Базалық механизмдердің түрлері
Кіріспе
Көп арналы механизмдердің ерекшелігі болып элементтердің анықталған
ассимертиясы табылады. Бір элемент (арна) шешім қабылдаушы, қалғаны-кеңесші
болып келеді.
Екінші класқа ашық басқару механизмдері кіреді.
Оны шыншыл ойын механизмі немесе мотивацияланатын механизм деп аталады.
Олардың негізгі қасиеттері-қабылданған шешім туралы элементтердің
орталыққа анық ақпаратты хабарлауы үшін ынталандыру. Ашық басқару механизмі
шындыққа тәрбиелеуге болады(деуге болады).
Ашық басқару механизмдерінде әрбір элемент өзінің жоғары бағалау
функциясының максимумын қамтамасыз ететін жоспар алады (элементтердің
жоғары бағалану функциясының максимумын қамтамасыз ететінін жоспар
алады(элементтердің жоғары бағалану функциясы деп оның мақсатты
функциясының құны аталады). Сондықтан өзінің жоғары бағалауы жөнінде
орталыққа хабарлай отырып, элемент орталықтан оған бағалы шешім беруіне
сенеді.
Ашық басқару механизмі компромисті шешімдерді өңдейтін қоғамдық
институттардың әр түрлері үшін негіз қабылдай алады.(Н.Монсеев бойынша
келісім институты).
Үшінші класқа келісілген механизмдер жатады. Олар белгіленген
көбейткіштердің элементтер жағдайын таңдауын қамтамасыз етеді. Мыс: Жоспар
бойынша келісілген механизмдер барлық элементтермен жоспардың нақты
орындалуын қамтамасыз етеді.
Ең соңғы төртінші класс прогрессивті механизмді құрайды. Ол талап
етілген бағытталған жүйе үшін элементтердің дамуын ынталандырушы
(өндірістің тиімділігінің өсуі).
Прогресивті механизмдер баға тағайындау, салық салу кең орындалған.
Механизмдер класы-оның негізгі қасиеттерін анықтайды. Осыдан жоғары
бағалау мехенизмі ашық басқару механизмідерінің келіслге, прогресивті және
т.б болуы мүмкін.
Базалық механизмдердің қасиеттерін типтік есептердегі мысалдарды
зерттейміз. Ең алдымен бұл есептер ресурстарды бөлу, өндірісті жоспарлау,
жобаларды белгілеу болып келеді.
. Базалық механизмдердің түрлері
Нақты ұйымдасқан жүйенің механизмдерінің жұмыс істеуі процедуралардың,
ережелердің, жағдайлардың, инструкциялардың, тұлғалардың регламенттелген іс
әрекетінің, жұмыс істеудің барлық этаптардағы дайындық және қабылдау
шешімдерінің жеткілікті жиынтығы. Осыған қарамастан ұйымдасқан басқарудың
теориясымен практикасының дамуы кейбір базалық механизмдер жиынтығының
бөлінуін көрсетті. Олардың ішінде типтік блоктар сияқты күрделі
механизмдер жиналады.
Бірінші класқа жоспарды формальдау кезінде маңызды деңгейде кейбір
активті эленттердің приоритеттерінің көрсеткіштері эленттердің қызметінің
күтінетін тиімділігін сипаттайды, сондықтан жоспар тиімділікке
пропорционал құрылады (өнім шығару жоспары, шектелген ресурстарды бөлу
жоспары және т.б).
Мұндай механизмдер приоритетті деп аталады. Приоритетті
механизмдердің негізгі кластары күтілетін тиімділіктен жеңімпаздардың
орындалуына құқық алушыға, қаржыландыруға немесе жетіспейтін ресурстарды
алуға байланысты конкурсты механизмдер құрайды.
Конкурсты механизмдер сипаттамасы бойынша элементтерге ықпалы әртүрлі
элементтермен ұсынылатын жоспардың жобалануы негізінде қабылданатын жоспар
(шешімдерді өңдеу арналары). Шешімдерді өңдеу арналары ретінде сараптау
және сараптау топтары жүреді.
Ұсынылған және қабылданған механизмдердің тиімділігіне байланысты
ынталандыру міндетімен арналар арасында конкурстар ұйымдастырылады.
Көп арналы мезанизмдердің қызметінің принціпін анықтау үшін
температураны болжау мысалые алуға болады, ауа райын болжайтын сарапшылар
тобы t э (150С температураның болжамын берген. Болжаудың сапасына жауап
беретін ауа райын болжайтын бюросы өздерінің әдістерінің негізінде және
сарапшылардың болжауы бойынша t б (100С температураның болжамын береді.
Бірақ температура 130С болған. Болжамдағы қате, яғни оның сапасы сарапшылар
үшін (э(20С, ал бюро үшін (б(30С. Одан ары бюро және сараптама жұмысшыларын
приоритетті немесе конкурсты механизм негізінде ынталандыру жүргізеді.
Мысалы: болжаудың нақтылығына байланысты премия белгіленеді.
Көп арналы механизмдердің ерекшелігі болып элементтердің анықталған
ассимертиясы табылады. Бір элемент (арна) шешім қабылдаушы, қалғаны-кеңесші
болып келеді.
Екінші класқа ашық басқару механизмдері кіреді.
Оны шыншыл ойын механизмі немесе мотивацияланатын механизм деп аталады.
Олардың негізгі қасиеттері-қабылданған шешім туралы элементтердің
орталыққа анық ақпаратты хабарлауы үшін ынталандыру. Ашық басқару механизмі
шындыққа тәрбиелеуге болады(деуге болады).
Ашық басқару механизмдерінде әрбір элемент өзінің жоғары бағалау
функциясының максимумын қамтамасыз ететін жоспар алады (элементтердің
жоғары бағалану функциясының максимумын қамтамасыз ететінін жоспар
алады(элементтердің жоғары бағалану функциясы деп оның мақсатты
функциясының құны аталады). Сондықтан өзінің жоғары бағалауы жөнінде
орталыққа хабарлай отырып, элемент орталықтан оған бағалы шешім беруіне
сенеді.
Ашық басқару механизмі компромисті шешімдерді өңдейтін қоғамдық
институттардың әр түрлері үшін негіз қабылдай алады.(Н.Монсеев бойынша
келісім институты).
Үшінші класқа келісілген механизмдер жатады. Олар белгіленген
көбейткіштердің элементтер жағдайын таңдауын қамтамасыз етеді. Мыс: Жоспар
бойынша келісілген механизмдер барлық элементтермен жоспардың нақты
орындалуын қамтамасыз етеді.
Ең соңғы төртінші класс прогрессивті механизмді құрайды. Ол талап
етілген бағытталған жүйе үшін элементтердің дамуын ынталандырушы
(өндірістің тиімділігінің өсуі).
Прогресивті механизмдер баға тағайындау, салық салу кең орындалған.
Механизмдер класы-оның негізгі қасиеттерін анықтайды. Осыдан жоғары
бағалау мехенизмі ашық басқару механизмідерінің келіслге, прогресивті және
т.б болуы мүмкін.
Базалық механизмдердің қасиеттерін типтік есептердегі мысалдарды
зерттейміз. Ең алдымен бұл есептер ресурстарды бөлу, өндірісті жоспарлау,
жобаларды белгілеу болып келеді.
Приоритетті механизмдер
Ресурстарды бөлу процедурасы. Ең алдымен ресурстарды бөлудің қарапайым
түрін қарастырамыз. Орталықтың қарамағында R көлемді ресурс бар. Бұл ресурс
тұтынушыға n көлемде қажет. ресурстың көлемі деп і-ді тұтынушы деп
белгілейік,
ресурсты бөлу жоспары.(кейде ресурсты бөлуді жай х деп белгілейміз).
Әрбір тұтынушы өзіне бөлінген ресурсты толығымен пайдаланады делік, яғни
-ресурстың нақты тұтынылуы, -жоспарланғанға тең. Бұл жағдайда
жіберілетін жоспар теңсіздікпен сипатталады.
(2.1)
Тұтынушы ресурстарды пайдаланғаннан нәтиже алады, . Көбінесе,
әсіресе қамтамасыз ету жүйелерінде, ресурстарды бөлу тұтынушылардың
ресурсқа тапсырыс беру негізінде жүргізіледі. - тұтынушының
тапсырмасын деп белгілейміз.
Бұл жағдайда приоритетті механизмдерді келесі ресурстарды бөлу
процедурасымен сипаттауға болады.
(2.2.)
мұнда n(S)-і-тұтынушының тапсырыс беруіне байланысты
приоритеттің монотонды функциясы. (2.2 сурет).
тапсырыстар . . . .
приоритеттер . . . .
ресурс
. . .
тұтынушылар
2.2 сурет. Ресурстарды бөлу механизмінің приоритеттері.
Минимум операциясы қарапайым мазмұнды жағдайдан көрінеді – тұтынушы
тапсырыс берген көлемінен көп мөлшерде ресурс алмайды. айнымалысы
келесі жағдайдан көрінеді.
(2.3)
Ресурстардың жетіспеушілік жағдайында оның толық қолдануын талап етуі
көрінеді. функциясының түріне байланысты приоритетті механизмдердің
екі типін ажыратуға болады. Тура приоритет, мұнда – тапсырыс
функциясының өсуі және кері приоритет, мұнда – тапсырыс функциясының
төмендеуі.
Тура приоритет механизмдері өсу функциясының нәтиже функциялары
болып табылады.
Бұл жағдайда әрбір тұтынушының мақстаы – ресурстардың көп мөлшерін
алу болып табылады. Тура приоритет механизмдерінде –
тапсырысының өсу функциясы болып табылады.
Сондықтан кез-келген тұтынушының доминантты стратегиясы болып ресурсқа
деген тапсырыстың мүмкін болатын максималдылығы табылады.
Жүйеде тапсырыстың мүмкін болатын максималды шектеуі берілген делік:
(). Бұл жағдайда тұтынушылардың барлығы тапсырады. Бұл тапсырыс
экономикада шикізатқа, энергияға, жетіспеушілік жағдайындағы қаржыларға
тапсырыстың жоғарылаған тенденциясы ретінде мәлім.
Сондықтан тура приоритет механизмдерінде “көп сұрасақ – көп аламыз”
деген принциппен жұмыс істеушілер теорияда және практикада әділ көрінеді.
Егер нәтиже функциясы ... жалғасы
Көп арналы механизмдердің ерекшелігі болып элементтердің анықталған
ассимертиясы табылады. Бір элемент (арна) шешім қабылдаушы, қалғаны-кеңесші
болып келеді.
Екінші класқа ашық басқару механизмдері кіреді.
Оны шыншыл ойын механизмі немесе мотивацияланатын механизм деп аталады.
Олардың негізгі қасиеттері-қабылданған шешім туралы элементтердің
орталыққа анық ақпаратты хабарлауы үшін ынталандыру. Ашық басқару механизмі
шындыққа тәрбиелеуге болады(деуге болады).
Ашық басқару механизмдерінде әрбір элемент өзінің жоғары бағалау
функциясының максимумын қамтамасыз ететін жоспар алады (элементтердің
жоғары бағалану функциясының максимумын қамтамасыз ететінін жоспар
алады(элементтердің жоғары бағалану функциясы деп оның мақсатты
функциясының құны аталады). Сондықтан өзінің жоғары бағалауы жөнінде
орталыққа хабарлай отырып, элемент орталықтан оған бағалы шешім беруіне
сенеді.
Ашық басқару механизмі компромисті шешімдерді өңдейтін қоғамдық
институттардың әр түрлері үшін негіз қабылдай алады.(Н.Монсеев бойынша
келісім институты).
Үшінші класқа келісілген механизмдер жатады. Олар белгіленген
көбейткіштердің элементтер жағдайын таңдауын қамтамасыз етеді. Мыс: Жоспар
бойынша келісілген механизмдер барлық элементтермен жоспардың нақты
орындалуын қамтамасыз етеді.
Ең соңғы төртінші класс прогрессивті механизмді құрайды. Ол талап
етілген бағытталған жүйе үшін элементтердің дамуын ынталандырушы
(өндірістің тиімділігінің өсуі).
Прогресивті механизмдер баға тағайындау, салық салу кең орындалған.
Механизмдер класы-оның негізгі қасиеттерін анықтайды. Осыдан жоғары
бағалау мехенизмі ашық басқару механизмідерінің келіслге, прогресивті және
т.б болуы мүмкін.
Базалық механизмдердің қасиеттерін типтік есептердегі мысалдарды
зерттейміз. Ең алдымен бұл есептер ресурстарды бөлу, өндірісті жоспарлау,
жобаларды белгілеу болып келеді.
. Базалық механизмдердің түрлері
Нақты ұйымдасқан жүйенің механизмдерінің жұмыс істеуі процедуралардың,
ережелердің, жағдайлардың, инструкциялардың, тұлғалардың регламенттелген іс
әрекетінің, жұмыс істеудің барлық этаптардағы дайындық және қабылдау
шешімдерінің жеткілікті жиынтығы. Осыған қарамастан ұйымдасқан басқарудың
теориясымен практикасының дамуы кейбір базалық механизмдер жиынтығының
бөлінуін көрсетті. Олардың ішінде типтік блоктар сияқты күрделі
механизмдер жиналады.
Бірінші класқа жоспарды формальдау кезінде маңызды деңгейде кейбір
активті эленттердің приоритеттерінің көрсеткіштері эленттердің қызметінің
күтінетін тиімділігін сипаттайды, сондықтан жоспар тиімділікке
пропорционал құрылады (өнім шығару жоспары, шектелген ресурстарды бөлу
жоспары және т.б).
Мұндай механизмдер приоритетті деп аталады. Приоритетті
механизмдердің негізгі кластары күтілетін тиімділіктен жеңімпаздардың
орындалуына құқық алушыға, қаржыландыруға немесе жетіспейтін ресурстарды
алуға байланысты конкурсты механизмдер құрайды.
Конкурсты механизмдер сипаттамасы бойынша элементтерге ықпалы әртүрлі
элементтермен ұсынылатын жоспардың жобалануы негізінде қабылданатын жоспар
(шешімдерді өңдеу арналары). Шешімдерді өңдеу арналары ретінде сараптау
және сараптау топтары жүреді.
Ұсынылған және қабылданған механизмдердің тиімділігіне байланысты
ынталандыру міндетімен арналар арасында конкурстар ұйымдастырылады.
Көп арналы мезанизмдердің қызметінің принціпін анықтау үшін
температураны болжау мысалые алуға болады, ауа райын болжайтын сарапшылар
тобы t э (150С температураның болжамын берген. Болжаудың сапасына жауап
беретін ауа райын болжайтын бюросы өздерінің әдістерінің негізінде және
сарапшылардың болжауы бойынша t б (100С температураның болжамын береді.
Бірақ температура 130С болған. Болжамдағы қате, яғни оның сапасы сарапшылар
үшін (э(20С, ал бюро үшін (б(30С. Одан ары бюро және сараптама жұмысшыларын
приоритетті немесе конкурсты механизм негізінде ынталандыру жүргізеді.
Мысалы: болжаудың нақтылығына байланысты премия белгіленеді.
Көп арналы механизмдердің ерекшелігі болып элементтердің анықталған
ассимертиясы табылады. Бір элемент (арна) шешім қабылдаушы, қалғаны-кеңесші
болып келеді.
Екінші класқа ашық басқару механизмдері кіреді.
Оны шыншыл ойын механизмі немесе мотивацияланатын механизм деп аталады.
Олардың негізгі қасиеттері-қабылданған шешім туралы элементтердің
орталыққа анық ақпаратты хабарлауы үшін ынталандыру. Ашық басқару механизмі
шындыққа тәрбиелеуге болады(деуге болады).
Ашық басқару механизмдерінде әрбір элемент өзінің жоғары бағалау
функциясының максимумын қамтамасыз ететін жоспар алады (элементтердің
жоғары бағалану функциясының максимумын қамтамасыз ететінін жоспар
алады(элементтердің жоғары бағалану функциясы деп оның мақсатты
функциясының құны аталады). Сондықтан өзінің жоғары бағалауы жөнінде
орталыққа хабарлай отырып, элемент орталықтан оған бағалы шешім беруіне
сенеді.
Ашық басқару механизмі компромисті шешімдерді өңдейтін қоғамдық
институттардың әр түрлері үшін негіз қабылдай алады.(Н.Монсеев бойынша
келісім институты).
Үшінші класқа келісілген механизмдер жатады. Олар белгіленген
көбейткіштердің элементтер жағдайын таңдауын қамтамасыз етеді. Мыс: Жоспар
бойынша келісілген механизмдер барлық элементтермен жоспардың нақты
орындалуын қамтамасыз етеді.
Ең соңғы төртінші класс прогрессивті механизмді құрайды. Ол талап
етілген бағытталған жүйе үшін элементтердің дамуын ынталандырушы
(өндірістің тиімділігінің өсуі).
Прогресивті механизмдер баға тағайындау, салық салу кең орындалған.
Механизмдер класы-оның негізгі қасиеттерін анықтайды. Осыдан жоғары
бағалау мехенизмі ашық басқару механизмідерінің келіслге, прогресивті және
т.б болуы мүмкін.
Базалық механизмдердің қасиеттерін типтік есептердегі мысалдарды
зерттейміз. Ең алдымен бұл есептер ресурстарды бөлу, өндірісті жоспарлау,
жобаларды белгілеу болып келеді.
Приоритетті механизмдер
Ресурстарды бөлу процедурасы. Ең алдымен ресурстарды бөлудің қарапайым
түрін қарастырамыз. Орталықтың қарамағында R көлемді ресурс бар. Бұл ресурс
тұтынушыға n көлемде қажет. ресурстың көлемі деп і-ді тұтынушы деп
белгілейік,
ресурсты бөлу жоспары.(кейде ресурсты бөлуді жай х деп белгілейміз).
Әрбір тұтынушы өзіне бөлінген ресурсты толығымен пайдаланады делік, яғни
-ресурстың нақты тұтынылуы, -жоспарланғанға тең. Бұл жағдайда
жіберілетін жоспар теңсіздікпен сипатталады.
(2.1)
Тұтынушы ресурстарды пайдаланғаннан нәтиже алады, . Көбінесе,
әсіресе қамтамасыз ету жүйелерінде, ресурстарды бөлу тұтынушылардың
ресурсқа тапсырыс беру негізінде жүргізіледі. - тұтынушының
тапсырмасын деп белгілейміз.
Бұл жағдайда приоритетті механизмдерді келесі ресурстарды бөлу
процедурасымен сипаттауға болады.
(2.2.)
мұнда n(S)-і-тұтынушының тапсырыс беруіне байланысты
приоритеттің монотонды функциясы. (2.2 сурет).
тапсырыстар . . . .
приоритеттер . . . .
ресурс
. . .
тұтынушылар
2.2 сурет. Ресурстарды бөлу механизмінің приоритеттері.
Минимум операциясы қарапайым мазмұнды жағдайдан көрінеді – тұтынушы
тапсырыс берген көлемінен көп мөлшерде ресурс алмайды. айнымалысы
келесі жағдайдан көрінеді.
(2.3)
Ресурстардың жетіспеушілік жағдайында оның толық қолдануын талап етуі
көрінеді. функциясының түріне байланысты приоритетті механизмдердің
екі типін ажыратуға болады. Тура приоритет, мұнда – тапсырыс
функциясының өсуі және кері приоритет, мұнда – тапсырыс функциясының
төмендеуі.
Тура приоритет механизмдері өсу функциясының нәтиже функциялары
болып табылады.
Бұл жағдайда әрбір тұтынушының мақстаы – ресурстардың көп мөлшерін
алу болып табылады. Тура приоритет механизмдерінде –
тапсырысының өсу функциясы болып табылады.
Сондықтан кез-келген тұтынушының доминантты стратегиясы болып ресурсқа
деген тапсырыстың мүмкін болатын максималдылығы табылады.
Жүйеде тапсырыстың мүмкін болатын максималды шектеуі берілген делік:
(). Бұл жағдайда тұтынушылардың барлығы тапсырады. Бұл тапсырыс
экономикада шикізатқа, энергияға, жетіспеушілік жағдайындағы қаржыларға
тапсырыстың жоғарылаған тенденциясы ретінде мәлім.
Сондықтан тура приоритет механизмдерінде “көп сұрасақ – көп аламыз”
деген принциппен жұмыс істеушілер теорияда және практикада әділ көрінеді.
Егер нәтиже функциясы ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz