Базалық механизмдердің түрлері

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 12 бет
Таңдаулыға:

Кіріспе

Көп арналы механизмдердің ерекшелігі болып элементтердің анықталған ассимертиясы табылады. Бір элемент (арна) шешім қабылдаушы, қалғаны- кеңесші болып келеді.

Екінші класқа ашық басқару механизмдері кіреді.

Оны шыншыл ойын механизмі немесе мотивацияланатын механизм деп аталады.

Олардың негізгі қасиеттері-қабылданған шешім туралы элементтердің орталыққа анық ақпаратты хабарлауы үшін ынталандыру. Ашық басқару механизмі шындыққа тәрбиелеуге болады(деуге болады) .

Ашық басқару механизмдерінде әрбір элемент өзінің жоғары бағалау функциясының максимумын қамтамасыз ететін жоспар алады (элементтердің жоғары бағалану функциясының максимумын қамтамасыз ететінін жоспар алады(элементтердің жоғары бағалану функциясы деп оның мақсатты функциясының құны аталады) . Сондықтан өзінің жоғары бағалауы жөнінде орталыққа хабарлай отырып, элемент орталықтан оған бағалы шешім беруіне сенеді.

Ашық басқару механизмі компромисті шешімдерді өңдейтін қоғамдық институттардың әр түрлері үшін негіз қабылдай алады. (Н. Монсеев бойынша «келісім институты) .

Үшінші класқа келісілген механизмдер жатады. Олар белгіленген көбейткіштердің элементтер жағдайын таңдауын қамтамасыз етеді. Мыс: Жоспар бойынша келісілген механизмдер барлық элементтермен жоспардың нақты орындалуын қамтамасыз етеді.

Ең соңғы төртінші класс прогрессивті механизмді құрайды. Ол талап етілген бағытталған жүйе үшін элементтердің дамуын ынталандырушы (өндірістің тиімділігінің өсуі) .

Прогресивті механизмдер баға тағайындау, салық салу кең орындалған.

Механизмдер класы-оның негізгі қасиеттерін анықтайды. Осыдан жоғары бағалау мехенизмі ашық басқару механизмідерінің келіслге, прогресивті және т. б болуы мүмкін.

Базалық механизмдердің қасиеттерін типтік есептердегі мысалдарды зерттейміз. Ең алдымен бұл есептер ресурстарды бөлу, өндірісті жоспарлау, жобаларды белгілеу болып келеді.

. Базалық механизмдердің түрлері

Нақты ұйымдасқан жүйенің механизмдерінің жұмыс істеуі процедуралардың, ережелердің, жағдайлардың, инструкциялардың, тұлғалардың регламенттелген іс әрекетінің, жұмыс істеудің барлық этаптардағы дайындық және қабылдау шешімдерінің жеткілікті жиынтығы. Осыған қарамастан ұйымдасқан басқарудың теориясымен практикасының дамуы кейбір базалық механизмдер жиынтығының бөлінуін көрсетті. Олардың ішінде типтік блоктар сияқты күрделі механизмдер жиналады.

Бірінші класқа жоспарды формальдау кезінде маңызды деңгейде кейбір активті эленттердің приоритеттерінің көрсеткіштері эленттердің қызметінің күтінетін тиімділігін сипаттайды, сондықтан жоспар тиімділікке пропорционал құрылады (өнім шығару жоспары, шектелген ресурстарды бөлу жоспары және т. б) .

Мұндай механизмдер приоритетті деп аталады. Приоритетті механизмдердің негізгі кластары күтілетін тиімділіктен жеңімпаздардың орындалуына құқық алушыға, қаржыландыруға немесе жетіспейтін ресурстарды алуға байланысты конкурсты механизмдер құрайды.

Конкурсты механизмдер сипаттамасы бойынша элементтерге ықпалы әртүрлі элементтермен ұсынылатын жоспардың жобалануы негізінде қабылданатын жоспар (шешімдерді өңдеу арналары) . Шешімдерді өңдеу арналары ретінде сараптау және сараптау топтары жүреді.

Ұсынылған және қабылданған механизмдердің тиімділігіне байланысты ынталандыру міндетімен арналар арасында конкурстар ұйымдастырылады.

Көп арналы мезанизмдердің қызметіні ң принціпін анықтау үшін температураны болжау мысалые алуға болады, ауа райын болжайтын сарапшылар тобы t _э =15 ⁰ С температураның болжамын берген. Болжаудың сапасына жауап беретін ауа райын болжайтын бюросы өздерінің әдістерінің негізінде және сарапшылардың болжауы бойынша t _б =10 ⁰ С температураның болжамын береді. Бірақ температура 13 ⁰ С болған. Болжамдағы қате, яғни оның сапасы сарапшылар үшін ∆ _э =2 ⁰ С, ал бюро үшін ∆ _б =3 ⁰ С. Одан ары бюро және сараптама жұмысшыларын приоритетті немесе конкурсты механизм негізінде ынталандыру жүргізеді. Мысалы: болжаудың нақтылығына байланысты премия белгіленеді.

Екінші класқа ашық басқару механизмдері кіреді.

Оны шыншыл ойын механизмі немесе мотивацияланатын механизм деп аталады.

Прогресивті механизмдер баға тағайындау, салық салу кең орындалған.

Приоритетті механизмдер

Ресурстарды бөлу процедурасы. Ең алдымен ресурстарды бөлудің қарапайым түрін қарастырамыз. Орталықтың қарамағында R көлемді ресурс бар. Бұл ресурс тұтынушыға n көлемде қажет. . 3ресурстың көлемі деп і -ді тұтынушы деп белгілейік,

ресурсты бөлу жоспары. (кейде ресурсты бөлуді жай х деп белгілейміз) . Әрбір тұтынушы өзіне бөлінген ресурсты толығымен пайдаланады делік, яғни -ресурстың нақты тұтынылуы, -жоспарланғанға тең. Бұл жағдайда жіберілетін жоспар теңсіздікпен сипатталады.

(2. 1)

Тұтынушы ресурстарды пайдаланғаннан нәтиже алады, . Көбінесе, әсіресе қамтамасыз ету жүйелерінде, ресурстарды бөлу тұтынушылардың ресурсқа тапсырыс беру негізінде жүргізіледі. - тұтынушының тапсырмасын деп белгілейміз.

Бұл жағдайда приоритетті механизмдерді келесі ресурстарды бөлу процедурасымен сипаттауға болады.

(2. 2. )

мұнда n (S ) - і- тұтынушының тапсырыс беруіне байланысты приоритеттің монотонды функциясы. (2. 2 сурет) .

тапсырыстар . . .

приоритеттер . . .

ресурс

. . .

тұтынушылар

2. 2 сурет. Ресурстарды бөлу механизмінің приоритеттері.

Минимум операциясы қарапайым мазмұнды жағдайдан көрінеді - тұтынушы тапсырыс берген көлемінен көп мөлшерде ресурс алмайды. айнымалысы келесі жағдайдан көрінеді.

(2. 3)

Ресурстардың жетіспеушілік жағдайында оның толық қолдануын талап етуі көрінеді. функциясының түріне байланысты приоритетті механизмдердің екі типін ажыратуға болады. Тура приоритет, мұнда - тапсырыс функциясының өсуі және кері приоритет, мұнда - тапсырыс функциясының төмендеуі.

Тура приоритет механизмдері Equation. 3 өсу функциясының нәтиже функциялары Equation. 3 болып табылады.

Бұл жағдайда әрбір тұтынушының мақстаы - ресурстардың көп мөлшерін алу болып табылады. Тура приоритет механизмдерінде Equation. 3 - Equation. 3 тапсырысының өсу функциясы болып табылады.

Сондықтан кез-келген тұтынушының доминантты стратегиясы болып ресурсқа деген тапсырыстың мүмкін болатын максималдылығы табылады.

Жүйеде тапсырыстың мүмкін болатын максималды шектеуі берілген делік: ( Equation. 3 ) . Бұл жағдайда тұтынушылардың барлығы Equation. 3 тапсырады. Бұл тапсырыс экономикада шикізатқа, энергияға, жетіспеушілік жағдайындағы қаржыларға тапсырыстың жоғарылаған тенденциясы ретінде мәлім.

Сондықтан тура приоритет механизмдерінде “көп сұрасақ - көп аламыз” деген принциппен жұмыс істеушілер теорияда және практикада әділ көрінеді.

Егер нәтиже функциясы Equation. 3 кейбір нүктесінде максимумға ие болса, онда механизмнің теориялы - ойынның талдануы қиынырақ болады.

Жүйеде аз ғана жетіспеушілік болса да тапсырыстың өсу тенденциясы туады. Equation. 3, мұнда Equation. 3

Кері приоритеттің механизмдері.

Кері приоритеттің механизмдері Equation. 3 Equation. 3 приоритетінің функциясымен зерттеу жүргізейік. Equation. 3 мазмұны халық шаруашылығында тұтынушылардың қажетті мөлшерде ресурстарды алу нәтижесін сипаттайды.

Онда Equation. 3 ресурстарды пайдаланған кері тиімділікті сипаттайды. Сондықтан кері приоритеттің механизмдерін ресурстарды бөлудің пропорционалды тиімділігінің механизмі деп те атайды.

Алдымен монотонды функцияның әсерін жағдайын зерттейміз. Сонда тұтынушының мақсаты ресурстың максималды көлемін алу болып табылады. НЭШ жағдайының тепе-теңдігін анықтау қиын емес.

Шынымен де Equation. 3 функциясы келесі шартты қанағаттандыратын Equation. 3 нүктесінен Equation. 3 нүктесінде максимумға жеткізеді.

Осыдан алатынымыз мына шарттан

келесіні аламыз.

(2. 4)

S _і ^* - әр тұтынушының кепілдіік стратегиясы. Бірақ бұл анығырақ былай болады.

Теорема 2. 1. стратегиясы і -ші тұтынушыға кепілдеуші болады. Дәлелдеуі: -қандай да бір жағдай. болғанда кепілденген ресурстардың мөлшерінің бағалануы үшін тапсырмасы кезінде -дің минималды мүмкін болатын мәнін анықтау керек. келесі теңдеуден анықталады.

онда шартында минимум -ге жетеді.

Бұл ”ең нашар ” үшін келесі теңдеуді шешу керек.

жағдайда максимум кепілденген нәтижеге жетеді.

Енді тұтынушының әсер функциясы m _і - нүктесінде максимумға жетсін делік, бұл қандай өзгерістерге әкеледі. Егер болса онда тұтынушы -ге тапсырыс береді және соны алады, тапсырысты азайтса оның приоритеті өседі. Осылайша өзіне оптимальды ресурстың көлеміналатын приоритетті тұтынушының көбейтіндісі анықталады. Бұл көбейтіндіні анықтау үшін -ң азаюы бойынша тұтынушылардың барлығын нөмерлейміз, яғни

k-ң минималды номерлерін аныктаймыз.

Q-көбейткіші тұтынушының k-1 анықтайды. (егер k=1 болса, онда Q=∅.

Кері приоритеттің механизмінің қасиеттері таратылады. Біріншіден, барлық тұтынушылар Equation. 3 оптималды мөлшерінен көп тапсырыс бермейді. Екіншіден, әрбіреуі қанша ресурс алса, сонша сұрайды. Сұраныс сомасы алынған ресурс мөлшеріне тең. Әрине кері приоритеттің механизмінде өзінің жетіспеушіліктері бар, біріншіден Equation. 3 нақты қажеттілік апараты жоғалады, бұл ∆=М-R нақты жетіспеушілігінің көлемін анықтайды.

Екіншіден алынған ресурстарды бөлу қаншалықты оптималдылыққа жақын екені анық емес. Мыс: соммалық әсер критериі бойынша.

Бұған қарамастан кері приоритеттің қарапайымдылық және сенімді принциптері ресурстарды бөлу жүйесінің әртүрлілігі оны әйгілі етті.

Кері приоритеттердің механизмдерінің оптималдылығы.

Жоғарыда қарастырылған приоритет механизмдерінің жетіспеушілігі тұтынушының тек ресурсқа тапсырысын хабарлайтыны белгілі. Әрине бір тапсырыстың негізінде тұтынушыдағы ресурстарды тиімді қолдануын талқылау қиын. Оқиғалар қатарында нақты жағдай келтіріледі, тұтынушы тапсырыспен бірге ресурсқа оны пайдаланғандағы күтілетін әсерден W _і - бағасын хабарлайды, егер ол ресурсты толығымен алса, осыдан нақты тұтынушыға айып салынады және марапатталынады.

«Айып-марапаттауң сызықты функция түрін қарастырамыз.

Енді приоритет функциясы 2 айналымға байланысты - және әсер құны тапсырыстар, яғни .

Бұл жағдайда приоритетті механизмді кері приоритетті механизмге жатқызамыз, егер өспелі функциясы және түрінің азаю функциясы -ң келесі түрімен байланыстылығын қарастырамыз.

(2. 5)

Ескерту: Егер тұтынушы ресурс алса, мынандай сұрақ туады. күтілетін әсерді қалай анықтаймыз? Көбінесе қабылданады. Теориялы ойынның талдануын жүргізу үшін тиімдіктің құнын белгілейміз және кепілдеуші стратегияны анықтаймыз. Бұл формасын қойғандағы жағдаймен сәйкес келетін жоғарыда қарастырылған жағдайында қарастырылған. Кепілдеуші және тепе-теңдік әсердің өсу функциясы үшін келесі жағдай қарастырылады: