БҰЙЫМДАРДЫ КӘСІПОРЫННЫҢ ЖЫЛДЫҚ ӨНДІРІСТІК БАҒДАРЛАМАСЫНА ЕНГІЗУ

МАЗМҰНЫ

Тапсырма1

КІРІСПЕ2

1 БҰЙЫМДАРДЫ КӘСІПОРЫННЫҢ ЖЫЛДЫҚ ӨНДІРІСТІК БАҒДАРЛАМАСЫНА ЕНГІЗУ4

1. 1 Бұйымның маңыздылығы мен бәсекеге қабілеттілік деңгейін бағалау4

1. 2 Бұйымдарды сатып өткізудің перспективалық нарықтары7

2 БҰЙЫМДАРДЫҢ НАРЫҚТА АЛАТЫН ОРНЫ11

2. 1 Шаруашылық етудің стратегиялық аймақтарындағы бұйымдарды өткізу12

2. 2 Нарықтардағы бұйым өндірісінің залалсыздығын графикалық талдау15

3 КӘСІПОРЫННЫҢ СОҢҒЫ НӘТИЖЕЛЕРІ20

3. 1 Бостон Консультативтік тобының қорытынды матрицасы21

3. 2 Кәсіпорынның техникалық - экономикалық көрсеткіштері23

ҚОРЫТЫНДЫ25

Әдебиеттер тізімі26

А қосымшасы26

Тапсырма

Курстық жұмыстың аты: Ұйымды тұжырымдамалық жобалау.

Жұмыстың мақсаты: студенттердің теоретикалық білімдерін бекіту және оларда жаңа ұйымдарды жасап шығару және қызмет етіп жасқан, жаңашылдандырылатын ұйымдардың тиімді жұмыс істеуін қамтамасыз ету кезінде басқарушылық шешімдерді қабылдау саласында тәжірибелік дағдыларды қалыптастыру.

Курстық жұмыстың негізгі мәселелері:

1. Студенттердің нарық жағдайында ұйымдарды тұжырымдамалық жобалаудың әдістерін зерделеуі және меңгеруі.
2. Ұйымдарды жобалау кезінде өз бетінше жұмыс істеудің дағдыларын дамыту.
3. Өнім өндірісінің объектілерін және ауқымдарын таңдаған кезде қабылданатын басқарушылық шешімдерді негіздеу бойынша есептеулерді орындаудың дағдыларын қалыптастыру.
4. Зерттеушілік жұмыстың тәжірибесін қалыптастыру.
5. Басқарушылық шешімдерді негіздеудің қазірзі заманғы құралдары мен әдістерін меңгеру.

Жұмыстың мазмұны:

Әрбір студентке оқытушы берген алғашқы деректердің нұсқасына сәйкес өнімнің белгілі бір түрін шығаруға мамандандырылған ұйымды құру ұсынылады.

Ұйымды тұжырымдамалық жобалау барысында басқарушылық шешімдерді жасап шығару және негіздеу кезінде келесідей жағдайларды қамтамасыз ету қажет:

- жобаланатын ұйымды құру және барынша ұзақ мерзім бойы қызмет етуі;

- шығарылатын өнімді сатып өткізу нарықтарында кәсіпорынның тұрақты жағдайы;

- кәсіпорынның тұрақты қаржылық жағдайы.

Берілген мақсаттарға қол жеткізу үшін іске асырылатын шаралар мынадай:

- шығарылатын өнімнің ассортименті жайлы негізделген шешімдерді қабылдау;

- өнім өндірісінің ауқымдарын негіздеу;

- өнімді сатып өткізудің ең жақсы нарықтарын негіздеу.

Курстық жұмысты орындаған кезде студенттер басқарушылық шешімдерді негіздеудің қазіргі заманғы құралдар жиынтығын және әдістерін меңгереді. Соның ішінде:

- шығарылатын бұйымдардың бәсекеге қабілеттілігін бағалау әдістері:

- сарапшылық бағалар әдістері;

- Бостон Консультативтік Тобы (БКТ) матрицасының әдісі - портфолио-талдау әдісі;

- залалсыздық шегін (точка безубыточности) есептеу әдісі («break-even point» талдау) .

КІРІСПЕ

Нарық инфрақұрылымдарының қарқынды жетілуі, бәсекелестіктің өрістеуі, тұтынушылар талғамының жоғарылауы және тағы басқа факторлар рынокты игеру үшін жаңа заманғы әдістемелерді табуға итермеледі.

Бұрынғы дәстүрлі экономика әдістерінің уақытысы өтіп, тауарға жалпылама сипат беріп қоймай, оның әр нүктесіне, атқаратын функциясына, тұтынушылар талғамының сәйкестігіне, рыноктағы орнына, сұрыпына да аса мән берілді.

Жоғарыдағы әсерлердің молаюына байланысты өнімдер мен тауарлар уақытқа қарай мың құбылып отырады. Ресурстардың жетіспеушілігі, өзге де алмастырушы тауарлардың пайда болуы бұрын «майда - шүйде» деп есептеліп келген параметрлеріне ден қойылуына түрткі болды.

Айталық, үстелдің түр - түрлері пайда болуда: отбасына арналған, қонақ күтуге арналған және пішініне қарай: төртбұрыш, дөңгелек, аласа, биік, шағын, сонымен қатар сипатына байланысты яғни бояуы, сапасы, түсі, материалы тағы сол сияқты. Алайда аталған бұйымды шығарушылардың бәрінің бірдей жолы бола бермейді. Олардың арасында тек бұйымды тұтынушылар талғамының пропорциясына сәйкес шығарғандардың, минималды шығын жұмсап, сапалы тауар шығара білгендердің ғана жолы болады.

Тауарды рынокқа шығармас бұрын нарық алдын - ала зерттеледі: анкета жүргізіледі, болашақтағы бәсекелес тауарлардың клиенттермен ара - қатынасын болжайды тағы басқа. Бүгінгі күнгі маманданған тауар өндірушілерге тән ерекшелік: олар әр басқан қадамдарын санап отырады. Бәсекелестерін аңдиды. Технологияларын үздіксіз жетілдіріп отырады.

Өндірушілер үшін нәтиже күткендегідей болмаса, ол жүрген жолынан кемшілікті іздеуі тиіс.

Менің төмендегі нарықтың зерттеуімде де, жаңа заманғы әдістемелерге тән ерекшеліктер қамтылған.

1 БҰЙЫМДАРДЫ КӘСІПОРЫННЫҢ ЖЫЛДЫҚ ӨНДІРІСТІК БАҒДАРЛАМАСЫНА ЕНГІЗУ

Қ-1 кестесінде келтірілген №18 нұсқаның бастапқы деректерінің негізінде ұйымды тұжырымдамалық жобалау кезінде орындалатын іс-әрекеттердің ретін қарастырайық. Бұл деректер берілген нұсқа бойынша «ұсыныстар портфеліне» кіретін бұйымдардың жиынтығын береді (1- кесте) .

1- кесте - №18 нұсқа бойынша кәсіпорынның «ұсыныстар портфеліне»

кіретін бұйымдарының жиынтығы

Нарықтардың және өндіріс объектілерінің маркетингтік зерттеулерін өткізейік. Бұл мақсатпен «ұсыныстар портфелінен» бұйымдардың бәсекеге қабілеттілік деңгейін бағалаймыз және кәсіпорынның жылдық өндірістік бағдарламасына қосу үшін олардың ҒТД (ғылыми-техникалық деңгей) коэффициенті шамасы бойынша рангылануын (жіктелуін) жүргіземіз.

1. 1 Бұйымның маңыздылығы мен бәсекеге қабілеттілік деңгейін бағалау

Бұйымдардың ғылыми-техникалық деңгейінің (ҒТД) бағалануы бұйымдар параметрлері маңыздылығының сарапшылық бағаларын пайдалана отырып, таңдалған ұқсас (аналог) бұйымдармен салыстыру арқылы жүзеге асырылады. Жоспарланатын бұйымның, яғни боялған жұмыс столының сарапшылық бағалануының нәтижелері 2- кестеге енгізіледі де, оның негізінде бұл бұйым параметрлерінің маңыздылығы есептеледі.

2- кесте - Бұйым параметрлері маңыздылығын бағалау

Бұйым: Боялған жұмыс столы

Бұйым: Лакталған жұмыс столы

Бұйым: Боялған қосалқы столы

Бұйым: Лакталған қосалқы столы

2- кестедегі түрлендірме (вариация) коэффициенттерінің сан мәндері 33, 3%-дан аспағандығынан, қарастырылып отырған бұйым параметрлерінің маңыздылығын бағалаған сарапшылар пікірлерінің үйлесімділігі туралы қорытындыға келеміз. Осылайша «ұсыныстар портфеліне» кіретін басқа да бұйымдардың маңыздылығы бағаланады.

Қарастырылатын бұйымның бәсекеге қабілеттілігі деңгейін бағалау үшін Қ-3 кестесінде келтірілген деректерді пайдаланайық. Оның ішінен ұқсас (аналог) бұйымдарды таңдап аламыз. Бұдан кейін 3- кестені толтырамыз.

3- кесте - Бұйымның бәсекеге қабілеттілік деңгейін бағалау

Бұйым: Боялған жұмыс столы

Бұйым: Лакталған жұмыс столы

Бұйым: Боялған қосалқы стол

Бұйым: Лакталған қосалқы стол

1. 2 Бұйымдарды сатып өткізудің перспективалық нарықтары

«Ұсыныстар портфеліне» кіретін барлық бұйымдардың бәсекеге қабілеттілік деңгейін бағалағаннан кейін ҒТД-дің есептелген мәндеріне сәйкес сапасының деңгейін анықтаймыз (4- кесте) .

4 -кесте - «Ұсыныстар портфеліне» кіретін бұйымдар сапасының деңгейі

«Ұсыныстар портфеліне» кіретін бұйымдар сапасының деңгейін нарықтарда сатылатын бұйымдар сапасының деңгейімен салыстыра отырып, шығарылатын өнімді сатып өткізудің перспективалық нарықтарын анықтаймыз. Нәтижелерді 5- кестеге кіргіземіз.

5 -кесте - «Ұсыныстар портфеліне» кіретін бұйымдарды сатып өткізудің

перспективалық нарықтары

4-кестедегі кабілеттік денгейі бойынша сапа денгейін анықтаймыз. Ен мықты басекелестерді білгеннен сон, нарықтын жобаланатын улесін анықтаймыз. Ол былайша сәйкестендіріледі:7-26%, 5-22%, 12-15%, 20-5%, 7-27%, 20-10%, 15-7%, 15-7%, 10-20%, 15-7%.

«Ұсыныстар портфеліне» кіретін бұйымдарды сатып өткізудің перспективалық нарықтарын біле отырып, 6 кестені толтырамыз.

6 -кесте - Алдын ала БКТ матрицасын салу үшін бастапқы деректер

2 БҰЙЫМДАРДЫҢ НАРЫҚТА АЛАТЫН ОРНЫ

Сатып өткізудің жалпы көлемінде бұйымның үлестерін анықтау үшін 7-ші және 8-ші көмекші кестелер құрастырылады.

7-кесте - Перспективалық нарықтардағы бұйымдарды сатудың бастапқы

көлемдері

8- кесте - Сатып өткізудің жалпы көлемінде бұйымдардың бастапқы

үлестері

2. 1 Шаруашылық етудің стратегиялық аймақтарындағы бұйымдарды өткізу

Ақырғы түрінде алдын ала БКТ матрицасын салу үшін қажетті деректер 9-шы жинақ кестесіне кіргізіледі.

9- кесте - Алдын ала БКТ матрицасын салу үшін деректердің жинақ кестесі

Ескерту: шаруашылық етудің стратегиялық аймақтарын нөмірлеген кезде бірінші сан - бұйымның нөмірін, екінші сан - оның түрін, үшінші сан - нарықтың нөмірін білдіреді. 9- кестеде келтірілген ақпаратты пайдалана отырып, алдын ала БКТ матрицасын саламыз (3- сурет) .

3 -сурет - Алдын ала БКТ матрицасы

Салынған матрицасының талдауы келесідей қорытындыларды жасауға мүмкіндік береді:

1. бағаланатын алты ШСА-ң ішінен біреуі де «жұлдыздар» тобына түспейді; Бұл біз үшін өте тиімді
2. (123) және (213) ШСА-р “сауылмалы сиырға” жататындықтан нарықты тездетеміз.
3. Сұрақ белгісіне жататын (225) және (113) шағ-р біз үшін өте тиімді

« (113) ШСА «сұрақ белгісіне» жатады. 3-ші нарықтың жоғары өсу қарқындары 1. 1 бұйымы өндірісін кеңейту қажеттілігін және оны осы нарыққа жеткізілуін өсірту қажеттілігін дәлелдейді;

4) қалғандар иттерге жататындықтан, бар күшті сонда саламыз.

Кәсіпорын үшін (115) ШСА-н аса маныздылығын ескере отырып, 1. 1бұйымды өндірісінің және оны 5-ші нарықта сатып өткізілуінің залалсыздығын талдайық. Бұл мақсатпен осындай ШСА үшін залалсыздық шегін есептейік:

ШСА 221.

А . =Ш /(Б -Ш ) =39/(65000-56000) =39/9000=43мың. бірлік

(222)

А . =Ш /(Б -Ш ) =39/(6-56000) =39/4000=97, 5мың. бірлік

( 113)

А . =Ш /(Б -Ш ) =72/(1-84000) =72/16000=45мың. бірлік

(123)

А . =Ш /(Б -Ш ) =72/(11-84000) =72/26000=28мың. бірлік

(213)

А . =Ш /(Б -Ш ) =429/(75000-616000) =42900/13400=32мың. бірлік

(114)

А . =Ш /(Б -Ш ) =72/(12-84000) =72/36000=20мың. бірлік

(124)

А . =Ш /(Б -Ш ) =72/(13-84000) =72/84000=46мың. бірлік

(115)

А . =Ш /(Б -Ш ) =72/(14-84000) =72/56000=13мың. бірлік

(125)

А . =Ш /(Б -Ш ) =72/(11-84000) =72/26000=28мың. бірлік

(225)

А . =Ш /(Б -Ш ) =39/(8-56000) =39/24000=16мың. бірлік

Бұл мәнді 5-ші нарықта 1. 1 бұйымының алдын ала жоспарланып қойылған және 20, 8 мың данаға тең болатын көлемімен салыстыра отырып (6 кестені қараңыз), 5-ші нарықтағы 1. 1 бұйымының жоғарырақ сату бағасы кезінде берілген ШСА бойынша екінші циклдің орындалу қажеттілігі жайлы қорытынды шығаруға болады.

Осылайша барлық талданатын ШСА-р бойынша бұйымдардың өндірісі мен сатып өткізілуінің жоспарланып қойылған көлемдері осындай ШСА-рға сәйкес келетін залалсыздық шектерінде олардың мәндерінен артық болғанынша есептеулерді жасай береміз. Бұдан соң, 10-кестені толтырамыз.

10- кесте - ШСА бойынша бұйымдарды сатып өткізу көлемдерін және

олардың сату бағаларын негіздеу

... жалғасы

Ұсыныстар портфеліне кіретін бұйымдар сапасының деңгейі

Кәсіпорынның ассортименттік саясаты

Кәсіпорынның негізгі құралдарын пайдалану тиімділігінің теориялық негіздері

Шағын және орта бизнестің экономикадағы орны

Алтын өндірісіне инновациялық технологиялар

Салқын цехтың жұмысын ұйымдастыру

Жасанды қиыршық тас

Мұнай мен газ өнеркәсібінде еңбек өнімділігі көрсеткіштері және оларды анықтау ерекшеліктері

Заңды тұлғаның салығы - заңды тұлғалар ғана төлейтін салық түрлері

«УАТ» ЖШС сабын комбинатының еңбек өнімділігін талдау

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс