс жасау, Paint графикалық
негіздері карандаш, редакторында
сабағымен танысу қылқалам,өшіргіш жазуды қою,суретті
құралы, эллипс, ашу.
тіктөртбұрыш
құралы, бүріккіш,
шашыратқыш
құралдары. Ақпарат
алмасу.

“Ақларат” сөз латынның түсіндіру, баяндау, мәлімет деген
ұғымдарды білдіретін information сөзіннен шыққан.
Қазіргі кезде ақпарат күнделікті тұрмысқа, ғылымның әр түрлі:
философия, экономика, физика, математика, информатика т.б салаларына
кеңінен енді. Бірақ әрбір ғылымның ақпарат туралы өз ұғымы мен түсінігі
бар.
Ақпарат деген сөзді біз қалай түсінеміз, ойланайық. Оны қолдану
мысалдарынан қарастырайық. Ақпарат біз ауызша немесе жазбаша түрде ,тіпті
қимыл- қозғалыс түрінде бере аламыз.
Бізді дүние жүзіндегі күнделікті жаңалықтармен таныстыратын
газеттерді ,радио мен теледидарды “ бұқаралық ақпарат құралдары” деп
атаймыз. Диктор теледидар арқылы “Оқиға болып жатқан жерден қосымша хабар
келіп түсті” деп хабарлайды. Сендер бір- біріңнен : “ кеше біздің футбол
командамыз жөнінде жаңалық естідің бе?” деп сұрайсыңдар. Бұл мысалдарда
“ақпарат” деген сөз белгілі бір хабардың жаңалықтардың өткен оқиғалардың
мазмұнын білдіреді.
(((((( ғасырларда телегрефтың, радионың пайда болуы ақпаратты
кез кел ген қашықтыққа жарық сәулесін тарату жылдамдығымен жеткізуге, ал
теледидардың шығуы үйде отырып- ақ ,дүние жүзінде не болып жатқанын көріп-
біліп отыруға мүмкіндік берді
Ақпарат тек қарым- қатынас нәтижесінде, яғни оны алу немесе
беру кезінде ғана алынып қоймай, адам миы бұрынғы қабылдаған мәліметтерді
,хабарларды ,білімін өңдеу процесіндеде туу мүмкін
Сонымен ақпарат тірі табиғатта да , өлі табиғатта да болады,
ол әрқашан сөзбен ғана жеткізілмейді, яғни ақпарат алудың сан алуан түрі
бар деп айта аламыз. Ақпарат қарым қатынас жасау, өз бетімен ойлану,
зерттеу т.б әрекеттер нәтижесенде пайда болады.
Ақпарат белгілі бір нәрсе туралы таңбалар мен сигналдар
түрінде ұсынылатын мәліметтер тобы.
Адам ақпаратпен не істейді?
( Адам ақпаратты сақтай алады.
Біз кітап, газет журналдар оқығанда, ақпаратты есте сақтап,
жинаймыз. Сендер радиодан бұрын естіген жаңалықтарды бірнеше күн өткеннен
кейін біреуге айтып бере аласыңдар.
Демек адам миы ақпараттарды тек қабылдап қана қоймай, оны
ұмытпай, сақтай да алад. Адамзат жинаған білім мен тәжірбие көлемі өте
үлкен , сондықтан адамның миы оларды түгелдей сақтай алмайды және
қабылданған ақпаратты беруге өзгеріссіз, дәлме дәл жеткізе алмайды. Сол
себептен оларды сақтау үшін , сыртқы ақпарат тасушылар қағаз, папирус,
пергамент, дискілер т.б қолданылады.
( Адам ақпаратты жеткізе алады.
Ақпарат жеткізу мысалдарын біз барлық жерде кездестіреміз бір
бірімізбен сөйлескенде, сабақта, теледидардан хабар көргенде . Әңгіме
кезінде бір адам айтушы,ал екінші адам тыңдаушы болады. Кітап оқыған кезде
сен қабылдаушы боласың да, автор жолдаушы болып табылады.
Ақпарат алмасу үшін, жолдаушы мен қабылдаушы болуы керек.
Хабар жеткізуде пайдаланылатын құралдарды ақпарат жеткізу арнасы деп
атайды.
Ақпараттық техналогияларды пайдалану арқылы білім сапасын
арттыру

1.1.Бастауыш сыныпта оқытудың әдістемелік ерекшелігі

Елбасы Н.Назарбаевтың 2((( жылғы (( ақпандағы “ Жаңа әлемдегі жаңа
Қазақыстан” атты жолдауында “Әлемдік шаруашылық байланыстарына белсене
кіріккен барлық осы заманғы бақуатты мемлекеттер “ парасатты эканомикаға”
сүйенген болатын. Ал ондай эканомика жасақтау үшін , ең алдымен , өз
қарауымыздағы адами капиталымызды дамытқанымыз жөн”, ( деп атап көрсетті.
Қазақыстан Республикасының білім беруді дамытудең 2((((2((( жылдарға
арналған бағдарламасында "...кәсіби міндеттерін дербес әрі шығармашылық
тұрғыдан шешуге, кәсіби қызметтің тұлғалық және қоғамдық маңызын түсінуге,
оның нәтижелері үшін жауап беруге қабілетті кәсіби құзіретті жеке тұлғаны,
бәсекеге қабілетті маманды қалыптастыруды қамтамассыз ететін білім беруді
басқарудың тиімді жүйесі құрылатын болады...” делінген болатын. Сондықтан
біз өз мектебімізде “Ақпараттық мәдениет негіздері '' пәнін (((((2((( оқу
жылдарында ((сыныптан, ал биылғы оқу жылында ((сыныптан оқу жоспарының
вариативті бөлігі арқылы енгізіп отырмыз. Мектепте ақпараттану пәнін
оқытудың негізгі мақсаты оқушыларда компьютерлік сауаттылықты қалыптастыру
болып табылады.
((сыныпта(ақпарат, обьект, тізбектер туралы оқушылардың танымдарын
қалыптастырып, оқушылардың деңгеиіне төмендегідеи талаптар қойылады(
(ақпарат ұғымын, түрін, өлшем бірліктерін (
(жаратылыстану, матеметика пәндерімен байланысын(
(салыстыру,компьютермен танысу, фигура, әректтер, тізбектер туралы
мәліметті білулері керек.
2(сыныпта(терістеу, ақиқат пен жалған, тұжырымдар, т.б. логикалық
ұғымдар туралы түсініктері қалыптасады. Сонымен қатар компьютер туралы
алғашқы мағұлматтар, компьютер құрылымы, құрамы туралы түсінік,графикалық
редактор туралы алғашқы ( “Бүріккіш”, “Қылқалам”, “Сызық”, “Доға”, “Эллипс”
құралдарының жұмыс жасау принциптері туралы, ақпарат, ақпарат түрлері(есте
сақтау,беру, алу(,ақпараттарды кодтау, ақпараттарды бейнелеу, ақпарат
алмасу, ақпарат көзі туралы мағұлматтар беріледі.
3 СЫНЫП – 32 сағат
Ақпарат - 4 сағат
Біздің өміріміздегі ақпарат. Бізді қоршаған ақпарат Ақпарат түрлерінің
көпбейнелілігі (суреттер, мәтіндер, дыбыстар) және оларды өңдеу тәсілдері.
Ақпарат көздері. Ақпарат және оның қасиеттері: мағынасы, суреттеу, бағалау.
Ақпаратты түрлендіруде және жаңа ақпаратты алудағы адамның ролі. Тірі
табиғаттағы белгілерді қабылдау және сақтау, түрлендіру. Ақпараттың адам
өміріндегі ролі. Ақпаратты тану, сақтау, жеткізу, өңдеу және іздеу.
Логика элементтері - ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Бастауыш сыныпта дүниетануды оқыту әдістемесі
Бастауыш сыныптарда математиканы оқытуда компьютерді қолдану
Бастауыш сыныпта математиканы оқытуда көрнекілік әдісінің алатын орны
АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
Бастауыш сыныптарда үндестік заңдылығын үйретудің жолдары
Компьютерді бастауыш сыныпта математиканы оқыту құралы ретінде пайдаланудың әдістемесі
Сабақты өткізу әдістемесі оқыту
Педагогикалық колледждерде бастауыш мектеп мұғалімдерінің математикадан дамыта оқытуға әдістемелік даярлығын арттыру
Бастауыш сыныпта математика сабағында оқушылардың танымдық қабілеттерін арттыру
Бастауыш сынып оқулықтарымен жұмыс істеуге болашақ мұғалімдерді даярлау
Пәндер